Tíminn - 11.01.1992, Qupperneq 8

8 Tíminn
Laugardagur 11. janúar 1992
Bændafundur á Hvolsvelli um GATT samkomulagsdrögin:
Mikilvægt að ná
fram breytingum
illa hagsmuna að gæta þar sem af-
koma þess byggðist að allverulegu
leyti á landbúnaði. Sagði hún að
málflutningur Jóhannesar Gunn-
arssonar, formanns Neytendasam-
takanna, í þessu máli væri undar-
legur. Þegar hann segði að GATT
samningurinn væri aðeins fyrsta
skrefið til betri tíma fyrir íslenska
neytendur og leiddi til lækkandi
verðs á landbúnaðarafurðum. í
ályktun sem samþykkt var á fund-
inum segir m.a.: „Leggur fundur-
inn mikla áherslu á að fá fram
breytingar á þessum tillögum sem
tryggi framtíð íslensks landbúnað-
ar og eðlilega samkeppnisstöðu
hans gagnvart þeim innflutningi
sem heimilaður kann að verða.
Fundurinn bendir á að samkvæmt
nýgerðri viðhorfskönnun Félags-
vísindastofnunar Háskóla íslands
er mikill meirihluti íslendinga
andvígur auknum innflutningi bú-
vara sem unnt er að framleiða hér á
landi. Þá vekur fundurinn athygli á
að margar starfsstéttir byggja af-
komu sína á þjónustu við landbún-
aðinn og úrvinnslu á framleiðslu-
vörum hans. Ekki má stofha af-
komuöryggi þessa fólks í hættu í
krafti óraunhæfra vona um ódýra
erlenda vöru.“ - SBS, Selfossi
Frá fundi sunnlenskra bænda um GATT á Hvolsvelli.
„Það er mjög þrengt að íslenskum
landbúnaði í þeim tillögum sem
nú liggja fyrir. Við teljum að ekki
sé hægt að reka sjálfstæða land-
búnaðarstefnu nema þjóðfélagið
megi og geti haft áhrif á hvemig
landbúnaðurinn þróast," sagði
Haukur Halldórsson, formaður
Stéttasambands bænda, á fjölsótt-
um fundi Búnaðarsambands Suð-
urlands á Hvolsvelli í fyrrakvöld,
sem haldinn var vegna draga að
nýju GATT- samkomulagi um
landbúnað. Á fundinum kom fram
mjög sterk andstaða gegn sam-
komulaginu.
Jón Helgason, alþingismaður og
formaður Búnaðarfélags íslands,
sagðist vilja að samningsdrögun-
um yrði hafnað alfarið í núverandi
mynd. „En ef við ætlum að verða
kaþólskari en páfinn og segja: Þetta
er nú gott og blessað við þurfum
bara smálagfæringar; þá sjá allir
hvemig fer,“ sagði Jón Helgason.
Hann sagðist leggja áherslu á að ís-
lendingar leituðu stuðnings ann-
arra þjóða til að ná fram þeim
breytingum sem þyrfti svo samn-
ingurinn yrði okkur ásættanlegur.
„Vissulega er það svo að við náum
skammt ef við leitum okkur ekki
bandamana. Það er útilokað fyrir
íslenska bændur að lifa ef þetta á að
ganga ufir okkur," sagði Jón.
Alls tóku 23 til máls á fundinum á
Hvolsvelli. Kjaminn í máli flestra
var sá að í núverandi mynd væru
samningsdrög GATT með öllu óá-
sættanleg fyrir hagsmuni bænda.
Bændur væm sífellt að reyna að
lækka verð á landbúnaðarafurðum
eins og með sérstöku hagræðingar-
átaki sem væri í gangi. Hrafnkell
Karlsson, bóndi á Hrauni í Ölfusi,
sagði að ef hefja ætti innflutning
landbúnaðarafurða á annað borð þá
þyrfti íslensk bændastétt lengri
tíma til aðlögunar.
Hansína Á. Stefánsdóttir, formað-
ur Alþýðusambands Suðurlands,
sagði að afstaða sín í þessu máli
væri skýr: hún væri á móti. Hún
benti á að launafólk og um leið
neytendur á Suðurlandi ættu mik-
Neytendasamtökin trúa að ís-
lenskar búvörur standist verð-
samkeppni erlendis innan tíðar:
GEFA
GATT
GRÆNT
LJÓS
Neytendasamtökin hafa samþykkt
stuðningsyfirlýsingu við þau samn-
ingsdrög sem liggja fyrir í GATT
viðræðunum. I ályktuninni er m.a.
tekið fram að tryggja þurfi að heil-
brigðiskröfur séu með þeim hætti
að viðkvæmur bústofn á íslandi
bíði ekki tjón af innfiutningi land-
búnaðarvara.
Neytendasamtökin benda á að hér
sé þó aðeins um að ræða lítið skref í
þá átt að tryggja að um búvöruvið-
skipti milli landa gildi sanngjarnar
reglur sem stuðli að eðlilegri sam-
keppni. Minna samtökin á þrjár
kröfúr sem Alþjóðasamtök neytenda
hafa sett fram í því sambandi:
— Að innlendur stuðningur við
landbúnað verði minnkaður um
50% á 5 ára tímabili í stað 20% eins
og drögin gera ráð fyrir.
— Að útflutningsstyrkir á búvöru
verði lagðir niður innan 10 ára.
— Að hömlur Vesturlanda á mat-
vælainnflutningi verði felldar niður,
bæði á unnum og óunnum matvæl-
um.
Þá má geta þess að Neytendasam-
tökin hafa þá tröllatrú á íslenskum
landbúnaði að hann muni verða
samkeppnisfær í verði á erlendum
mörkuðum þegar fram í sækir, auk
þess að standast fyllilega gæðasam-
anburð við erlendar afurðir. - HEI
HEILBRIGÐISEFTIRLIT REYKJAVÍKUR hefur komið fyrir mengunarmælingagámi
sínum fyrir á Hofsvallagötu, skammt norðan Hringbrautar. Að sögn Odds R. Hjartarsonar, for-
stöðumanns Heilbrigöiseftiríitsins, hefur þessi staður dálitla sérstöðu vegna staðhátta og verður
gámurinn þarna næstu fjórar til sex vikurnar. -psrrímamynd pjetur
í þjóðmálakönnum sem Fé-
lagsvísindasstofnun hefur
gert fyrir Þroskahjálp kemur
fram að um 68,8% aðspurðra
eru jákvæð gagnvart því að
stofnað yrði sambýli fyrir geð-
fatlað fólk í þeirra íbúðar-
hverfi eða í næsta nágrenni.
Könnunin náði til 1500
manns á aldrinum 18-75 ára
um allt land. Enn fleiri voru
jákvæðir stofnun sambýla í
sínu hverfi fyrir einhverfa,
líkamlega fatlaða og þroska-
hefta. Eins og komið hefur
fram í fréttum undanfarinna
mánaða hefur staðið mikill
styr um sambýli geðfatlaðs
fólks við Þverársel.
Af 1500 manna úrtaki svöruðu
1055 eða 70,3%, en 7,3% neituðu
að svara. Eins og áður sagði voru
68,8% aðspurðra hlynntir stofnun
sambýlis fyrir geðfatlað fólk í sínu
hverfi, en 11,7% á móti. Konur
voru ívið jákvæðari en karlmenn
og munar þar um 4% og var fólk á
aldrinum 40-54 mun jákvæðara til
slíks sambýlis en aðrir aldurshóp-
ar. Neikvæðastir voru hins vegar
fólk á aldrinum 25- 39 ára. Könn-
unin tók einnig til stéttar, mennt-
unar, búsetu og stuðnings við
flokka og er athyglisvert, að um
22% aðspurðra stuðningsmanna
Sjálfstæðisflokksins eru neikvæð-
ir gagnvart sambýli og er það um
helmingi hærra hlutfall en stuðn-
ingsmenn annarra flokka. Þá
skera sérfræðingar og atvinnurek-
endur sig nokkuð út úr í andstöðu
sinni við sambýli af þessu tagi, en
17,6% þeirra voru andvíg. í af-
stöðu sinni til sambýla af öðrum
toga voru aðspurðir mun jákvæð-
ari og voru 71,4% hlynnt stofnun
sambýlis einhverfra í sínu íbúðar-
hverfi, 86,6% stofnun sambýlis
fyrir líkamlega fatlaða og 81,9%
hlynnt stofnun sambýlis fyrir
þroskahefta. -PS
Þýskum ferðamönnum fjölgaði hér
enn um hátt í tvö þúsund á nýliðnu
ári. Um 22.500 Þjóðverjar lögðu þá
leið sína hingað, eða jafnmargir og
hingað komu frá Bandaríkjunum.
Til samanburðar má rifja upp að
árið 1985 komu aðeins 9.500 Þjóð-
verjar hingað til lands en hins veg-
ar um 31.600 Bandaríkjamenn.
Breytingar geta því greinilega orð-
ið miklar á skömmum tíma í þess-
ari grein. Erlendir ferðamenn urðu
um 143.500 hér á landi á nýliðnu
ári. Þetta var fjölgun um 1,2% eða
um rúmlega 1.700 manns milli
ára. Athygli vekur að ferðamönn-
um frá hinum Norðurlöndunum
fækkaði um 9% eða nær 4.300
manns milli ára. Þar af fækkaði
Svíum mest.
Þar á móti fjölgaði verulega ferða-
mönnum frá nokkrum löndum.
Mest frá Þýskalandi sem fyrr segir.
En Svisslendingum fjölgaði einnig
um 1.350 manns (25%), ítölum
um 1.200 manns (33%) og Bretum
í kringum 900 manns. Bandaríkja-
menn, Frakkar, Hollendingar,
Spánverjar og Japanir komu hing-
að álíka margir og árið áður.
Líklega er raunar vafasamt að
telja Pólverja sem hingað koma til
ferðamanna, þar sem flestir þeirra
munu vera með atvinnuleyfi upp á
vásann. Alls 645 Pólverjar komu
hingað á árinu, eða 200 fleiri en ár-
ið áður.
íslendinga sem snéru heim til
fósturjarðarinnar taldi Útlendinga-
eftirlitið 148.850 á síöasta ári.
Fjölgunin var um 6.800 manns
(5%) frá árinu á undan og raunar
sömuleiðis frá árinu 1989 og 1987.
Hins vegar vantaði örlítið á, eða
um 360 manns, til þess að slá út
mesta ferðaár íslendinga frá upp-
hafi, sem var 1988.
HEI
Þjóðmálakönnun Félagsvísindastofnunar fyrir Þroskahjálp um afstöðu fólks
til sambýla geðfatlaðs, þroskahefts, líkamlega fatlaðs og einhverfs fólks:
69% hlynnt sambýli geð-
fatlaðra í sínu hverfi
Erlendir ferðamenn urðu 143.500 á árinu 1991:
Þjóðverjar
að verða hér
fleiri en Kanar