Tíminn - 26.07.1990, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 26. júlí 1990
Tíminn 9
Þýskir íþróttamenn mæta sterkir til leiks í framtíðinni:
A. þýskir forréttindamenn
nú óvinsælir heima fyrir
Sú var tíðin að þau voru einasta táknið um vel heppnaðan ár-
angur ósveigjanlegasta og spilltasta stjómarfars í Austur-Evr-
ópu. Á Ólympíuleikum stigu austur-þýskir íþróttamenn á verð-
launapall allt að því eins oft og sovéskir verðlaunahafar, með
tárin í augunum þegar leikinn var þjóðsöngurínn þeirra, ,Au-
ferstanden aus Ruinen“
Þetta var merkilegur árangur þjóð-
ar sem aðeins telur 17 milljónir
manna og litið var á íþróttamennina
sem þjóðhetjur og tákn um ágæti
kommúnismans. Nú er þessi fengur
að verða að engu í markaðshyggju-
ákafanum. Margar íþróttahetjanna
stefna nú til vesturs, en ýmsir þeirra
sem enn sitja sem enn halda sig
heima eru litnir homauga af mörg-
um landa sinna.
Peningar og góðar
aðstæður lokka
Það eru peningar og góðar aðstæður
sem vestur-þýsk og önnur evrópsk
íþróttafélög bjóða upp á sem lokka
afburðamennina vestur yfir. Hinir
sem eftir eru búa við óvissa ffamtíð
við hruninn efhahag þar sem íþrótt-
imar verða að spjara sig á eigin spýt-
ur rétt eins og allir aðrir.
Það óbeislaða upplýsingaflæði sem
á sér stað eftir að stjóm Honeckers
var steypt hefur opnað augu hins al-
menna Austur-Þjóðverja fyrir for-
réttindimum sem íþróttahetjumar
þeirra hafa notið og þar með atað út
þá mynd sem dregin var upp fýrir al-
menningi um að allir sætu við sama
borð.
„Það er heilmikil gremja vegna þess
sérstaka aðbúnaðar og hlunninda
sem íþróttastjömur nutu,“ segir rit-
stjóri blaðs í Austur-Berlín. „I Aust-
ur-Þýskalandi, þar sem allir áttu að
heita vera jafnir, stakk sá aðbúnaður
sem þær bjuggu við algerlega í stúf
við það sem aðrir bjuggu við. Eftir
Olympíuleikana t.d. var þeim boðið í
ffi um borð í skemmtiferðaskipi“.
Kommúnistamir sem áttu að heita
allir jafhingjar komu m.a.s. upp
stéttaskiptingu á skipinu, þannig að
íþróttamenn sem hlotið höfðu gull-
verðlaun, þau vom 37 í Seoul, fengu
káetur á fýrsta farrými, en þeim sem
aðeins höfðu fengið brons var úthlut-
að kojum nærri vélarúmi.
Forréttindi íþróttastjamanna sýna
hversu mikils kommúnistamir mátu
íþróttir. Litið var svo á að þama væri
svið þar sem alþýðulýðveldið gæti
skarað ffam úr og þar með skapað
þjóðarstolt.
Það er e.t.v. vegna þess að íþrótta-
mennimir höfðu notið góðs af spilltu
kerfi sem mörg hundmð þeirra flúðu
til Vestur-Þýskalands eða Austurrik-
is seint á árinu sem leið. Ritstjórinn
sem fýrr er nefhdur hóf að safna
saman nöfnum þeirra sem fóm, en
hún varð brátt svo löng að hann gafst
upp.
Uwe Ampler, hjólreiðamaðurinn og
Olympíuvinningshafinn, fór til fé-
lags í Hollandi. Félagi hans Jan
Schur og blaksnillingurinn Rene
Hecht em famir til Ítalíu. Nokkrir
þeirra, t.d. Andreas Wecker, fim-
leikamaður og silfurverðlaunahafi,
hafa snúið aftur heim. Og aðrir fóm
hvergi s.s. hlauparamir Christine
Wachtel, 25 ára, og Sigrun Wodars,
24 ára em enn í austur-þýsku félög-
unum sínum.
Forréttindin
kostuðu sitt
Forréttindin kostuðu sitt. Heike
Drechsler, 25 ára spretthlaupari og
fýrrum heimsmetshafi í langstökki,
var bannað að eignast bam fýrr en
Olympíuleikamir væm afstaðnir.
Skautadrottningin Katarina Witt,
24 ára, sem nýlega hefur verið
bendluð við Boris Becker, skoraði
árangurslaust á fólk að fara hvergi.
Margir þeirra íþróttameistara sem
létu sig hafa það að dveljast um
kyrrt heima verða nú að sæta því að
vera litnir tortryggnisaugum. í
blöðunum hefur komið ffam að
sem verðlaun fýrir að auka á hróður
sósíaliska foðurlandsins vom þeim
gefin hús, jarðir, biffeiðar og
skemmtireisur.
T.d. gat efhilegur 18 ára gamall
íþróttamaður fengið bíl með það
sama og annan nýjan á þriggja ára
ffesti. Obreyttur Austur-Þjóðveiji
varð að bíða í 10-15 ár eftir slíkum
munaði. Margar iþróttastjamanna
fengu líka greitt aukalega i bein-
hörðum peningum.
„Erfitt líf... og
ekkert gaman“
Og á sama tíma og margir vestræn-
ir íþróttamenn þjálfuðu sig í ffí-
stundum, æfðu Austur- Þjóðveij-
amir allan daginn, undir eftirliti
heils hers sérffæðinga á vegum rík-
isins. „Austur-þýsk stjómvöld
lögðu heilmikið fé — of mikið fé
—í íþróttastjömumar sínar“ segir
Birgitt Michaloff- Radlocher, silf-
urverðlaunahafi á Ólympíuleikum.
„Það var ákaflega erfitt líf ... það
var kreist úr okkur allt sem verða
mátti og það var ekkert gaman“.
Jiirgen Hartmann, sem sér um al-
þjóðleg samskipti i austur-þýska
íþróttaráðuneytinu, er mikið í mun
að vekja athygli á þeim breytingum
sem gerðar hafa verið síðan Honec-
ker var rekinn úr embætti. Hann
segir að margir starfsmenn íþrótta-
félaga hafi verið reknir eftir að upp
komst um „fjárhagsóreiðu“.
Hartmann er hughraustur. Samein-
ing Þýskalands æðir áffam og ráðu-
neyti hans stefhir beint í að verða
afhumið. Jochen Grunwald, aðalrit-
ari austur-þýska iþróttasambands-
ins segir að á engu öðm sviði verði
eins mikið vart við sameininguna
við Vestur-Þýskaland og í íþróttum.
Vestur-þýskir ffammámenn í
íþróttum hafa skrifað Helmut Kohl
kanslara bréf og beðið um fjárveit-
ingu til austur-þýskra íþróttafélaga
til að koma í veg fýrir að þau hrynji
í rúst. Fjárhagslegur raunveruleiki
lýðræðis hefur þegar neyh fjölda
austur- þýskra félaga til að reka
þjálfara. T.d. em nú aðeins þrir
sundþjálfarar í Rostock í stað 35
áður.
Bráðum keppa allir
Þjóðverjar í einu liði
— og verða geysi-
sterkir
Nú er almennt búist við að ekki
líði á löngu þar til Þjóðverjar
keppa allir í íþróttum undir einum
fána. Austur-Þjóðverjar sem þátt
tóku í íþróttakeppni í Gateshead í
Katarina Witt var löngum dýríingur og þjóðarstolt Austur-Þjóðveija. Eftir að upplýstist um fbrréttíndi
íþróttastjama á hún ekki upp á pallborðið hjá löndum sínum.
Bretlandi fýrir skömmu sögðust
verða síðasta landsliðið sem kepp-
ir fýrir Austur-þýska alþýðulýð-
veldið.
Vissulega verður nýtt Þýskaland
geysisterkt bæði i íþróttum og
efnahagsmálum. Fjöldi verðlauna
á Ólympíuleikunum 1988 sem féll
í skaut báðum þýsku ríkjunum
samtals var 142,10 fleiri en Sovét-
rikin unnu, en þau fengu flest
verðlaunin.
Franz Beckenbauer sem stýrir
vestur-þýskum fótbolta segir að
eftir sameininguna verði úrval
knattspymumanna til að velja úr
jafnvel enn meira en nú er og þá
verði ekkert ríki fært um að bera
sigurorð af Þjóðveijum næstu árin.
„Mér þykir fýrir því vegna annarra
ríkja en þetta er blákaldur sann-
lcikur," segir hann.