Tíminn - 15.12.1990, Blaðsíða 12

24 Tíminn
Laugardagur 15. desember 1990
Fæddur 11. júlí 1906
Dáinn 5. desember 1990
Pabbi hringdi þann 5. þessa mán-
aðar og sagði mér að afi væri dáinn.
„Hann dó í morgun.“ Gamall mað-
ur hefur lokið langri vegferð.
Þegar Guð í grárri fomeskju skap-
aði hlutina,
skapaði hann sólina
og hún kemur upp og gengur und-
ir og snýr til baka —
skapaði hann tunglið
og það kemur upp og gengur und-
ir og snýr til baka —
skapaði manninn
og hann kemur upp og gengur
undir og snýr aldrei til baka...
(Dinka; þýð. Jóhannes úr Kötlum)
Afi er horfinn á vit feðranna og
„snýr aidrei til baka“. En minning
hans lit'ir áfram með okkur sem sjá-
um á bak honum yfir móðuna
miklu.
Afi minn heitinn, Egill Geirsson,
fæddist í Múla í Biskupstungum
þann 11. júlí árið 1906. Foreldrar
hans voru Guðbjörg Oddsdóttir frá
Gamla- Hliði á Álftanesi og Geir
Egilsson bóndi í Múla. Hann var
næst yngstur fjögurra systkina,
þeirra Önnu, Oddgerðar og Kristín-
ar. Hálfsystir hans er Geira B. Par-
ris, búsett í Bandaríkjunum. Elsta
systirin, Anna, dó ung frá þremur
börnum. Kristín er nýlátin. Odd-
gerður og Geira lifa enn.
Afi ólst upp í foreldrahúsum til
fermingaraldurs, en fluttist þá til
Reykjavíkur með móður sinni og
systrum, nokkrum árum eftir frá-
fall föður síns, sem lést fyrir aldur
fram af völdum taugaveiki. Móðir
hans, Guðbjörg, var þar með mat-
sölu, en leigði jörðina. Næstu árin
gekk afi í barna- og unglingaskóla í
Reykjavfk og var í sveit í Múla á
sumrin. Að loknu unglingaprófi var
hann tvo vetur við nám og störf í
Hvítárbakkaskóla. Síðan hélt hann
utan til Danmerkur þar sem hann
dvaldi við nám í landbúnaðarskóla
um tveggja ára skeið. Þegar heim
var komið vann afi við landbúnað
og jarðrækt f nokkur ár, m.a. á
Korpúlfsstöðum. Á þessum árum
kynntist hann eiginkonu sinni,
ömmu minni heitinni, Stefaníu
Ósk Valdimarsdóttur frá Efri-Mýr-
um í Engihlíðarhreppi í Austur-
Húnavatnssýslu. Þau giftust þann
3. október 1930 og hófu búskap í
Múla sama ár. Þar bjó hann síðan til
dauðadags. Þeim varð sex barna
auðið, misstu það fyrsta en hin lifa
öll: tvíburarnir Geir og Anna Sig-
ríður, Guðbjörg, Jónína Margrét og
Páll Haukur.
Þrátt fyrir að fyrstu búskaparárin í
Múla væru erfið fór alla tíð orð af
Múlaheimilinu fyrir höfðingsbrag
og rausnarskap. Þar var löngum
mikill gestagangur, enda Múli í al-
faraleið. Öllum sem þangað komu
var vel tekið, hvort heldur það voru
sveitungar og vinir, þreyttir ferða-
langar eða aðrir sem áttu leið hjá.
Gestrisni var afa í blóð borin. Hann
var líka sérlega greiðvikinn og bón-
góður og fáum í kot vísað ef til hans
var leitað.
Afi var vel meðalmaður á hæð,
sterklega byggður og kvikur í
hreyfingum, einkum á sínum yngri
árum. Hann var Ijós yfirlitum og
bar svipmót föðurfólks síns frá
Múla. Hann þótti dagfarsprúður,
léttur í lund og gamansamur, ef
ekki beinlínis stríðinn. Þá sjaldan
hann reiddist mátti muna um
minna. Það sem þó öðru fremur
einkenndi hann var takmarkalaus
bjartsýni sem stundum jaðraði við
kæruleysi. Þegar syrti í álinn kross-
bölvaði hann gjarnan en sagði síð-
an eftir á: „Þetta fór nú vel“ —
hverjar svo sem málalyktir urðu.
Ömmu minni heitinni og lang-
ömmu þótti hann til að mynda ekki
ýkja veðurglöggur. Spár hans báru
oftar en ekki vott um óskhyggju
fremur en raunsæi. Þessir skap-
gerðareiginleikar reyndust honum
góður förunautur í baráttunni við
óblíð náttúruöfl. Afi var mikill
dugnaðarforkur og féll sjaldan verk
úr hendi á meðan kraftar entust.
Sveitin, landið og skepnurnar áttu
hug hans allan. Það var því lítið
tóm fyrir annað, en tvennt var hon-
um þó sérstaklega hugleikið: söng-
ur og hestar. Hann hafði fallega
söngrödd og var um árabil for-
söngvari í Haukadalskirkju og safn-
aðarfulltrúi í þeirri sókn. Eins þótti
hann afburðasnjall hestamaður og
átti margt góðra hesta í gegnum
tíðina. Hann eltist vel og til marks
um það fór hann ríðandi ásamt vini
sínum, séra Guðmundi Óla, austur
yfir Hvítá og Þjórsá og upp á Land
— þá liðlega áttræður. Og tók ferð-
in tvo daga. Þetta var aðeins fjórum
árum áður en afi lagði upp í sína
hinstu för.
Margs er að minnast á þessum
„vegamótum lífs og dauða" og kem-
ur mér m.a. í hug það sem ég á að
hafa sagt lítill drengur: „Sveitin
mín heitir Múli ... og afi minn á
stórt fjall“ — enda Múli sveipaður
ævintýraljóma í augum barnsins.
Með þessum fátæklegu orðum kveð
ég Egil Geirsson, afa minn, með
þakklæti og trega í brjósti, en:
Vor sál er svo rík af trausti og trú,
að trauðla mun bregðast huggun
sú.
Þó œvin sem elding þrjóti,
guðs eilífð blasir oss móti.
Vort hjarta er svo ríkt af hreinni
ást,
að hugir í gegnum dauðann sjást.
— Vér hverfum og höldum víðar,
en hittumst þó aftur— síðar.
(Jóhannes úr Kötlum)
Við systkinin þökkum honum
samfylgdina og allt sem hann gaf
okkur. Fari hann í Guðs friði.
Stefán.
Hægt leikur blærinn við lokkinn
þinn,
léttur hjalar fótur við grund.
Sindrar auga þitt,
svellur hjarta mitt.
Saman eigum við þessa stund.
(Guðm. Ól. Ólafsson)
Það er bjartur og fagur vordagur,
smaladagur. Það er skotið hesti
undir gestinn, sem kann alls ekki
að meðhöndla slíka gripi. Þetta er
töfrahestur og minnir á Sleipni að
því leyti að hann kemur ekki við
jörðina, þó um mýrar og móa sé að
fara og dularfullur eins og Krapi í
Paradísarheimt. Enginn verður
samur og jafn eftir að hafa setið
slíkan hest og finnst hann hafi aldr-
ei á hestbak komið hvorki fyrr né
síðar. Hver var höfundur þessa
hests er hafði daglega fyrir augum
Bjarnarfell, Langjökul, Jarlshettur
og Bláfell í norður en Heklu til
austurs. Þessi maður hlaut að elska
bæði dýrin og landið. Það gerði
hann svo sannarlega, svo mjög sem
hann leið fyrir hverja nótt sem
hann dvaldi að heiman. Þetta var
auðvitað Egill í Múla, bóndinn,
gestgjafinn og hestamaðurinn
snjalli. Hann skóp Ljósaskjóna að
sinni vild, eins og sá einn sem skil-
ur þetta undur veraldar, sem og
marga fleiri hesta. Þessi áminnsti
dagur er löngu að kveldi og hérvist-
ardagar Egils í Múla sömuleiðis og
þó að gestrisni hans og hesta-
mennska séu mér efst í huga er að-
eins lítt um manninn fjallað. Hann
var fjarri því einn að störfum og
þarf engum að koma á óvart að
hann kallaði „Stebba!" við landa-
mærin, auðvitað beið hún þar.
Það er gott til þess að vita hver
bíður handan tjaldsins og tekur á
móti gestum ögn íboginn, bandar
hendi til dyra og býður að ganga í
bæinn. Kímnibros leikur um and-
litið. Þeir fá í nefið sem vilja. Að því
búnu gengur hann út á ódáinsakra
á vit fáka sinna sem koma á móti
honum og er Ljósaskjóni fremstur
og heilsar með hneggi. Þá mun Eg-
ill minnast Ijóðperlu vinar síns,
Guðmundar Óla:
Ennþá logar brjóst þitt af æsku-
þrá,
ólgar lund þín djörf við hvert spor.
Brennur augað skært,
blikar himintært,
býr í sálu þinni eilíft vor.
E.
Morguninn 5. desember s.l. barst
mér sú fregn þar sem ég var við
vinnu í Blönduvirkjun, að afi minn
og alnafni hefði látist snemma um
morguninn. Ég vissi að afi hafði
verið veikur um tíma, en einhvern-
veginn hélt ég að hann myndi ekki
yfirgefa okkur svona fljótt, þar sem
hann hafði alltaf verið hraust-
menni.
Hugurinn reikaði heim í Tung-
urnar og ekki síst upp í Múla þar
sem ég hafði dvalist nokkur sumur
hjá afa og syni hans Páli. Síðar, þeg-
ar ég var tvö sumur við störf hjá
Landgræðslunni hjá þeim hjónum
Greip heitnum Sigurðssyni og
konu hans Kristínu, fór ég oft og
iðulega heim í Múla, því stutt var á
milli bæja. Það verður tómlegt að
koma í Tungurnar nú þegar báðir
þessir lærifeður mínir eru horfnir
af sjónarsviðinu.
Hjá afa var mér kennt að vinna öll
algeng sveitastörf og undraðist ég
þrek hans við heyskap, er hann
stjórnaði dráttarvél frá morgni til
kvölds, þótt hann væri kominn yfir
áttrætt. Oftar en ekki var brugðið
sér á hestbak eftir annríki dagsins.
Taldi hann það forða sér frá gikt og
ná úr sér þreytu að skreppa á bak.
Afi átti alltaf úrvals gæðinga og var
hestamaður góður. Keppti hann oft
á hestamannamótum með góðum
árangri.
Það var fastur liður hjá afa að fara
í útreiðartúra á sunnudögum og
fórum við nafnarnir þá iðulega
tveir saman. Oft slógust þó sveit-
ungarnir í för með okkur og var oft
glatt á hjalla. Ávallt var afi í farar-
broddi, sagði sögur og fór með vís-
ur; hann var fróður og stálminnug-
ur.
Mér er sérstaklega minnisstæð ein
ferð sem við fórum saman, líklega
fyrsti útreiðartúrinn minn með
honum. Ég spurði um ýmislegt
sem fyrir augu bar og sagði hann
mér frá ýmsum atburðum sem átt
höfðu sér stað. í þessari sömu ferð
spurði ég hann að því hvort hann
gæti gert úr mér góðan hestamann.
Svaraði afi um hæl og brosti út í
annað, eins og honum einum var
lagið: „Þú verður að hafa þetta í
blóðinu, nafni."
í minningunni um afa eru mörg
ógleymanleg atvik og tilsvör sem
munu fylgja mér um ókomna tíð og
eru gott veganesti. Elsku afi, þökk
fyrir samfylgdina.
Farþú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Egill Geirsson.
Egill afi minn var mikill baráttu-
jaxl. Hann var geðgóður og góð-
hjartaður, brást alltaf vel við öllu og
var fyrirmyndar afí og vinur. Hann
var mikill dýravinur og hestamað-
ur, sem átti fáa sína líka. Hann var
fróður maður og kirkjurækinn og
gætti þess ávallt að gera sem best
við alla og sýndi oft á sér óvæntar
hliðar.
Legg ég nú bæði lífog önd,
Ijúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(H. Pétursson)
Ásgeir
Hjónaminning
Stefanía Valdimarsdóttir
Fædd 14. mars 1904, dáin 9. okt.
1986
og Egill Geirsson
Fæddur 11. júlí 1906, dáinn 5.
desember 1990
Okkur langar að minnast hjón-
anna Stefaníu og Egils sem bjuggu
í Múla, Biskupstungum.
Við vorum óskaplega hreykin af
ömmu og afa í sveitinni. Við feng-
um að upplifa sveitalífið, eins og
það best gat verið. Amma ætíð á
sínum stað inni í bæ, tilbúin að
galdra fram veislu ef gesti bar að
garði. Þó að amma væri lítil og
nett, var hún stór kona. Hún bjó yf-
ir ótrúlegum krafti og féll sjaldan
verk úr hendi. Þó lítill tími væri til
setu, hafði hún alltaf tíma fyrir
okkur börnin.
Afi hafði nóg að gera íbúskapnum.
Hestar voru hans uppáhaldsskepn-
ur og náði hann oft góðum árangri
í hestaíþróttum, enda hestamáður
mikill. Hann leyfði okkur að taka
þátt í allri útivinnu, þó frekar vær-
um við til trafala en hjálpar. Afi í
fararbroddi með krakkaskarann á
eftir sér gangandi milli húsa að
huga að skepnunum.
Dvölin í sveitinni var alltaf
skemmtileg og lærdómsrík. Þökk
sé ömmu og afa sem skópu þennan
ævintýraheim.
Við barnabörnin þökkum þeim
samveruna.
Blessuð sé minning þeirra.
Þórdís, Stefanía og Bog-
BÆNDUR! ER NÚ EKKI NÓG KOMIÐ?
Leysið mykjuvandamálin í eitt skipti fyrir öll
með mykjutækjum frá Vélboða hf.
Miðflóttaraflsdæludreifarar - Snekkjudæludreifarar
Tryggið ykkur Vélboða mykjudreifara fyrir áramót, því það tryggir ykkur rétt
til fyrninga á árinu.
Mjög gott verð og greiðslukjör við allra hæfi.
Nánari upplýsingar hjá sölumönnum okkar í síma 91-651800
Ath. nýtt heimilisfang.
m tmm ■ Helluhraun 16—18
VcLdOIII HF 220Hafnarfjörður
Sími 91-651800