Tíminn - 09.11.1994, Blaðsíða 7

MiöVikudaguí 9. flóvember 1994

7
Hrafn frá Holtsmúla. Hans sterka hliö er byggingin og gebslagiö.
Hvemig hafa haest dœmdu af-
kvœmahestamir komið út gegn-
um tíðina?
Mjög er misjafnt hvernig
haest dæmdu hestarnir á
hverjum tíma hafa komið út í
ræktuninni. Enginn vafi er á
því að Hrafn frá Holtsmúla er
fremstur heiðursverðlauna-
hesta. Hann er tímamótahest-
ur í íslenskri hrossarækt.
Ef við hins vegar förum aftar
í tímann og skoðum stað-
reyndir málsins, þá sjáum við
að hestar eins og Hreinn frá
Þverá og Blesi frá Núpakoti
koma orðið mjög lítið við
ræktunarsögu íslenska hests-
ins í dag og standa mjög lágt í
kynbótamati. Sama má segja
um Neista frá Skollagróf.
Hann stendur lágt, þó hann
hafi reyndar meira nýst í fram-
ræktun en sumir aðrir. Sörli
Eftirfarandi reglur gilda um lyfiaeft-
irlit í keppnishrossum, er taka pátt í
keppni á vegum LH eða aðilaarfé-
laga þess, en að öþru leyti gilda al-
mennar reglur ÍSI um lyf|aeftirlit
knapa. Reglugerðin tekur til hrossa,
sem taka pátt í keppni eða sýning-
um hverskonar, og gildir fyrir þau
14 dögum fyrir upphafsdag keppni
eba sýningar.
1. grein.
Stjórn LH ákveður eigi síðar en í
desember ár hvert hversu mörg
lyfjapróf taka skuli á komancu
keppnistímabili. Lyfjaeftirlitsnefnd
LH og HÍS skal sjá um framkvæmd
prófanna. Lyfjaeftirlitsnefnd skal
draga um það hvaöa mót verða fyr-
ir valinu a sama hátt og tilviljana-
kennt úrtak er fundið um keppnis-
hross (sjá 7. gr.). Heimilt er móts-
höldurum eða aðildarfélögum LH
að fara fram á lyfjapróf á mótum
sínum til viöbótar hinum tilviljana-
kenndu prófum og skulu þau þá
bera kostnað af slíku, en Lyfjaeftir-
litsnefnd annast um þau. Þá skal
lyfjaprófa á lands- og f jorðungsmót-
um fyrir utan hið tílviljanakennda
úrtak. Framkvæmdanefnd mótanna
ákveður fjölda þeirra í samráþi við
Lyfjaeftirlitsnefnd LH og HIS og
greiðir fyrir þau, ,en Lyfjaeftirlits-
nefnd LH og HIS annast fram-
kvæmd þeirra.
2. grein.
Trúnabardýralæknir skal starfa á
vegum LH.
3. grein.
Oheimilt er að nota hormón, deyfi-
lyf eða hliöstæö efni til að hafa ánrif
a afkastagetu dýra í keppni. Fara
skal ab reglum FEI um innvortis og
útvortis notkun lyfja í dýrum ásamt
lyfjaeftirliti, en reglum ÍSÍ um töku
og varðveislu sýna.
4. grein.
Hafi hestur þurft á meðferð dýra-
læknis eba Iyfjagjöf að halda 14
dögum fyrir uþpnafsdag móts eða
sýningar eða siðar, skal fylgja vott-
orð viðkomandi dýralæknis um
mebferð og lyfjagjöf. Leiki vafi á,
um ab óheimil lyf finnist í keppnis-
hesti vegna nauðsynlegrar læknis-
meöferðar hans, þegar keppni fer
fram, skal dómnefnd í samrábi vib
fulltrúa lvfjaeftirlitsnefndar LH og
trúnaðaraýralækni LH úrskurba um
keppnishæfi hans.
5. grein.
Heimilt er að gefa hrossum vítamín
og steinefni, en einungis með nátt-
úrulegum hætti, ekki meb sprautu.
6. grein.
Sýnishorn til lyfjarannsóknar má
taka af öllum hrossum (blóð, þvag,
munnvatn). Ef niðurstaða rann-
sóknar verbur jákvæð, verður þátt-
takandi að borga kostnað; sé hún
neikvæð, greiðir LH.
7. grein.
Mótshaldarar skulu hafa hentuga
abstöbu til reiðu, þar sem lyfjaprof
geta farib fram. Mótshaldarar
akveða áður en mótið hefst, hvaöa
hestar veröa teknir í lyfjapróf með
því að draga þá út og sfcal þab gert á
eftirfaranai hátt: Númeraseðlar
frá Sauðárkróki hefur hins veg-
ar haft mikil áhrif, enda stend-
ur hann á bakvið flesta Sauð-
árkrókshestana.
Heibursverblauna-
hestar síbari ára
Verblaunahestarnir frá
landsmótinu 1982 standa báð-
ir mjög vel fyrir sínu. Ég
minntist á Hrafn frá Holts-
múla áðan, en Þáttur frá
skulu gerðir og þannig útbúnir að
ekki sjaist hvaða númer hver þeirra
ber. Draga skal númer þess sæt-
is/sæta í úrslitum, sem prófa skal,
innsigla það og opna strax að lokn-
um úrslitum. Peim númerum, sem
afgangs eru við hvern útdrátt, skal
eytt strax. Þegar úrslitakeppni lýkur
í hverri keppnisgrein, skal móts-
haldari hlutast til um að hesturinn
verði umsvifalaust færður til lyfja-
eftirlits.
8. grein.
Knapi hests, sem valinn hefur verið
til lyfjaprófs, eða fulltrúi hans verö-
ur að fara með hest sinn í lyfjapróf
strax, þegar þess er óskað, og skal
annar þeirra vera viðstaddur prófið.
Neiti knapi eða fulltrúi hans að fara
með hest sinn í lyfjapróf, verbur
hesturinn og knapinn útilokaður
frá mótinu oe skal knapinn sæta
refsingu. Málio skal lagt fyrir Aga-
dómstól LH.
9. grein.
Hendi óhapp hest í keppni, skal
strax fara fram dýralæknisskoðun í
samráði við trúnaðardýralækni LH,
ef orsakir gætu bent tií óheilbrigðis
hests ab mati dómnefndar.
10. grein.
Með vísun til 9. og 11. greinar skal
dýralæknir, í samrábi vio trúnaðar-
Kirkjubæ stendur prýðilega að
vígi með 128 stig og áhrifa
hans gætir mjög mikið. Hans
sterka hlið er byggingin og
geðslagiö. Aftur á móti er það
um heiðursverölaunahestana
frá 1986, Ófeig frá Hvanneyri
og Náttfara frá Ytra-Dalsgerði,
að segja, að þeir standa ekki í
heiðursverðlaunaflokknum
lengur. Báðir hafa þó lagt
merkan skerf til hrossaræktar-
innar. Ófeigur frá Hvanneyri
er með 117 stig og var efstur
1986. Þessi árangur nægir eng-
an veginn til heiðursverð-
launa í dag. Hann væri með 2.
verðlaun fyrir afkvæmi, væri
hann sýndur í dag, og ég er
mjög sáttur við það, enda í
takt við mína tilfinningu fyrir
afkvæmum hans. Þau eru
mörg snjöll, en ærið misjöfn,
og geðbrestir eru í þessum
dýralækni LH, taka öll nauðsynleg
syni til lyfjaprófs úr viðkomanai
hesti, skv. FEI-reglum, áður en um
lyfjagjöf verður ao ræða.
11. grein.
Þurfi að fella hest vegna óhapps
hans í keppni, getur Tyfjaeftirlits-
nefnd LH og HIS í samráði viö trún-
aðardýralækni LH krafist þess, að
fram fari krufning á vegum trúnað-
ardýralæknis LH, ábur en eigandi
fær hestinn til heygingar.
12. grein.
Niðurstaöa sýna skal send stjórn
LH, sem tilkynnir viökomandi
knapa um niðurstöður. Sé sýni já-
kvætt, fer skráður knapi og nestur-
inn strax sjálfkrafa í keppnisbann.
Stjórn LH skal senda Aganefnd LH
málið til meðferðar, sem ákveður
lengd keppnisbanns. Agadómstóll-
inn skal kveöa upp úrskurð innan
14 daga frá því ao tilkynning barst
knapa.
Greinargerð meb reglugerb LH
um lyfjaeftirlit
Lyfjaeftirlitsnefna LH og HÍS hefur
unnið að því undanfarib að koma á
samræmdurp reglum Hestaíþrótta-
sambands Islands og Lanassam-
bands hestamannafélaga um lyfja-
eftirlit og lyfjapróf. ■
stofni, sem vegur þungt í reib-
hestaræktuninni. Náttfari
hlaut líka heibursverðlaun
1986. Hann er nú með 120
stig, sem myndi nægja honum
til 1. verðlauna. Það er sama
um það að segja, að mér finnst
það eðlilegt. Þessi hestur hefur
lagt fram mjög merkan skerf
til hrossaræktar á ýmsan hátt,
sér í lagi í sambandi við skeið-
ið og lundarfar, en hann hefur
127 stig fyrir gebslag. En bygg-
ingarlag afkvæmanna er víða
aðfinnsluvert, enda er hann
lágur fyrir þann hluta í kyn-
bótamatinu. En þab sást t.d. á
landsmótinu með Náttfara,
eins og fleiri af þessum hest-
um síöustu ára, hvað hann
kemur víða inn í ættir bestu
hrossanna í dag.
Ef við svo skoðum heið-
ursverðlaunahestana frá 1990,
þá sjáum við t.d. ab Gáski frá
Hofstöbum er með 123 stig í
dag. Hann stób alveg fyrir
sinni einkunn á sínum tíma.
En hann er nú að eldast og
heldur að síga niður á við.
Staðalskekkjan hjá honum er
2 stig og ef hún er reiknuð upp
á við, þá er hann enn í þessum
flokki. Hann er sem sagt svona
á mörkunum. Ófeigur frá
Flugumýri stendur vel fyrir
sínu með 127 stig og er mjög
merkur kynbótagripur. Hervar
frá Saubárkróki var efstur 1990
og er með 128 stig í dag. Hann
stendur mjög vel. Hann er á
ýmsan hátt alveg ágætur kyn-
bótahestur, gefur mikinn
myndarskap og reisn, en
veikasti hlekkurinn hjá hon-
um er fótagerðin og verður að
gæta þess við notkun á hon-
um.
Varöandi þá hesta, sem fóru
í heiðursverðlaun í sumar, þá
hef ég mikla trú á að þeir allir
muni standa vel fyrir sínu,
sem koma mun í ljós þegar
árin líða. ■
Upp-
skeruha-
tíb hesta-
manna
Uppskeruhátíð hestamanna
verður haldin á föstudaginn
kemur og verður á Hótel Sögu.
Þetta er í annað sinn, sem efnt
er til þessarar hátíðar, og ætl-
unin mun vera ab gera þetta
ab árvissum atburði. Þau sam-
tök, sem að þessu standa, eru
Landssamband hestamannafé-
laga, Búnaðarfélag íslands,
Hestaíþróttasamband íslands
og Félag hrossabænda.
Ræktunarmaður ársins og
íþróttamabur ársins verða til-
nefndir á þessari samkomu.
Dagblaðið Tíminn baubst til
ab gefa veglegan bikar, sem
veittur yrði þeim sem ætti
hæst dæmda kynbótahross
ársins. Þetta yrði farandbikar
sem veittur væri árlega á þess-
ari hátíð, en þá liggja fyrir
endanlegir útreikningar kyn-
bótahrossa. Framkvæmda-
nefndin hafnaði þessu tilboði
að sinni, vegna þess að það
væri fullseint fram komið og
dagskráin þéttskipub.
Margt verður til skemmtun-
ar á hátíðinni, söngur og eftir-
hermur auk hagyrðinga víða
af landinu. Ræðumaður
kvöldsins verður Ellert B.
Schram, forseti ÍSÍ. Forsöngv-
ari verður Jón Sigurbjörnsson
leikari, söngvari og lands-
þekktur hestamaður. ■
KYNBOTAHORNIÐ
Skeib
6.5 og lægra
-Engin vekurð (5,0).
-Stuttir, snerpulitlir sprettir.
-Snerpulaust skeið, þó hrossið haldi sprettinn út.
-Skeiðhrifsur.
-Skeiö meb verulegum taktgöllum; flandur, fjórtaktur
eða víxl.
7,0
-Snerpu skeiðhrifsur, en lítið skeiböryggi.
-Skeið með allmiklum taktgöllum.
-Snerpu- og fegurðarlítib, en öruggt skeib.
7.5
-Öruggt og þokkalega fallegt skeib, taktgott, en
skortir á ferð.
-Öruggt, ekki fallegt skeið, en fremur ferðgott.
-Fallegt og rúmgott skeib, en stuttir sprettir; nær þó
40 til 60 metrum.
-Fallegt og rúmt skeib, en fjórtaktab á köflum.
8,0
-Öruggt og fallegt skeib, taktgott, skeibferb í mebal-
lagi.
-Óruggt og rúmt skeib, en ekki fallegt.
-Fallegt og ferbmikib skeib, en ekki langir sprettir;
nær þó 70 til 80 m.
-Fallegt og mjög rúmt skeib, en lítillega fjórtaktab á
köflum.
Cunnar Arnarsson á flugaskeiöi á íslandsmótinu í sumar.
-Öruggt og afar fallegt skeib, taktgott, allgób skeib-
ferb.
-Öruggt og snarpt skeib, en ekki fallegt.
-Glæsilegt og ferbmikib skeib, en ekki full sprett-
lengd; nær þó 90 til 100 m.
-Glæsilegt og flugrúmt skeib, óverulegir taktgallar,
full sprettlengd, nær 150 til 180 m.
9,0
-Öruggt og glæsilegt skeib, taktgott, gób skeibferb.
-Kappreibaskeib, ekki kröfur um glæsileik.
9,5-10
-Öruggt og glæsilegt skeib, taktgott, skeibferbin frá-
bær.
í Ijósi þeirrar erfbafylgni, sem tölt og skeib hefur, skal
ekki gera ýtrustu kröfur til takts á skeibi (tvítaktur),
sbr. stigunarkvarbann fyrir skeib.
Heibursverðlaunahestar
og afkomendur þeirra
Stutt spjall viö Kristin Hugason, hrossarœktarrábunaut BÍ
Reglugerb LH um lyfjaeftirlit