Tíminn - 05.07.1990, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 5. júlí 1990
Tíminn 5
Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra segir að niðurstöður
aðalfundar Alþjóða hvalveiðiráðsins í Noordwik í Hollandi þjappi
þjóðum á N - Atlantshafi saman:
Springur ráðið í
Reykjavík árið 1991?
Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra segir að tíminn
fram að næsta aðalfundi Alþjóða hvalveiðiráðsins verði not-
aður til þess að efla samstöðu milli þjóða á Norður-Atlants-
hafi. Sú ákvörðun ráðsins að fella til|ögu íslendinga um að
heimila veiðar á hrefríu, þrátt fýrír að vísíndanefndin mælti
með því, hafi ekki gert annað, en að þjappa þjóðum á Norður
Atlantshafi saman.
„Að mínu mati er þessi ákvörðun
mikið reiðarslag fyrir ráðið í heild
sinni“, sagði Halldór Ásgrímsson í
samtali við Tímann í gær. Aðspurður
um viðbrögð við niðurstöðu fimdar-
ins kvað ráðherrann fyrsta skrefið
vera frekara samráð við Norðmenn.
Halldór mun eiga fund með norska
sjávarútvegsráðherranum í Reykja-
vík eftir tiu daga. Þar verður nýting
hvalastofhanna m.a. tekin fyrir og
hvemig skuli brugðist við afstöðu
Alþjóða hvalveiðiráðsins. Vísinda-
nefnd ráðsins hefur skilað af sér nið-
urstöðum rannsókna á hrefhustofhin-
um og á fundinum, sem haldinn
verður í hér á landi að ári, mun liggja
fyrir úttekt nefhdarinnar á öðmm
stofnum. Hvalveiðiþjóðir hafa eitt ár
til þess að kynna sín sjónarmið og
afla þeim fylgis innan ráðsins. Verði
afstaða meirihlutans hins vegar
óbreytt að ári, eru sterkar líkur til
þess að Islendingar, Norðmenn, Jap-
anir og aðrar þjóðir, sem nýtt hafa
hvalastofhana, sprengi ráðið á fund-
inum í Reykjavík og stofni með sér
ný samtök.
„Hitt er svo annað mál að margir
fúlltrúar þeirra þjóða, sem greiddu at-
kvæði gegn tillögunni, hafa sagt við
okkur, að þeir hafi ekki getað tekið
neina aðra ákvörðun á þessu stigi",
sagði Halldór Ásgrímsson. „Segjast
ekki hafa haft umboð til annars en að
leggjast gegn henni, þó þeir persónu-
lega hafi viljað gera annað. Þeir þurfi
að fá umboð sinna stjómvalda til
þess að taka aðra afstöðu og þeir
vænti þess að niðurstöður geti orðið
aðrar á fundinum í Reykjavík að ári
Iiðnu.“
Halldór sagði að Islendingar gætu út
af fyrir sig ekki treyst á slík loforð, en
hann vildi hins vegar gefa mönnum
tækifæri til þess að standa við orð
sín. Ráðherrann sagði að þessi niður-
staða ráðsins hefði þjappað hval-
veiðiþjóðum mjög saman.
„Við munum að sjálfsögðu mót-
mæla; við sættum okkur ekki við
svona vinnubrögð“, sagði Halldór.
„Það er hins vegar gott að fá þessa af-
stöðu ráðsins fram af hreinskilni. Við
viljum gefa mönnum tækifæri til þess
að endurskoða afstöðu sína og ég tel
að þessi atkvæðagreiðsla hjálpi til í
þeim efnum og styrki stöðu okkar“.
- En kemur til greina að ísland segi
sig úr Alþjóða hvalveiðiráðinu í kjöl-
far þess að aðalfundur ráðsins tekur
ekki mark á sinni eigin vísindanefnd?
„Við munum ekki gera það á þessu
stigi. Við viljum vinna á grandvelli
stofhskrár þessara samtaka. Islend-
ingar verða gestgjafar á næsta aðal-
fundi og við munum starfa innan
ráðsins fram að þeim tíma, enda þarf
nokkum aðdraganda til þess að segja
sig úr ráðinu." - ÁG
Fæðingarheimili Reykjavíkur:
Rúmin sex
ekki komin
í gagnið
Borgaryfirvöld hafa ekki enn
efnt loforð sitt til handa Fæðing-
arheimili Reykjavíkur, að það
fái til umráða sex rúm til viðbót-
ar, til að bæta úr húsnæðiseklu
heimilisins, að sögn Benedikts
Sveinssonar fæðingarlæknis þar.
Benedikt sagði að Fæðingar-
heimilinu hefði verið lofað
þessum rúmum um mitt sumar-
ið. Hann sagði að Reykjavíkur-
borg hefði leigt læknum út neðri
hæð hússins, þar sem áður var
skurðdeild með átján legurúm-
um, en hugðist síðan endurleigja
sex þessara rúma handa Fæðing-
arheimilinu.
„Við eram með tíu legurúm, en
þrengslin eru mikil og við telj-
um okkur með góðu móti ekki
geta sinnt nema sjö til átta kon-
um í einu“, sagði Benedikt.
Að sögn Benedikts stóð til að
bæta úr húsnæðiseklu Fæðingar-
heimilisins þegar rekstri skurð-
deildarinnar var hætt, en hús-
næði hennar tilheyrði áður Fæð-
ingarheimilinu, þannig að heim-
ilið yrði stækkað aftur í sína
upprunalegu mynd.
„Það stóð til að stækka það, og
stendur til enn. Þessi mál era í
vinnslu“, sagði Benedikt.
Benedikt sagði að stjóm Borg-
arspítalans kæmi saman í fyrsta
skipti eftir kosningar nú á föstu-
dag, og að því að hann best vissi
yrði gengið frá þessum málum
þá.
—só
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra segir reyna á það í dag
hvort Atiantshafsbandalagið lagi sig að breyttum aðstæðum:
Búist við sögu-
legum NATÓ-fundi
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra fór utan til Lund-
úna í gær, þar sem hann mun
sitja leiðtogafund Atlantshafs-
bandalagsins. Fundurínn verður
uppgjör NATÓ við breytta heims-
mynd í kjölfar sameinaðs Þýska-
lands og lýðræðislegra stjómar-
hátta í Austur-Evrópu.
Fært í Land-
mannalaugar
Vegurinn inn í Landmannalaugar
heftir verið opnaður og er að sögn
ágætlega fær. Vegimir um Dóma-
dal og inn í Eldgjá era hins vegar
enn lokaðir vegna snjóa og bleytu,
en búist er við að hægt verði að
opna þá eftir tvær vikur.
Tjaldsvæðið í Landmannalaug-
um er að koma undan snjó og er
því nokkuð blautt enn. Sama má
segja um allt friðlandið að Fjalla-
baki og era ferðamenn beðnir að
taka tillit til þess.
Ferðafélag íslands og Náttúra-
vemdarráð hafa í sameiningu ráð-
ið landverði á svæðinu. Þeir hafa
aðsetur í skála Ferðafélagsins og
veita allar upplýsingar, sem lúta
að ferðum um svæðið og almenna
umgengni þar. —sá
Fundurinn hófst formlega í morg-
un, en honum lýkur á fostudag. Bú-
ist er við að fundurinn marki tíma-
mót í sögu NATÓ, en að sögn Stein-
gríms reynir á það í dag, hvort Atl-
antshafsbandalagið viðurkenni og
sýni aðlögun að þeim breyttu að-
stæðum, sem skapast hafa í kjölfar
breytinga á stjómarfari í Austur-
Evrópu. Tillaga George Bush
Bandaríkjaforseta um breytta vam-
arstefnu, að NATO beiti ekki kjam-
orkuvopnum að fyrra bragði og að
Varsjárbandalagsríkin fái áheymar-
fulltrúa hjá bandalaginu, verður
stærsta mál fundarins.
„Þessi stefhubreyting Bandaríkja-
manna kom fram mjög skyndilega
og mér finnst margt í tillögum þeirra
mun framsæknara og að mörgu leyti
jákvæðara heldur en hjá Átlants-
hafsbandalaginu", sagði Steingrím-
ur Hermannsson í samtali við Tím-
ann í gær.
Öryggisráðstefna Evrópu hefur
verið starfandi í um tvö ár og nú er
rætt um, að henni verið breytt í sér-
staka öryggisstofnun þeirra 34 ríkja
sem að henni standa. Fjallað verður
um hina nýju stofnun á NATÓ-
fundinum i Lundúnum, en flest að-
ildarríki Atlantshafsbandalagsins
hafa boðist til að hýsa öryggisstofn-
unina. Bandarikjamenn hafa lagt til
að starfsemi hennar verði dreift á
mörg lönd og m.a. til Austur-Evr-
ópu. Ekki er búist við að nein
Steingrímur Hermannsson fbr-
sætisráðherra segir tillögur
Bandaríkjamanna framsæknarí
og jákvæðarí en tillögur NATÓ.
ákvörðun um staðsetningu verði tek-
in á fúndinum, en deildar meiningar
era um, hvort NATÓ eigi að ákveða
slíkt eða aðildarríki öryggisstofnun-
arinnar.
Með í for forsætisráðherra era frú
Edda Guðmundsdóttir, Jón Sveins-
son aðstoðarmaður forsætisráðherra
og Jóhann Einvarðsson formaður ut-
anríkismálanefúdar Alþingis. For-
sætisráðherra er væntanlegur heim á
laugardag.
Norræn verðkönnun á 20 vörutegundum:
Langt í frá að allt
sé dýrast á íslandi
Af verðkönnun á 20 vörategundum
í höfúðborgum Norðurlandanna
fimm virðist mega draga þá ályktun,
að Danir einir komist ódýrar frá inn-
kaupum í matvöraverslunum heldur
en Islendingar. Af þeim 14 vörateg-
undum, sem ekki teljast til landbún-
aðarafúrða, reyndust 5 ódýrastar í
Reykjavík og aðrar 5 næst ódýrast-
ar, en aðeins ein var dýrast. Fjórar
tegundir mjólkurvara reyndust hins
vegar næst dýrastar eða dýrastar hér
á landi og sömuleiðis svínakótelett-
ur og egg.
Að vanda kosta egg og svínakóte-
lettur líka mest hér á landi, eins og
ótal sinnum hefúr komið fram i
verðsamanburði á afúrðum dýra,
sem alin era á komi, hver sem
skýringin er á því að slikt eldi virð-
ist allt að fjórum sinnum dýrara
hér en í öðram löndum. Þessi
könnun náði hins vegar ekki til
kjöts af grasbítum, sem algengast
er hér á landi. En benda má á, að í
svipaðri könnun fyrir tæpu ári
reyndust aðeins Danir þessara
þjóða eiga kost á ódýrara nauta- og
lambakjöti.
Ódýrastar í Reykjavík voru eftir-
taldar vörutegundir:
Fryst fiskflök
Bamamatur
Hveitilengjur
Tepokar
Eldhúsrúllur
Næst ódýrastar:
Hveiti
Skyndikaffi
Niðursoðnar baunir
Kaffi
Vindlingar
Á miðjuverði:
Franskbrauð
Smjörlíki
Sykur
Næst dýrastar:
Mjólk
Smjör
Dýrast í Reykjavík:
Hrökkbrauð
Ostur
Rjómaís
Egg
Svínakótelettur
Er það ekki merkilegt að eldhús-
rúllur skuli vera ódýrari á íslandi
heldur en í hinum miklu timburiðn-
aðarlöndum Finnlandi og Noregi,
þar sem eldhúspappírinn var reyndar
dýrastur?
Þá vekur athygli hve mjög verð á
sömu vöram breytist misjafnlega í
þessum löndum frá einum tíma til
annars. I verðkönnun fyrir tæpu ári
vora t.d. bæði svínakjöt og ostur allt
að þriðjungi ódýrari í Kaupmanna-
höfn heldur en Stokkhólmi. Nú era
báðar þessar vörar orðnar ódýrastar í
Stokkhólmi og osturinn m.a.s. orð-
inn næst dýrastur í Kaupmannahöfn.
I fyrrasumar var líka sykur ódýrast-
ur í Reykjavík og allt upp í 65% dýr-
ari í Kaupmannahöfn. Nú fá bæði
Danir og Svíar ódýrari sykur en við.
Svipað hefúr átt sér stað með hveiti,
sem einnig var ódýrast hér á landi
fyrir ári og m.a. 25% dýrara f Kaup-
mannahöfn. En þar er hveitið nú
orðið ódýrast í þessum löndum.
En þótt hveitið sé dýrara í Osló en á
Islandi era norsku franskbrauðin
samt ódýrari en þau íslensku. - HEI