Tíminn - 14.11.1990, Qupperneq 2
2 Tíminn
Miövikudagur 14. nóvember 1990
Norræna barnahjálpin:
Byggir norrænt þorp
fyrir heimiiislausa
Á myndinni sést Sigvard Wallenberg, forstöðumaður Norrænu bama-
hjálparínnar, vera að lýsa ástandinu í Filippseyjum.
Norræna bamahjálpin stendur í
ströngu þessa dagana í aö kynna og
afla fjár til verkefnis er kallast
„Scandinavian Village". Ráðgert er
að byggja þorp fyrir fjölskyldur á
eynni Leyte en þar missti fólk al-
eigu sína í fellbyljum.
Island er síðasta landið á Norður-
löndum þar sem verkefnið er kynnt
en þegar er búið að safna peningum
til þess að byggja yfir hundrað hús.
Ráðgert er að mála hvert hús í fána-
lit þess lands er fjármagnar það.'
Húsin eiga að rúma níu manna fjöl-
skyldur og þeim fylgir einnig land-
skiki sem hægt er að rækta. Auk
þess verður stofnaður saumaskóli á
staðnum.
Sigvard Wallenberg, stofnandi og
forstöðumaður Norrænu barna-
hjálparinnar, kom sérstaklega hing-
að til lands til þess að kynna verk-
efnið og starfsemi Barnahjálparinn-
ar. Norræna barnahjálpin var stofn-
uð árið 1983, til að sinna þeim
börnum sem búa við aumastar að-
stæður í löndum þriðja heimsins.
Megin áhersla hefur verið lögð á
starfið í aumustu fátækrahverfum
Filippseyja en einnig hefur verið
send aðstoð til Sri Lanka og fleiri
staða.
Tálið er að í höfuðborg Filippseyja,
Manila, hafi meira en ein milljón
barna framfæri af því sem þau finna
á sorphaugum borgarinnar. Þá er
fullyrt að meira en 25.000 börn,
yngri en tíu ára, séu þvinguð til
vændis til að afla sér og fjölskyldum
sínum viðurværis. Norræna barna-
hjálpin er meðal stærstu líknar- og
hjálparstofnana á Filippseyjum.
Daglega er meira en 7000 börnum
gefið að borða, þeim veitt sjúkra-
hjálp og önnur aðhlynning. Starf-
rækt er sjúkradeild fyrir mjög van-
nærð börn, og vöggudeild fyrir
kornabörn sem finnast yfirgefin á
götum úti. Þá er reynt að styðja for-
eldra til sjálfshjálpar, með starfs-
fræðslu, útvegun húsnæðis og lands
til ræktunar. khg.
Ólíklegt að próf-
kjörið verði ógilt
Ólíklegt er talið að skoðanakönnun
sú, sem fór fram meðal félaga í full-
trúaráði framsóknarfélaganna í
Reykjavík um síðustu helgi verði
dæmd ógild, en Guðmundur G. Þór-
arinsson alþingismaður hefur gert
kröfú um að það verði gert.
Guðmundur hefur lýst því yfir að
hann muni fara fram á það við
stjórnir framsóknarfélaganna í
Reykjavík að félagsfundir í félögun-
um fjalli um kröfu sína. Alfreð Þor-
steinsson, formaður Framsóknarfé-
lags Reykjavíkur, sagðist ekki geta
tjáð sig fyrirfram um hvernig stjórn
félagsins muni bregðast við kröfu
Guðmundar, komi hún fram. Hann
sagðist verða að sjá rökstuðning
Guðmundar fyrir þessari kröfu áður
en hann gæti sagt álit sitt á henni.
Sigrún Sturludóttir, formaður Fé-
lags framsóknarkvenna í Reykjavík,
sagði að frá sínum bæjardyrum séð
kæmi ekki til greina að verða við
kröfu Guðmundar. Það væri einfald-
lega ekki hægt. Hún benti á að fjöl-
mennur aðalfundur fulltrúaráðsins
hefði tekið ákvörðun um þá aðferð
sem valin var við að velja menn á
listann. Að þeirri ákvörðun hefði
verið staðið á fullkomlega löglegan
hátt. Sigrún sagðist hins vegar
harma að til deilna skuli hafa komið
vegna þessa máls.
Anna Margrét Valgeirsdóttir, for-
maður Félags ungra framsóknar-
manna, sagðist ekki sjá hvaða rök
lægju að baki kröfu Guðmundar og
því kæmi ekki til greina að verða við
henni. Hún sagði útilokað að sam-
staða næðist um lýsa skoðanakönn-
unina ógilda og efna til opins próf-
kjörs. Hún benti á að ákveðið hefði
verið að láta fulltrúaráðinu eftir að
velja listann m.a. vegna þess að
menn hefðu verið sammála um að
margir gallar fylgdu opnum próf-
kjörum. -EÓ
Skáldsaga um ævintýri amerískrar stúlku á íslandi:
Jólasveinasaga á ensku
Jónas Þór hefúr sent frá sér barna-
bók á ensku sem nefnist „The
Christmas trolls". Sagan, sem mætti
þýða „jólaálfarnir" á íslensku, fjallar
um níu ára ameríska stúlku sem
kemur til íslands í desember. Hún
dvelur á afskekktum bóndabæ um
tíma þar sem undarlegir hlutir ger-
ast. Inn í söguna fléttast íslensku
jólasveinarnir eða jólaálfarnir og
spurningum eins og af hverju þeir
hafa dvalið svona lengi á íslandi, af
hverju þeir heita einkennilegum
nöfnum og af hverju íslensk börn
setja skóinn út í glugga í desember
eru meðal þeirra sem lesandinn á
möguleika á að fá svar við með því
að fylgjast með ævintýrum stúlk-
unnar.
Jónas bjó í Kanada í um 10 ár og
segir að hann hafi orðið var við mik-
inn áhuga fólks af íslenskum ætt-
um, sem ekki les íslensku, á ís-
lensku efni. „Jólasveinarnir hafa
alltaf þótt forvitnilegir, svo að ég
setti þetta saman og hugsaði þetta
nú mest sem hugsanlega jólagjöf til
ættingja og vina í Norður-Ameríku,“
sagði Jónas Þór í samtali við Tím-
ann.
En að sögn Jónasar fjallar þessi
saga ekki einungis um jólasveinana
því inn í hana fléttast nokkurs konar
kynning á Reykjavík og landinu líka,
söguhetjan lýsir því í upphafi hvað
ber fyrir augu þegar til íslands kem-
ur. Því má segja að bókin sé ekki ein-
ungis ætluð börnum og einnig
vegna þess að eitt af ævintýrum
söguhetjunnar er að hitta íslensku
jólasveinanna þar sem þeir segja
henni frá fornum syndum.
Jónas Þór sagði að hann hefði
kynnt íslendingafélögum vestra
bókina, en enn sé þó alls óvíst hvort
hún verði gefin út þar, fyrst um sinn
hefði hann hugsað sér bókina sem
jólagjöf frá íslendingum til vina og
ættingja erlendis. Jónas Þór gefur
bókina út sjálfur og er hún til sölu í
flestum bókaverslunum á höfuð-
borgarsvæðinu, á Akureyri, Kefla-
vík, Hafnarfirði og á fleiri stöðum.
—GEÓ
Fimm bjóða sig fram í prófkjöri
sjálfstæðismanna á Vesturlandi:
Afhendir Friðjón
syninum ríkið?
Fimm framboð bárust í próf- kosningum, sækjast ekki eftir
kjöri Sjálfstæðisflokksins á Vest- sæti á listanum. Reiknaö var með
urlandl, en framboðsfrestur rann að Sturía Böðvarsson og Guðjón
út um helgina. Rétt til þátttöku í Guðmundsson tækju sæti þeirra.
prófkjörínu hafa aðal- og vara- Óvíst er að það gangi eftlr vegna
menn í kjördæmisráði flokksins. þess að Friðjón Þórðarson al-
Kosið verður 24. nóvember. þingismaður leggur mikia
Fimmmenningamir eru: Guð- áherslu á að sonur sinn, Sigurð-
jón Guðmundsson skrifstofu- ur Rúnar, taki við fyrsta sætinu.
stjóri, Akranesi, Guðjón Krist- Ýmsir telja að Sigurður Rúnar
jánsson kaupfélagsstjóri, Ásum í eigi góða möguleika á að ná
Saurbæ, Guðjón Ingvi Stefáns- fyrsta sætinu, einkum þó vegna
son framkvæmdastjóri, Borgar- þess að Friðjón ku vlnna ákaft að
nesi, Sigurður Rúnar Friðjóns- kjörí hans bak við tjöldin. Aðrar
son mjólkursamlagsstjóri, Búð- heimildir herma að mikið vanti á
ardal, og Sturla Böðvarsson bæj- að eining sé um Sigurð Rúnar.
arstjóri, Stykkishólmi. Það er t.d. ekki alger eining um
Friðjón Þórðarson og VaJdimar hann meðal sjálfstæðismanna í
Indriðason, sem skipuðu fyrsta Dalasýslu.
og annað sæti listans í síðustu -EÓ
Margrét Rún Guðmundsdóttir, höfúndur myndarínnar Hættu nú þessu
voli, Hermann minn.
Þýsk kvikmynd eftir íslenska konu:
Hættu nú þessu
voli, Hermann
Næstkomandi sunnudag verður
sýnd í Ríkissjónvarpinu kvikmynd-
in Hör auf zu heulen, Hermann,
en á íslensku mun hún heita
Hættu nú þessu voli, Hermann
minn. Myndina gerði Margrét Rún
Guðmundsdóttir þegar hún var á
öðru og þriðja ári í Kvikmynda- og
sjónvarpsskólanum í Múnchen, en
þar hefur hún stundað nám frá
haustmánuðum 1986.
Myndin Hættu nú þessu voli, Her-
mann minn, hefur verið sýnd á fjöl-
mörgum alþjóðlegum kvikmynda-
hátíðum, bæði í Evrópu og Astral-
íu, og hefur hlotið ágætar viðtökur.
Erfiðlega gekk í upphafi að fá sjón-
varpsstöðvar eða framleiðendur til
að styrkja gerð myndarinnar og
þurfti Margrét Rún því að eyða öll-
um námslánum heilan vetur í
myndina og þar að auki að taka
bankalán. Wolfgang Lángsfeld, pró-
fessor við skólann, sagði við Mar-
gréti að handritið væri dónalegt
skrímsli og sennilega myndi engin
alþjóðleg kvikmyndahátíð vilja taka
hana til sýningar. Þrátt fyrir þetta,
hvatti prófessorinn hana til að gera
myndina því hún bæri vott um
hugrekki og það væru einmitt slík-
ar myndir sem þau þyrftu á að
halda. Það kom Ííka á daginn að
Þjóðverjar voru ekki á eitt sáttir um
myndina. Alltaf þegar hún er sýnd í
Þýskalandi vekur hún uppsteyt.
Þýskum horfendum stekkur ekki
bros, meðan áhorfendur annarra
þjóða hlæja. Myndin var þrátt fyrir
ailar hrakspár valin til sýningar á
alþjóðlegu kvikmyndahátíðina í
Berlín og var hún frumsýnd við
mikil læti. Það var dauðaþögn í
áhorfendasalnum á meðan á sýn-
ingu myndarinnar stóð en eftir sýn-
inguna öskruðu áhorfendur á
hvern annan í a.m.k. hálfa klukku-
stund, ýmist frávita af reiði eða
mjög hrifnir. Eftir það fór hún á há-
tíðir í Svíþjóð, Tyrklandi, Austur-
ríki, Ástralíu, Portúgal og Grikk-
landi.
Myndin, sem er 40 mínútna löng,
fjallar um Hermann Brunndeckeí
sem hefur sjálfan sig ekki á hreinu
og gekk hann þess vegna í Hjálp-
ræðisherinn, eins og segir í til-
kynningu frá Rúnfilm-Produktion.
Þar hegðar hann sér hins vegar
ekki vel og þess vegna verður hann
að bæta svolítið fyrir það.
Margrét Rún Guðmundsdóttir
fæddist 15. nóvember 1960 í
Reykjavík. Hún hefur gert þrjár
kvikmyndir. Sú fyrsta var 4 mín-
útna löng og var gerð árið 1987 og
heitir Mein halber Walser eða Hálf-
ur vals. Önnur myndin er 40 mín-
útna löng og svart/hvít leikin mynd
eins og sú fyrsta og nefnist hún
Showdown eða Uppgjör, og var hún
gerð 1988. Þriðja myndin er síðan
Hættu nú þessu voli, Hermann
minn og er hún í lit. Þar að auki
hefur hún gert nokkur handrit,
m.a. handritið Wie gut erzogen
Leute Sadisten werden können. Ein
„Do-it- yourself-Film in 8 minuten,
sem útieggst á íslensku, Hvernig
velsiðað fólk getur orðið sadistar.
„Do-it-yourself-kvikmynd“ á 8 mín-
útum. —SE