Tíminn - 29.08.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Miðvikudagur 29. ágúst
Kostnaðurinn við hemaðaruppbyggingu Bandaríkjamanna við Persaflóa mun líklega verða kominn í 2,5 milljarða dala um næstu mánaðarmót Hér má sjá hersveitirfara um borð
í Boeing 474 á leið til Saúdí-Arabíu.
íröksk stjórnvöld með nýja tilskipun um vestræna gísla:
Konur og böm njót i
feröafrelsis fyrir
hjartagæsku Saddams
í gærkvöld var gefin út opinber yfirlýsing í írak þess efnis, að
Saddam Hussein forseti iandsins hafi ákveðið að heimila öll-
um erlendum konum og bömum, þar á meðal vestrænum
gíslum eða „gestum íröksku þjóðarinnar" eins og írakar hafa
kallað gísla sína, að yfirgefa landið ef þeim sýnist svo. Sadd-
am Hussein sagði að konur og böm mættu njóta fullkomins
ferðafrelsis frá og með deginum í dag, miðvikudeginum 29.
ágúst írakska sjónvarpið hafði það í gær eftir háttsettum
manni í stjómkerfinu að ástæðan fýrir þessari tilskipun væri
heimsókn Saddams Husseins til nokkurra vestrænna gísla
eða „gesta“ og eftir að hafa komist að því hversu ákaflega
konur og böm þráðu ferðafrelsi, hafi hann af hjartagæsku
sinni ákveðið að uppfylla þessar óskir þeirra.
Þó þessi yfirlýsing írakskra stjóm-
valda sé líkleg til að draga enn úr
spennu á svæðinu er ekki hægt að
segja það sama um ákvörðun sem
tekin var fyrr í gærdag.
Iröksk stjómvöld ákváðu upp á sitt
einsdæmi að breyta landakortinu á
Persaflóasvæðinu, þegar þeir lýstu
því yfir að Kúvæt væri 19. fylkið í
Irak, endurskírðu höfuðborgina
Kúvæt og kalla hana nú Kadhima,
sem að sögn talsmanns írakstjóm-
ar, er það nafn sem borgin hafði
fyrir fýrri heimstyrjöldina. Þá felur
þessi einhliða breyting Iraka það í
sér að landsvæði, sem áður til-
heyrði Kúvæt, er gert að sérstöku
héraði, sem nefnt hefur verið eftir
Saddam Hussein, „Saddamiyat al-
Mitlaa". Samhliða þessu var því
lýst yfir, að Irakar myndu aldrei
ræða um ffamtíð þessa landsvæðis
við Vesturveldin, og að sú skipan
mála sem ákveðin hafi verið væri
óafturkallanleg. Samkvæmt reglu-
gerðinni, sem Irakstjóm gaf út um
breytingar á landakortinu, mun Kú-
væt verða skipt upp í þijár stjóm-
sýslueiningar, en fyrir innrásina
skiptist landið upp í íjögur fylki.
Útlagastjóm Kúvæt kallaði þessar
yfirlýsingar íraka rætna ögrun við
alþjóðavilja, en Saúdí-Arabar
sögðu að með þessu hafi írakar
stefnt í voða öllum möguleikum á
friðsamlegri lausn deilunnar, þar á
meðal persónulegu frumkvæði Per-
ezar De Cullars, aðalffamkvæmda-
stjóra Sameinuðu þjóðanna, en
hann á að hitta utanríkisráðherra ír-
aks á fundi í Jórdaníu á fimmtudag.
Þrátt fýrir að ýmis teikn séu nú á
lofti um að möguleikinn, sem virt-
ist á diplómatískri lausn deilunnar
um og eftir helgina, sé á ný að
minnka, halda skipamiðlarar í Mið-
Austurlöndum því ffam, að ákveð-
ið spennufall hafi orðið á svæðinu.
íröksk flutningaskip hafa haldið
sig ffá Persaflóanum til þess að
forðast árekstra við eftirlitsskip
Vesturveldanna þar. Reuters hefur
eftir skipamiðlara í gær að hann
telji spennuna í rénum. Verðbréfa-
markaðir virðast nokkuð sammála
þessu, því þar jókst stöðugleiki t.d.
í Austurlöndum fjær og olíuverðið
hefur heldur lækkað frá því sem
það var hæst. I Vín í gær sam-
þykktu 10 af 13 aðildarríkjum
OPEC að auka olíuframleiðslu sína
til að mæta minnkandi ffamboði
vegna Persaflóadeilunnar. Þau ríki,
sem voru á móti þessu, voru írakar,
Iranir og Líbýa.
Hætta á að átök brjótist út á næst-
unni er nú talin mun minni en áður,
þó ljóst sé að deilan geti dregist á
langinn. Á næstu dögum verður
látið reyna á hvort í raun er hægt að
koma málinu í þann farveg að
raunhæfar viðræður geti átt sér
stað. Forsenda þess virðist þó vera
sú að Saddam Hussein fáist til að
draga herlið sitt frá Kúvæt, en sá
biti mun líklega enn um sinn standa
í honum. Mubarak Egyptalandsfor-
seti segir að þann flöt vænlegastan
að Irakar dragi sig út úr Kúvæt
gegn því að Vesturveldin dragi her-
afla sinn til baka ffá Persaflóa-
svæðinu og það verði síðan Araba-
ríkin sem semji sín á milli um
ífamtíð Kúvæt.
Vesturveldin hafa hins vegar ekki
tekið afstöðu til þessarar tillögu
enda hafa þau í raun flest trompin á
hendi á meðan alþjóðleg samstaða
um viðskiptabann á írak og Kúvæt
heldur eins vel og raun ber vitni og
tími vinnst til að byggja upp hem-
aðarmátt þeirra á svæðinu. Kostn-
aðurinn við herflutningana til
Persaflóa er þegar orðinn gífurleg-
ur og í gær tvöfaldaði vamarmála-
ráðuneyti Bandaríkjanna þá upp-
hæð sem gert er ráð fyrir að fari til
hemaðaruppbyggingarinnar á
svæðinu. Nú er áætlað að 2,5 millj-
arðar dala verði varið til þessa máls
ffam til 1. september. Jafhvel
Bandaríkin munar um minna.