Tíminn - 22.11.1990, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 22. nóvember 1990
Tíminn 9
Lífskjör og lífsgæði
Fullveldi eða sjálfstæði íslensku
þjóðarinnar er allt í senn stjórn-
málalegt, efnahagslegt og menn-
ingarlegt sjálfstæði. Efnahagslegt
fullveldi er að vera fjárhagslega
sjálfstæður, að lifa ekki um efni
fram.
Lífskjörin í tekjum talið er ekki
sama og lífsgæði. Hin efnahags-
legu gæði eru aðeins hluti af
þeim lífsgæðum sem okkur þykja
eftirsóknarverð. Við erum Iánsöm
að lifa í þróttmiklu þjóðfélagi.
Þrátt fyrir mikla vinnu við venju-
legt brauðstrit er ótrúlega mikill
áhugi á og þátttaka í listalífi ým-
iss konar, hvort heldur er tónlist,
leiklist eða myndlist og mikill er
fjöldi stærri og smærri rithöf-
unda. Fræðafélög og föndurnám-
skeið blómstra víða og mikil er
aðsókn að kvöldnámskeiðum ým-
iss konar. Hjá endurmenntunar-
stofnun Háskólans er ekki aðeins
leitað eftir sérfræðinámskeiðum
og faglegri endurmenntun, það
er mikil þátttaka í námskeiðum í
sögu, heimspeki, bókmenntum,
tónlist og listasögu. Þessi nám-
skeið sækir fólk á öllum aldri og
greiðir 5-8 þúsund krónur fyrir
námskeiðið. Virðist oft erfitt að
átta sig á því hvernig fólk finnur
tíma til slíkra hluta. Þetta fólk lif-
ir lífinu en er ekki áhorfendur.
Einstaklingarnir njóta sköpunar-
gleðinnar og sköpunarverksins,
þessi iðja skilar ánægju en ekki
arði í tekjum talið, þetta eru lífs-
gæði.
Þótt takmark okkar í lífinu væri
aðeins að hámarka tekjurnar eða
auka þær í hámark þá er aðild ís-
lands að EB enn of áhættusöm.
Þar við bætist að Evrópubanda-
lagið er ennþá í mótun og vonir
verða ekki alltaf að veruleika.
íslendingar geta verið eins
frjálsir og þeir vilja vera á meðan
þeir eiga sjálfir landið og land-
grunnið með tilheyrandi auðlind-
um. Er því engin ástæða til að
fórna fullveldinu fyrir ímyndaðar
allsnægtir.
Frá flokksþingi Framsóknarflokksins að Hótel Sögu.
ingu sem er fyrir hendi, ýmist innan
lands eða utan. Áhyggjuefni okkar
ætti að vera framtaksleysi í atvinnu-
málum. Evrópubandalagið læknar
ekki framtaksleysi okkar, þeir gætu
einfaldlega tekið við hlutverki at-
vinnurekenda.
Menningarleg einangrun íslands
utan Evrópubandalagsins er
ástæðulaust áhyggjuefni. Hugtakið
menning virðist oft óljóst, því menn
tala um vísindi og menningu, listir
og menningu, mál, menntun og
menningu o.s.frv. Virðist hugtakið
menning oft innihaldslítið. Við skil-
greinum gjarnan tvenns konar
menningu: hámenningu, en það er
sú menning sem felst í vísindum og
listum, og þjóðmenningu, en það
eru andlegir og verklegir hættir
þjóðar.
Hámenningin, þ.e. vísindi og listir,
þar með taldar bókmenntir, er al-
þjóðleg og þekkir engin landamæri.
Við munum framvegis sem hingað
til eiga aðgang að og hlutdeild í
frumlegri hugsun og skapandi starfi
vísinda- og listamanna. Þar mun
ráða ferðinni okkar eigin áhugi, at-
orka og ástundun á sviði lista og vís-
inda.
Þjóðmenning okkar, íslensk menn-
ing, lýsir samfélagi okkar og siðum
á hverjum tíma. íslensk menning er
síbreytileg en hún byggir á ríkulegri
arfleifð liðinna kynslóða, á íslenskri
tungu og sögu, á siðum og venjum
sem varðveist hafa um aldir. ís-
lenskri menningu er engin hætta
búin þótt við verðum utan Evrópu-
bandalagsins.
Hvað kostar fullveldi
íslands nú?
Ætla má að við íslendingar séum
sammála um að fóma ekki auðlind-
um okkar fyrir aðild að Evrópu-
bandalaginu, en margir virðast fúsir
til að fóma fullveldi þjóðarinnar fyr-
ir fríverslun með saltfisk. Draumur-
inn um umtalsverðan útflutning ís-
lenskra iðnaðarvara á Evrópumark-
að virðist fjarlægur í dag vegna þess
Tímamynd PJetur
að varan er vart samkeppnishæf. Við
viljum og eigum gott samstarf og
góð viðskipti við aðrar Evrópuþjóðir
og svo hefúr verið um árabil. En við
eigum langt í land með samkeppnis-
hæfar iðnaðarvörur, nema þá eina
og eina vömtegund. Við höfum nú
þegar fríverslun með iðnaðarvörur
og ferskan fisk að mestu en við vilj-
um fá niðurfellingu tolla af saltfiski.
Áætlaðir tollar á íslenskar sjávaraf-
urðir, greiddir Evrópubandalaginu,
em um 1 milljarður króna eða um 4
þúsund krónur á mann á ári. Þetta
er kostnaðurinn, þetta er verðið á
sjálfstæði íslands í dag. Áskrift að
Tímanum kostar 13.200 krónur á ári
og má hafa það til samanburðar.
ÁLYKTANIR
Flokksþingið fagnar einarðri stefnu
ríkisstjórnar Steingríms Hermanns-
sonar í samningum Fríverslunar-
bandalags Evrópu (EFTA) og Evr-
ópubandalagsins (EB). Grundvallar-
atriði í þessum samningum er að
tryggja óskorað menningarlegt og
stjórnarfarslegt sjálfræði íslensku
þjóðarinnar samhliða frjálsum við-
skiptum. Brýnt er að láta reyna á
það til þrautar hvort niðurstaða fæst
í viðræðum EFTA og EB um evr-
ópskt efnahagssvæði. Takist það
ekki, ber að hefja án tafar viðræður
við EB um tvíhliða samning.
Stjórnarskrá EB, Rómarsáttmál-
inn, byggir á sameiginlegri stjórn og
rétti allra þegna bandalagsins til
sameiginlegrar nýtingar á auðlind-
um. Undan því fá aðildarríki EB ekki
vikist. Sem aðildarþjóð að EB yrð-
um við að veita öðrum aðgang að
fiskimiðum okkar og orkulindum.
Slíkt er ekki unnt að samþykkja. Að-
ild íslendinga að EB kemur því ekki
til greina.
í Evrópu eiga sér stað miklar breyt-
ingar. Ríki EB stefna að efnahags-
legum og e.t.v. pólitískum samruna
um leið og í ríkjum Austur-Evrópu
eru að verða miklar breytingar á
stjórnarháttum og þjóðskipulagi.
Nauðsynlegt er að tryggja nána
samvinnu við ríki Evrópu á sem
flestum sviðum. Þau atriði sem
skipta mestu máli eru:
1. Gagnkvæmt frelsi í vöruviðskipt-
um á sviði iðnaðar og sjávarafurða.
2. Gagnkvæmur réttur til að sækja
menntun og til þátttöku í rannsókn-
ar- og vísindastörfum.
3. Gagnkvæmt frelsi í þjónustuvið-
skiptum eftir ákveðinn aðlögunar-
tíma.
Flokksþingið leggur sérstaka
áherslu á tollfrelsi í viðskiptum með
allar sjávarafurðir. í því sambandi er
nauðsynlegt að leiðrétta það mis-
ÁLYKTUN UM
FLOKKSMÁL
samþykkt á 21. flokksþingi
Framsóknarflokksins
Framsóknarflokkurinn starfræki
flokksmiðstöð framsóknarmanna í
hinu nýja húsnæði sem keypt hefur
verið í Reykjavík. Aðalverkefni mið-
stöðvarinnar skal vera að annast al-
hliða þjónustu til styrktar flokks-
starfinu, og tengja það starfi þing-
flokksins sem mest.
Flokksmiðstöð heyri undir Lands-
stjórn Framsóknarflokksins. Fram-
kvæmdastjóri sér um daglegan
rekstur og mannaráðningar sem
ber að leggja fyrir Landsstjórn. Mið-
stöðin aðstoði kjördæmissambönd-
in við skipulagningu flokksstarfs-
ins.
Flokksmiðstöðin reki félagsmála-
skóla Framsóknarflokksins og telur
þingið brýnt að skólinn verði end-
urvakinn strax með öflugu starfi á
flestum sviðum fræðslu- og þjóð-
mála.
Landsstjórn skal hafa starfsemi og
skipulag Framsóknarflokksins í
stöðugri endurskoðun.
Áhersla verði lögð á að opna
flokksskrifstofu í hverju kjördæmi
sem allra fyrst vegna komandi al-
þingiskosninga.
Aftur verði tekin upp útgáfa Hand-
bókar Framsóknarflokksins þar sem
fram komi nauðsynlegar upplýsing-
ar, svo sem lög flokksins og kjör-
dæmissambanda og upplýsingar
um fulltrúa í stjórnum og ráðum á
vegum flokksins um land allt.
Flokksþingið bendir á nauðsyn
þess að örva ungt fólk til starfa inn-
an flokksins, í því felst framtíð hans.
ÁLYKTUN UM EB 0G EFTA
samþykkt á 21. flokksþingi Framsóknarflokksins sem haldið var á
Hótel Sögu 16.-18. nóvember 1990.
ræmi sem er á tollum EB á hráefni
til frekari vinnslu og á fullunnum
vörum fyrir neytendamarkað.
Alþjóðlegir staðlar varðandi vöru
og þjónustu greiða fyrir milliríkja-
viðskiptum. í þessu samræmingar-
starfi ber okkur íslendingum að taka
þátt, enda utanríkisverslun mikil-
væg í þjóðarbúskap okkar. Semja
þarf um aðlögunartíma í einstökum
greinum.
Auðvelda þarf vöru- og þjónustu-
viðskipti. Á þeim sviðum þjónustu
sem ástæða er til að ætla að innlend
fyrirtæki séu ekki í stakk búin til að
mæta innlendri samkeppni þarf að
semja um ákveðinn aðlögunartíma.
íslendingum er mjög mikilvægt að
hafa rétt til menntunar og til þátt-
töku í rannsókna- og vísindastörfum
í Evrópu, eins og verið hefur um
aldir. Því fagnar fiokksþingið þeim
samningum sem gerðir hafa verið
um samstarf á sviði mennta og vís-
inda.
í vísinda- og rannsóknastörfum
þurfa íslendingar að taka fullan þátt
til að tryggja hæfi íslensks atvinnu-
lífs til að takast á við hina hröðu
tækniþróun.
Um leið og flokksþingið lýsir þeirri
skoðun að íslenskt þjóðlíf þurfi að
taka mið af umheiminum þá leggur
þingið áherslu á sjálfstæði, sjálfs-
ákvörðunarrétt og sérstöðu þjóðar-
innar. íslendingar einir hafa skiln-
ing og getu til að stýra þeim málum
sem sjálfstæði þjóðarinnar byggir á
og verða ætíð að hafa eignarhald á
landinu og stjórn á náttúruauðlind-
um þess og menningu.