Tíminn - 30.01.1993, Blaðsíða 1

Laugardagur
30. janúar 1993
20. tbl. 77. árg.
VERÐ í LAUSASÖLU
KR. 110.-
Lýsingar yfirlækna á því sem gerist ef til
uppsagna kemur á ríkisspítölunum:
Hættuástand á
ríkisspítölum
„Þáð má ekki verða nein um-
talsverð skerðing á blóðsöfnun-
arstarfínu því þá verður hætta á
ferðum,“ segir Ólafur Jensson,
yfirlæknir í Blóðbankanum.
„þetta er mjög alvarlegt ástand,"
segir Jón G. Stefánsson, yfir-
læknir á geðdeild Landspítalans.
Komi til uppsagna rúmlega 400
hjúkrunarfræðinga og ljós-
mæðra á Landspítala á mánudag
mun ekki aðeins starfsemi á
sjúkrahúsinu nær lamast heldur
raskast einnig starfsemi margra
annarra stofnana sem heyra und-
ir Landspítalann. Þar á meðal eru
stofnanir eins og Blóðbankinn og
Kleppspítali.
Lítið miðaði í samningaátt í
deilunni í gær. Þrátt fyrir að
samningsaðilar nálgist lítið hefur
viðræðum verið haldið áfram og
búist er við að rætt verði áfram
saman um helgina.
Ólafur Jensson segir að í blóð-
tökudeild verði einn til tveir
hjúkrunarfræðingar eftir af 8.
„Þá er kominn mikill flöskuháls í
starfsemina. „Við getum ekki
sinnt þjónustu við sjúkrahúsin
nema blóðtökudeildin sé fullfær
um að safna blóði frá degi til dags
vegna breytilegra þarfa sem alltaf
geta sagt til sín,“ segir Ólafur.
„Blóðbankinn býr að ákveðnum
birgðum sem duga til að svara
þörfum um helgar og stórhátíðir
en það er alltaf stöðug þörf á að
viðhalda þeim því það er ekki upp
á annað að hlaupa," bætir hann
við. Hann segir að helmingur
blóðs bankans sé notaður af öðr-
um sjúkrastofnunum en Land-
spítala. „Ef mikið dregur úr starf-
semi þá minnka þessar þarfir en
jafnframt verður að sinna þörfum
hinna spítalanna," segir Ólafur.
„Það verður að draga verulega
úr innlögnum," segir Jón G Stef-
ánsson, yfirlæknir á geðdeild
Landspítalans um starfsemi þar
og á Kleppspítala. „Við munum
samt reyna að halda opinni mót-
töku til að taka á móti öllu því al-
varlegasta," bætir hann við.
Hann segir að sem betur fer segi
ekki allir hjúkrunarfræðingar á
þessum stoftiunum upp og telur
að fjórðungur þeirra verði eftir.
„Það verður að taka á móti allra
veikasta fólkinu og við munum
beina kröftunum að því,“ segir
Jón.
Á almennum kennarafundi
námsbrautar í hjúkrunarfræði
við Háskóla íslands fyrr í vikunni
var samþykkt ályktun þar sem
skorað er á stjómamefnd ríkis-
spítala, heilbrigðis- og trygginga-
málaráðherra og fjármálaráð-
herra að beita sér fyrir því að
lausn fáist á þeim vandamálum
sem fyrirsjáanleg eru vegna upp-
sagna hjúkrunarfræðinga og
ljósmæðra á ríkisspítölum 1.
febrúar.
Bent er á að 1. febrúar verði 67
hjúkrunarfræðinemar í klínísku
námi á ríkisspítölunum. Ljóst sé
að þessir nemendur verði fyrir
mikilli röskun í námi og að
námslokum þeirra seinki komi
fyrirgreindar uppsagnir til fram-
kvæmda . -HÞ
Lögreglumenn fara meö Donald M. Feeney í fangelsi eftir yfirheyrslur í Hóraösdómi Reykjavíkur.
Tfmamynd Áml Bjama
Bandaríkjamennirnir tveir sem handteknir voru fýrir barnsrán hafa verið úrskurð-
aðir í gæsluvarðhald. Þeim úrskurði hefur verið áfrýjað til Hæstaréttar:
í gæsluvarðhaldi
til 10. febrúar
Dómari í Héraðsdómi Reykjavíkur
kvað upp þann úrskurð í gær að
þeir James Brian Grayson 33ja ára
og Donald M. Feeney 40 ára, báðir
Bandaríkjamenn, skyldu sæta varð-
haldi til 10. febrúar eða í hálfan
mánuð. Eins og kunnugt er rændu
þeir ásamt þremur öðrum dóttur
Graysons og dóttur annars Banda-
ríkjamanns frá móður barnanna,
Ernu Eyjólfsdóttur, aðfaranótt
miðvikudags. Lögmenn Bandaríkja-
mannanna hafa áfrýjað dómnum til
Hæstaréttar og þarf rétturinn að
taka afstöðu í málinu innan þriggja
sólarhringa.
Það er ljóst að málið er tvíþætt,
annars vegar sakamál þar sem tví-
menningamir rændu bömunum
tveimur en hins vegar bamsfaðem-
ismál sem kemur til með að verða
réttað í hér á landi. Eins og áður hef-
ur verið sagt í fréttum Tímans af
málinu var feðrunum báðum dæmt
forræði yfir börnunum í Bandaríkj-
unum og er ljóst að þeir munu ör-
ugglega reyna það sama fyrir dóm-
stólum hér á landi. Það hefur komið
fram í máli Ernu Eyjólfsdóttur að
það hafi verið dregin upp ljót mynd
af henni fyrir dómstólum í Banda-
ríkjunum og má ömggt telja að það
verði haldið áfram í íslenskum rétt-
arsölum þar sem frá var horfið.
Sendiráð Bandaríkjanna á fslandi
sendi frá sér yfirlýsingu þar sem
fram kemur að sendiráðið muni
ekki beita sér sérstaklega í bamsfað-
ernismálinu. Það muni verða til
lykta leitt fyrir dómstólum.
f samtali því sem blaðamaður Tím-
ans átti við Robert Goldsmith á
fimmtudag kom fram að Lewis Bar-
ger er ekki starfandi hjá Carolco
Pictures en einnig kom fram í sam-
talinu að starfsmenn Corporated
TVaining Unlimited hefðu ekki unn-
ið heimavinnu sína nógu vel. Þegar
Ema hafi farið til að hitta hinn
fræga leikstjóra Mario Kassar hafi
þeim orðið á í messunni. Fyrir
kunnuga í kvikmyndaheiminum
kemur það spánskt fyrir sjónir að
Kassar hafi átt að leikstýra mynd því
hann er ekki leikstjóri. Hins vegar er
hann kvikmyndaframleiðandi og
starfar fyrir Carolco Pictures. -PS
Árni Gunnarsson, fyrrverandi alþingismaður, hvetur Jón Baldvin til að hætta við að gefa skip til Malaví:
Ætlar Jón Baldvin að
gefa fasistum skip?
Ámi Gunnarsson, stjómarmaður í Þróunarsamvinnustofnun ís-
lands, hvetur Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra til að
hætta við áform sín um að gefa tvö fiskiskip til Malaví í Afríku.
Ástæðan eru hræðileg mannréttindabrot stjómvalda í Malaví. Árai
segir að ekki sé hægt að segja neitt annað um stjómvöld í Mal-
aví en að þar séu fasistar við völd. Jón Baldvin er nú á leið til
Malaví til að afhenda landsmönnum tvö skip sem byggð hafa
verið handa þeim.
Með Jóni Baldvini í för eru kona
hans, Bryndís Schram, Þröstur
Ólafsson, aðstoðarmaður ráðherr-
ans, og Björn Dagbjartsson, for-
stöðumaður Þróunarsamvinnu-
stofnunar íslands.
Samtökin Amnesty International
fullyrða að f Malaví sé fólk pyndað
í fangelsum, þar viðgangist fjölda-
handtökur og fangelsanir án rétt-
arhalda. Fangar í Malaví búi við
ómannúðlegar aðstæður. Margir
fangar séu hafðir naktir og hlekkj-
aðir við gólfið í klefum sínum.
Þeir fái oft lítið og lélegt fæði,
þeim sé neitað um læknishjálp og
þurfi að þola barsmíðar og raflost.
Stærstu fangelsin í landinu sé yf-
irfull eftir fjöldahandtökur í
haust. Fangi sem nýlega var látinn
laus hefur lýst því hvernig 285
föngum var haldið í klefa sem var
fimm sinnum fjórir metrar að flat-
armáli og einn fangi lést að jafnaði
aðra hverja nótt.
Frá því um miðjan maí á síðasta
ári hefur lögregla látið leita
gaumgæfilega á skrifstofum og
einkaheimilum að bókum og bæk-
lingum sem fjalla um lýðræðis-
umbætur og fjölflokkakerfi. Þess-
um ritum hefur verið dreift víða
um landið. Að minnsta kosti tugir
og líklega hundruð manna voru
handtekin og margir eru enn í
fangelsum án ákæru. Meðal ann-
ars voru um 20 starfsmenn þjóð-
Jón Baldvin Hannlbalsson
arbankans í Malaví handteknir í
maí eftir verkfallsaðgerðir og allir
starfsmenn tölvudeildar raf-
magnsveitu Malaví í Blantyre
sömuleiðis, þ.á.m. kona með ung-
barn.
í lok október lést elsti samvisku-
fangi Afríku, hinn 73 ára gamli
Orton Chirwa, í fangelsi í landinu
eftir 11 ára fangelsisvist fyrir and-
stöðu sína við einsflokksstjórn
lífstíðarforseta landsins, dr. H.
Kamuzu Banda. Konu Chirwa,
Veru, er enn haldið í fangelsi í
Malaví. Amnesty International tel-
ur að ríkisstjórn landsins beri
ábyrgð á dauða Chirwa, hvað svo
sem hafi valdið dauða hans.
-EÓ