Tíminn - 14.12.1990, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Föstudagur 14. desember1990
Tekjur af húsinu áttu, samkvæmt erfðaskrá, að renna til skógræktar í Dalasýslu. Þangað hefur aldrei farið króna:
Skógræktargjöf leigð
fv. skógræktarstjóra
Árið 1972 gaf Hákon J. Helgason kennari Skógrækt ríkisins hús-
eign sína, einbýlishús að Sunnuvegi 6 í Hafnarfirði. Tekjur af hús-
eigninni áttu að renna til eflingar skógrækt í Dalasýslu, einkum í
Hörðudal, þaðan sem Hákon var upprunninn. í þau átján ár, sem
síðan eru liðin, hefur ekki ein einasta króna af tekjum hússins
runnið til skógræktar í Dalasýslu. Húsið hefur verið í leigu síðan
1975. Núverandi leigjandi í húsinu er Sigurður Blöndal, fyrrverandi
skógræktarstjóri. Hann greiðir í leigu á mánuði 11.327 krónur.
Leigutekjur af Sunnuvegi 6 nema rúmum 11 þúsundum á mánuði. Timamynd: pjetur
Ný reglugerð um nýtingarhlutfall frystitogara tekur gildi um áramót:
FRAMLEIÐSLAN UM BORD
RÆÐUR NÝTINGARHLUTFALLI
„Mér er ekki kunnugt um öllu
stærri gjöf til átthaganna en þessi er
og víst er að engin slík gjöf getur
komið sér betur. Það munu þeir
sanna sem fylgjast með henni eftir
tvo til þrjá áratugi." Þetta sagði Há-
kon Bjarnason skógræktarstjóri í
ársriti Skógræktarfélags íslands, ár-
gangi 1972-1973, í tilefni af höfð-
inglegri gjöf Hákonar J. Helgasonar
kennara til Skógræktar ríkisins.
Hákon J. Helgason fæddist 1883 á
Hóli í Hörðudal í Dalasýslu og ólst
upp á Ketilsstöðum í sömu sveit.
Hákon varð kennari og kenndi um
tíma í Hörðudal, síðar í Stykkis-
hólmi og Hafnarfirði. í Kennaratal-
inu segir að Hákon hafi ræktað
fagran trjágarð við hús sitt og hirt
hann til síðustu stundar. Hákon lést
árið 1972, ókvæntur og barnlaus.
Húsið að Sunnuvegi 6 í Hafnarfirði
hefur verið í leigu síðan 1975.
Leigutekjur frá 1975- 1981 námu
rúmum 515 þúsund gömlum krón-
um. Leigutekjur síðan 1981 nema
rúmlega 847 þúsund krónum. Að
sögn Steingríms Sigfússonar land-
búnaðarráðherra hafa leigutekjurn-
ar verið notaðar til viðhalds á hús-
inu, en húsið var tekið rækilega í
gegn á árunum 1977- 78.
Þessar upplýsingar komu fram á
Alþingi í svari við fyrirspurn frá Eiði
Guðnasyni aiþingismanni. Eiður
sagði málið allt hið einkennileg-
asta. „Framgangsmáti opinberra
aðila í þessu máli er ekki til fyrir-
myndar og ekki til þess fallinn að
hvetja fólk til að gefa stórgjafir í al-
mannaþágu, eins og hér var gert.
Það er sorgarsaga hvernig yfirvöld
hafa staðið að þessu rnáli."
Landbúnaðarráðherra sagði í svari
sínu að húseignin hefði verið ávöxt-
uð vel, þar sem henni hefði verið
haldið vel við utan sem innan. Eið-
ur sagðist ekki sammála þessari
fullyrðingu ráðherrans. „Ég sé ekki
að þessi eign hafi verið ávöxtuð með
hagkvæmasta hætti, ef hún er leigð
á verði sem er þrefalt eða fjórfalt
undir því sem hægt væri að fá á al-
mennum leigumarkaði. Ég tel að
þeir embættismenn, sem bera
ábyrgð á þessu, verði að skýra þetta
nánar. Á málinu hljóta að vera skýr-
ingar og þær eiga að koma fram í
dagsljósið."
Eiður sagðist ekki ásaka núverandi
landbúnaðarráðherra fyrir hvernig
haldið hefur verið á málinu. Málið
ætti sér átján ára sögu og á þeim
tíma hafa setið margir ráðherrar og
margir skógræktarstjórar.
Landbúnaðarráðherra sagði í svari
sínu að á næstu mánuðum yrði hús-
ið að Sunnuvegi 6 selt og söluverð-
ið og aðrar tekjur af eigninni yrðu
notaðar til að efla skógrækt í
Hörðudal, eins og kveðið er á um í
erfðaskrá Hákons sem dagsett er 17.
júní 1972. Þegar hafa verið gerðar
ráðstafanir til að finna heppilegt
land í Hörðudal undir skógrækt.
-EÓ
í nýrri reglugerð sem tekur gildi
um áramótin er gert ráð fyrir
breyttu skipulagi varðandi nýtingar-
hlutfall um borð í frystitogurum.
Samkvæmt henni verður í framtíð-
inni einstaklingsbundin nýting látin
ráða nýtingarhlutfalli hverju sinni
og því getur það verið breytilegt eft-
ir því hvernig menn standa að fram-
leiðslunni um borð í frystitogurum.
í reglugerðinni er kveðið á um að
nýtingarstuðlar skuli taka mið af
mælingum um borð í einstökum
veiðiskipum. Til þess að svo geti orð-
ið, verða að liggja fyrir fullnægjandi
mælingar frá síðustu mánuðum árs-
ins 1990 fyrir viðkomandi veiðiskip
að mati Sjávarútvegsráðuneytisins.
Liggi þær hins vegar ekki fyrir, þá
taka breytingar ekki gildi fyrr en 1.
mars n.k. hvað viðkomandi skip
varðar, enda liggi þá fyrir mælingar
fyrir fýrstu tvo mánuði næsta árs.
Eftir að nýtingarstuðullinn hefur
verið fundinn og staðfestur af ráðu-
neytinu, er gert ráð fyrir því að nið-
urstöður úr mælingum hverrar
veiðiferðar gildi 50% á móti fyrri
nýtingarstuðli og myndi þar með
nýjan stuðul fyrir næstu veiðiferð.
Þær breytingar ganga síðan fyrir sig
án staðfestingar ráðuneytisins,
nema sérstakar breytingar verði á
stuðlum.
Að sögn Jóns B. Jónassonar, skrif-
stofustjóra hjá Sjávarútvegsráðu-
neytinu, er sjómönnum treyst til að
gera þessar nýtingarmælingar sjálfir
um borð, en verða síðan undir eftir-
liti veiöieftirlitsins. Veiðieftirlitið
fýlgist með framkvæmd mælinga og
ber saman sýni úr aflanum og mæl-
ingar sem framkvæmdar eru um
borð í veiðiskipinu. „Skipin hafa
sem sagt einstaklingsbundna nýt-
ingarstuðla og því getur nýtingin
orðið mismunandi eftir því hvernig
menn standa að sinni framleiðslu,"
sagði Jón.
Verði þessum mælingum ekki
sinnt um borð, gerir reglugerðin
ráð fyrir því að nýtingarstuðlar við-
komandi skipa lækki í hverri veiði-
ferð um 1% frá gildandi stuðlum.
Sama gerist ef mælingar eru ekki í
samræmi við leiðbeiningar þar að
lútandi, sem gefnar voru út í októ-
ber. Ef í ljós kemur að mælingar séu
vísvitandi framkvæmdar þannig að
þær gefi ranga mynd af raunveru-
legri nýtingu um borð í veiðiskipi,
verða allir nýtingarstuðlar hlutað-
eigandi skips lækkaðir um 3%.
Einnig getur ráðuneytið svipt veiði-
skip heimild til fiskveiða, ef uppvíst
verður um þessi mál.
Samkvæmt reglugerðinni eru nýt-
inga- og afurðastuðlar lagðir til
grundvallar við útreikning á afla
veiðiskipa, sem ekki hafa áunnið sér
ákveðna nýtingarstuðla. í því sam-
bandi má t.d. nefna þorsk, en þá
verða stuðlarnir eftirfarandi:
Nýtingar- Afurða-
stuðull stuðull
Hausaður..................70,0 1,428
Flök með roði og beinum...44,5 2,247
Flök, roðflett og með beinum.,41,5 2,410
Flök, roðflett án
þunnilda, með beinum......41,5 2,410
Flök, með roði, beinlaus...40,0 2,500
Flök, roðflett og beinlaus.37,0 2,703
Þyngd afla er reiknuð út með því að
margfalda þyngd afurðar með af-
urðastuðli.
Reglugerðin tekur gildi, eins og áð-
ur sagði, frá og með næstu áramót-
um.
-hs.
EinarÖm Gunnarsson rithöfúndur.
Nýr höfundur
Ungur Reykvíkingur, Einar Örn
Gunnarsson, hefur nú sent frá sér
sína fyrstu skáldsögu. Heitir hún
„Næðingur" og fjallar um nokkra
mánuði í lífi ungs háskólanema.
Einar Örn er fæddur árið 1961 og
hefur áður sent frá sér smásögurn-
ar „Bréf til mömmu“ og „Gísla-
sögu“. Útgefandi er Grágás hf.
Atvinnuleysisdagar í nóvember:
13 þúsund dögum
færri en í fyrra
Atvinnuleysisdögum fjölgaði um leysisdagamir 47 þúsund, eða tæp-
7,5% í nóvember sl. frá því sem þeir lega 13 þúsund fleiri en nú. Meðal-
höiðu verið í mánuðinum á undan. tal síðustu fimm ára er 22 þúsund
f nóvember voru dagamir aHs tæp- atvinnuleysisdagar í nóvember.
lega 35 þúsund -—-18 þúsund hjá Það sem af er árinu til og með nóv-
konum en 17 þúsund þjá körium. ember hafa verið skráðir 539 þús-
Þannig hafði atvinnuleysisdögum und atvinnuleysisdagar en vora á
flölgað um 2400 frá því sem var í sama tímabili í fyrra 495 þúsund.
október. Skráð atvinnultysi það sem af er ár-
35 þúsund atvinnuleysisdagar í inu svarar til þess að 2300 manns
nóvember jafngilda því að 1600 hafi að jafhaði verið á atvinnuleysis-
manns hafl til jafnaðar verið á at- skrá. Það er 1,8% af mannafla.
vinnuleysisskrá allan mánuöinn. f nóvembermánuði var atvinnu-
Það jafngildir 1,3% af áætluðum leysi minnst á Vestfjörðum, 0,1%.
mannafla á vinnumarkaði í mánuð- Mest var það í báðum Norðuriands-
inum samkvæmt spá Þjóðhags- kjördæmum, eða 2,6%. Á höfuð-
stofnunar. Hlutfallslegt atvinnu- borgarsvæðinu var það 0,8%, á
leysi hefur því aukist um 0,2% milli Vesturiandi 2,1%, á Austuriandi
mánaða, en það er innan maria 1,5%, á Suðuriandi 1,9% og á Suð-
reglubundinnar árstíöasveiflu. umcsjum 1,4%. Landsmeðaltal
Borið saman við atvinnuástandið í meðal kvenna var 1,6% og landsm-
nóvember í fyrra, þá vora atvinnu- eðaltal karla reyndist 1,0% —*sá