Tíminn - 04.12.1990, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Þriðjudagur 4. desember 1990
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin I Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriöi G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Aðstoöarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrlmsson
Auglýsingastjóri: Steingrlmur Gfslason
SkrifstofurLyngháls 9,110 Reykjavik. Sfml: 686300.
Auglýsingasfmi: 680001. Kvöldsfman Áskrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, Iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Timans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð i lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Þjóðarsáttin og þingið
Morgunblaðið komst að þeirri niðurstöðu á
sunnudaginn að þingmönnum Sjálfstæðisflokks-
ins beri að styðja þjóðarsáttina og greiða fyrir
samþykkt bráðabirgðalaganna á Alþingi.
Blaðið segir að almenningur í landinu eigi
kröfu á hendur stjórnmálamönnum í öllum
flokkum að þeir taki höndum saman um að leysa
þetta mál og minnir í því sambandi á að það
(Mbl.) hafí frá fyrstu tíð stutt efni bráðabirgða-
laganna.
Sú skoðun, sem hér er túlkuð í Morgunblaðinu,
á mikið fylgi í Sjálfstæðisflokknum, þótt for-
maður flokksins, Þorsteinn Pálsson, og formað-
ur þingflokksins, Ólafur G. Einarsson, hafí lýst
yfír því á sérstökum fréttamannafundi að þing-
flokkur sjálfstæðismanna myndi ekki greiða fyr-
ir samþykkt bráðabirgðalaganna. Að vísu hefur
komið fram að þingflokkurinn afgreiddi þetta
mál ekki með formlegri ályktun sem greidd
væru atkvæði um, heldur byggjast yfírlýsingar
flokksforystunnar á þeim skilningi sem leggja
hefði mátt í umræður á fámennum þingflokks-
fundi um hver afstaðan væri. Málsmeðferð Þor-
steins Pálssonar er að þessu leyti afar óvenjuleg
og síður en svo trúverðug um hvemig afstaða
einstakra þingmanna Sjálfstæðisflokksins er í
þessu máli.
Miðað við hin hörðu viðbrögð margra áhrifa-
manna úr Sjálfstæðisflokknum gegn afstöðu og
yfirlýsingum Þorsteins Pálssonar, er ósennilegt
að þingmenn flokksins séu eins einhuga um að
fella þjóðarsáttarlögin eins og flokksforystan
vill vera láta. Formaður Vinnuveitendasam-
bandsins, Einar Oddur Kristjánsson, hefur látið
svo ummælt, að hann hafí haft fullvissu fyrir því
að Sjálfstæðisflokkurinn styddi þjóðarsáttina og
þær aðgerðir sem gera þurfti til þess að hún
héldist. Þar kemur ekkert annað að haldi en að
bráðabirgðalögin verði samþykkt á Alþingi. Fari
svo að þau hljóti ekki samþykki, fer launaskrið-
an af stað með tilheyrandi óðavexti verðbólg-
unnar og gengislækkunum á næsta leiti.
Allir þeir þingmenn sem verið hafa í vafa um
stuðning sinn við þessi mikilvægu bráðabirgða-
lög, ættu því að skoða vel hug sinn áður en þeir
greiða atkvæði. Sérstaklega á þetta við um þá ör-
fáu þingmenn stjórnarflokkanna sem hér eiga
hlut að máli. Þeir ættu að hugsa sig vel um áður
en þeir ráðast undir áraburð hjá Þorsteini Páls-
syni og Davíð Oddssyni um pólitísk hrekkja-
brögð. Þingmenn Sjálfstæðisflokksins ættu
reyndar einnig að varast slíka hegðun. Þeim yrði
hún ekki til sæmdar. Þótt forystumönnum Sjálf-
stæðisflokksins sé gjarnt að láta eins og þeir séu
ábyrgðarlausir í stjómarandstöðu, er ósennilegt
að allir þingmenn flokksins hugsi eins. Reynsla
næstu daga sker úr um það.
GARRI
Ekki hefur gengiö á ööru meira um
helgina en ftásögnum af sjálftlauö-
um ftski. Lax í einhvetjum mæli
baföi drepist í eldlsstöd, en verift
an hefur veriÖ, Það var ekki fyrr en
stórakariegt að fiskur yröi sjálf-
sem er
allt ótmur Eila.
markaö. Rannsóknariögreglati í
Reykjavtk er kumin á fleygifetö eftir
horsld og öörum sjávarafla, sem
berst á land án nokkurs eftiriits meö
Kæsta skatan
Þött búiö sé viöast hvar að ákveöa
eöaekkLÞettaermjögalvariegt mái
og eins gott aö þaö frfttist eklri 12 ót*
móti getur þefskyn okkar íiært okkur
heint sanninn um hvenarr fiskur er
tnargt annaö, að iflt er öörum aö
trúa um þefskyn. Maöur vonar bara
aö nef þefaranna sé ekki sjálfdautt
Sjálfdauðum fískt mis-
munað
Þaö var ekki fyrr en umræöan um
þeitnan sjálfdauða lax hófst sem
menn áttuöu sig á því, aö hciibrigö-
iseftiriitiö leggur mikiö upp úr því aö
eimingis iihtndi fiskur fari í
Um aflan sjó í kringum ísland er á
degi hverjum veriÖ að fást viö sjálf-
dauðan fisk, þvf ekki tekst svo vei til
aö allur sá fisltur sé Bfondi, sem
dregitin er á skip. Enginn tnunur er
geröur á sjálfdauðuni fiski og Bfondi
fiski, þegar aðgerö hefst, og sjáif-
dauður fiskur er flathir og ftystur
eins og lifandl flskur án þess nokkur
fetti fingur út ( það. Sjálfdauður
ftskur er senduráeriendan markað,
og meira að segja rifist um það,
hvort fiyfja eígi hann nær óunnínn
Ekki hefur enn vitnast hvemig far-
ið er að því aö verka fisk sent ekki er
dauöur. En álita veröur aÖ hann sé
vericaöur lifandi, þar sem engar
sjónvarpsfréttir hafa birst um sjálf-
dauöan þorsk eða ýsu, og heilbrigð-
isyfirvöld og lögregia hefur alveg lát-
ið afsláptalaust þótt komió sé með
þessar fisktegundir dauöar að landL
Um laxinn hlýtur því aö giida sér-
stakt lögmál. Næst veröur eflaust
framhjá fiskÖíös í ftysiihúsl Engu
að sföur þarf lykt af fiski að vera
l»að hentar einmitt vel nú í upphafi
m»Ii, enda löngu hætt að selja fóta-
baötaekið Clariol, og menn orðnlr
iöngu letöir á því að nota það undir
þurftir katta.
En auðvttað er hcr hrikalegur mis-
að býsnast yfir sjálfdauðum hud cr
þaö að meina skemmdan lax. Vfö er-
um bara orðin svo fín í tungunni að
á nafn ööru vísi en roðna. Þess
vegna hefur verið brugðið á þaö ráö
aö verka hatin. Lokalausnin er aö
senda fiskinn t gúanó. Engum dett-
ur í hug að taia um sjálfdauðan fisk
í svona tíifeflum. En svo er aitnar
fiskur, alveg dýrindis vara, sem
Hann hefur með vissum hætti llk
áhrif á nef manna og „sjálfdauður"
fiskur. Þetta er siginn flskur, harð-
flskur, sigin grásleppa og kæst
skata, áð Ógleyntdum yfitrétti allra
„sjálfdauðra“ fiska, hákariL Nú fer
senn að koma tími kæstu skötunnar,
því hún er almennt boðuð á Þorláks-
messu. Þegar fólk boröar þann
„sjálfdauða“ fisk streymir ammon-
íaktð upp t nasimar. Skötunni var yf-
iriritt hent aftur í báta, þar sem
memi höfðu hlé tfl að létta á sér.
Sagt hefur vcrið að eldd hafi amm*
onfekfö minnkað víð þaö.
Garri
VITT OG BREITT
Sátt um ósætti
Mikill fítonskraftur hljóp í þjóð-
málaumræðuna undir helgina sem
leið og hefur staðið óslitið síðan og er
dyggilega viðhaldið af rauðglóandi
fréttamönnum sem rjúfa dagskrár
og fréttatíma til að koma nýjustu
ummælum einhverra til skila.
Þjóðarsáttin er sprengd í tætlur upp
á hvem dag og púslað jafnoft saman
aftur í fjölmiðlavílinu. Þing er rofið
enn og aftur, ríkisstjómin ýmist látin
segja af sér eða starfa áfram sem
starfsstjóm, auðvitað að því tilskildu
að bráðabirgðalögin um þjóðarsátt-
ina, eöa þannig, verði felld á þingi
eða að ekki komi til atkvæðagreiðslu
um þau.
Sprenglærðustu prófessorar í
stjómlagafræði eru kvaddir til leiks
til að útlista hvað stjómarskráin, lög
og hefðir segja um heimild starfs-
stjómar til að setja bráðabirgðalög
um bráðabirgðalög, sem annað hvort
em felld eða hafa ekki verið tekin til
atkvæðagreiðslu fyrir þingrof. Niður-
stöðumar em út og suður, jamm og
já og kannski, jafnvel og ef til vill.
Skruðningar
Flokksforingjar í ráðherrastólum
hafa verið furðu fúsir að rjúfa þing og
fara í starfsstjómir og hafa þá ráð á
hverjum fingri, að þvf er þeir segja
Mogga og þjóðarsálum ríkisútvarp-
anna, eða þeim sálarfylgsnum sem
flokkuð eru undir fféttastofur.
Sá eini sem neitar að taka þátt í
spauginu er forsætisráðherra, sem
auðvitað er sá eini aðili sem hefur
þingrofsréttinn í hendi sér. En þeim
mun fleiri em fúsir að ræða málin
sem þeir hafa minna með þau að
gera.
Hvert er svo tilefni allra þessara
skmðninga í byrjun aðventu? Jú, að
þingflokkur sjálfstæðismanna tjáði
sig andvígan hálfs árs gömlum
bráðabirgðalögum. Tdkynnti for-
maðurinn að flokksmenn hans
mundu allir greiða atkvæði á móti
bráðabirgðalögunum.
Síðan hefur einn og einn þing-
manna flokksins verið dreginn fram í
dagsljósið og segjast þeir ekkert vera
búnir að ákveða hvemig þeir muni
greiða atkvæði um marg- og títt-
nefnd bráðabirgðalög. Þingflokksfor-
maður hefur síðan látið þau boð út
ganga að honum þætti ekkert at-
hugavert við það þótt einhverjir
íhaldsþingmenn verði lasnir þegar
atkvæði verða greidd um málið í
neðri deild. En nokkrir stjómar-
þingamanna sem þar sitja segjast
vera á móti eins og formaður Sjálf-
stæðisflokksins.
Málin standa því þannig að Þor-
steinn Pálsson, Kvennalistakonur, og
tveir þingmenn Alþýðubandalagsins
em ömgglega á móti samþykkt
bráðabirgðalaganna og á þessu liði
byggist öll umræðan um þjóðarsátt,
þingrof, stjómarskrá, starfsstjóm,
kosningar og ailt móverkið.
Hver stjómar
Flateyri?
Allir aðilar segjast standa með
þjóðarsáttinni og þeir mest sem
hóta að fella hana á þingi.
Þorsteinn Pálsson segir drýgin-
dalega að Sjálfstæðisflokknum sé
ekki stjórnað úr Garðastræti, en
er búinn að steingleyma hvert
stjórnandi flokksins var sóttur.
Einar Oddur er floginn suður,
sestur á skrifstofu sína í Garða-
stræti og er farinn að ávarpa for-
ystulið Sjálfstæðisflokksins það-
an. Er ekki að sökum að spyrja:
sáttatónn er kominn í forystulið-
ið og er orðið lítið að marka hvað
það sagði fyrir og um helgina.
Vinnuveitendasambandið passar
upp á sína þjóðarsátt sem fyrr.
Þá er allt í einu farið að segja
fréttir af því að stjórnarflokkarnir
sé ekkert áfjáðir í að samþykkja
bráðabirgðalögin á þingi, allt eins
gott að láta kjósa um þjóðarsátt-
ina sem fyrst.
Stefnir nú allt í það að forystulið
Sjálfstæðisflokksins á þingi verði
höfuðhvatamenn þess að bráða-
birgðalögin verði tekin fyrir og
þau samþykkt með pompi og
pragt, en stjórnarliðið kæri sig
ekkert um að þau verði að lögum.
Stendur nú allt á haus miðað við
það sem áður var, nema það að
Sjálfstæðisflokknum er stjórnað
úr Garðastræti sem fyrr og
Garðastrætinu er stjórnað frá
Flateyri, en hver stjórnar Flateyri
veit sá einn sem alla tauma hefur
í höndum sér.
En upp úr stendur að sátt er um
að hafa ósætti og mun sú þjóðar-
sátt lengi lifa og snarborulegir
fjölmiðlungar halda í henni líf-
inu. OÓ