Tíminn - 12.11.1994, Blaðsíða 3

Laugardagur 12. nóvember 1994

3
Cuömundur Arni Stefánsson félagsmálaráöherra segir afsér ráöherraembœtti. Ríkisendurskoöun gagnrýnir
vinnubrögö ráöherrans í sambandi viö starfslok fyrrum tryggingayfirlœknis:
Segist vera saklaus
af ávirðingum
„Þab hefur enginn rábherra,
hvorki fyrr né síbar, gert neitt
svipab þessu," sagbi Gubmund-
ur Árni Stefánsson á frétta-
mannafundi í gær um þá
ákvörbun sína ab óska eftir
lausn frá embætti sínu sem fé-
lagsmálarábherra í ríkisstjórn
Davíbs Oddssonar. Gubmundur
fullyrbir engu ab síbur ab hann
sé saklaus af þeim fjölmörgu
ávirbingum sem á hann hafa
verib bornar undanfarib. Ríkis-
endurskobun gagnrýnir þau
vinnubrögb rábherrans sem
„umdeilanieg" hvernig ab
starfslokum Björns Önundar-
sonar var stabib. Þar hafi verib
sóab almannafé. Ákvörbun sína
um afsögn tilkynnti rábherrann
á fjölmennum fréttamanna-
fundi í fundarsal Rúgbraubs-
gerbarinnar upp úr hádeginu í
gær. Gubmundur segist hér
fórna minni hagsmunum fyrir
meiri, fyrir flokk sinn og fyrir
ríkisstjórnina.
„Skýrslan sem hér liggur fyrir
stabfestir í einu og öllu þab sem
ég spurbist eftir hjá Ríkisendur-
skobun, hvort stjórnsýsla mín
hefbi verib í samræmi vib venjur
og reglur íslenskrar stjórnsýslu.
Og niburstöbur voru afdráttar-
laust játandi. í því ljósi er ég
ánægður með hana, hún staðfest-
ir í öllum aðalatriðum það sem ég
hef haldið fram," sagbi félags-
málaráðherra í upphafi máls síns.
Fór Guömundur Árni oröum
um skýrsluna í löngu máli. Taldi
hann ab Ríkisendurskobun væri
sér sammála um túlkun flestra
þeirra atriða sem á hann hafa ver-
ib borin.
Tryggingayfir-
iæknismálið
Ríkisendurskoðun bendir þó á
ýmis atriði í rekstri og starfshátt-
um heilbrigðisráðuneytis sem
betur hefðu mátt fara, en tengjast
Guðmundi Árna varla meira en
forverum hans í starfi.
Ljóst er hinsvegar að málefni
tryggingayfirlæknisins Bjöms
Önundarsonar eru meginmálið í
skýrslu Ríkisendurskobunar og
tekur sú saga þriðjung þessarar 35
blaðsíðna skýrslu. Ríkisendur-
skoðun er ekki ánægð með
ákvarðanir Guðmundar Árna sem
heilbrigðisráðherra í þessu máli.
Fyrir hafi legið álit embættis
ríkislögmanns þar sem fram kem-
ur aö Birni mátti víkja úr emb-
ætti, a.m.k. um stundarsakir,
jafnvel að fullu og öllu, enda lá þá
fyrir játning Björns á saknæmu
undanskoti tekna í óvenju veru-
legum mæli.
Samningur ráðuneytisins við
tryggingayfirlækninn var geröur
á grundvelli „áunninna réttinda"
læknisins. Ekki var haft samband
viö starfsmannaskrifstofu fjár-
málaráðuneytis, sem hefði getað
veitt þær upplýsingar ab Björn
Önundarson átti í mesta lagi rétt
á 30 daga námsleyfi samkvæmt
kjarasamningum. Einnig ab
kjarasamningar mæla ekki fyrir
um rétt til launa eftir uppsögn að
eigin ósk.
Abfinnsluverb aöferð
í árslok 1993 sendi heilbrigðis-
ráðuneytib Andra Árnasyni
hæstaréttarlögmanni tékka ab
fjárhæð 2.950.101 krónur, upp-
gjör við Björn vegna áunninna
réttinda. í þessu bréfi er talað um
námsleyfi fyrir lækninn frá janú-
ar til júníloka, föst mánaðarlaun
og dagpeninga, allt greitt fyrir-
fram. A móti kom uppsagnarbréf
Björns. Er þetta að mati Ríkisend-
urskobunar „aðfinnsluverö með-
ferð á almannafé".
Þá segir ríkisendurskoðun að
sú ákvörðun að fá Björn Önund-
arson til aö vinna greinargerbir
fyrir ráðuneytið, meðal annars
um launamál lækna, hafi verið
„bæði óeölileg og óviðeigandi"
eins og á stóð. Tímakaup læknis-
ins við þessi störf var 5.300 krón-
ur á tímann og kostabi ráðuneyt-
ið nærri því eina milljón króna.
Guðmundur Árni sagbi á fundi
með blaðamönnum í gær, þegar
hann tilkynnti afsögn sína, að
hann væri ekki sammála þessum
niðurstöbum Ríkisendurskobun-
ar. Ennfremur sagöi Guðmundur
Árni að ríkislögmaður væri ekki
dómstóll, heldur tæki fyrir ríkið,
embætti sem rætt væri um að
mætti leggja niður, þótt hann
væri því ósammála. Benti Guð-
„Við teljum eblilegt ab réttar-
staba borgarstarfsmanna verbi
meb svipubum hætti og er hjá
ríkinu," segir Páll Halldórsson,
formabur Bandalags háskóla-
manna — BHMR. Hann segir ab
þarna sé um ab ræba fólk á
sama launasvæbi og hvort
tveggja opinberir starfsmenn
og því sé engin ástæba til ab
gera þar greinarmun á.
Páll segir aö samkvæmt EES-
mundur á að ekkert dómafor-
dæmi væri til gagnvart máli sem
þessu, óvissan hefði því verið
mikil. Sagöi Guðmundur að um
hefði verið að ræða fjögur skatt-
svikamál lækna, tveir þeirra
hefðu heyrt undir sitt embætti,
báðir hefðu látið af störfum fyrir
sinn atbeina. Sá þriðji er starfandi
og sjálfstæður læknir og sá fjórði
er enn í sínu starfi, og heyrir und-
ir annan ráðherra, Sighvat Björg-
vinsson. Spurði ráðherrann hvort
eblilegt hefði verið aö abhafast
ekkert í máli tryggingayfirlæknis-
ins.
„Það er alveg ljóst ab þessi sí-
bylja opinberrar umræðu um mig
og mín störf sem í seinni tíð hafa
kannski sjaldnast byggst á nein-
um málavöxtum heldur fyrst og
síöast á endurtekningum, hefur
skaðað mig. Það hefur einnig haft
skabvænleg áhrif á mín störf í fé-
lagsmálaráðuneytinu," sagði
Guðmundur Árni undir lok ræðu
sinnar.
„Ég leyni því sem sé ekki að allt
þetta hefur haft áhrif og hlýt auð-
vitað að skoba það á hvern það
hefur áhrif fyrst og síðast, mig
sjálfan sem stjórnmálamann,
minn flokk og störf þessarar ríkis-
samningnum sé það réttur launa-
mannsins að gerður sé skriflegur
ráðningarsamningur á milli hans
og atvinnurekandans, en í ráðn-
ingarmálum borgarstarfsmanna
þekkjast yfirleitt ekki skriflegir
rábningarsamningar. Hann segir
að þetta hafi löngum verið bar-
áttumál mebal bandalagsins en
með EES-samningnum hafi þeir
fengib óvæntan liðsauka.
Formaður og framkvæmda-
stjórnar," sagði Guðmundur
Árni.
Óvöndub umræba
Greindi ráðherrann síðan frá
bréfi hans til forsætisráðherra
sem hann afhenti nokkrum mín-
útum fyrir blaðamannafundinn.
Las hann bréfið og segir þar undir
lokin:
„Ég geri mér ljóst að sú óvand-
aða, óeðlilega og einlita umræba
mun ab óbreyttu halda áfram
hvað sem efnisatriöum líður.
Skýrsla Ríkisendurskoðunar þrátt
fyrir afdráttarlausa stabfestingu
þar á ab stjórnsýsla mín hafi verib
í samræmi við viðurkenndar
stjómsýslureglur og venjur, mun
að mínu áliti því mibur engu
breyta þar um. Ljóst er að vib slík-
ar aðstæður hafa og munu mín
mikilvægu störf sem mér hefur
verið trúað fyrir í félagsmálarábu-
neytinu ekki njóta sannmælis og
hugsanlega skaðast. Ljóst er að
Alþýðuflokkurinn hefur á sama
hátt ekki hlotib sanngjarna um-
fjöllun. Það sama gildir að hluta
um ríkisstjórnina. Með vísan til
þessa óska ég því eftir lausn frá
störfum félagsmálaráðherra í rík-
isstjórn Davíös Oddssonar." ■
stjóri bandalagsins gengu á fund
borgarstjóra í lok september sl.
með þau tilmæli ab borgin gerði
nýja og betri kjarasamninga sem
fælu í sér ab starfsmenn borgar-
innar nytui sömu réttinda og
hefðu hliöstaeðar skyldur og ríkis-
starfsmenn. Á þeim fundi óskabi
borgarstjóri eftir því að fá að
kynna sér þetta mál betur, en síð-
an er liðinn um einn og hálfur
mánuður. Páll segir líklegt að þeir
Össuri var boöin staöa
félagsmálaráöherra:
Rannveig
sest í ráb-
herrastólinn
„Þab er einfalt mál, ég vil
ekki fara í félagsmálarábu-
neytib og uni vel í mínum
stól í umhverfisrábuneyti.
Þab er fráleitt ab ég hverfi
þangab. Hér er nóg af verk-
um sem ég vinn vib ab
leysa," sagbi Össur Skarp-
hébinsson umhverfisráb-
herra í samtali vib Tímann.
Össur sagbi hins vegar ab
hann vildi sjá nýjan þing-
mann úr röbum Alþýbu-
flokksmanna í sæti félags-
máíarábherra.
Blabib hefur það eftir áreib-
anlegum heimildum að Össuri
hafi verið boðib sæti félags-
málaráðherra ab Gubmundi
Árna Stefánssyni gengnum
úr því embætti. Össur sagðist
ekki viija tjá sig neitt um slíkt
bob og vildi ekki kannast við
þab.
Hlutirnir gerbust hratt í
gærdag og greinilegt ab al-
þýbuflokksmenn voru vel
undir ákvarbanir búnir. Á
þingflokksfundi síbdegis var
ákvebib ab Rannveig Gub-
mundsdóttir, þingflokksfor-
mabur Alþýbuflokksins, yrbi
næsti félagsmálarábherra.
Um Gubmund Árna og
afsögn hans úr ríkisstjórn
sagbi Össur Skarphébinsson:
„Mér fannst framganga
Gubmundar Árna öll hin
stórkostlegasta. Ég spái því
ab þessi afsögn hans sé ab-
eins upphafib ab nýrri sókn
hans. Þab er enginn efi ab í
honum býr mikill stjórnmála-
mabur." ■
Ódýrari
framköllun
Myndbrot — framköllunar-
þjónusta er nýtt fyrirtæki sem
hefur þab ab markmibi ab bjóba
upp á ódýrustu framköllun sem
völ er á hérlendis. Framköllun á
24 og 36 mynda filmum kosta
599 krónur og eru myndirnar af
stærbinni 10x15 sm. Einnig er
hægt ab fá aukasett af myndun-
um fyrir 399 krónur ef pantab
er um leib og framköllunin.
Heimsending myndanna ab
lokinni framköllun er innifalin
í verbinu. Móttaka filma er í
verslunum Pennans í Kringl-
unni, Austurstræti og Hallar-
múla. ■
muni von bráðar ganga eftir svör-
um frá borgarstjóra um þetta efni.
Bandalag háskólamanna telur
afar mikilvægt að gerðir séu skrif-
legir ráðningarsamningar og þeir
verði grundvallaðir á almennu
samkomulagi um réttarstöðu
borgarstarfsmanna. Enda er það
mat BHM — BHMR að því fylgi
almennt óöryggi að ekki sé geng-
ib skriflega frá ráöningu starfs-
manna. a
Réttindi og skyldur borgarstarfsmanna veröi svipaö því sem gerist hjá ríkinu. BHM-BHMR:
Skriflegir ráöningarsamningar
fátíöir hjá Reykjavíkurborg