Tíminn - 23.08.1990, Page 2

'.Z.Tíminn
tXFiramtudagur.'23l',ágúst'l990
Frá blaöamannafundi stjómar Prestafélags islands þar sem hækkun á húsaleigu á prestssetrum var mótmælt Á myndinni eru frá vinstri Vigfús Þór
Ámason varaformaöur, Jón Dalbú Hróbjartsson formaður, Agnes M. Sigurðardóttir ritari, Þorbjöm Hlynur Ámason biskupsritari og Flóki Kristins-
son. Timamynd: Aml Bjama
Hækkunin ekki á vegum
kirkjumálaráðuneytisins
Óli Þ. Guðbjartsson, dóms- og kirkjumálaráðherra, sagði að
það væri rangt að leigan á prestssetrunum hefði verið hækkuð
fyrir atbeina kirkjumálaráðherra, eins og kom fram á biaða-
mannafundi Prestafélagsins þar sem mótmælt var hækkun á
leigu á prestssetrum. Hann sagði að reglugerðin væri á vegum
Qármálaráöuneytisins og þessi reglugerð hafi verið grundvölluð
á lögum nr. 27 frá 1968 sem fjármálaráðherra gaf út á sínum
tíma.
Þessi reglugerð á við um al!a emb-
ættisbústaði í eigu ríkisins, ekki bara
prestssetur, og samkvæmt reglugerð-
inni er ný leiga alltaf reiknuð út 1.
ágúst ár hvert á vegum launadeildar
tjármálaráðuneytisins. í fyrra var
send beiðni úr fjármálaráðuneytinu
til þeima um að reikna út hækkun á
leigu samkvæmt reglugerðinni, sem
þeir gerðu. Þannig að það er mesti
misskilningur að þessi reglugerð sé
komin ífá kirkjumálaráðuneytinu. í
bréfi, dagsettu 8. ágúst síðastliðinn,
sem Prestafélag íslands sendi kirkju-
málaráðherra til að mótmæla þessari
hækkun segir: „Stjóm Prestafélags
Islands hefur oft mótmælt og mót-
mælir enn þeirri skoðun kirkjumála-
ráðuneytisins að prestssetur falli
undir ákvæði reglugerðar nr. 334 ífá
1982 um íbúðarhúsnæði í eigu ríkis-
ins.“
Oli Þ. Guðbjartsson segir að ekki sé
um neina sérstaka skoðun að ræða
hjá kirkjumálaráðherra á þessari
reglugerð. Hún er grundvölluð á lög-
um nr. 27 ffá 1968 sem fjármálaráðu-
neytið gaf út og í 12. grein þessara
laga segir að lögin öðlist gildi 1. júlí
1968 ogjafnframt falli úr gildi lög nr.
38 frá 1947 um skipulag og hýsingu
prestssetra. Þannig er það ákveðið í
einni grein þessara laga að þau taki
við af eldri lögum um skipulag og
hýsingu prestssetra og þar komi ekki
málinu við skoðun eða skoðanaleysi
kirkjumálaráðherra á hveijum tíma.
Þetta er svona.
Óli sagði að það væri ekkert óeðli-
legt við að húsaleiga á prestssetrum
hækki eins og á öðrum embættisbú-
stöðum, það væri í raun mjög eðli-
legur hlutur.
Húsaleigan hafði ekki verið hreyfð í
nokkur ár vegna þess að fjármála-
ráðuneytið hafði ekki sinnt sinni
vinnu en nú væri það gert. Reglu-
gerðin gerir ráð fyrir hámarki og lág-
marki og sem dæmi er hámarksleiga
á einum stað um 19.000 kr. en lág-
markið er rétt rúmar 17.000 kr. Raun-
in er hins vegar sú að greiddar eru
12.808 kr. og ástæðan fyrir því er sú
að þetta hús er ekki í góðu ástandi.
Upphæðimar sem um er að ræða
núna eru svo miklu lægri en reglu-
gerðarhámarkið segir til um. Það er
ekki rétt sem kemur ffam hjá Presta-
félaginu að leigan sé á bilinu 10.000
kr. til 18.000 kr. Sannleikurinn er sá
að hæsta leigan er 17.416 kr. og
lægsta leigan er 2.575 kr., meðaltalið
yfír landið er 9.563 kr. Þannig að það
er enginn sannleikur að segja að leig-
an sé 10 til 18 þúsund krónur. Þar fyr-
ir utan er engin leiga eða nánast eng-
in á 15 prestssetrum en þar sitja
prestar sem hafa verið þar síðan fyrir
1968. Vegna þessara mistaka var
engin leiga á 29 prestssetrum til við-
bótar en nú er farið að innheimta
leigu fyrir þau. Þannig í raun hækk-
aði leigan aðeins á 21 prestssetri, og
farið var að innheimta leigu á hinum
29. Á fjórum prestssetram þótti ekki
fært að innheimta leigu vegna
ástands húsanna.
Óli sagði að hann kannaðist ekki við
það að hafa neitað Prestafélaginu um
lækkun á leigunni eins og komið hef-
ur ffam í fjölmiðlum, því það væri
ekki á hans færi. Reglugerðin er ekki
bara um prestssetur heldur um alla
embættisbústaði og það væri skylda
að fara eftir lögum og reglugerðum,
hann hafi ekkert vald í því efni. Auð-
vitað væri það ffekar undarleg tíma-
setning að gera þetta nú á tímum
þjóðarsáttar, en samkvæmt reglu-
gerðinni má aðeins framkvæma
þessa hækkun 1. ágúst ár hvert. Á
næsta ári væri þjóðarsáttin væntan-
lega í gildi og því væri ekki hægt að
framkvæma hækkunina fyrr en árið
1992 og þá hefði leiga á embættisbú-
stöðum í eigu ríkisins verið óhreyfð
um árabil.
Prestamir hefðu ekkert kvartað
þegar gleymdist að hækka leiguna og
ekki hefði hann heyrt einn einasta
prest minnast á það í fjölmiðlum að í
hans embættistíð og þessa fjármála-
Óli Þ. Guðbjartsson
kirkjumálaráðherra.
ráðherra hefði það tekist í fyrsta sinn
að fá viðurkennda yfirvinnu fyrir
presta.
10-15% rýrnun
segja prestar
Á blaðamannafundi, sem Prestafé-
lag íslands hélt sl. mánudag, kom
ffam að hækkunin á húsaleigunni
þýði 10 til 15 prósent kjararýmun hjá
þeim prestum sem greiða húsaleigu.
Það skyti nokkuð skökku við að
skerða kjör presta á þennan hátt ein-
mitt á þeim tíma sem stjómvöld skír-
skota mjög til svonefhdrar þjóðar-
sáttar. Á fundinum kom ffam að
húsaleiga verður nú ffá 10.000 kr. og
upp í 18.000 kr. Ofan á það bætist
hitunarkostnaður og því greiði prest-
ar almennt ffá 18.000 kr. til 30.000
kr. í húsnæðiskostnað og er það ansi
hátt hlutfall af 80.000 kr. grunnlaun-
um. Þessi hækkun hefur hins vegar
ekki verið ffamkvæmd um nokkurt
skeið og er tímasetningin á henni nú
einstaklega óhagstæð fyrir presta
sem hyggjast mótmæla henni kröft-
uglega. Hér sé greinilega um hand-
vömm að ræða í stjómkerfmu sem
eigi að leiðrétta núna á kostnað
prestastéttarinnar.
Þá era deildar meiningar um það
hvort ríkið eigi prestssetrin og hafi
þar með einhvem rétt til að inn-
heimta leigu af þeim. Kirkjueigna-
nefnd, sem skilaði fyrri hluta álits
1984, álítur að prestssetrin séu
kirkjueign en ekki rikiseign og megi
því deila um það hvort ríkið hafi ein-
hvem rétt til að krefja prestana um
leigu á eign sem er í raun kirkjueign.
Kirkjuyfirvöld hafa ítrekað mótmælt
því að lögin og reglugerðin nái yftr
prestssetur á þessum forsendum.
Prestafélagið bendir á að prestamir
nýta húsnæðið í þágu embættisins
sem þeir þjóna, því í mörgum tilfell-
um séu prestssetrin þess eðlis að þau
em nánast félagsheimili fyrir sókn-
ina. Prestssetrið sé jafnvel kvennaat-
hvarf og svona mætti lengi halda
áffam.
I vor var stofnuð nefhd að kröfu
Prestafélagsins sem átti að rannsaka
kjör presta og fóm prestamir ffam á
það við kirkjumálaráðuneytið að
ekkert yrði gert í kjaramálum þeirra í
þá vem sem nú er gert fyrr en nefhd-
in hefði skilað áliti. Því kæmi þessi
hækkun nú mjög á óvart. Þeir álitu að
þegar kirkjumálaráðherra hafi skipað
þessa nefnd, hefði hann verið að við-
urkenna að kjör prestanna væm
slæm. Þetta stökk, að hækka leigu á
prestssetmm um 150 til 200 prósent,
væri ekki hægt að ffamkvæma með
góðri samvisku í miðri þjóðarsátt.
Þar að auki væri nýbúið að taka 4,5
prósent launahækkun af BHMR
mönnum með bráðabirgðalögum og
nú ætti að skerða laun presta um 10
til 15 afhundraði. Þeir héldu jafnvel
að næsta skref ráðuneytisins yrði að
fella alveg niður leigu á prestssetmn-
um en í stað þess var hún hækkuð.
Prestamir þurfi að taka við prests-
setrinu eins og það er og oft væri
kyndingar- og rafmagnskostnaður
mun meiri vegna þess hve húsin em
stór. Þá em þau mjög mörg í slæmu
ásigkomulagi og sum vart íbúðarhæf.
Fram kom á fundinum að þetta væri
ekki bara einfalt kjaramál prestanna
heldur væri þetta spuming um kirkju-
lega þjónustu á stóram svæðum úti á
landi og hver afdrif hennar verði,
hvemig búið er að þessari þjónustu
og nú væri verið að skerða kjör presta
sem kirkjumálaráðherra hefði viður-
kennt að væra lök fyrir og því horfi
illa fyrir kirkjulegri þjónustu á stór-
um svæðum úti á landi. Hér er um of-
ríkisaðgerð að ræða og því hlýtur
þetta að knýja á um það að samskipti
ríkis og kirkju yrðu endurskoðuð.
—SE
Bæjarráð Njarðvíkur:
Áhyggjur
af flug-
umferð
Bæjarráð Njarðvíkur hefur lagt
fyrir samgönguráðherra ályktun
þar sem lýst er yfir þungum
áhyggjum vegna mikillar flugum-
ferðar yfir íbúðabyggð i Njarðvík.
Tilefhið er nauðlending feijuflug-
vélar á Reykjanesbraut ofan
Njarðvíkur sunnudaginn 5. ágúst
sl.
I ályktuninni er spurt hvers
vegna umræddri flugvél, „sem
augljóslega var i miklum vand-
ræðum, var beint í aðflugi yfir
íbúðabyggð í Njarðvíkurbæ." í
ftamhaldi af því er spurt hvort
reglur séu til um það hvemig
stjóma skuli aðflugi flugvéla í
neyð, þegar aðflugsstefha flug-
brautar er yfír íbúðabyggð. „Ef
þessar reglur era til, hveijar eru
þær og hefur þeim verið fylgt?“
Bæjarráðið krefst þess, engar
slíkar reglur era til, að þær verði
settar og sveitarfélög við flugvelli
verði höfð með í ráðum við að
semja þær.
Að lokum segir í ályktuninni:
„Bæjarráð Njarðvikur lítur flug-
slysið á Reykjanesbraut mjög al-
varlegum augum og krefst svara.
Að sögn sjónarvotta að þessu at-
viki, þá rétt slapp vélin hikstandi
yfir húsþök ibúðarblokka í Ytri-
Njarðvík." GS.
(slandsmótið í atskák:
Riðlakeppni
fór fram
um helgina
Undankeppni íslandsmótsins í
atskák fór fram nú um helgina.
Teflt var í þremur riðlum, á Akur-
eyri, Isaflrði og Reykjavík. Rúnar
Sigurpálsson stóð efstur á Akur-
eyri, og Ágúst Sindri Karlsson á
ísafirði. Þessir tveir hafa unnið
sér rétt til þátttöku í Úrslitakeppn-
inni sem fram fer í Reykjavík í
byijun janúar. Þá munu sjö efstu
menn úr Reykjavíkurriðlinum
tefla í úrslitakeppninni, auk þess
sem sjö stigahæstu skákmenn
landsins hafa þátttökurétt í úr-
slitakeppninni. Þetta er í þriðja
sinn sem Islandsmót í atskák er
haldið.
Að sögn Gylfa Þórhallssonar hjá
Skákfélagi Akureyrar kepptu 11
skákmenn í riðlinum á Akureyri,
og er það nokkuð minni þátttaka
en búist var við. Gylfi sagði að
ástæðumar væru þær að margir
væru í sumarfríi núna, og þetta
væri sá árstími sem menn hvíldu
sig frá taflborðunum. Sem áður
sagði sigraði Rúnar Sigurpálsson,
hlaut 9 vinninga af 10 möguleg-
um, í 2-3. sæti urðu Gylfi Þór-
hallsson og Halldór Grétar Ein-
arsson með 7 vinninga. Jón Ámi
Jónsson varð í 4. sæti með 6.5
vinninga og í 5.-6. sæti urðu Ólaf-
ur Kristjánsson og Bogi Pálsson
með 6 vinninga. Peningaverðlaun
vora veitt fyrir tvö fyrstu sætin,
og hlaut Rúnar 10 þúsund krónur,
og Gylfi sem var hærri Halldóri
að stigum, hlaut 5 þúsund krónur.
Atskákin er ung keppnisíþrótt á
íslandi, en nýtur jafiiframt vax-
andi vinsælda. Atskákin er eins
konar millivegur í skákkeppni, og
hafa keppendur hálfa klukku-
stund til umhugsunar. Gylfi sagði
að þetta væri í fyrsta sinn sem Is-
landsmótinu í atskák væri skipt i
undankeppni og úrslit, og væri
það liður í að gera mótið veg-
legra, og einnig að gefa fleirum
tækifæri á að spreyta sig.
hiá-akureyri.