Tíminn - 26.06.1992, Blaðsíða 1
Föstudagur
26. júní 1992
115. tbl. 76. árg.
VERÐ í LAUSASÖLU
KR. 110.-
Sótt er um endurhæfingu fyrir 10 hjartasjúklinga
vikulega en aðeins er pláss fyrir 6 þeirra:
Um 200 útundan
árlega í hjarta-
endurhæfingu
„Þessar tölur benda til þess aö um 4 hjartasjúklingar á viku eða allt að
200 á ári komist ekki í neina endurhæfingu, sem lætur nærri sanni, því að
á Reykjalundi einum verða 3 sjúklingar á viku firá að hverfa vegna pláss-
leysis", segir Magnús B. Einarsson endurhæfingalæknir í ritinu Hjarta-
vemd. Á Reylgalundi segir hann nú uppi áform um að auka tölu hjarta-
sjúklinga sem koma í viku hverri upp í 5 og jafnvel 6 síðar. En þrátt fyrir
það næðist varla að sinna öllum beiðnum sem berasL
Magnús segir að vikulega berist
Reykjalundi um 10 beiðnir um end-
urhæfingu hjartasjúklinga. Afkasta-
geta Reykjalundar, Borgarspítalans og
HL-stöðvarinnar í Reykjavík er um 6
sjúklingar á viku samanlagt. Önnur
sambærileg hjartaendurhæfing sé
ekki til í landinu þar eð Landspítalinn
Svaðilför út í Akurey:
Piltur á
vindsæng
Lögreglan í Reykjavík varð að hafa
afskipti af pilti sem flaut á vindsæng
milli Örfiriseyjar og Akureyjar í gær-
morgun.
Var lögreglubátur settur út til að
koma piltinum á land. Þá var hann
kominn upp á lítið sker en hélt síðan
ferð sinni á vindsænginni áfram.
Þegar lögreglan náði honum var
hann kominn út fyrir Hólmasker en
var þó alveg þurr og ekki illa á sig
kominn.
Pilturinn er heyrnarlaus og dálítið
þroskaheftur. Lögreglan hefur einu
sinni áður þurft að hafa afskipti af
honum þegar ævintýraþrá af svipuð-
um toga greip hann.
Þar eð piltinn langar mjög til að
komast út í Akurey og erfitt hefur
reynst að koma honum af þeirri þrá-
hyggju hefur lögreglan lofað að
hann fái að „fljóta með“ næst þegar
hún fer þangað í bátaæfingu. Um
leið og það loforð var gefið félst pilt-
urinn á að hætta öllum frekari til-
raunum til að komast sjálfur út í eyj-
una.
-GKG.
er eingöngu með hjartaendurhæf-
ingu fyrir inniliggjandi sjúklinga og
HL- stöðin á Akureyri býður nær ein-
göngu viðhaldsþjálfun. Þetta bendir
til þess að um 4 sjúklingar verði út-
undan á viku hverri.
Tíu ár eru síðan skipulögð hjarta-
endurhæfing hófst á Islandi. Fyrstu
tvö árin innritaðist jafhaðarlega um
einn sjúklingur á viku að sögn Magn-
úsar, enda hafa sumir hjartasérfræð-
ingar haft litla trú á gagnsemi endur-
hæfingar af þessu tagi. Síðustu fjögur
ár hafa um 4 hjartasjúklingar innrit-
ast vikulega til endurhæfingar, eða
um 200 á ári. Magnús segir þó ljóst að
þörfin sé miklu meiri, því vikulega
séu a.m.k. 3 hjartasjúklingar sem ekki
komist að á Reykjalundi.
Um 5 kransæðaskurðaðgerðir eru nú
gerðar á viku hérlendis og að jafnaði
fara 1-2 íslendingar vikulega í hjarta-
aðgerð erlendis. Sótt er um pláss á
Reykjalundi (ýrir flesta þessara sjúk-
linga, eða 6-7 á viku. Þá eru gerðar
um tvær kransæðaútvíkkanir viku-
lega hér á landi og sótt um pláss á
Reykjalundi fýrir hluta þeirra sjúk-
linga. Auk þess berast um þrjár beiðn-
ir á viku fýrir aðra hjartasjúklinga.
Samanlagt berast Reykjalundi því um
10 beiðnir um endurhæfingu á viku
hverri. Þar af komast um 6 í endur-
hæfingu en 4 verða útundan sam-
kvæmt framansögðu.
Gagnsemi hjartaendurhæfingar seg-
ir Magnús löngu hafa sýnt sig og
sannað, bæði hvað varðar aukið þrek
til vinnu og einnig aukna öryggistil-
finningu eftir að sjúklingar hafi lært
að rata hinn gullna meðalveg við lík-
amlega áreynslu. Sá stóri hópur
hjartasjúklinga sem nú fari á mis við
hjartaendurhæfingu fái því vonandi
skjóta úrlausn. - HEI
Þorgeir Þorgeirsson brosti í kampinn í gær enda sigurinn sætur. Tímamynd Árni Bjarna
Evrópudómstóll dæmir íslenska ríkið fyrir mannréttindabrot. Þorgeir Þorgeirsson
Réttlætið sigraði
Dómstóil Evrópu komst í gær að þeini niðurstöðu að brotin hafi
verið 10. grein Mannréttindasáttmála Evrópu um tjáningarfrelsi,
þegar Þorgeir Þorgeirsson, rithöfundur var dæmdur fyrir meiðyrði
um lögregluna í hæstaréttardómi árið 1987. Dómstóllinn komst
hins vegar að þeirri niðurstöðu að 6. grein sáttmálans, sem kveð-
ur á um rétt einstaklinga á réttlátri meðferð óhlutdrægra dóm-
stóla, hafi ekki verið brotin. Dómstóllinn dæmir ríkið til að borga
Þorgeiri 530 þúsund krónur í skaðabætur.
.Aöaltilfinningin er, eftir þessa
niðurstöðu, eins og sprett hafi ver-
ið af gömlum áburöarhesti,“ sagði
Þorgeir Þorgeirsson, þegar Tíminn
bar málið undir hann.
„Þetta er búið að taka svo óskap-
lega langan tíma, átta og hálft ár.“
Upphaf málsins má rekja til ársins
1983 þegar Þorgeir hóf greinaskrif
um lögregluna. Upp frá því hófst
löng saga réttarhalda sem lauk
með hæstaréttardómi, þar sem
Þorgeiri var gert að greiða 10 þús-
und króna sekt. Eftir það var farið
meö málið til mannréttindanefnd-
ar Evrópudómstólsins og hefur nú
loks verið tekið fýrir hjá Evrópu-
dómstólnum, sem dæmir Þorgeiri
í vil. Þorgeir hefur skrifað og gefið
út bók um réttarsögu sína hér á
landi. Hún ber nafnið ,Að gefnu
tilefní" og gefur góða innsýn í ís-
lenskt réttarfar.
„Það er ákaflega gaman þegar
réttlætið nær fram að ganga, svo
sjaldan sem það nú gerist,“segir
Þorgeir. „Ég lít reyndar ekki á þetta
sem mitt mál, réttlætið hefur sigr-
að.“
Það er 108. grein íslensku refsi-
laganna sem Evrópudómstóllinn
setur út á. í henni segir: Hver sem
hefur í frammi skammaryrði, aðrar
móðganir í orðum eða athöfnum
eða ærumeiðandi aðdróttanir við
opinberan starfsmann, þegar hann
er að gegna skyldustarfi sínu, eða
við hann eða um hann út af því,
skal sæta sektum, varðhaldi eða
fangelsi allt að þrem árum. Að-
dróttun, þótt sönnuð sé, varðar
sektum, ef hún er borin fram á ótil-
hlýðilegan hátt. „Þessi grein er
meingölluð," segir Þorgeir „að því
leyti að þar er gert refsivert að
segja sannleikann. Það gengur í
bága við sjálfa skilgreininguna á
tjáningarfrelsi. Dómstóllinn getur
ekki sagt að þetta séu röng lög,
vegna þess að hann hefur ekki rétt
til að skipta sér af lagasetningu
innanlands. Þetta er aðeins dómur
um hvað hefur gerst og hvað er að.
Hins vegar væri elskulegt að sjá
þessa grein bara detta út, því að
hún er gamall nýlenduarfur, raun-
verulega sett í upphafi til að vemda
mannorð konungsböðulsins. Jafn-
vel þótt greinin verði ekki felld nið-
ur verður Hæstiréttur að taka tillit
til þessarar niðurstöðu Evrópu-
dómstólsins og dæma öðruvísi eft-
ir henni en hingaö til, hann verður
að breyta sínum dómsvenjum.
Menningarlegast væri að sjá
greinina detta út úr íslenskum lög-
um,“ sagði Þorgeir Þorgeirs-
son.rithöfundur að lokum.
Sjá einnig bls.3. -BS
VÉLASALA JÖTUNS
OPIN: LAUGARDAG kl. 13-17
SUNNUDAG kl. 13-17
Beinir símar: 91-234022
91-634023
1—1 A I—v O