Tíminn - 20.09.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 20. september 1990
K Umdeilda
Iflandsvaeðið
Ibdaly
Kúvæt
Landhef
'70 orustufiugvélar
Skriðdrekar
275 orustuskriðdrekar
Rumalla-olíusvæðið
Nelson og Winnie Mandela. Hún
hefur nú veríö ákærð fyrir mann-
rán og líkamsárásir.
Kúvæt er umkrttgt steriaim og árásargfömum nágrömum og margir telja lýöræði þess einu von.
Andstæðingar Kúvætfursta telja að annað stjórnarfar hefði þvælst meir fyrir írökum en furstastjórnin:
Nikosia - Irakar hafa ákveðið
að leggja hald á eigur þjóða sem
fryst hafa eigur Iraka erlendis
vegna innrásarinnar í Kúvæt.
Vestrænir bankar og ýmsar ríkis-
stjómir hafa þó tilkynnt að þama
sé ekki um háar upphæðir að
ræöa.
Sameinuðu þjóðimar —
Sendiherrar fimm þjóða sem að-
itd eiga að Öryggisráði Sameirv-
uðu þjóðanna hafa lagt fram til-
lögu þess efnis að hömlur verði
iagðar á flugumferö milli höfuð-
borga landa þeirra og Iraks og
Kúvæt. Búist er við að Öryggis-
ráðið fundi um tillöguna I þessari
viku.
Saudi-Arabíu — Sér-
hæfðir Palestínumenn, sem að-
stoðað hafa við uppbygglngu
Kúvæt undanfama fjóra áratugi,
stjóma nú landinu nánast á eigin
spýtur, að sögn flóttamanna sem
komist hafa til Saudi-Arabfu.
Bagdad — Vestrænir hemaöar-
sérfræðingar sem séð hafa til
kúvæskra andspyrnumanna að
störfum, segja að áhrifin sem
þeir hafi á fraka megi fiokka sem
minniháttar óþægindi.
Dhahran, Saudi-Arabíu —
Saudi-Arabfa og Sameinuðu
furstadæmin, sem juku mjög
olfuframleiðsiu sína tii að vinna
upp að engin olía berst nú frá
frak og Kúvæt, munu geta haldið
þeirri framleiðsluaukningu
áfram.
Buenos Aires — Argentína
hyggst nú Ijúka því tfmabiii l ut-
anríkisstefnu sinni sem ein-
kennst hefur af hiutleysi og her-
setu Falklandseyja og hefur
ákveðið að taka þátt í viðskipta-
banninu á frak.
Paris — Frakkarsegja að frakar
hafi ráðlst á tvo Frakka enn I Kú-
væt og að ástandið f hinu her-
setna Kúvæt fari stöðugt versn-
andi.
Washington — Sú ákvörðun
Bush forseta að selja Saudi-Ar
öbum vopnabúnað fyrir 21 millj-
arð dollara hefur valdið óróa i
fsrael og búast má við að stuðn-
ingsmenn Israela á bandariska
þinginu muni mótmæla sölunni.
Moskva — Þrýstingurinn á
Ryshkov, forsætisráðherra Sov-
étríkjanna, um að segja af sér
eykst stöðugt, og hefur þing lýð-
veldisins Rússlands ákveðið
krafist afsagnar hans. Nýir and-
kommúniskir stjórnmáiaflokkar
stinga upp á að arftaki hans
verði af róttækara tagi.
Lýðræði besta vörn
Kúvæt gegn innrás
Ef tekst aö frelsa Kúvæt undan frökum á furstafjölskyldan eng-
an annan kost en að koma á lýðræði í landinu eins fljótt og hægt
er vegna þrýstings frá stjómarandstöðunni og vestrænum ríkj-
um.
Stjórnmálasérfræðingar segja að innrás íraka hafi gefið lýðraeð-
issinnum vopn í hendur til að þvinga furstann, Jaber al-Ahmed
al- Sabah, til að deila völdum sínum með sterku löggjafarþingi.
Stjómarandstæðingar í Kúvæt hafa
harðlega neitað umleitunum Saddams
Hussein um að eiga við hann samvinnu.
Þeir segja að Saddam hafi leitaó hóf-
anna hjá jreim skömmu fyrir innrásina
og boðið um 40 þeirra til viðræðna í
Bagdad, en ekkert hafi komið út úr því.
Lýðræðissinnar segjast styðja fiirsta
sinn, en breyting verði að koma til á
stjómarháttum landsins, ekki sé lengur
hægt að halda þeim áhrifalausum.
Lýðræðissinnar hafa löngum haldið
þvi ffam að opið þjóðfélag með lýðræð-
islega kjörinni stjóm vasri eina vöm
dvergríkisins gegn sterkum og árásar-
gjömum nágrannaþjóðum, eins og írök-
um. „Ef hér hefði verið virkt löggjafar-
þing,“ segja þeir, „hefði Saddam ekki
Sænskir kratar vilja komast í
17 km brú yfir
Eyrarsund 2000
Sænskir sósíaldemókratar hafa
samþykkt áæUanir um byggingu
nýrrar umferðaræðar. sambland
af brú og jarðgðngum, sem tengja
muni Sviþjóð við Danmörku og
meginland Evrópu árið 2000.
Akvðrðun flokksins, sem tekin
var á aðalfundi hans, bindur enda
á deilu, sem upp hefur komið
ððru hverju í heila öld, um tengsl
við Danmörku og fylgir i kjðifar
stuðnings annarra flokka við
áætlunina.
Framkvæmdirnar munu kosta
um 13 mílljarða sænskra króna,
að sðgn talsmanns samgðngu-
ráðuneytis Svía.
Brúin verður opnuð í fyrsta lagi
árið 2000 og mun flytja bíla og
járnbrautarlestir yfir Eyrarsund,
frá Málmey til Kaupmannahafn-
ar.
TengiUinn mUU landanna verður
17 km á lcngd og byrjar sem brú
Svfþjóðarmegin en breytist síðan i
gðng gegnum eyju unna af
rnnnnahöndum u.þ.b. tvo kfló-
metra frá meginlandi Danmerk-
ur. Ekki er búist við að fram-
kvæmdir hefjist fyrr en á næsta
ári.
Viðræður stjórna landanna
tveggja um þetta efni munu halda
áfram og stefnt cr að því að sam-
komulag náist fyrir árslok. Þing
beggja þjóða verða að samþykkja
tiliöguna eigi hún fram að ganga.
Mótmælendur ráðast á höfuðstöðvar KGB í Georgíu:
RUÐST INN HJÁ KGB
Mótmælendur, sem kröfðust þess
að andófsmaður yrði látinn laus,
réðust á höfúðstöðvar öryggislög-
reglunnar, KGB, í höfúðborg Ge-
orgíu, Tbilisi, á meðan staðaryfir-
völd stóðu aðgerðalaus hjá, að sögn
sovéskra fjölmiðla í gær.
Mótmælendumir réðust inn á jarð-
hæð KGB-byggingarinnar, brutu
þar húsgögn og rúður og stálu vopn-
um og einkaeigum starfsmanna.
Einnig var aðaldyrum fylkisráðu-
neytis Georgíu lokað og stóðu verð-
ir mótmælenda við báðar bygging-
amar í gær.
Aðgerðimar vom að sögn gerðar
til að fá lausan andófsmanninn Dav-
id Gelashvili, sem handtekinn var
fyrir nokkm. Hann hefur nú verið
Iátinn laus gegn tryggingu.
getað teldð sér þá Hróa hattar-ímynd að
vera að bjarga olíulindum sem tilheyri
öllum Aröbum úr klónum á spilltum og
grimmum einvaldi."
Olíkt öðrum Arabaríkjum við Persa-
flóa hafði Kúvæt starfandi þing í flest
þau 29 ár sem liðin eru frá því landið
losnaði undan yfirráðum Breta. Af ör-
yggisástæðum leysti fúrstinn upp þingið
og múlbatt fjölmiðla, þegar stríðið milli
Irana og Iraka stóð sem hæst árið 1986.
Hann hélt því fram að samsæri vebtí í
gangi um að koma á ófriði í Kúvæt eftir
sprengjuárásir og aðrar róstur sem
stuðningsmönnum Irana var kennt um.
Lýðræðissinnar kröfðust Jjess í desem-
ber sl. að þing yrði aftur kallað saman,
þar sem striðinu milli Irana og íraka
hefði lokið 1988.
Furstinn boðaði þá til kosninga þings
sem ekki hafði löggjafarvald eftir að
hafa ásakað fyrra þing um að hafa alið á
missætti. Þingið, með 50 þjóðkjöma
fúlltrúa og 25 skipaða af fúrstanum,
kom saman í fyrsta sinn tæpum mánuði
fyrir innrásina.
Lýðræðissinnar segja nýja þingið
valdalaust og stríða gegn stjómar-
skránni.
Krónprins og forsætisráðherra Kúvæts,
Saad al-Abdulla al-Sabah, hefúr beðið
alla fúlltrúa þingsins um að mæta til
fúndar með ríkisstjóminni til að sýna
heiminum sameinaða forystu gegn inn-
rás Iraka. Ekki hefúr enn verið ákveðin
dagsetning fundarins, en hann mun að
öllum líkindum verða haldinn í Saudi-
Arabíu.
Félagi i andspymuhreyfingunni i Kú-
vast sagði að margir hópar berðust við
Iraka undir slagoiðinu: Hrindum her-
tökunni og snúum aftur til stjómarskrár-
innar. Hann sagði ennfremur að Kúvæt-
ar vildu endurreisn bæði fúrstans og
stjómarskrárinnar.
Stjómarskrá Kúvæts tryggir erfðavöld
fúrstans en gerir einnig ráð fyrir steikri
þjóðkjörinni löggjafarsamkundu sem
geti hrakið ákvarðanir fúrstans.
Stjómmálafræðingur einn sagði að Kú-
vætar teldu sig svikna af mörgum Ar-
abaþjóðum og væru líklegir til að leita
til vestrænna lýðræðisþjóða, einkum
Bandaríkjanna, um stjómmálalega fyr-
irmynd. Hann sagði að ef tækist að
hrekja Iraka frá Kúvæt yrði landið í al-
þjóðlegu kastljósi sem myndi gera
stjómvöldum jiess erfitt fyrir að streitast
gegn lýðræði. Jafhvel dyggir stuðnings-
menn fúrstans álíta að stjómarfarsbreyt-
inga sé þörf.
En sumir ala þann ótta í bijósti að fúrst-
inn muni nota hugsanlegan ágang er-
lendra ríkja sem afsökun fyrir að koma
ekki á lýðræði nema með þrýstingi fiá
vestrænum þjóðum.
Grunur um alvarlega glæpi yfirlýstrar frelsishetju:
Winnie Mandela
sætir morðákæru
Winnie Mandela, eiginkona leið-
toga blökkumanna, Nelsons Man-
dela, heíúr nú verið ákærð fyrir
mannrán og líkamsárásir.
Saksóknarinn í Jóhannesarborg
segist hafa að vel athuguðu máli
ákveðið að ákæra Winnie Mandela,
fyrir fjögur mannrán og fjórar lík-
amsárásir með ásetningi um að valda
alvarlegum áverkum.
Akæran á sér rætur í atburðum sem
áttu sér stað á heimili Winnie Man-
dela í Soweto, en þeir leiddu til
dauða ungs pilts, Stompie Seipei.
Því hefúr verið haldið fram að þar
hafi verið veist ranglega að ffú Man-
dela og henni haft aldrei gefist tæki-
færi til að veija sig gegn þeim ásök-
Jerry Richardson, sem er einn af líf-
vörðum Winnie Mandela og þjálfari
hins svokallaða Sameinaða Man-
dela-fótboltafélags, var dæmdur til
dauða í síðasta mánuði fyrir morðið
á Seipei. Við þau réttarhöld var
sterklega gefið í skyn að Winnie ætti
þar hlut að máli.
Seipei mun hafa verið rænt ffá
gistiheimili sem kirkjan rekur og
verið fluttur til heimilis Winnie
Mandela, þar sem honum var haldið
nauðugum og hann barinn og strýkt-
ur til dauðs. Morðið átti sér stað í
janúar 1989.
Winnie Mandela mun koma fyrir
rétt 24. september nk. ásamt sjö öðr-
um sem þegar hafa verið ákærðir
vegna sama máls.
Svæoaaem
Kuvæt
Saudi-
Arabía
Kuvæt-borg
Al Jahra
HERLIÐ KUVÆTA
23 varöskip
MMY R v sr 800,000
Flugher 500 orustuflugvélar
Skriðdrekai ■rirrril^ l1 4,500 orustudrekar
Sjóher 43 herskip