Tíminn - 14.03.1995, Blaðsíða 4

4
Þri&judagur 14. mars 1995
STOFNAÐUR 1 7. MARS 1 91 7
Útgáfufélag: Tímamót hf.
Ritstjóri: |ón Kristjánsson
Ritstjórn og auglýsingar: Brautarholti 1, 105 Reykjavík
Sími: 631600
Símbréf: 16270
Pósthólf 5210, 125 Reykjavík
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans
Mynda-, plötugerð/prentun: ísafoldarprentsmiöja hf.
Mánabaráskrift 1550 kr. m/vsk. Verö ílausasölu 150 kr. m/vsk.
Úthafsveibar í
austri og vestri
Deila Kanadamanna og Evrópusambandsins um
veiöar á grálúðu á Miklabanka hefur að vonum
vakið mikla athygli hérlendis. Deilan snýst um að
Evrópusambandið vill ekki sætta sig við kvóta-
skiptingu á þessu svæði, sem Norður-Atlantshafs-
fiskveiðinefndin hefur sett, og vilja skammta sér
veiðikvóta sjálfir.
Það hefur einnig vakið mikla athygli í þessu
máli að íslenski utanríkisráðherrann talar máli
Evrópusambandsins. Sjávarútvegsráðherra virðist
hins vegar hallur undir málflutning Kanada-
manna, og er það í samræmi við klofning íslensku
ríkisstjórnarinnar í öllum stórmálum sem varða
fiskveiðar á úthafinu og í utanríkismálum yfirleitt.
Þeim virðist fyrirmunað að ganga í takt í nokkru
máli.
Þessi ágreiningur er auðvitað stórskaðlegur á er-
lendum vettvangi og dregur úr trúverðugleika ís-
lenskra stjórnvalda þegar fjallað er um viðkvæm
og flókin hafréttarmál.
Grundvallarstefna okkar íslendinga í sjávarút-
vegsmálum ætti að vera að koma í veg fyrir of-
veiði, jafnt í íslenskri lögsögu sem á úthafinu.
Þessi stefna felur það í sér að koma öllum veiðum
undir stjórn. Á þessum grunni verða viðræður
okkar um úthafsveiðar að byggja. Við höfum sent
veiðiskip í Smuguna. Það gerðu ötulir stjórnendur
fyrirtækja á Norðausturlandi fyrst. Þar eru fiski-
stofnar ekki í bráðri hættu, en þó verða samningar
okkar um veiðar þar að byggja á fiskverndunar-
sjónarmiðum og setningu kvóta, sem við eigum
hlutdeild í.
Við höfum viljað tengja samningaviðræður um
Smuguna viðræðum um norsk-íslenska síldar-
stofninn og um karfaveiðar á Reykjaneshrygg. Það
er eðlileg afstaða af hálfu okkar íslendinga. Enginn
getur sagt fyrir um það nú, hvernig þeim málum
lyktar.
Nú vill utanríkisráðherra nota Smuguveiðarnar í
pólitískum tilgangi og þakka Alþýðuflokknum
þær. Það gleymist í þessu sambandi að duglegir út-
gerðarmenn hófu þessar veiðar og ríkisstjórnin og
forustan í utanríkisráðuneytinu hefur ekki getað
leitt þetta mál til lykta. Utanríkisráðherra er einn-
ig út á þekju í samskiptunum við Kanada, sem
sýndi sig meðal annars í því að vilja ekki ræða við
kanadíska sjávarútvegsráðherrann þegar hann var
hér á ferð. Hann hefur þó háð mikla baráttu
heimafyrir við hin hrikalegu vandamál, sem uppi
eru þar í landi vegna ofveiði. Erindi hans hér um
þessi mál vakti mikla athygli. Það er heldur ömur-
legt að íslenski utanríkisherrann skuli taka ein-
hliða afstöðu í fiskveiðideilu ESB og Kanada-
manna.
Framhjá tilburðum ESB til rányrkju á úthafinu
verður ekki horft og við íslendingar ættum ekki að
veita henni siðferðilegan stuðning.
Einkaskjöl um einkavæbingu
Það er áberandi „banana"-bragð
af stjórnsýslunni, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn stóð fyrir á allt of
löngum valdatíma sínum í
Reykjavík. Nýjasta dæmið um
þetta var sent af nafnlausum
sendanda til borgarstjórans fyrir
helgi. Þetta var áfangaskýrsla
Ingu Jónu Þórðardóttur, þáver-
andi ráðgjafa, sem ráðin hafði
verið til starfa af fyrrverandi borg-
arstjóra til að útfæra hugmyndir
Sjálfstæðisflokksins um einka-
væðingu. Meðferðin öll á þessari
skýrslu og laumuspilið í kringum
hana er slíkt aö ætla mætti að
menn væru með úrkynjaða klám-
spólu í höndunum, en ekki nið-
urstöður ráðgjafar virðulegrar og
kirkjurækinnar þingmannsfrúar.
Aftur og aftur eru forustumenn
Sjálfstæðisflokksins búnir að
neita því að til sé neitt í aðgengi-
legu formi um þessa ráðgjöf, ekk-
ert handfast til að leggja fram um
ráögjafavinnu sem kostaði borg-
ina tæpar þrjár milljónir króna.
Þess vegna hafi oröið að grípa til
þess að fá borgarstjórann fyrrver-
andi, Markús Órn, til að skrifa ör-
stutta greinargerð í punktaformi
um ráðgjöfina þegar R-listaflokk-
arnir, sem þá voru í minnihluta,
kröfðust þess að fá upplýsingar
um í hvað verið væri að eyða
skattfé.
Áfangaskýrslur
Nú kemur í ljós að a.m.k. ein
mjög ítarleg áfangaskýrsla liggur
fyrir. Og í nánast grátbroslegum
útskýringum sjálfstæðismanna á
þessu máli kemur í Ijós aö fleiri
svona skýrslur voru til, þó þær
Hitaveit-
til at> einkavtrba
henni er m.a.
kcmuc í lcitirnar,
Cís ladóttir:

SkýnU

nukkvu i

finnist ekki. Sjálfstæðismenn
segja núna að auðvitað hafi alltaf
verið til ítarlegar greinargerðir
um einkavæðingarmálin, en það
hafi sko bara eiginlega ekki verið
nein heildarskýrsla. Og af því að
það var engin heildarskýrsla til,
var ekki hægt að leggja neitt
fram, ekki einu sinni þessar ítar-
legu áfangaskýrslur þar sem finna
má tillögur um einkavæðingu og
rökstuðning, sem m.a. er sóttur í
flokkssamþykktir Sjálfstæðis-
flokksins! Forustumenn sjálfstæð-
ismanna í Reykjavík ættu vita-
skuld að fá bjartsýnisverölaun
GARRI
fyrir aö láta sér detta í hug aö bera
svona nokkuö á borð fyrir fólk.
Það, sem eftir stendur, er að
gagnrýni R-listaflokkanna frá því
fyrir kosningar um að óeðlilegt
væri aö sjálfstæðismenn væru að
láta borgarsjóð greiða fyrir flokks-
lega vinnu Sjálfstæðisflokksins,
hefur reynst réttmæt. Þab er ein-
faldlega mjög ámælisvert að
pukrast með niðurstöbur ráð-
gjafavinnu af þessu tagi, jafnvel
þó þessi vinna hafi þótt pólitískt
óþægileg þegar nær dró kosning-
um, vegna þess aö mál höfðu æxl-
ast á þann veg að einkavæbing
var gerð útlæg úr stefnu Sjálfstæð-
isflokksins í bili.
Bananaflokkurinn
En ömurlegast er þó að fylgjast
með því hvernig sjálfstæðismenn
láta eftir kosningarnar. Nú láta
sjálfstæðismenn eins og gærdag-
urinn hafi aldrei verið til og þeir
ráðast með óbótaskömmum að R-
listanum fyrir að láta vinna ýmsar
úttektir og útfærslur á stefnumál-
um, sem sett voru á oddinn í
kosningabaráttunni. Þannig hafa
forustumenn sjálfstæbismanna
haft mörg ljót orð uppi um
stjórnsýslukönnun Stefáns Jóns
Hafstein og talab um pólitísk
gæðingaverkefni. Þar var þó allt
unnið fyrir opnum tjöldum og
menn gátu lagt mat á niöurstöð-
una, því þeir höfðu eitthvað í
höndunum.
Einkavæðingaráform sjálfstæð-
ismanna runnu einfaldlega út í
sandinn. Þeir reyndu að klóra yfir
klúðrib með stjórnsýsluaðferð-
um, sem þekktar eru úr banana-
lýbveldum, og mistókst hrapal-
lega. Það verður því að teljast
ótrúlegt að þeir skuli nú, eftir allt
sem á undan er gengib, halda
áfram ab henda banönum í kjós-
endur í stað þess að draga sig í hlé
og skammast sín. Garri
Uppheföin ab
Dómínó, Dómínó! Ertu frönsk eða
fædd hér á landi? söng Brynjólfur
Jóhannesson af innlifun og mikilli
kúnst hins túlkandi listamanns.
Spurningin snérist um það hvort
lagið um hana Dómínó væri eftir
okkar ástsæla tónskáld Skúla Hall-
dórsson eða Fransmann úti í Frans.
Báðir gerðu tilkall til lagsins, sem
um langt skeiö var vinsælt í dægur-
lagaheimi veraldarinnar. Sé rétt
munað, tókust sættir um að Dóm-
ínó væri bæði frönsk og fædd hér á
landi, að lagið hafi kviknab í kolli
ágætra tónsmiða um svipab leyti í
sitthvom landinu. Mun slíkt ekki
einsdæmi.
Enn er komin upp deila um hvort
lag er íslenskt eba enskt, jafnvel
írskt, eba af öllum þessum þjóbern-
um í bland. Og það er hvorki meira
né minna en Evróvisjónlagið í ár,
sem deilurnar snúast um.
Bjöggi söngvari var fenginn til aö
sjá um keppnina af hálfu íslenska
ríkisins, því hér er hún ríkisrekin
eins og mestöll upplýsinga-,
skemmti- og auglýsingastarfsemi
þjóðarinnar. Hann baub 15 dægur-
lagahöfundum þátttöku og valdi
svo lag eftir sjálfan sig og kunningja
sinn í Englandi. írskur vinur var
fenginn til að útsetja.
Miðnæturflaut í síma
Nú rísa upp innlendir lagagerð-
armenn, fullir upp af þjóölegum
metnaði, og segja íslenska framlag-
ib til þeirrar rismiklu Evróvisjón-
keppni vera útlenskt, enda sé þab
varla tveggja manna verk ab semja
eitt lítib lag. Er Bjöggi ásakaður fyr-
ir ab gerast mebhöfundur til að
smygla ensku lagi inn í keppnina
fyrir íslands hönd og er málið hið
alvarlegasta.
Sjálfsagt er ekki ávallt einhlítt
hver er höfundur lags, og dæmi eru
um ágæta samvinnu fleiri aðila til
að skapa eitt lag.
Einu sinni var útvarpsstjóri sem
langabi mikib til ab vera tónskáld,
og þab var hann, því stundum voru
leikin lög eftir hann í útvarpib.
Þórarinn Gubmundsson stjórn-
abi Útvarpshljómsveitinni, en
hann var tónskáld, fibluleikari og
húmoristi meb afbrigbum og eru
um hann margar sögur.
Ein er sú að hann hafi verib út-
varpsstjóra innan handar ab búa til
lögin. Sagbi Dói ab fyrir kæmi ab
húsbóndinn hringdi í sig um mibj-
ar nætur, þegar ándinn kom yfir
hann og sköpunarglebin þurfti ab
fá útrás. Blístrabi útvarpsstjóri í sí-
mann um stund og hljómsveitar-
Á víbavangi
stjóri hans hlustabi þolinmóbur,
því hans verkefni var ab skrifa nibur
og útsetja.
Þegar útvarpsstjóri var búinn ab
blístra upp og nibur tónstigann inn
í eyrab á Þórarni tónlistarmanni,
spurbi hann spenntur: Kom lag?
Þjóblegir sigrar
Hvernig framlag Ríkisútvarpsins
til Evróvisjón er til orbib ab þessu
sinni, geta þeir rifist um sem vitib
og áhugann hafa á málefninu. En sé
hægt ab ná árangri í þessari stór-
merku keppni meb ensku lagi í
írskri útsetningu og íslenskum meb-
höfundi, helgar tilgangurinn meba-
lib og ísland verður rosalega heims-
frægt.
Hverjir búa til lögin er aukaatriði,
eins og í boltakeppni. í körfubolt-
anum eru þau lið sigursælust sem
hafa efni á að greiða góðum Amer-
íkönum hæstu launin. Þeir gerast
Grindvíkingar, Njarðvíkingar,
KRingar og Saubkrækingar á víxl og
fylgismönnum libanna kemur ekk-
ert vib hvort sigurinn er sóttur í
Vesturbæinn eba Harlem. Hann er
jafnsætur fyrir þab.
Eins er þab meb metnabarfulla
keppni íslenska ríkisbáknsins í dæg-
urlagaheiminum. Ríkisfang lagsins,
sem senda á í keppnina, er ekki síb-
ur óvíst en uppruni hennar Dóm-
ínó héma um árib, og er hún þó síst
verri þar fyrir.
Þab getur líka verib klókt ab
senda fjölþjóblegt lag í svona
keppni, því Bretar og írar eru áreib-
anlega reibubúnir ab greiða sínum
mönnum atkvæði, þótt þeir semji í
nafni Bjögga og séu sendir á al-
þjóðamarkað af Heimi til ab efla
dýrb íslenskrar menningar í
skemmtanabransanum, því eins og
alkunna er kemur upphefbin ávallt
ab utan.
OÓ