Tíminn - 05.10.1993, Blaðsíða 1
Frétta-Tíminn...Frétta-síminn.-68-76-48—Frétta-Tíminn...Frétta-síminn».68-76-48—Frétta-Tíminn...Frétta-síminn. ..68-76-48
m
Þriðjudagur
5. október 1993
187. tbl. 77. árg.
VERÐí LAUSASÖLU
KR. 125.-
Jeltsín berst viö
höfuðlausan her
Þegar Tíminn fór í prentun í
gærkvöldi var enn barist á
götum Moskvuborgar en þó
virtust óeirðimar í mikilli
rénun. Fréttum um mannfall
bar ekki saman en tölur voru
nefndar á bilinu 100-500
manns. Ráðamenn flestra
fyrrum Sovétlýðveldanna hafa
lýst yfir stuðningi við Jeltsín.
Atburðarás gærdagsins í Moskvu
hófst kl. 5:20 að staðartíma, eða
laust eftir klukkan 2:00 að íslensk-
um tíma. Hersveitir hliðhollar
Jeltsín umkringdu Kreml og aðal-
byggingu rússneska vamarmála-
ráðuneytisins. Tekist var á um höf-
uðstöðvar Rússneska sjónvarpsins
þar sem menn Jeltsíns héldu yfir-
ráðum. Á sjöunda tímanum fóru
fram árangurslausar viðræður á
milli Jeltsíns og andstæðinga
hans. Það var síðan um áttaleytið
að hersveitir og skriðdrekar og
þyrlur réðust til inngöngu í þing-
húsið. Mönnum forsetans tókst
bráðlega að ná á sitt vald fyrstu
tveim hæðum þingsins.
Eldur braust út á 13. hæð Hvíta
hússins eftir skriðdrekaskothríð,
en hann átti eftir að loga allan
gærdaginn. Kasbulatow þingfor-
seti og Rutskoi, tilnefndur forseti
Rússlands af andstæðingum Jelt-
síns, gáfust upp um fjögurleytið að
íslenskum tíma. Þeir höfðu sam-
band við fulltrúa vestrænna ríkja
og fóru fram á að lífi þeirra yrði
þyrmt áður en þeir gáfu sig sveit-
um Jeltsíns á vald.
í gærkvöldi var enn barist við að-
alstöðvar sjónvarpsins, við þing-
húsið og ráðhúsið. -ÁG
Áformað er að innheimta
sérstakt atvinnutrygg-
ingagjald af launafólki,
eða 0,5% af launum. ASÍ:
Nýr skattur
á launafólk
„Þama er alveg greinilega á
ferðinni flöt skattahækkun sem
lækkar skattleysismörkin," seg-
ir Gylfl Arnbjömsson, hagfræð-
ingur ASÍ.
í frumvarpi ríkisstjómar til fjár-
laga 1994 er áformað að leggja á
sérstakt atvinnutryggingagjald á
launafólk, eða sem nemur 0,5%
af launum. Sömuleiðis er gert
ráð fyrir því að hækka trygginga-
gjald atvinnurekenda um 0,35%
um næstu áramóL
Áætlað er að þessi ráðstöfun
muni skila ríkissjóði um 1,4
miiljörðum króna á næsta ári.
Til að draga úr áhrifúm þessarar
skattlagningar á afkomu tekju-
lágra fjölskyldna er áformað að
verja 150 miljónum króna til
hækkunar á bamabótaaukanum.
-grh
Barist á götum Moskvuborgar í gær. Talið er að allt aö 500 manns, hermenn og óbreyttir borgarar, hafi látist í átökunum.
Landsmenn borga fyrir lækkun matarskattsins með mörgum nýjum sköttum og hækkun annarra:
10 milljarða halli
Fjárlagafrumvarp 1994 er lagt fram með tæplega 10 milljarða króna
halla (um 150.000 kr. á hverja fjögurra manna fjölskyldu). Fjármála-
ráðherra varð í gær aö viðurkenna aö hann vissi þess ekki dæmi
að fjárlagafrumvarp hafi veríö lagt fram meö meiri halla. Á hinn
bóginn benti hann á aö hallinn á frumvarpinu sé minni en sá 12,3
milljarða halli sem nú þykir fyrirséður á ríkissjóði í ár, þannig að
gera megi ráð fyrír minni halla á næsta árí en þessu.
Frumvarpið ráðgerir 103.500 m.kr.
tekjur á næsta ári (26,4% af VLF), sem
er 1.300 m.kr. lægra en fjárlög þessa
árs. Þeir liðir sem lækka mest eru
tekju- og eignaskattar fyrirtækja um
700 milljónir og 1.500 milljóna áætl-
uð sala eigna (sem nær ekker varð úr)
sem lækkuð er í 500 m.kr.á næsta ári.
Gjaldaáætlun næsta árs hefúr hins
vegar ekki tekist að þrýsta niður fyrir
113.300 m.kr., sem er 2.300 m.kr.
hærri upphæð en í fyrra. Þar munar
mestu um 1.500 m.kr. hækkun fram-
lags í Atvinnuleysistryggingasjóð,
1.200 viðbótar milljónir í vaxta-
greiðslur og 600 millj. hækkun fram-
lags í Jöfnunarsjóð.
Breytingar á tekjuhlið frumvarpsins
eru með þeim hætti að telja má víst að
næstu vikumar eigi menn eftir að tala
um miklar skattahækkanir og aðrir
um miklar skattalækkanir — og að
báðir hópamir geti jafnvel haft rétt
fyrir sér.
Hvað staðgreiðsluskattinn snertir
munu menn ekki verða varir við mikl-
arbreytingar, því 1,5% skattahækkun-
in sem tekin var upp til bráðabirgða í
byrjun þessa árs breytist um næstu
áramót í 1,5% hækkun á útsvari sveit-
arfélaganna (til uppbótar fyrir að-
stöðugjaldið). Lækkun á matarskatt-
inum verða landsmenn hins vegar að
greiða fyrir með mörgum nýjum
sköttum og hækkun annarra skatta.
Fmmvarpið gerir ráð fyrir ?.ð lækkun
virðisaukaskatts (vsk) af matvömm
niður í 14% muni rýra tekjur ríkis-
sjóðs um 2.500 milljónir króna — og
væntanlega minnka útgjöld þeirra
sem kaupa matinn um sömu fjárhæð.
En stærsta hlutann af þessum „gróða“
munu menn sjá á eftir upp í aðra
skatta. Nýtt atvinutryggingagjald
(0,5% af tekjum) á að skila ríkissjóði
um 1.000 milljónum á næsta ári, ný
„heilsukort" um 400 milljónum og
vaxtaskattur um 150 milljónum. Þar á
ofan eiga vaxtabætur að lækka um 400
milljónir á næsta ári og hátekjuskatt-
urinn að hækka um 100 milljónir.
Samtals er þetta um 2.050 milljónir
króna. Sem „sárabætur" til launalágra
bamafjölskyldna á að hækka bama-
bótaauka um 150 milljónir.
Fyrirtækin (sem hrósað gátu happi
yfir að losna við 4.000 milljóna kr. að-
stöðugjald á þessu ári) geta enn þakk-
að stjómvöldum fyrir skattalækkun.
Fmmvarpið gerir ráð fyrir að inn-
heimta tekju- og eignaskatta fyrir-
tækja lækki um 700 milljónir frá fjár-
lögum síðasta árs, og enn meira, eða
1.000 milljónir frá raunvemlegri inn-
heimtu þessa árs. Þetta er rúmlega
21% lækkun á milli ára. Lækkunin
stafar að hálfu af síðari áfangalækkun
tekjuskattsins (úr 39% í 33%) og hinn
helmingurinn er vegna niðurfellingar
skatts á verslunar- og skrifstofuhús-
næði. Þar á móti verður sveitarfélög-
unum að vísu opnuð leið til hækkunar
fasteignagjalda af atvinnuhúsnæði.
Á útgjaldahliðinni er eitt megin-
markmiðið að lækka rekstrarútgjöld
allra ráðuneyta. Fmmvarpið gerir ráð
fyrir að rekstrargjöld A-hluta ríkis-
sjóðs verði 43.000 milljónir króna,
sem er um 300 m.kr. lægra en í fjár-
lögum í ár og um 900 m.kr. lægra en
útgjöld em áætluð í raun.
Hvað mesta athygli vekur að launa-
greiðslur (34.100 m.kr.) em áætlaðar
um 700 milljónum lægri en á þessu
ári. Greiðslur lífeyris- og sjúkratrygg-
inga eiga að standa í stað milli ára og
slysatryggingar eiga að lækka nokkuð
frá þessu ári. Greiðslur vegna búvöm-
framleiðslu eiga að lækka um 900
milljónir milli ára og framlög til LÍN
eiga enn að lækka umtalsvert, sem
skýrt er með fækkun lánþega. - HEI