Tíminn - 08.12.1990, Blaðsíða 9

Laugardagur 8. desember 1990
HELGIN T 17
„Lífiö
er eins
konar
odda-
flug“
segir Ármann Kr.
Einarsson,
sem gefur út nýja
unglingasögu,
Gegnum fjallið,
eftir fimm ára hlé
Eftir fímm ára hlé kemur nú enn út
ný ungiingabók eftir Ármann Kr. Ein-
arsson og nefnist hún „Gegnum fjall-
ið“. Þetta langa hlé er nokkur ný-
lunda á ferU Ármanns, sem vanalega
hefur gefíð út einar tvær bækur ár
hvert og í tilefni af hinni nýju bók átt-
um við stutt spjall við Ármann og
spurðum fyrst hve margar bækur
hans væru orðnar.
„Þetta munu vera einar fjörutíu bæk-
ur," segir Ármann. „En ég hef verið
svo lánsamur að það hafa verið að
koma út endurútgáfur af gömlu bók-
unum, svo útgáfurnar eru miklu fleiri.
Fyrsta bókin mín? Það voru smásög-
ur fyrir fullorðna, sem hét „Vonir".
Hún kom út 1934, þ.e. fyrir bráðum
sextíu árum. Ég var þá nítján ára. Það
snerti því viðkvæman streng í mér,
þegar Kristín Loftsdóttir vann bama-
bókaverðlaunin fyrir sögu sína „Fugl í
búri“, þvf hún var þá einmitt nítján
ára. Ég hef staðið að barnabókaverð-
laununum með Vöku- Helgafelli og
hafa þau nú verið veitt fimm sinnum.
Þeir sem unnið hafa til verðlaunanna
(þau hafa nú verið veitt fimm sinum)
hafa ailir fengið þau fyrir sína fyrstu
bók. Þannig héld ég að þau hafi átt
þátt í að örva fólk til þess að skrifa fyr-
ir böm og unglinga, en því miður hafa
bækur fyrir þessa lesendur löngum
verið álitnar eins konar „annars
flokks" bókmenntagrein. En þetta er
að breytasL"
Hvað um nýju bókina?
„Flestar mínar bækur hafa gerst í
sveit, því þar þekki ég best til. En ég
hef gaman af að prófa eitthvað nýtt og
þessi síðasta bók mín gerist í litlu
sjávarplássi, mjög afskekktu, og sam-
gönguerfiðleikar því miklir. Þótt hún
gerist í samtímanum á hún rætur
nokkra áratugi aftur í tímann, í þeim
árum er síldin og fiskurinn hvarf. Nú
er þama fólksflótti og menn hafa misst
trúna á framtíð þorpsins. En hins veg-
ar eru ekki allir íbúamir úrtölumenn,
sem vilja gefa byggðina upp á bátinn.
Þeirra á meðal er presturinn, sem
verður til þess að taka forystuna og
sanna það sem ég hef löngum haldið
fram að lífið er eins konar oddaflug:
þeim er fylgt sem er fremstur. Aðal-
söguhetjan, sem heitir Broddi, verður
helsti samverkamaður prestsins og
saman verða þeir til að snúa þróuninni
við. Það er ekki síst því að þakka að
Ármann Kr. Einarsson:
,Ég er þegar farinn að hugsa til næstu bókar.
Broddi er greindur drengur, glúrinn
og kjarkmikill. Samt kemur fram í
sögunni að hann á við margvísleg til-
finningaleg vandamál að stríða. M.a.
er hann lagður í einelti, er uppnefhdur
og verður fyrir barðinu á köldum körl-
um, sem kallast „Litli skratti" og
„Stóri skratti". En Broddi reynist mað-
ur til þess að yfirstíga þetta and-
streymi. Það er ekki síst að þakka
skólasystur hans, sem er elsta dóttir
prestsins."
Þetta mun talsvert
ævintýraleg saga?
„Já, víst er hún það, eins og vel fer á í
unglingasögu. Sagan er líka unnin
með það í huga. Ég hef t.d. fylgt þeirri
reglu að setja kaflaheiti, en það álít ég
nauðsynlegt í barna- og unglingabók-
um. Söguþráðurinn er kannske ekki
svo ýkja flókinn, en samt ekki heldur
mjög einfaldur, þvf það kæmi niður á
spennunni. Það þarf að þræða ákveð-
inn meðalveg f skrifum fyrir þessa les-
endur.
Bækur mínar hafa talsvert mikið ver-
ið þýddar. Ég trúi því t.d. varla ennþá
að tvær bækur eftir mig, sem gefnar
voru út austur í Rússlandi, „Niður um
strompinn" og „Víkingaferð til Surts-
eyjar", og sem voru prentaðar í hundr-
að þúsund eintökum, seldust upp á
þremur dögum. Þá hafa bækur mínar
gengið vel á Norðurlöndum, en fimm-
tán hafa komið út á norsku.
Nei, maður getur ekki látið það vera
að skrifa, þótt maður sé orðinn þetta
gamall, en ég er nú 75 ára. Ég er þegar
farinn að hugsa til næstu bókar. Þá
hefur leikrit eftir mig beðið uppfærslu
um tíma og býst ég við að það fari senn
að komast á fjalimar."
B ÖGU ÞJÓBAR
^A/orfnir starfsliættir og leiftur frá liánum öldum eftir
GuðmunJ Þorsteinsson frá Luncii. Ómetanleg keimild um
korfna starfskætti og mannlíf sem einu sinni var, meá miklum
fjölda ljósmynda sem margar kverjar kafa ekki kirst ááur.
^emskan, svipmynJir úr leik og starfi íslenskra kama
eftir Símon Jón Jókannsson og BrynJísi SverrisJóttur. Prýdd á
annaá kundraá ljósmyndum. Kjörin kók til aá kynnast leikjum
íslenskra kama fyrr og nú á skemmtilegan og lifandi kátt.