Tíminn - 11.03.1993, Síða 5

Fimmtudagur 11. mars 1993
Tíminn 5
Sá er þetta rítar hefur ásamt Halldórí Ásgrímssyni lagt fram á Al-
þingi tillögu til þingsályktunar um að menntamálaráðherra láti
kanna hvort ekki sé hagkvæmt og skynsamlegt að þeir skólar,
sem sinnt hafa þörfum sjávarútvegsins og starfandi eru á fram-
haldsskólastigi, verði sameinaðir í einn sterkan sjávarútvegs-
skóla.
Þeir skólar, sem nú eru starfandi og
annast kennslu og fræðslu á fram-
haldsskólastigi fyrir sjávarútveginn,
eru Stýrimannaskólinn í Reykjavík,
Vélskóli íslands, Fiskvinnsluskólinn
f Hafnarfirði og Tækniskóli íslands.
Þrándur í götu
breytinga
Ekki leikur vafi á að allir þessir
skólar hafa gegnt mikilvægu hlut-
verki við að mennta og fræða starfs-
fólk, sem síðan hefur komið til
starfa í sjávarútveginum. Sjávarút-
vegurinn er hins vegar undirstöðu-
atvinnugrein þjóðarinnar og því
hlýtur það að vera eðlileg krafa
þeirrar atvinnugreinar að vel sé bú-
ið að fræðslumálum hennar.
í gildandi lögum um framan-
greinda skóla eru ýmis ítarleg
ákvæði um nám og námsskipan.
Lögin eru um margt nákvæm hvað
þessa hluti varðar og ætla má að þau
séu þrándur í götu breytinga á námi
og þess sveigjanleika sem krefjast
verður af skólum, ef þeir eiga að
þjóna síbreytilegum þörfum at-
vinnulífsins. Því er mikilvægt að hið
allra fyrsta verði sett rammalöggjöf
um sjávarútvegsskóla á framhalds-
skólastigi, sem yrði sveigjanleg og
að hún rúmi breytilegt námsfram-
boð í takt við þróun atvinnulífsins
og þarfir einstakra greina sjávarút-
vegsins á hverjum tíma.
Nemendum fækkar
Skólar sjávarútvegsfræðslunnar
heyra nú undir menntamálaráðu-
neytið og starfa sem sjálfstæðar
stofhanir með litlum tengslum eða
samstarfi sín á milli. Verulegur sam-
dráttur hefur orðið á nemendafjölda
Vélskólans og Stýrimannaskólans
síðustu árin. Skýringamar á þessari
þróun eru væntanlega margþættar.
Nemendum hefúr fækkað í hverjum
árgangi, áhugi á bóknámi er al-
mennt meiri en verknámi og fjöl-
breytileiki náms á framhaldsskóla-
stigi hefur aukist verulega og jafn-
framt samkeppni um nemendur.
Kennsla við Stýrimannaskólann í
Reykjavík og Vélskóla íslands í
Reykjavík fer fram í Sjómannaskól-
anum. Þar sem nemendum hefur
fækkað á undanfömum ámm, er
húsnæðið stórlega vannýtt sem
stendur. Auk þess er kennsla skól-
anna tveggja algerlega aðskilin, þótt
almennar námsgreinar séu 30-45%
námsefnis þeirra. Samræming
þessa hluta námsins gæti vemlega
bætt nýtingu hússins og kennslu-
krafta. Sama máli gegnir um hús-
næði fyrir stjómir skólanna, sem
em algjörlega aðskildar.
Fiskvinnsluskólinn hefur hingað
til starfað í leiguhúsnæði, en er nú á
hrakhólum vegna húsnæðisskorts.
Vegna vannýtingar Sjómannaskól-
ans verður ekki annað séð en hæg-
lega megi flytja bóknám Fisk-
vinnsluskólans þangað, en verk-
námið gæti áfram farið fram í Hafn-
arfirði.
Sjávarútvegsskóli á
framhaldsskólastigi
Fyrir fjómm ámm var starfandi á
vegum menntamálaráðuneytisins
og sjávarútvegsráðuneytisins starfs-
hópur, sem gera átti tillögur að
stofnun sjávarútvegsskóla á ffam-
haldsskólastigi. Starfshópurinn
skilaði af sér í október 1986, en því
miður hefur ekkert verið gert með
tillögur starfshópsins. FuIIyrða má
að þær tillögur eigi við enn þann
dag í dag og því er afar mikilvægt að
hrinda þeim í ffamkvæmd sem allra
fyrst Því er sú tillaga til þingsálykt-
unar flutt, sem hér að framan er
vitnað til.
Meginniðurstöður starfshópsins
frá 1986 vom þessar:
a. Að stofnaður yrði sjávarútvegs-
skóli í Reykjavík, er tæki við hlut-
verki Stýrimannaskólans í Reykja-
vík, Vélskóla íslands og Fiskvinnslu-
skólans í Hafnarfirði.
b. Sjávarútvegsskólinn verði sér-
skóli á framhaldsskólastigi og heyri
undir menntamálaráðuneytið. Að-
faramám að skólanum og nám á
einstökum brautum geti einnig far-
ið fram við aðra framhaldsskóla
Iandsins.
c. Sjávarútvegsskólinn fái til um-
ráða húsnæði Stýrimannaskólans í
Reykjavík og Vélskóla íslands í
Reykjavík og hið nýja verknámshús
Fiskvinnsluskólans í Hafnarfirði.
d. Sjávarútvegsskólinn starfi í upp-
hafi í fimm deildum: siglingafræði-
deild, vélfræðideild, fiskvinnslu-
deild, fiskeldisdeild og endurmennt-
unardeild.
Sterkari stofnun
Sjávarútvegsskóli sem er ein stofn-
un verður sterkari eining en þrír
minni skólar og þar af Ieiðandi bet-
ur í stakk búin til að takast á við
verkefni sín. Sérstaklega má nefna
þróunarstörf við endumýjun náms-
efnis og skipulag nýrra námsbrauta.
Ætla má að betur verði séð fyrir fjár-
veitingum til skólans njóti hann
óskipts stuðnings allra hagsmuna-
aðila. Líklegt er að sterkur og at-
kvæðamikill sjávarútvegsskóli
muni almennt njóta meira álits en
minni sérskólar og verða fysilegri
kostur efnilegum nemendum en
verið hefúr.
Höfundur er alþingismaður
Framsóknarflokksins i Reykjavfk.
Sjávarútvegsskóli sem er ein stofnun verður sterkari eining en
þrír minni skólar og þar af leiðandi betur í stakk búin til að tak-
ast á við verkefni sín. Sérstaklega má nefna þróunarstörf vió
endurnýjun námsefnis og skipulag nýrra námsbrauta. Ætla má
að betur verði séðfyrir jjárveitingum til skólans njóá hann
óskipts stuðnings allra hagsmunaaðila.
að skýra einstök atriði í meginmáli.
Hygg ég að mörgum lesanda muni
þykja fengur að þessu efhi, þótt sjálf-
um hafi mér alltaf leiðst slíkur fram-
setningarmáti.
Því er ekki að neita, að sjálfur hefði
ég kosið fræðilegri úttekt á sögu
Akraness en þá sem hér er á ferð.
Svæðið er söguríkt, kemur mikið við
þjóðarsöguna, og með ítarlegri rann-
sókn á frumheimildum hefði vafa-
laust mátt bregða birtu á ýmsa þá
þætti íslenskrar sögu, sem enn eru
mósku huldir. Það var ekki gert, en
megináhersla lögð á það sem kalla
mætti alþýðufróðleik um sögu Akra-
ness. Ætti enginn, sem vill leita slíks
fróðleiks um Akranes og þá fyrir-
menn sem þar bjuggu á liðnum öld-
um, að verða svikinn af þessu riti.
Jón Þ. Þór
einstaklinga, sem fyrirferðarmiklir
urðu í samtíð sinni og sögur eru af.
Eini eiginlegi alþýðumaðurinn, sem
eitthvað er fjallað um að ráði, er Jón
bóndi Hreggviðsson á Reyni, en af
honum er mikil saga og kunnar
heimildir.
Bókin hefst á kafla, sem ber yfir-
skriftina Landlýsing og er þar fjallað
um jarðfræði svæðisins, landkosti,
land- og fjörunytjar, samgöngur, ör-
nefni, fomleifar, þjóðtrú og sögur.
Þessu næst greinir frá landnámi á
Akranesi, en eftir það snýst frásögnin
að verulegu leyti um höfðingjaættir,
sem þar sátu: Garðahöfðingja, afkom-
endur Þórðar Guðmundssonar lög-
manns á Innra-Hólmi og Stefánunga.
Um almenna sveitarhagi, útgerð og
atvinnuhætti er fjallað í miklum mun
styttra máli, en þó ber að geta ffóð-
Iegs þáttar um umsvif Brynjólfs bisk-
ups Sveinssonar á Akranesi.
Margir þessara þátta eru skemmti-
Akranes.
Brautryðj endur og
framkvæmdamenn
Jón Böövarsson.
Jón Böóvarsson: Akranes. Frá landnámi
til 1885.
Akranesl. Prentverk Akraness 1992.
336 bls.
Þetta rit Jóns Böðvarssonar um
Akranes hefur að ýmsu leyti sérstöðu
meðal íslenskra rita um byggðasögu,
ekki síst vegna þess hve lítið höfund-
ur gerir af því að beita fræðilegum að-
ferðum viö viðfangsefnið. Hér er í
raun um að ræða þætti úr sögu Iand-
svæðisins á milli Grunnafjarðar og
Hvalfjarðar og mesta áherslu leggur
höfundur á persónusöguna, þ.e. sögu
lega skrifaðir og ber þar sérstaklega
að nefna þann, sem fjallar um Garða-
höfðingja á miðöldum. Þar er Sturl-
unga aðalheimild höfundar og sýnir
hann atburði þessa mikla róstutíma-
bils í nýju og oft athyglisverðu Ijósi.
Þátturinn um Stefánunga er einnig
lipurlega skrifaður, en fátt kemur þar
nýttfram.
Mikið myndefni prýðir bókina og
sérstök ástæða er til að nefna ramma-
og spássíugreinar, sem notaðar eru til
. x
Bókmenntir
V______________z'