Tíminn - 02.08.1990, Qupperneq 9

Fimmtudagur 2. ágúst 1990
Tíminn 9
AÐ UTAN

'
„" . *
Finsterwalde f Austur-Þýskalandi voru reknar vel metnar þjálfunarbúðir, sem kallaðar voru „Stasilageri‘, eftir öryggislögreglunni. Þarernú bamaskóli.

raft tm ■■■ mwm B ''
11 ^ . • i í '-■•' ■ jJm
Hryðjuverkamenn áttu áður
griðland í ríkjum Austur-Evrópu
f The Sunday Times var nýlega flallað um eitt leyndarmál kommún-
istaríkjanna i Austur-Evrópu, sem núna fýrst er að koma í dagsljósið.
í þessum ríkjum hlutu hryðjuverkamenn þjálfun og griðland milli
ódæðisverkanna, sem þeirfrömdu í öðrum löndum. Nú ersá tími lið-
inn, en heldur er ólíklegt að hermdarverk heyri þar með sögunni til.
Sagt er að Saddam Hussein, fraksforseti, td. bjóði öfgasinnuðum
Palestínumönnum alls kyns aðstoð og skjól.
Langþreyttir íbúamir við Dolni Brez-
any, um 15 km fyrir utan Prag, vönd-
ust einkennilegum heræfingunum sem
hermennimir í bækistöðvunum í
gömlu erkibiskupshöllinni í miðju
þorpinu stunduðu.
Alltaf öðm hveiju drundu þyrlur yfir
staðnum, með hermenn hangandi í
köðlum, bundnum um ökklana, sem
vora tilbúnir að skera sig lausa þegar
þeir flugu yfir stöðuvatn í grenndinni.
Á kvöldin mátti heyra skothríð og
menn beijast handan við rúmlega
tveggja metra háan múrvegg sem um-
lukti búðimar.
Flestir stóðu í þeirri meiningu að her-
mennimir tilheyrðu tékknesku úrvals
fallhlífasveitunum, Rauðu húfúnum,
en nafh þeirra prýddi innganginn að
búðunum þar sem velvopnaðir verðir
vora á hveiju strái. Aðeins einn staðar-
maður nálgaðist sannleikann þegar
hann rakst á fallhlífarmann sem var að
villast á nærliggjandi akri fyrir þrem
árum. „Hann var í tékkneskum her-
búningi en gat varla talað nokkra tékk-
nesku. Málfar hans og útlit var eins og
hjá Araba,“ segir Jiri Suchomelova.
Suchmelova hafði meiri áhyggjur af
hvort akurinn hans hefði orðið fyrir
einhveijum skemmdum en ókunna
manninum og gleymdi þessu atviki
hið snarasta. Hann hafði þó, án þess að
vita það, rekist á leyndaimál sem fyrst
nú er að koma í ljós. Dolni Brezany
var ekki venjuleg herbækistöð, heldur
æfingabúðir fyrir hryðjuverkamenn,
einar af mörgum sem dreifðar vora
um Austur- Evrópu.
Hryöjuverkamönnum
veitt aöstoö í 20 ár
Þó að vestræna leyniþjónustumenn
hafi lengi grunað að ríkin í Sovétblök-
kinni hafi séð hópum hryðjuverka-
manna ffá Vesturlöndum, Austurlönd-
um nær og Þriðja heiminum fyrir
skjólshúsi, vopnum, herþjálfún og
bakhjarli, er það ekki fyrr en nú, eftir
fall kommúnismans, sem kemur í ljós
hversu víðtæk þessi aðstoð var.
Að því er leyniþjónustur og fyrram
hryðjuverkamenn, sem hlutu þjálfún í
Austur-Evrópu halda ffam, veittu ör-
yggissérfræðingar kommúnista þús-
undum hryðjuverkamanna aðstoð á 20
ára timabili, allt ffá þvi upp úr 1960.
Þeir sem nutu góðs af vora allt ffá
hryðjuverkahópum í Vestur- Evrópu,
s.s. ítalska Rauða hemum og Rauðu
herdeildunum vestur-þýsku, til palest-
ínskra skærahða og affiskra frelsis-
hreyfinga, s.s. vopnaða hluta Affíska
þjóðarráðsins.
Sumir illræmdustu hryðjuveikamenn
heimsins, þ.á m. Carlos — „Sjakal-
inn“ og Abu Nidal, vora fastir við-
sldptavinir, sem höfðu heimild til að
gera áætlanir, undirbúa og fram-
kvæma árásir sínar ffá griðlandinu
handan jámtjaldsins.
Innan vestrænna leyniþjónusta era
menn þeirrar skoðunar að þessi aðstoð
hafi verið tekin upp í stórum stíl eftir að
ráðamenn í Kreml ákváðu að nota
hryðjuverkamenn til að reyna að koma
óróa af stað á Vesturlöndum. Þó að
Moskvumenn reyndu að láta líta svo út
sem þeir sjálfir kæmu þar hvergi nærri
með því að setja þjálfúnarbúðimar upp
öðrum ríkjum í Austur-Evrópu, vora
flestir leiðbeinendumir ffá KGB eða
liðsforingjar í sovéska hemum.
Að þvi er Palestínumenn, sem sóttu
námskeið 1 Austur-Evrópu, segja vora
búðimar eins og háskólar í hermdar-
verkum. Þeir sem lifðu af margra
vikna harða þjálfún útskrifúðust sem
upplýsingasafnarar, hlutgengir í leyni-
legar aðgerðir, og, sem mikilvægast
var, lærðir og fagmannlegir dráps-
menn.
Hagnýt fræöi hryöju-
verkamanna
Nýlega rifjaði reyndur meðhmur
PLO upp þegar hann tók þátt í átta
vikna þjálfúnamámskeiði í búðum á
ýmsum stöðum í Búlgaríu snemma á
Carios og Abu Nidal áttu griðland I Austur-Þýskalandi.
níunda áratugnum, ásamt 30 öðrum
Aröbum og nokkrum Affíkumönnum.
Hann segir námskeiðið hafa byijað á
fyrirlestrum yfirmanna í KGB. Þeir
skýrðu þar frá undirstöðuatriðum, s.s.
að segja nýliðum að tala ekki hátt um
hvað væri á döfinni á kaffihúsum, og
enduðu á tilsögn um hvemig ætti að fá
inngöngu í leynileg samtök og ffemja
banatilræði.
I aðalhryðjuverkabúðunum í Austur-
Þýskalandi, í Finsterwalde nærri Dres-
den, sem þekktar vora undir nafninu
„Stasilager“ í höfúðið á öryggislög-
reglu rikisins, var áherslan helst lögð á
hvernig best væri að koma bráð fyrir
kattamef.
Þeim sem sóttu námskeiðið, sem stóð
í tvo mánuði, var sagt til um notkun
ýmissa vopna, þ.á m. hvemig hitta ætti
skotmörk úr bílum á hreyfingu. Þeim
var líka kennt að falsa númeraplötur
bíla, vegabréf og önnur skjöl. Banatil-
ræði vora sett á svið til að kenna nem-
endum hvemig þeir ættu að ráða af
dögum ffammámenn í kaupsýslu og
stjómmálum, og lagt var nákvæmt mat
á ffammistöðuna.
Margir þeirra sem sóttu námskeiðin
snera heim til að setja upp eigin þjálf-
unaibúðir, sem reknar vora á svipaðan
máta. Einn útskrifaður Palestínumað-
ur segist hafa orðið að skrá hjá sér
mjög nákvæmar athugasemdir og
teikningar til að hann og félagar hans
gætu þjálfað nýhða þegar þeir kæmu
affur til Líbanon.
Best aö vera í
Austur-Þýskalandi
Austur-Þýskaland var mesta eftirlæti
nemendanna. Ekki bara að álitið var
að þar væri kennslan væri best, en auk
Finsterwalde var litið svo á að kennsl-
an í Friedrich Engels-herskólanum í
Dresden væri fyrsta flokks, heldur var
allur aðbúnaður líka mjög góður. Sagt
er að Carlos, hryðjuverkamaðurinn frá
Venezúela, hefði hafl aðalbækistöðvar
sínar í Berlín ffá 1979, þar sem hann
bjó með ástmey sinni á Metropole hót-
elinu meðan hann gerði áætlanir um
ffekari árásir á vestræn skotmörk.
Abu Daud, sem grunaður er um að
vera einn forystumannanna í árásinni á
Ólympíulið Israelsmanna í MUnchen
1972, er líka sagður hafa notað Aust-
ur-Berlín sem höfúðstöðvar. Þetta
skjól naut greinilega stuðnings Erichs
Honecker, hins afsetta leiðtoga Aust-
ur-Þýskalands.
Austur-Þýskaland veitti líka fúllkom-
ið skjól félögum Rauðu herdeildanna
sem eftirlýstir vora í Vestur-Þýska-
landi. A.m.k. átta fyrrum meðlimir
hafa verið handteknir síðan Berlínar-
múrinn var rifinn.
En hvert og eitt landa Austur- Evrópu
kom sér upp eigin sérgrein í þjónustu
við hryðjuverkamenn. Að sögn fyrrver-
andi nemenda var Ungveijaland í góð-
um metum vegna þess að þar var að-
búnaður líkari því sem búast má við í
sumarleyfisbúðum en í því ofl fábreyti-
lega umhverfi sem boðið var upp á í
öðrum kommúnistaríkjum. Ungveija-
land bauð upp á sundlaugar, leikfimi-
sali og góðan mat og var kallað, Jivild-
ar- og skemmtunarmiðstöð" hryðju-
verkamanna sem nutu lífsins milli
verkefna. Carlos dvaldist þar a.m.k. 1
eitt ár rétt fyrir 1980, að þvi er nýju
stjómvöldin í Ungveijalandi upplýsa
Tékkóslóvakia var líka í miklum met-
um fyrir að útvega vopn, sérstaklega
byssur eins og vélbyssuna sem notuð
var við að ráða sendiherra ísraels í
Bretlandi af dögum 1982. Auk þess
vora þar í landi þjálfaðir u.þ.b. 100
Palestínumenn á ári í Dolni Brezany
og öðram búðum í grennd við Karlovy
Vary, á þýsku landamærunum.
Tékkneska sprengiefniö
semtex og hryöjuverka-
menn frá Júgóslavíu
Semtex, sprengiefnið sem því sem
næst er ómögulegt að finna og ffam-
leitt er í Tékkóslóvakíu, var látið í té
með viðamiklum leiðbeiningahand-
bókum. Að því er heimildir innan
tékknesku leyniþjónustunnar herma
gerðu tékkneskir leynilögreglumenn
tvær prófanir á flugvélum rétt upp úr
1980 til að komast að raun um hversu
mikið þyrfti af semtex til að sprengja
flugvél 1 loft upp. í Ijós kom að 200
grömm nægðu. Álitið er að slflcar ráð-
leggingar hafi verið ómetanlegar fyrir
Alþýðufylldnguna til ffelsunar Palest-
inu, sem talið er að hafi sprengt upp
flugvélina yfir Lockerbie í Skotlandi.
Það er líka álitið að sprengjumennim-
ir í Lockerbie hafi haft bækistöðvar í
Júgóslavíu meðan þeir undirbjuggu
verknaðinn. Júgóslavar komu sér upp
sérlega nánu sambandi við palestínska
hryðjuverkamenn og veittu þeim hem-
aðarlega þjálfún. Hryðjuverkahópar
Abus Nidal, sem réðust á flugvellina í
Róm og Vín 1987, era grunaðir um að
hafa lagt upp í árásarleiðangrana ffá
Júgóslavíu.
Nicolae Ceausescu, fyrrum einræðis-
herra í Rúmeníu, var líka áhugasamur
um að rétta palestínskum hópum
hjálparhönd og átti nána samvinnu við
Jasser Arafat, forystumann PLO.
Leynilögregla Ceausescus, Securit-
ate, veitti PLO þjálfún í búðum norður
af Búkarest. Securitate sá Iíka Arafat
fyrir möig hundrað folsuðum vega-
bréfúm og rafeindahlerunarbúnaði. En
greiðamir vora ekki allir á annan veg-
inn. Álitið er að PLO-menn hafi verið
að verki í Paris 1977 þegar ráðist var á
rúmenskan andófsmann sem gagnrýnt
hafði Ceausescu.
Það vora ekki þjálfúnarbúðir fyrir
hryðjuverkamenn í öllum löndum
Austur-Evrópu. Pólveijar sendu að
vísu ráðgjafa til Mið-Austurlanda, en
að öðra Ieyti náði aðstoð þeirra ekki
lengra en að sjá þeim fyrir vopnum,
keyptum á svarta markaðnum. Allt til
1987 hafði þar aðsetur vopnavið-
skiptafyrirtæki kallað SAS, sem var í
eigu Abu Nidals. Álitið er að hann eigi
nokkrar húseignir í Póllandi.
Gorbatsjov og lýöræðis-
vakning bundu enda á
starfsemina
Aðstoðin sem Austur-Evrópuríkin
veittu hryðjuverkamönnum fór dvín-
andi effir að Míkhail Gorbatsjov
komst til valda fyrir fimm árum. Eitt
hans fyrsta verk var að loka þjálfúnar-
búðum Rússa sjálffa þar sem boðið
hafði verið upp á herforingjaráðsnám-
skeið fyrir reynda hermdarverkamenn.
Nú hefúr skólinn aftur tekið upp fyrri
starfsemi sem venjulegur herforingja-
skóli.
En það var lýðræðisvakningin í Aust-
ur-Evrópu sem endanlega batt enda á
stuðninginn við hryðjuverkahópa. í
einu vetfangi vora sambönd rofin, þó
að ýmsir innan vestrænna leyniþjón-
usta hafi trú á að atvinnulausir öiygg-
issérlfæðingar kommúnista starfi nú
sem lausráðnir og bjóði þjónustu sína
hveijum þeim sem getur borgað.
Hryðjuverkasamtök hafa eflaust
misst mátt við að missa fyrrverandi
vemdara sína og hafa farið að leita að
nýjum bakhjörlum í Iiak, Líbýu, Alsír
og Norður-Kóreu.
Það er kaldhæðnislegt að stuðningur
Sovétmanna bak við tjöldin við
hryðjuverkastarfsemi hafði farið dvín-
andi einmitt um það leyti sem yfirvöld
í Moskvu vora að verða sífellt
áhyggjufyllri vegna hættunnar á slíku
athæfi innan eigin landamæra. í októ-
ber nk. koma tveir hershöfðingjar
KGB, sem sestir era í helgan stein, til
London á ráðstefnu um baráttuna gegn
hryðjuverkastarfsemi. Yfirvöld í
Kreml senda mennina á ráðstefhuna
vegna þess að þau hafa áhyggjur af
hættunni á að íslamskir heittrúarmenn
taki upp skæraliðastríð gegn yfirráð-
um Moskvu.