Tíminn - 06.02.1992, Blaðsíða 7
Fimmtudagur 6. febrúar 1992
Tíminn 7
Nestlé .....................7
Italacque...................6
San Pellegrino .............4
Sala átappafts drykkjarvatns í Evr-
ópu 1990 (miltjónir lítra)
Ítalía .................6.100
Frakkland ..............6.090
Þýskaland ..............5.430
Spánn ..................2.020
Bretland..................420
Heimild: Zenith Intemational
Markaðshiutdeild helstu tegunda
átappafts drykkjarvatns (%)
Ítalía
Italacque..................22
San Pellegrino.............15
Italfin....................13
Frakkland
Perrier....................33
Evian (BSN)................25
Vittel ....................20
Þýskaland
Uberkingen..................9
' Gerolsteiner .................8
Apollinaris (Schweppes) ....6
Blaue Quellen (Nestlé)......6
Spánn
Font Vella (BSN) ..........18
Vichy Catalan .............13
Bretiand
Perrier....................20
Highland Spring ...........16
Evian (BSN)................15
Malvern (Nestlé)............5
Ashbourne (Schweppes) ......3
aö 75% af hlutafé Exor. Öndverður
gegn því snerist Banque Indosuez,
sem á 10% hlut í Exor, og Ieitaði
stuðnings Nestlé, BSN og bankans
Lazard Fréres, og urðu þessir aðil-
ar ásáttir um uppskiptingu Perri-
er: Nestlé tæki við drykkjarvatns-
tegundunum nema Volvic, sem
gengi til BSN, en Roquefort-osta-
gerðin yrði seld. (í sviga skal þess
getið, að helstu drykkjarvatnsteg-
undir Perrier eru Perrier, Volvic,
Contrex, Vichy og Buxton.) Agnelli
kvaðst standa við tilboð sitt og
leggjast gegn uppskiptingu Perri-
er. Og tveimur dögum síðar bauðst
Saint-Louis-sykurgerðin til að
kaupa 13,8% af hlutafé Perrier. En
þau kaup færðu Agnelli og banda-
mönnum hans 49,3% af hlutafé
Perrier (þ.e. Exor 35%, aðrir
0,5%). Stjórn Perrier seldi Saint
Louis-sykurgerðinni hin föluðu
hlutabréf í desember 1991, en
Nestlé kærði þá sölu sem innherja-
viðskipti. Fyrsti úrskurður í því
máli er væntanlegur í áliðn-
um febrúar 1992.1 Newsweek
3. febrúar 1992 sagði: ,Agn-
elli-fjölskyldan telur sig munu
vinna málið, en það kann að
verða mörg ár fyrir dómstólum."
Markaftshlutdeild átappaðs
drykkjarvatns í Evrópu (%)
Perrier...................10
BSN........................9
um Perrier
Átök eru nú um Perrier-firmaft,
metift á 1,5 milljarfta £, sem þekkt
er af drykkjarvatni og gosdrykkj-
um.
Annars vegar eru Giovanni Agn-
elli, forstöðumaður Fiat-bílasmiðj-
anna, og Jacques Vincent, for-
stöðumaður Perrier, sem halda
vilja firmanu saman. Hins vegar
eru hið svissneska Nestlé og hið
franska BSN, sem njóta stuðnings
bankanna Lazard Fréres og
Banque Indosuez, en þau vilja að
nokkru skipta firmanu upp.
Undan og ofan af þeim átökum
sagði Sunday Times 26. janú-
ar 1992: í áföngum hefur Gio-
vanni Agnelli flutt fé úr bfla-
framleiðslu á Ítalíu, sem hag-
sveiflur hrjá, yfir í matvæl.a-
iðnað á Frakkíandi, sem þær hrjá
síður. Hlut hefur hann þó aðeins
tekið í frönskum fyrirtækjum gegn
atvinnustarfsemi á Ítalíu eða ein-
um eða öðrum greiða. Fyrir 5,8%
hlut í BSN hjálpaði Agnelli þeim
franska risa í matvælaiðnaði til að
komast yfir Galbani-ostagerðina,
Agnesi-pastagerðina og Star-verk-
smiðjurnar, sem sjóða niður tóm-
ata. Á Frakklandi eignaðist hann
6,5% hlut í Saint Louis-sykurgerð-
inni og lítinn hlut í Exor, sem á
35% hlut í Perrier og að auki Chat-
eau Margaux-vínekrumar.
í samráði við Mentzelopoulos-
íjölskylduna, sem meirihluta á í
Exor og Perrier-firmað sjálft (sem
skakkaföll hlaut, er benzene fannst
í drykkjarvatni þess), bjóst Agnelli
í nóvember 1991 til að kaupa allt
Eftirlit með fj ölþj óðlegum bönkum
Gjaldþrot Bank of Credit and
Commerce International (BCCI)
hefur vakift efasemdir um eftirlit
með fjölþjóftlegum bönkum.
„Satt að segja hlýtur sú spuming
að vakna hvort fjármálalegir mark-
aðir séu ekki orðnir svo alþjóðlegir
að ekki verði lengur unað við það
uppskipta eftirlit sem klúbbur
seðlabanka í Basel Iítur lauslega
eftir," sagði Finandal Times 22.
júlí 1991. „Þetta er ekki í fyrsta
skipti sem í ljós hafa komið van-
höld í eftirlitinu; í öll fyrri skiptin
hefur verið á því vakið máls eftir
fjármálalegar ófarir. Hinar fyrstu
þeirra voru gjaldþrot Herstatt
Bank í Þýskalandi 1974, sem varð
tilefni samkomulagsgerðarinnar í
Basel í desember 1975. Að sam-
komulagi milli seðlabankastjóra í
fremstu iðnríkjum (sem helstu
flármálamiðstöðvar féllust á), vom
niður lagðar markalínur um upp-
skipt eftirlit á milli stjómvalda
ríkja, en meginregla þess var sú að
eftirlit með útlendum bönkum
ætti að vera á sameiginlega ábyrgð
heimalands þeirra og athafnalands.
Gjaldþrota varð í Lúxemborg 1982
dótturfélag Banco Ambrosiano og
kom þá til óskemmtilegrar deilu á
milli Lúxemborgar og Ítalíu, en
Framan af árinu 1991 átti Indland
fullt í fangi meft greiftslu vaxta og
afborgana af útlendum lánum sín-
um, um 70 mifljöröum $. 111 aft
leysa úr þeim vanda Indlands, veitti
Alþjóftlegi gjaldeyrissjóðurinn því
lán, en að settum skilyröum.
Ríkisstjórn Þjóðþingsflokksins,
sem við tók um sumarið að af-
stöðnum kosningum, boðaði þegar
breytingar á þeirri stefríu, sem Ind-
land hefur fylgt í efnahagsmálum
frá 1946: (1) Lækkun gengis rúpíu,
gjaldmiðils Indlands, um 20%. (2)
Afléttun hamla á viðskiptum við
útlönd og þá jafnframt á útlendri
hvorugt ríkið gekkst við eftirliti
með dótturfélaginu (eignarhaldsfé-
lagi, er í ljós kom). Eftir Ambrosi-
anomálið var gerð breyting á Basel-
fjárfestingu að nokkru marki. (3)
Lækkun útflutningsstyrkja um
jafnvirði 698 milljóna£. (4) Hækk-
un hámarks eignarhluta útlend-
inga í samstarfsfyrirtækjum þeirra
og Indverja úr 49% upp í 51% (og
upp f 100% á sviði hátækni). (5)
Lækkun halla á fjárlögum úr 8,4%
í 6,5% af vergri þjóðarframleiðslu
(en að halla fylkja meðtöldum nam
allsherjar hallinn 12,5% hennar).
— íbúar Indlands eru nú um 870
milljónir, en aðeins um 110 millj-
ónir þeirra hafa viðurværi af iðnaði
og öðrum tæknivæddum atvinnu-
greinum.
samkomulaginu sem undirrituð
var 1983.
Með breytingunni á samkomulag-
inu 1983 voru upp teknar tvær nýj-
í flestum löndum eru ad valorem
tollar af innfluttum vörum reikn-
aðir af c.i.f.-verði. í Bandaríkjun-
um eru þeir þó reiknaðir af f.o.b,-
verði, og því jafnvel haldið fram, að
stjórnarskráin áskilji það. í fýrri
Gatt-viðræðum, Tokyo-lotunni
svonefndu, var sá munur ræddur
og um hann gerð bókun, „Agree-
ment on Implementation of Article
VU“ (samþykkt um framfylgd VII.
greinar), en í 7. grein Allsherjar-
samþykktarinnar um viðskipti og
tolla er fjallað um álagningu tolla.
ar meginreglur um eftirlit. í einn
stað var reynt að tryggja viðhlít-
andi eftirlitskvarða innan lögsögu
ríkja með því að taka upp „tví-
þætta“ starfshætti á þá leið að
heimaland og athafnaland gangi úr
skugga um traustleika eftirlits
hvors annars. í annan stað gekk
það út frá samheldni fjölþjóðlegra
banka, þannig að höfuðstöðvar
þeirra litu eftir starfsemi þeirra í
heimi öllum. Ef athafnalandi út-
lends banka þykir eftirliti heima-
lands hans ábótavant, ber því að
leggja bann við starfsemi hans eða
letja eða setja henni ella sérlega
skilmála. Ennfremur ef heimalandi
þykir eftirliti athafnalands vera
ábótavant, ber því „annaðhvort að
auka eftirlit sitt eins og fært er eða
vera albúið til að telja aðalstöðvar
bankans af rekstri útibúsins."
í samkomulaginu segir að „eftirlit
með bönkum geti ekki fullvissað
sig um traustleika einstakra banka
nema það geti rannsakað viðskipti
sérhvers banka í heild sinni í heimi
öllum fyrir sakir samfellds reikn-
ingshalds“.“
Stefnubreyting í efna-
hagsmálum á Indlandi
FOB eða CIF?