Tíminn - 19.07.1990, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Fimmtudagur 19. júlí 1990
Olafur Ragnar Grímsson fjármálaráðherra fagnar þeim árangri sem náðst hefur í efnahagsmálum,
en varar við afturhvarfi til þeirrar fjármálastjórnar sem viðgekkst árin 1985,1986 og 1987:
Island gjaldþrota
upp úr aldamótum?
Ólafur Ragnar Grímsson fjármálaráðherra segir að ef íslending-
ar snúi sér ekki að því að borga skuldir sínar eriendis í stað þess
að safna þeim, taki erlendir bankar hér yfir eftir 10-15 ár.
„Hér var eytt langt umfram getu þjóðarínnar á undangengnum
árum og það endurspeglaðist í gífuríegum viðskiptahalla og er-
lendum lántökum,“ sagði Ólafur Ragnar Grímsson fjármálaráð-
herra á blaðamannafundi um efnahagsaðgerðir ríkisstjómarínn-
ar í gær.
„Hér var haldið uppi fölskum kaup-
mætti á góðæristímanum, sem var
búinn til með erlendum lántökum og
halla á viðskiptum við útlönd. Við
verðum sem skynsöm þjóð að átta
okkur á því að verkefni okkar á
næstu árum er að borga þessar skuld-
ir. Því ef við gerum það ekki og höld-
um áffam á sömu óráðsíubrautinni og
gert var 1985, ‘86 og ‘87, þá þýðir
lítið að vera að ræða um EFTA og
EB. Þá verða það bara erlendir bank-
ar sem taka hér yfir eftir svona 10-15
Fjármálaráðherra sagði að það að ná
verðbólgunni hér á landi niður í þá
prósentutölu sem hún er í nágranna-
löndum okkar og jaftivel neðar til
ffambúðar, væri mjög veruleg kaup-
máttaraukning fyrir allan almenning í
landinu. Eins og ffam hefur komið í
fféttum lýstu aðilar vinnumarkaðar-
ins því yfír eftir samráðsfund með
rikisstjóminni á mánudag að aðgerð-
ir ríkisstjómarinnar til þess að draga
úr hækkun ffamfærsluvísitölu væm
ekki nægjanlegar. Olafúr Ragnar seg-
ir að sá kaupmáttur, sem samið var
um í síðustu kjarasamningum, yrði
ekki greiddur niður með auknum
halla á ríkissjóði. Slíkt væri mjög
röng stefha efnahagslega. Aðspurður
hvemig þeim 350 milljón króna
kostnaðarauka sem hlytist af nýjustu
efnahagsaðgerðunum ríkisstjómar-
innar yrði mætt, sagði íjármálaráð-
herra að ekki hefði verið rætt um nið-
urskurðartillögur til að vega upp á
móti útgjöldunum.
„Þessu verður mætt með því að
reyna að selja meira af spariskírtein-
um og síðan eigum við eftir að fjalla
um það mál við fjárveitinganefnd og
aðra aðila á seinni hluta ársins,“
sagði Ólafur Ragnar. „Eg tek hins
vegar undir það, að það er flótti ffá
vandanum að reyna að vísa erfiðleik-
um sem em búnir til af öðmm yfir á
halla ríkissjóðs.“ ÁG
Stúdentaráð Háskóla
íslands:
Vill VSK-inn
burt af bókum
Stjóm Stúdentaráðs Háskóla ís-
lands hefúr sent ríkisstjóminni bréf
þar sem vakin er athygli á því að
niðurfelling virðisaukaskatts á bók-
um í haust nái ekki til háskólanema,
þar sem nær allar námsbækur sem
notaðar em í HÍ em á erlendum
tungumálum, en niðurfellingin sé
einungis á íslenskum og þýddum
bókum.
Stúdentaráð beinir þeim eindregnu
tilmælum til ríkisstjómarinnar að
huga að því hvort ekki sé rétt að all-
ar námsbækur séu undanþegnar
virðisaukaskatti óháð því á hvaða
máli þær em ritaðar.
í bréfi stúdentaráðs kemur fram að
læknanemi á fýrsta ári greiðir tæpar
60.000 kr. í bókakostnað á haust-
misseri, þar af tæp 13.000 í virðis-
aukaskatt. Viðskiptaffæðinemi
borgar um 23.000 kr. og um 5.000 í
virðisaukaskatt, og verkfræðinemi
um 20.000 kr. og þar af 4.000 kr. í
virðisaukaskatt.
—só
Nokkrír félagar danska Land-Roverklúbbsins viö einn 23 farkosta ferðalanganna. Steen Fobian og Ole Mörch
eru til Vinstri á myndinni. Timamynd Pjetur.
Ráðherra hugar
að aðgerðum til
varnar ósonlagi
Neytendasamtökin hafa sent
Júlíusi Sólnes umhverfisráðherra
bréf þar sem óskað er eftir að-
gerðum yfirvalda til hömlunar á
notkun ósoneyðandi halonefna,
sem einkum eru notuð í kælikerf-
um og slökkvibúnaði, og eru neyt-
endur jafnframt hvattir tll þess að
kaupa ekki tæki sem innihalda
slík efni
Umhverfisráðherra sagði í sam-
tali við Tímann í gær að á ráð-
stefnu Sameinuðu þjóðanna í júní
um verndun ósonlagsins hefðu
verið gerðar viðamiklar breyting-
ar á Montrealsamningnum, sem
fjallar um bann vlð notkun ým-
issa ósoneyðandi efna.
„Þaó var hert á ákvæðum ýmiss
konar og timamörk voru þrengd.
Við erum að fara yfir niðurstöð-
urnar, því þetta hefur áhrif á okk-
ar aðgerðir, að sjálfsögðu,“ sagði
Júlíus.
Hann sagði að umhveríisráðu-
neytið ásarat Hollustuvernd ríkis-
ins væri að fara yfir hvað þessar
samþykktir þýddu fyrir Islend-
inga, og hvað við þyrftum að gera
til þess að fullnægja þeim kröfum
sem nú lægju fyrir.
JúUus sagði að halonefni væru
einkum að flnna í kælikerfum,
slökkvitækjunt, og úöabrúsum,
en nú væri búið að bæta við bann-
listann fleiri efnum en hingað til
voru bönnuð. Hann sagði einnig
að hin þrengdu tímamörk
Montrealsamningsins gengju
lengra en Norðurlandasamþykkt-
in gerðí ráð fyrir, en á sínum tíma
kvað hún á um mun harðari að-
gerðir en samningur Sameinuðu
þjóðanna.
„Það verður því að fara vandiega
yfir þetta, og síðan vcrðum við að
gera okkar ráðstafanir til að
framfylgja þessu,“ sagði Júlíus.
—só
Danskur jeppaklúbbur á ferðalagi á íslandi:
TÆKIN REYND Á
FJALLASLÓDUM
Þessa dagana er á ferðalagi um ísland
hópur fólks úr danska Land- Rover
klúbbnum á 23 bílum. Ferðafólkið
kom til landsins með Norrönu til
Seyðisfjarðar í síðustu viku.
Klúbburinn er að sögn Ole Mörch
stofnaður fyrir tæpum tóif árum og
hefúr fengið nafh sitt eftir hinni
þekktu jeppategund og heldur því
enn, enda þótt Land-Rover sé langt í
frá lengur einasta tegund torfærubíla
sem um það bil 1100 félagar klúbbs-
ins eiga.
—Þar sem Danmörk er flatt land og
snjólétt er ekki beinlínis þörf fyrir að
eiga torfærubíla. Hvaða nauðir rekur
íbúa slíks lands til að aka á torfæru-
bílum? „Þetta er ef til vill fremur
spuming um lífsstíl en nauðsyn.
Sumir eiga seglskútur en við eigum
bíla af þessu tagi sem era okkar ffi-
stundagaman," segir Steen Fobian.
„Því ferðast klúbbfélagar gjaman til
landa og staða þar sem eitthvað reyn-
ir á bílana. Þannig hafa ýmsir félagar
klúbbsins ferðast um ísland áður, t.d.
Steen, sem ferðaðist um landið fyrir
tveim ámm.
Jeppar klúbbfélaga eru yfirleitt á
gulum númeraplötum en i Danmörku
eru þeir atvinnubílar sem hér em
kallaðir Vsk-bílar auðkenndir á þann
hátt. Tollar em lægri af bílum á gul-
um númemm og kaupendur fá gjald-
ffest á virðisaukaskattinum. Hins
vegar má aðeins einn farþegi vera í
slíkum bílum.
Klúbbfélagamir komu suðurleiðina
til Reykjavíkur ffá Seyðisfirði og
munu, þann tíma sem þeir dvelja hér,
aka Sprengisandsleið, Kjalveg og
fleiri fjallvegi áður en þeir halda
heimleiðis aftur.
—sá
Lækjarbotnaættin
í landgræðslu
Nýlega komu saman niðjar Sæmund-
ar Guðbrandssonar, hreppstjóra að
Lækjarbotnum á Landi, og konu hans
Katrínar Brynjólfsdóttur ljósmóður.
Ættarmótið var haldið í suðurhlíðum
Skarðsfjalls og gróðursettar vora
fimm þúsund trjáplöntur. Með þessu
vildi Lækjarbotnaættin minnast þess
átaks Sæmundar og Landmanna um
miðja síðustu öld að veita Stóruvall-
arlæknum þvert á uppfok sveitarinnar
niður í Vindásós við Þjórsá. Er það
talið eitt fyrsta átak sveitarfélags
gegn gróðureyðingu á landinu.
Plöntumar vom gróðursettar í 50
hektara afgirt svæði. Lækjarbotnaætt-
in mun halda áffam með uppgræðslu-
átakið, enda er talið að helmingur
Landsveitarinnar hafi 'orðið sand- og
uppfoki að bráð á síðustu öld.
Tvelr af ættariaukum Lækjar-
botnaættarinnar, Sæmundur
Jónsson ffá Austvaðsholti og Har-
aldur Þórðarson fra Króktúni,
gróðursetja trjáplöntur.