Tíminn - 11.01.1992, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Laugardagur 11. janúar 1992
Tfmamynd: Ámi Bjama
Unnur Halldórsdóttir formaöur SAMFOK, Samtaka foreldra—
og kennarafélaga í grunnskólum Reykjavíkur.
Skertur grunnskóli mun
stórskaoa þj óðfélagið
SAMFOK, Samtök foreldra og
kennarafélaga í grunskólum
Reykjavíkur, hefur áhyggjur af
fyrirhuguðum breytingum á
framkvæmd grunnskólalaganna
og hefur ritað öllum alþingis-
mönnum bréf þar sem þeir eru
hvattir til að standa vörð um
grunnskólann og markmið hans.
SAMFOK telur að skólinn hér á
landi sé á margan hátt lausari í
reipunum og rýrari í roðinu en í
grannlöndunum. Verði starf hans
skert enn frekar þá geti það haft
alvarlegar afleiðingar fyrir þjóð-
félagið allt.
Stjórn SAMFOKS hefur sent frá
sér eftirfarandi áskorun til for-
eldra grunnskólabarna í tilefni af
hugmyndum stjórnvalda að
draga úr starfsemi grunnskóla til
að spara í ríkisútgjöldum:
„Stjórn SAMFOKS, Sambands
foreldrafélaga í grunnskólum
Reykjavíkur, mótmælir fyrirhug-
uðum niðurskurði í grunnskól-
um og skorar á foreldra og for-
eldrafélög um allt land að beita
sér af alefli gegn áformum
stjórnvalda þess efnis. Hugmynd-
ir eru uppi um að fjölga nemend-
um í bekkjardeildum og fækka
kennslustundum í viku hverri.
Það gengur erfiðlega að tryggja
börnum okkar þann tímafjölda
sem þeim ber samkvæmt grunn-
skólalögum og fráleitt að leggja
viðmiðunarstundaskrá alfarið í
hendur ráðuneytis/ráðherra sem
getur þá ráðskast með stunda-
skrá nemenda að vild.
íslensk börn búa að mörgu leyti
við lakari kjör en jafnaldrar
þeirra annars staðar. Skólinn á
íslandi er eini skólinn í velferðar-
ríki sem er tvísetinn. Skólaárið
er mun styttra en gerist í nálæg-
um löndum og skóladagurinn
einnig, einkum hjá yngri börn-
um. Þessi stutti skóladagur er oft
á tíðum sundurslitinn, sumar
lögboðnar námsgreinar eru ekki
kenndar og í fæstum skólum eiga
börnin kost á viðunandi nær-
ingu. Atvinnuþátttaka kvenna
hefur aukist úr 20% í 80% á 30
árum, en á sama tíma hefur viku-
legur skólatími barnanna þó
dregist saman.
I ljósi breyttra þjóðfélagsað-
stæðna eru æ meiri kröfur gerðar
til skólans sem birtist m.a. í aðal-
námskrá grunnskóla. Skólanum
er ætlað að búa börnin undir
þátttöku í afar flóknu samfélagi.
Framtíð okkar sem þjóðar ræðst
ekki hvað síst af því hvernig
börnin okkar verða í stakk búin
til að takast á við verkefni 21. ald-
arinnar.
Samkvæmt könnun sem SAM-
FOK gerði sl. vetur er lengdur
skóladagur og einsetinn skóli eitt
af brýnustu hagsmunamálum
foreldra og barna. Allir stjórn-
málaflokkar hafa þetta sömuleið-
is á stefnuskrá sinni og sætir
furðu hve seint mjakast í rétta
átt.
Hagfræðistofnun Háskóla ís-
lands birti sl. vor frumúttekt á
þjóðhagslegri hagkvæmni þess
að lengja skóladaginn í grunn-
skólum. Þar kom fram að fáar
fjárfestingar skila jafnmikilli arð-
semi, ekki einu sinni álver. Þarna
var einungis metinn efnahags-
legur ávinningur, en ekki gildi
menntunar fyrir einstaklinginn.
Okkur er ljóst að á þessum erf-
iðu tímum verða allir að taka
höndum saman til að leysa efna-
hagsvandann og börnin okkar
geta þraukað án skólamáltíða
enn um hríð. Það verður þó dýr-
keypt og þjóðhagslega óhag-
kvæmt þegar til lengri tíma er
litið, að skerða aðbúnað íslenskra
skólabarna frá því sem nú er.
Stjórn SAMFOKS hefur sent öll-
um alþingismönnum bréf til að
minna þá á skyldur þeirra við
börn þessa lands og skorar á for-
eldrafélög að senda menntamála-
ráðherra símskeyti ef það mætti
verða til að opna augu hans og
allra hinna.
Ávarp Vigdísar Finnbogadóttur,
forseta íslands, á nýársdag 1992
var þörf og tímabær áminning til
okkar allra um að standa vörð
um velferð íslenskra barna.
Bregðumst þeim ekki.“
Efldur skóli á um-
rótstímum
Formaður SAMFOK er Unnur
Halldórsdóttir. Hún telur að
nauðsynlegt og mjög hagkvæmt
sé að efla grunnskólann í stað
þess að rýra. Nú standi yfir mikl-
ir umróts, og breytingatímar. Sí-
fellt sé verið að bæta á skólann
verkefnum, t.d. nú nýlega þátt-
um eins og umhverfisfræðslu,
fræðslu um ávana- og fíkniefni
o.fl. án þess að honum séu um
leið sköpuð tækifæri og svigrúm
til að sinna þessum auknu verk-
efnum sómasamlega.
Margir þættir uppeldisstarfs
sem foreldrar önnuðust áður,
hafa nú verið faldir skólunum,
sem engan veginn kemst yfír að
sinna þeim sómasamlega. Þar
komi margt til: Skólaárið er sér-
lega ódrjúgt með löngum fríum á
rriiðju skólaárinu. Þá miðast
skólaárið sjálft að talsverðu leyti
við þarfir gamla bændasamfé-
lagsins, svo sem t.d. göngur og
réttir. Unnur segir það raunar
ekki einsdæmi: Umboðsmaður
barna í Noregi hefði eitt sinn
greint frá því að haustfrí í skól-
um í Noregi væri miðað við upp-
skerutíma kartaflna þrátt fyrir þá
staðreynd að kartöflur yxu ekki
svo mjög í malbiki borga og bæja