Tíminn - 27.09.1990, Blaðsíða 4
4 Tíminn
Fimmtudagur 27. september 1990
UTLOND
Þýskaland:
Lafontaine vill bandarísk
kjarnorkuvopn á braut
Lafontaine, sem er kanslaraefni sósíaldemókrata í komandi kosn-
ingum í Þýskalandi, krafðist þess í gær að sameinað Þýskaland yrði
laust við bandarísk kjarnorkuvopn.
Lafontaine, sem kominn er fast á hæla Helmuts Kohl í skoðana-
könnunum um vinsældir þeirra, lagði fram þessa kröfu sína á þingi
austur- þýska Sósíaldemókrataflokksins.
„Nú þegar Austur-Þýskaland hefur
verð lýst kjarnorkuvopnalaust svæði
liggur það í hlutarins eðli að öll
kjamorkuvopn verði á endanum fjar-
lægð frá Þýskalandi," sagði hann.
Austur-þýskir sósíaldemókratar
munu sameinast systurflokk sínum í
V-Þýskalandi er ríkin verða sameinuð
3. október nk. Sameiginlegar kosn-
ingar verða síðan haldnar 3. desem-
ber.
Lafontaine sagði að hugmyndir sósí-
aldemókrata um sameiginlegar vam-
ir austurs og vesturs, sem vestrænir
bandamenn V-Þjóðverja líta á sem
hættulegt skref í átt til hlutleysis, hafi
sannað sig með samnkomulagi því
sem Kohl gerði við Mikhail Gorbat-
sjov í júlí.
í staðinn fyrir að Sovétmenn sam-
þykktu að sameinað Þýskaland yrði
aðili að NATO og sovéskri hermenn
hyrfu frá A-Þýskalandi á næstu fjór-
um ámm, samþykkti V-Þýskaland að
fækka hermönnum sínum niður í
370.000, A-Þýskaland yrði kjamorku-
vopnalaust og nota hvorki né fram-
leiða kjamorku-, efna- eða sýklavopn.
En samkomulagið fól ekki í sér lof-
orð um að bandarísk kjamavopn yrðu
fjarlægð frá Þýskalandi.
Lafontaine varaði Þjóðverja við því
að loka dymnum á nýju lýðveldin í A-
Evrópu og benti í því sambandi á Pól-
verja sem munu þurfa vegabréfsárit-
un til að koma til sameinaðs Þýska-
lands.
„Það mun hafa alvarlegar afleiðingar
ef nýjar félags-, efnahags- og vist-
fræðilegar hindranir yrðu skapaðar á
Oder- Neisse línunni," sagði hann.
,Arið 1989 var ekki ár Þjóðverja, það
var ár frelsishreyfinga um alla A-Evr-
ópu. Ekkert hefði áunnist hér án
Samstöðu í Póllandi, umbótasinn-
anna í Prag, án Ungverja og Gorbat-
sjovs,“ sagði Lafontaine.
„Þýskaland verður ekki sameinað að
fullu fyrr hið gífurlega félagslega mis-
rétti milli auðugrar V-Evrópu og nið-
urníddrar A-Evrópu er úr sögunni,"
bætti hann við.
Skoðanakannanir sýna að flokkur
sósíaldemókrata er langt að baki
stjómarflokkunum, kristilegum og
frjálsum demókrötum og að flokkur-
inn á í vændum alvarlegan ósigur í
forkosningum í A-Þýskalandi 14.
október nk.
Skoðanakönnun, sem sjónvarpsstöð
framkvæmdi um miðjan september,
sýndi að kristilegir demókratar hafa
43% fylgi en sósíaldemókratar aðeins
25%.
Formaður a-þýskra sósíaldemókrata,
Wolfgang Thierse, viðurkenndi á
þinginu að síðastliðið ár hefði verið
flokki hans mjög andstætt.
Sósíaldemókrataflokkur A- Þýska-
lands, sem var endurreistur í nóvem-
ber sl., 44 ámm eftir að kommúnistar
neyddu flokkinn til að sameinast
Sameinaða sósíalistaflokknum, fékk
aðeins 21,8% fylgi í kosningum í
mars sl.
Um Ieið og Willy Brandt, fyrrverandi
kanslari, viðurkenndi að ólíklegt væri
að sósíaldemókratar kæmu vel út úr
kosningunum, benti hann á að ekki
væri unnt að stjóma Þýskalandi í
andstöðu við þá.
Stjómmálafræðingar segja sósíal-
demókrata eiga litla möguleika á að fá
nægilegt fylgi til að komast í sam-
steypustjóm með Kohl eftir 3. desem-
ber. Kannanir hafa leitt í ljós að kjós-
endur treysta íhaldsflokkunum, sem
nú em í stjóm, betur til að leysa úr
þeim vandamálum sem sameiningin
mun hafa í för með sér og rétta við
bágan efnahag A-Þýskalands.
Á meðan Kohl hefur ýtt undir þjóð-
rækna bjartsýni, hefur Lafontaine
rekið viðvömnaráróður, varað við því
að sameiningin verði mun dýrkeypt-
ari en ætlað hefur verið og muni leiða
til skattahækkana.
Lafontaine krefst þess að bandarísk kjamorkuvopn hverfi frá sameinuðu
Þýskalandi og varar Þjóðverja við of mikilli bjartsýni varðandi samein-
inguna.
Margaret Thatcher hvetur landa sfna tii að gæta eigna sinna betur
og aðstoða lögregluna vegna aukinnar glæpatíðni.
Glæpaalda í Bretlandi:
Innbrotum og þjófn-
uðum fjölgar mest
Glæpir í Bretlandi jukust brota væri mun minni. Ofbeldis-
ískyggilega mikið á si. ári, sér- glæpum fjölgaði „aðeins“ um
staklega var aukningin áberandi sjö prósent en kynferðisglæpum
í þjófnuðum og innbrotum. fækkaði um u.þ.b. fjögur pró-
í tilkynningu frá innanríkls- sent. Þjófnuðum og innbrotum
ráðuneytinu kom fram að yfir fjölgaði hvoru tveggja um 13%.
fjórar milijónir glæpa hefðu ver- Margrét Thatcher, formaður
ið tilkynntar lögreglu á fyrri íhaldsfiokksins, sem telur sig
hluta þessa árs, en það er 13% fiokk laga og reglu, sagði að
meira en á tólf mánuðum þar á hús- og verslunareigendur ættu
undan. að gæta meira öryggis til að
Frá því í apríl og fram í júní freista ekki unglinga til óhæfu-
jukust aibrot um 17%, urðu yfir verka.
milljón, sem er metaukning á „Viö verðum að gæta eigna
einum ársfjóröungl. okkar betur og aðstoða lögregl-
Innanrfidsráðherrann, John una. Með þeim bætti kæmust
Patten, reyndi að draga úr þessu færri ungmenni í vandræði,“
og sagði að fjölgun alvarlegra af- sagði hún við blaðamenn.
Persaflóadeilan:
Bandaríkjamenn hvetja
til efnahagslegrar
samstöðu gegn írökum
Fjármálaráðherra Bandaríkj-
anna, Nicholas Brady, hvatti
ríki heims í gær til að samein-
ast um að fjármagna baráttuna
gegn írökum og koma þeim út
úr Kúvæt.
„Efnahagsstyrk þann, sem þið
aliir eruð fulltrúar fyrir, þarf
að virkja til að sýna fram á
samstöðu og þá ákvörðun okkar
að hopa hvergi fyrir ofbeldi,“
sagði hann á fundi Alþjóða
gjaldeyrissjóðsins og Alþjóða-
bankans.
Bush forseti tilkynnti á mánudag-
inn stofnun samtaka auðugra þjóða
til að styrkja næstu nágrannaþjóðir
íraka og þær þjóðir sem verst hafa
orðið úti vegna þeirra efnahags-
áhrifa sem deilan hefur haft.
Bandamenn BNAsegjast reiðubún-
ir til að leggja sitt af mörkum, en
erfiðasti þáttur samningsins — hve
mikið fjármagn sé nauðsynlegt og
hverjir eigi að borga — er enn
óleystur.
Bandaríkjamenn leita eftir 14
milljarða dala framlagi frá banda-
mönnum sínum til að styrkja Eg-
ypta, Tyrkja og Jórdani til loka
næsta árs, en EB heldur því fram að
níu milljarðar dala nægi.
Samtökin eiga að tryggja að næg
hjálp berist þeim, sem á þurfa að
halda, og reyna að koma í veg fyrir
að þjóðir brjóti viðskiptabannið sem
Sameinuðu þjóðirnar settu á íraka.
Viðskiptabannið hóf sig til himins í
gær þegar öryggisráð Sameinuðu
þjóðanna herti enn meir á reglum
þess.
Brady sagði að Alþjóða gjaldeyris-
sjóðurinn og Alþjóðabankinn yrðu
einnig að koma til hjálpar þessum
þjóðum. Hann lagði að báðum
stofnunum að flýta lánum til þjóða
sem þjást nú vegna nær tvöföldunar
á olíuverði sem innrásin í Kúvæt
hefur haft í för með sér.
Alþjóðabankinn ætti að aðstoða þá
tugi þúsunda flóttamanna sem flúið
hafa írak og Kúvæt með styrkjum
og ætti að auka lán til orkufram-
leiðslu.
Hann vill einnig að Alþjóða gjald-
eyrissjóðurinn seilist í sjóði sjna til
að aðildarþjóðirnar 154 hafi 'nægi-
lega peninga til að mæta afleiðing-
um olíuhækkunarinnar og koma
þar með í veg fyrir heimskreppu.
„Persaflóadeilan hefur einnig vald-
ið iðnríkjunum efnahagserfiðleik-
um,“ sagði Brady, „finna verður leið
til þess að unnt sé að viðhalda fram-
leiðsluaukningu - - og stöðugu
verði."
Brady kvaðst bjartsýnn á að efna-
hagur heimsins stæði af sér þessa
erfiðleika og Bandaríkjamenn
myndu leggja sitt af mörkum með
því að reyna að minnka fjárlagahall-
ann og draga þannig úr vaxtabyrði.
Saddam Hussein á eftir aö veröa
þjóðum heims dýrkeyptur.
Þeim sem standa að fjáriagagerð
tyrir Bandaríkin hefur þó enn ekki
tekist að leysa hvernig að því skuli
staðið, en fjárlögin eiga að vera til-
búin 1. október.
John Major, fjármálaráðhherra
Breta, sagði að allar þjóðir mundu
þurfa að greiða sitt gjald vegna
Saddams Hussein.