Tíminn - 24.08.1990, Blaðsíða 6

Tíminn
Föstudagur 24. ágúst 1990
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin I Reykjavlk
Framkvæmdastjóri: Kristinn Firtnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Glslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrlmsson
Auglýsingastjóri: Steingrímur Glslason
Skrlfstofur:Lyngháls9,110 Reykjavlk. Slml: 686300.
Auglýsingaslml: 680001. Kvöldslmar: Askrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setnlng og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi h.f.
Mánaðaráskrift kr. 1000,- , verð I lausasölu kr. 90,- og kr. 110,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Kjör presta
Fremur óheppileg deila er komin upp milli stjóm-
valda og starfandi presta þjóðkirkjunnar um húsa-
leigumál.
Fjármálaráðherra heíur ákveðið að hækka húsa-
leigu af embættisbústöðum samkvæmt heimild
sem hann hefur í lögum um íbúðarhúsnæði í eigu
ríkisins.
Eins og í lögunum segir er það meginregla að rík-
ið leggi starfsmönnum sínum ekki til íbúðarhús-
næði nema því aðeins að þeir gegni störfum í þeim
landshlutum þar sem sérstakir landshættir gera slíkt
nauðsynlegt. Þeim starfsmönnum ríkisins, sem
hafa afnot íbúðarhúsnæðis samkvæmt lögunum,
ber að greiða ríkissjóði leigu fyrir húsnæðið. Húsa-
leiguna skal fjármálaráðherra ákveða í reglugerð
samkvæmt sérstakri viðmiðim sem lögin segja til
um. Af því leiðir að leiga af embættisbústöðum get-
ur verið mismunandi há, leigugjald fer eftir bruna-
bótamati og staðsetningu viðkomandi embættisbú-
staðar.
Enginn vafi er á því hvert fjármálaráðherra sækir
rétt sinn til þess að endurskoða húsaleigu af þeim
prestssetrum sem hér um ræðir. Hitt verður ekki séð
að honum hafi borið nein skylda til þess að ráðast í
þessa endurskoðun á þessum tíma og við þær að-
stæður sem nú eru í kjaramálum ríkisstarfsmanna.
Miðað við margar starfsstéttir háskólamenntaðra
manna eru launa- og starfskjör presta síður en svo
neitt óhófleg. Ekki hefur þess heldur orðið vart að
prestar hafi sótt ýkja fast á um kjarabætur sér til
handa, þótt forystumenn þeirra hafi haft fulla ein-
urð til að lýsa kjörum sínum þegar það hefixr átt við.
A þessu ári var að fyrirlagi kirkjumálaráðherra sett
upp nefnd til þess að kanna kjör presta. Það var
skilningur stéttarfélags þeirra að meðan sú nefnd
væri að störfum yrðu kjör þeirra ekki þrengd og
sýnist það sanngjamt sjónarmið. Auk þess lá ekkert
á að hækka húsaleigu á embættisbústöðum á gildis-
tíma þjóðarsáttar.
Gildandi lög um íbúðarhúsnæði í eigu ríkisins
vom sett árið 1968. Þau vom um margt tímabær og
rétt að lögfesta þá almennu reglu að ríkið sæi ekki
embættismönnum fyrir bústöðum hvar sem væri,
t.d. í Reykjavík. Eigi að síður þótti einboðið að
víkja yrði frá almennu reglunni í mörgum tilfellum
og átti það ekki síst við um prestssetrin. Ríkið á því
prestssetur úti um allar byggðir landsins. Hins veg-
ar var það ffá fyrstu tíð hæpið og umdeilanlegt að
taka leigu af þessum húsum. Það var aldrei það
nauðsynja- eða réttlætismál sem margir vildu vera
láta. Tíminn sem liðinn er frá setningu laganna hef-
ur heldur ekki rennt stoðum undir réttlætingu þess
að taka leigu af prestssetrum. Þær fjárhæðir sem
hér eru í veltunni skipta ríkið litlu en marga presta
miklu.
Mngginn greinir frá ]>ví í frétt á
baksiðu f gær að lýtalæknir hafi
verið á Siglufirði í afieysingiun í
sumar. í frcttinni segir frá því að
laknirinn hafi fcngið talsvert af
fólki til sin, cnda óalgengt að
landsbyggöarfóM sé boðið upp ú
lýtaaögerir i béraöf. EkW befitr
þyld nó almennt fegurri en þeir
voru f fyrra, en bóast má víö að
sve sé, enda er
um í Moggafr
húslæknirinn á
til mln fólki sem hafði kitað fii
og brjóstum." Ef Garri skilur orö
Einhverjum kann að finnast þaö
einkennilegt að sú staðreynd að
lýtaiæknir hafi unnið Í afleysiug-
um á Siglufirði í sumar teljist svo
stærsta blað landsins aö birta um
þaö frétt á aöalfréttasíöu siuui af
innlendum máiefuum. Garra
finnst það faius vegar ekkert
skrýtið og er bjartaniega sam-
fil að komast til læknis. Varia cr
lengur hægt aö kenna um að-
stöðuieysi eins og vinsæit var á ár-
með og þeir verið færri sem létu iæknir, svn ekki sé talað um sér-
að sérfræðingurinn var kumiim a
staðinn. Eða eins og læknirinn
orðar það sjálfur: „Fólk sýndi
þessari þjónustu áhuga og var
þakklátt fyrir að þurfa ekki aó
fara til Reykjavikur i aógerð."
Loks bendir þessi aufúsugestur á
greina að lýtaiæknar gerist far-
gengt með augnlækna og kven-
sjúkdómalækna, og fcrðkt um
landið og líti á fótk sem sjúkra-
hús- og hérðaðslæknar teidu að
þyrftu þessa þjónustu.
ætla að verða viðvarandi vanda-
mál á íslandi cf marka iná fréttir
i útvarpi ug blöóum að undan-
förnu. Skelfilcgt ástand hefur aú
skapast á ookkrum stöðum á
iandinu þar sem hvorJd fást lækn-
ar né hjúkrunarfólk til starfa í
legt dæmi af Norðausturiandi ber
vitni um. Á þeim staö þurfa menn
að aka 16t> km til að komast til
Rcykvikingum þætti hart að
þurfa að fara t,d, upp í Borgames
fa. Hins vegar ættu farand-
læknar ekki að þekkjast þcgar
um það er að ræða að Iryggju
heilu béruðunum nauðsynlega
læknisþjónustu. GrundvalJar-
breytinga er þörf á sktpulagi beil-
brigðisþjónustunnar í byggðum
hjúkrunarfólk fáist þar til starfa.
Launamál eru ekki efst á blaði
sltkrar endurskipulagningar,
enda fekjumögulcikar lækna á
Íandsbyggðínni miklir. StarfsskÍI-
ingarmelri aíriöi. Garri

VÍTT OG BREITT
Reykjavíkurrallið
Bifreiðaíþróttaklúbbur Reykjavík-
ur lenti í árekstram við lögregluyf-
irvöldin í Gullbringusýslu og Ar-
nessýslu og fær ekki að halda rall-
keppni í þeim umdæmum vegna
skorts á löggæslu. Pólitíin era búin
með yfirvinnukvótann sinn og geta
því ekki fylgst með rallköppunum
bijóta allar umferðarreglur og gefa
skít í hvort þeir aka hver á annan, á
vegum eða halda sér yfirleitt á hjól-
unum.
Hvers vegna reykvískir rallkappar
era að angra yfirvöldin i nágranna-
sýslum með því að biðja yfirvöldin
að fylgjast með lögbrotum er óskilj-
anlegt. í Reykjavík skiptir lögregl-
an sér aldrei af aksturslagi, hvorki í
dagvinnu né eftirvinnu, og þarf
engin leyfi til að krampa malbikið á
hvaða tíma sólarhringsins sem er.
Akstursleiðir velja hetjumar sjálfar,
hvort sem þær era á bílum eða mót-
orhjólum, og kemur lögreglan þar
hvergi nærri.
Hljóðkútslausir með allt á útopnu
þeysa mótoríþróttamenn um götur
og gangstíga og er allur löggæslu-
kvóti íyrir löngu þrotinn hvað varð-
ar afskipti af Reykjavíkurrallinu.
Allt á útopnu
Undirritaður tekur þátt í æsilegri
rallkeppni eftir endilangri Reykja-
vík að minnsta kosti tvisvar hvem
virkan dag. I vinnuna á morgnana
og heim á kvöldin. Strætisvagnar
era út úr kortinu þar sem þeirra
hlutverk er eitthvað allt annað en að
flytja fólk milli áfangastaða á ódýr-
an og fyrirhafharlítinn hátt. Hvergi
fást svör við því hvert hið eiginlega
hlutverk SVR er, annað en að taka
þátt í Reykjavíkurrallinu. Hvar sem
hægt er að koma því við er strætó á
ólöglegum hraða eins og flestir
hinna þátttakendanna.
Rallkeppnin á götum höfúðborgar-
innar hefst snemma á morgnana og
stendur yfir fram á rauðanótt. Há-
marki nær bílaiþróttin yfirleitt á
morgnana þegar tugþúsundir íbúa
höfúðborgarsvæðisins geysast hver
um annan þveran á leið i vinnu.
Það sem gerir dagiegt Reykjavík-
urrall glannalegra og meira spenn-
andi en lögvemdaða rallkeppni, er
að í fyrmefndu greininni liggja
akstursleiðir í allar áttir í senn en
skipulagða rallið er miklu hættu-
minna þar sem allir aka sama hring-
inn eftir einhveijum reglum.
I morgunrallinu er komið íyrir
skemmtilegum torfærum og mann-
drápsgildram af ráðnum hug. Þær
tugþúsundir ökumanna sem t.d.
leggja leið sína um Artúnsbrekkuna
á háannatíma verða að sneiða hjá
ótal skurðgröfúm og þungum og
hægfara vinnutækjum sem raðað er
með óreglulegu millibili á allar ak-
reinar og innan um þetta og aðra
umferð aka þeir hugrökkustu á 120
km hraða og þarf enga lögreglu og
síst á yfirvinnutíð til að sjá svo um
að hvergi slakni á lífsháskanum
meðal þátttakenda.
Þegar svo umferðin er hvað mest
síðari hluta dags er skurðgröfúnum
aftur komið fyrir á akbrautunum
svo að þær verði tiltækar næsta
morgun i skipulagslausa kaosið.
Klesstir bílar og annað hráviði
henta líka ágætlega sem torfærar og
er yfirleitt nóg af þeim á götunum.
Löggæsla óþörff
Eins og sönnum rallköppum hæfir
þola keppendur í höfúðborgarrall-
inu aidrei nokkum andstæðing fyrir
framan sig. Því andskotast þeir
áköfústu fram fyrir hvem bíl og
djöflast milli akreina á hraða sem
ekkert gefúr Monte Carlo rallinu né
annarri ffægri keppni eftir.
Þar sem umferðaryfirvöld sjá svo
um að engar reglur gilda um akrein-
ar þarf eðlilega enga löggæslu til að
ffamfylgja þeim.
Ef tekið er tillit til ffamanritaðs er
næsta óskiljanlegt hvað Biffeiða-
íþróttaklúbbur Reykjavíkur ætlar
að fá að gera i næstu sýslum. Og
enn óskiljanlegra að hann geti ekki
fcngið að halda rallkeppni vegna
löggæsluleysis.
Biffeiðaíþróttamennimir hafa ekk-
ert út fyrir Reykjavík að gera til að
keppa í ralli. Það geta þeir gert á
heimaslóð upp á hvem dag án þess
að spyija nokkur yfirvöld um leyfi.
En það er kannski tryggara fyrir
ökufanta að keppa annars staðar og
kaupa löggæslu úti á landi til að
passa upp á sig. Heimsþekktum
rallköppum er ekki bjóðandi upp á
lífsháskann og skipulagsleysið sem
látið er viðgangast daga og nætur á
götum Reykjavíkur. OÓ