Tíminn - 18.08.1990, Síða 4

4'TÍmínn
' l.JDf' • '■ r.rif ' O *«: «-.r J’.- r ’t - 1
Laugardagur 18. ágúst 1990
Óeirðir halda áfram í Jóhannesarborg:
Yfir 160 hafa látið lífið á viku
Bardagar Zúlúmanna og fyigjenda afríska þjóðarráösins (ANC)
héldu áfram í gær í Soweto. A tveimur dögum hefur verið tilkynnt
um 22 látna í þessu eina borgarhverfi.
Á fimmtudaginn var efnt til fundar
Nelson Mandela og F.W. de Klerk
þar sem þeir ræddu ástandið en sam-
tals hafa yfir 160 manns látið lífið í
bardögum síðastliðna viku. „Hvað
veldur því að við ráðumst hver á ann-
an og slátrum, eins og dýr“, spurði
Nelson Mandela í þessu tilefhi. Hann
ræddi einnig við dómsmálaráðherra
landsins Adriaan Vlok og samþykkti
að komið verði upp aðstöðu íyrir
fnðarviðræður á einni lögreglustöðv-
anna. Að sögn lögreglunnar verður
reynt að efha til fundar leiðtoga
hinna striðandi fylkinga í dag.
„Síðasta mannslátið var 13 ára ung-
lingur sem fylgdi Mandela og þjóðar-
þinginu að máli. Hann var skotinn til
bana af lögreglu sem reyndi að stilla
til ffiðar fyrir utan hótel þar sem Zú-
lúmenn hafast við“, sagði talsmaður
lögreglunnar Tienie Halgryn. Lög-
reglan ferðast um með alvæpni í
fylgd brynvarðra bíla og hefiir þurft
að beita ógrynnum af táragasi í fjölda
hverfa til að reyna að koma í veg fyr-
ir að menn rækju hvem annan á hol
með löngum hnífum og spjótum eða
klyfu hvem annan (herðar niður með
öxum. Ungir stuðningsmenn þjóðar-
þingsins hafa víða hlaðið götuvígi af
ótta við árásir Zúlúmanna. Skólastarf
hefur legið niðri í tvo daga í Soweto
og gert er ráð fyrir að tugir þúsunda
manna hafi ekki vogað sér út fyrir
hússins dyr af ótta við að á þá yrði
ráðist. En í Soweto búa um tvær
milljónir.
Félagar í ANC segja lögregluna svo
vilhalla Zúlúmönnum að hún loki
augunum fyrir þeirra hlut í átökunum
og vonist þannig til að geta veikt
stöðu ANC og sundrað hinum ýmsu
ættflokkum blökkumanna enn ffekar.
Lögreglan vlsar þessum ásökunura
alfarið á bug.
Óeirðimar í og í kring um Jóhannes-
arborg síðustu viku eiga upptök sin
að rekja til Natal- héraðsins þar sem
4000 manns hafa látið lífíð í linnu-
lausum bardögum síðastliðin fjögur
ár.
[rakartelja Saúdí-Araba nota refslaðgerðir í eigln þágu:
Neyðarfundurinn aðeins
yfirskin samningsbrots?
Olíumálaráðherra íraks, Issam
Abdel Rahim al Calabi, sakaði
Saúdí- Araba um að boðun neyð-
arfundar OPEC væri aðeins yfir-
skin þeirrar fyrirætlunar að auka
útflutning ohu og brjóta þar með
samkomulag sem gert var í júh.
Refsiaögerðir í nafni Sameinuðu
þjóðanna lokuðu fyrir ahan út-
ilutning ohu frá írak og Kúvæt,
sem nam samtals um fjórum
mflljónum tunna á dag. Sðkura
þessa hefur olfumálaráðherra
Saúdí-Arabíu, Hisham Nazer,
boðað tfl neyðarfundar aðfldar-
ríkja OPEC þar sem ætlunin mun
vera að ræða hvernig bregðast
beri við samdrætti framboðs. En
Saúdí-Arabía er stærsti útflutn-
ingsaðilinn. „Þetta er aðeins til-
raun til að gera brot á útflutnings-
kvóta landanna Iðgleg“, sagði
Calabi.
„Aðfldarrikin vita að það er ekki
neinn skortur á ohumðrkuðum
helmsins og margar þjóðir Uggja
með miklar birgðir." Til stuðnings
þessar fuflyrðingu nefndi hann að
eitt helsta markmið OPEC á sið-
asta Geufarfundi hafi verið að
leita leiða til aö gera þjóðum ekki
Ideyft að Uggja með miklar birgð-
ir. Þar sem birgðir væru eitt helsta
vopnið þegar til þess kæmi að
þvinga ohuríkin til að lækka
markaðsverð ohu.
Jafnframt sakaði Calabi stjórn-
vðld Saúdí-Arabíu um að bera
sjálf ábyrgð á samdrætti fram-
boðs. En flutningasldpum hefur
verið meinaður aðgangur að
sldpaskurðinum Mu'ajjiz við
Rauða hafið, þar sem oha frá írak
er venjulega sett á skipin. Saúdí-
Arabar segja þessar aðgerðir í
fullu samræmi við refsiaðgerðir
Sameinuðu þjóðanna en nú liggja
samtals fjögur ohuskip fyrir utan
skurðinn og bíða eftir leyfi tfl að
ná í ohu. Skipin sem um ræðir eru
annars vegar tvð frá írak og hins
vegar tvö frá Evrópu, eitt norskt
og annað búlgarskt Þá var tveim-
ur fiutningaskipum frá írak mein-
aður aðgangur að hðfninni í Dub-
ai.
De Maziere og fleiri austur- þýsk-
ir stjómmálamenn hafa verið sak-
aðir um að vera viðvaningar sem
ekkert kunna fýrir sér í stjóm-
sýslu.
Stríðsástand innan austur-þýsku stjórnarinnar:
LEITA HEFNDA EFTIR BROTTREKSTURINN
Fall austur-þýsku stjómarinnar
snérist upp í mikla valdabaráttu og
þvinganir í gær, þegar flokkur sósíal-
demókrata (SPD) hótaði að standa I
vegi fyrir samþykkt mikilvægra
samninga, varðandi sameiningu
Austur- og Vestur-Þýskalands, í
hefndarskyni sökum þess að tveir
ráðherrar flokksins voru rcknir.
Leiðtogi flokksins, Wolfgang Thi-
erse, sagði samkomulag stjómarinn-
ar rokið út i veður og vind og að
flokkur hans greiddi atkvæði gegn
samningum, er varða lagalega og
pólitíska hlið sameiningarinnar, í nú-
verandi mynd. Kristilegir demókrat-
ar (CDU) em að vonum áhyggjufull-
ir, þvi þeir reiða sig á fylgi SPD til að
ákvæðin og fleira verði samþykkt.
Almenningur í Austur-Þýskalandi er
sömuleiðis lítt hrifinn af þvargi
stjómarinnar og hefur hrifhingin far-
ið ört þverrandi frá fyrstu kosningun-
um eftir að 40 ára cinræði kommún-
ista lauk. Hafa stjómmálamennimir
meðal annars verið sakaðir um að
vera viðvaningar sem ekkert kunni
fyrir sér í stjómsýslu.
De Maiziere hefur verið kallaður
aðstoðarmaður í því sem virðist
hringleikahús stjómmálanna. En það
var hann sem stóð fyrir því að ráð-
herramir væm reknir, sem leiddi af
sér afsögn tveggja annarra ráðherra.
Því hefur verið haldið fram í þýskum
dagblöðum, að ef hin raunveralega
ástæða brottreksturs ráðherranna
hefði verið vanhæfni, eins og de Ma-
iziere hélt ffarn, hefðu töluvert fleiri
embættismenn mátt fjúka.
Búist er við að fjöldi atvinnulausra í
Austur-Þýskalandi nái tveimur millj-
ónum í lok þessa árs, sem er fjórð-
ungur vinnuaflans. Báðir fyrmefhdra
flokka em sammála um að eina leið-
in til að vinna bug á þessu vanda sé
að hraða sameiningunni. En tilraunir
til að ákveða tímamörk hafa allar
mnnið út í sandinn. Forystukólfar
CDU vilja að formleg sameining nái
ffam að ganga fyrir miðjan október
og að haldnar verði sameiginlegar
kosningar í desember. Leiðtogar SPD
vilja að sameiningunni verði hraðað
enn ffekar, að afloknum breytingum
samninga, en de Maiziere segir svo
skjótan ffamgang mála ekki fram-
kvæmanlegan.
Helmut Kohl hefur lýst því yfir að
hann og þar með kristilegir demó-
kratar í Bonn, ætli sér ekki að taka
þátt í þrætunni. Á hinn bóginn hefur
talsmaður vestur-þýsku stjómarinn-
ar, Dieter Vogel, beint þeim tilmæl-
um til SPD að gera ekkert sem gæti
stefnt samningnum í voða. „Sam-
þykkt samninganna skiptir meira
máli fyrir almenningsheill en dagleg
valdabarátta stjómarmeðlima. Sam-
þykki Austur-Þjóðveijar samning-
ana, sem um ræðir, leiðir það af sér
sterkari stöðu þeirra við töku endan-
legra ákvarðana varðandi samein-
ingu rikjanna. Verði samningamir
hins vegar felldir þýðir það að vest-
ur-þýska þingið mun alfarið ákvarða
skilyrði lagalegrar sameiningar með
þeim fyrirvara að athugasemdir verði
hægt að gera síðar“, sagði Vogel.