Tíminn - 13.08.1995, Qupperneq 4

4
Þribjudagur 15. ágúst1995
STOFNAÐUR 1 7. MARS 1 91 7
Útgáfufélag: Tímamót hf.
Ritstjóri: Jón Kristjánsson
Ritstjórn og auglýsingar: Brautarholti 1, 105 Reykjavík
Sími: 563 1600
Símbréf: 55 16270
Pósthólf 5210, 125 Reykjavík
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans
Mynda-, plötugerb/prentun: ísafoldarprentsmiðja hf.
Mánabaráskrift 1550 kr. m/vsk. Verb ílausasölu 150 kr. m/vsk.
Skógarnir og
fólkib í landinu
Síöastliðinn laugardag buöu skógræktarfélögin í
landinu almenningi í lundi íslenskra skóga.
Tilgangurinn er aö vekja athygli á starfi skóg-
ræktarmanna og árangrinum af því.
Skógræktarstarfið í landinu hefur ávallt verið
borið uppi af hugsjón og áhuga einstaklinga. Sú
hugsjón er í því fólgin að bæta landið og gera það
byggilegra. Starf þessa fólks hefur löngu skilað
glæsilegum árangri, og það er eðlilegt að almenn-
ingur fái að kynnast honum.
Það er löngu viðurkennd staðreynd að hér á
landi þrífst fjölbreytilegur skógur þar sem skilyrði
eru best til skógræktar. Staðreynd er einnig að skóg
er hægt að rækta mjög víða um landið, þótt vaxt-
arhraðinn sé misjafn. Þar sem skilyrði eru best til
skógræktar eru stórfelldar nytjar afurða skógarins
handan við hornið. Starf skógræktarmanna til
dæmis á Austurlandi hefur þegar sannað það.
Erlendar trjátegundir eins og lerki þrífast af-
bragðsvel hérlendis þar sem veðurskilyrði eru hag-
stæð og hefur lerkið unnið sér þegnrétt hérlendis
með því að vaxa sjálfsáð.
Aukin skógrækt er eitt af því sem horfa má til
sem atvinnugreinar. Hins vegar leiðir af eðli máls
að þar verður að hugsa til langrar framtíðar og það
er ekki sterka hliðin í því veiðimannaþjóðfélagi
sem er á íslandi.
í þessu sambandi má benda á það átak sem fram
hefur farið á Fljótsdalshéraði tengt löggjöfinni um
Héraðsskóga. Það hefur gefið góða raun, veitt
mörgum atvinnu og verið er að leggja inn fyrir
framtíðina. Tekist hefur mjög gott samstarf við
landeigendur um þetta átak, og hafa fjölmargir
bændur tekið hluta af jörðum sínum undir skóg-
rækt.
Nytjar af skóglendi er önnur hlið mála en hin
hliðin er sá yndisauki sem er af þessum gróðri og
þau áhrif sem skógurinn hefur til þess að bæta
landið og veðurfariö. Það er staðreynd að skógur
hefur mikil áhrif á landgæði, stöðvar uppblástur
og landið heldur betur raka í sér. Skóglendi brýtur
niður vind og veitir skjól.
Einstaka raddir heyrast um að skógrækt sé
skemmd á landinu vegna þess að það tapi sérkenn-
um sínum, hinu mikla útsýni og nekt, þegar skóg-
ar vaxa upp. Því er til að svara að það er öldungis
óþarft að hafa áhyggjur af þessum hlutum. Landið
er stórt og auðnirnar miklar og það verður óra-
langt í það að landsmenn týnist í skógunum og
víðsýnið hverfi vegna trjágróðurs.
Skógræktaráhuginn hefur orðið til þess að
breyta umhverfinu til hins betra. Besta auglýsing-
in fyrir þann árangur sem skógræktarmenn hafa
náð er að almenningur hafi aðgang að skógunum
og þeir séu útivistarsvæði fyrir fólkið í landinu.
Skógrækt ríkisins hefur stigið skref í þessu efni, og
er það vel, því að stofnunin hefur yfir verulegum
skógi á vöxnum svæðum að ráða. Fólk í þéttbýli
hefur þörf fyrir að umgangast náttúruna og því er
það vel að skógarnir séu gerðir aðgengilegir fyrir
allan almenning.
Minjasafn um íhaldib
Garri varð þess var er hann
stóö upp frá kvöldmatarborb-
inu eitt drungalegt kvöld í síð-
ustu viku að þungavigtar-
menn úr borgarstjórn voru
komnir á skjáinn á Stöö 2. Þar
var mættur borgarstjórinn
sjálfur, Ingibjörg Sólrún, og
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson,
borgarfulltrúi Sjálfstæðis-
flokksins og formaður Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga
og þar meb forustumabur
sveitarstjórnarmanna í land-
inu. Garri hélt í fyrstu ab nú
væm einhver meiriháttar tíb-
indi ab gerast hjá sveitar-
stjórnum í Iandinu, til dæmis í
atvinnumálum eba abgerbir
gegn hallarekstri sveitarfélag-
anna.
Váleg tíbindi rædd
Þab kom hins vegar í ljós ab
þungavigtarfólkib hafbi annab
erindi í sjónvarpib. Þab var ab
ræba hin válegu tíbindi frá
Höfba, þegar myndin marg-
umtalaba af Bjarna Bpnedikts-
syni var færð. Þab voru ræddar
allar hlibar á þessu alvarlega
máli, með innskotum þar sem
Magnús Óskarsson handfjatl-
abi plastglös og servíettur sem
sjálfur Reagan hafbi handleik-
ib um árib. Fyrir nokkrum ár-
um voru seldar dýrum dóm-
um flísar sem áttu ab vera úr
krossi Krists, og handfjatlaði
Magnús þessa helgu dóma
meb sömu lotningunni og trú-
abir gerbu þá.
Minjasafn?
Þetta var mjög alvarlegur
umræðuþáttur sem hæfbi til-
efninu, og eftir hann komst
borgarstjóri ab þeirri nibur-
stöbu ab formabur Sambands
íslenskra sveitarfélaga vildi
gera Reykjavík ab minjasafni
fyrir íhaldib.
Garri verbur nú að játa þab
ab honum finnst þetta heldur
mikib af því góba. Ab minnsta
kosti vill hann mælast til þess
ab því minjasafni verbi þjapp-
ab saman á eitthvert ákvebið
svæbi en ekki dreift út um alla
borg.
Annars skal undir þab tekið
með borgarstjóra ab þab er
aubvitab ástæba til þess ab
GARRI
setja upp minjasafn um íhald-
ib í borginni. Þau ósköp hafa
gerst að þab heyrist bara ekk-
ert í borgarstjórnarminnihlut-
anum, frekar en hann sé ekki
til. Nánast þab eina sem heyrst
hefur frá borgarfulltrúum
Sjálfstæbisflokksins eru tvær
blabagreinar í Mogganum
sama daginn um helgispjöllin
í Höfba þegar myndin góba
var færb. Annab virbist minni-
hlutinn ekki hafa ab segja, og
forustumabur hans dúkkar allt
í einu upp sem formabur Fé-
lags íslenskra bifreibaeigenda
til þess ab rífast vib Thorsar-
ana um tryggingamál.
Minjasafn sem
snýst
Sjálfstæbisflokkurinn stjórn-
abi einu sinni Reykjavík og
þab er sjálfsagt ab setja upp
minjasafn um þá tíma, meb
tilheyrandi myndum af for-
ustumönnum flokksins. Ab
sjálfsögbu yrbi ab gera styttu
af Davíb, og jafnvel fleirum, til
dæmis Magnúsi Óskarssyni
meb plastglösin hans Reagans
í útréttri hendi. Myndin af
Bjarna Benediktssyni mundi
fá þar veglegan sess, og einnig
myndin af séra Bjarna.
Garri hefur tillögu um fjár-
mögnun málsins og finnst
sjálfsagt að hitaveitan fjár-
magni verkib, og borgarbúar
borgi þab í verbi heita vatns-
ins. Þab hefur verib gert fyrr,
og enginn mundi telja eftir sér
ab bæta einum skatti vib til
svo þarfra málefna sem hér
um ræbir. Sennilega mundi
Höfbi verba of lítill fyrir slíkt
safn og finna yrbi því stab
annars staðar, til dæmis á
Vatnsendahæb. Þar er rúm fyr-
ir annan veitingastab sem
snýst, en slíkt hervirki yrbi
vissulega ab vera hluti af
minjasafninu um stjórnartíb
íhaldsins í borginni.
Garri
Sjóvegagerðin hf.
Eftir ab þab sannabist, sem all-
ir sáu fyrir, ab þab góba skip
Herjólfur getur aldrei borib sig
fjárhagslega, fundu brábsnjall-
ir eyjapeyjar þab upp ab sjó-
leibin milli Þorlákshafnar og
Vestmannaeyja væri hluti af
þjóbvegakerfi landsins. Þab
byggist á því ab Vegagerb ríkis-
ins sparar sér ab leggja veg
milli lands og Eyja. Hún þarf
ekki heldur ab byggja brú og á
vegaáætlunum örlar hvergi á
hugmyndum um jarðgöng
milli þeirra tveggja höfubeyja
sem sameiginlega bera nafnið
ísland.
Nú er komib ab þeim þátta-
skilum í rekstri Herjólfs, ab
eigendur skipsins geta ekki
greitt afborganir og vilja nú
senda reikninginn
til Vegagerbarinn-
ar. Telur stjórn
hlutafélagsins ein-
sýnt ab rekstur
skipsins gæti stabib
sér ef hlutafélagib
sem á það og rekur
losnabi vib allan
stofnkostnab og
áfallnar skuldir.
Þetta er vafalaust
rétt hjá stjórn hlutafélagsins,
sem hefur lært ab kalkúlera í
seinni tíb, en eitthvab böggl-
uðust reiknikúnstirnar fyrir
brjósti hlutafélagsins þegar
verib var ab semja um kostnab
vib skipasmíbastöbina í Flek-
kafjord á sínum tíma. Þá litu
kalkúlasjónir öbru vísi út en
þær gera núna.
Afturvirkandi
hlutafélagslög
Ekki var laust vib ab sumum
þætti í fullmikib rábist þegar
Herjólfur hf. kunngerbi hví-
líka afbragbsferju þeir ætlubu
ab láta Norðmenn smíba til ab
taka vib af gamla Herjólfi. Ekki
var hlustab á úrtölumenn frek-
ar en fyrri daginn þegar stór-
hugamenn fara ab fjárfesta.
Deilur um veltibúnab og
verkföll stýrimanna vegna
þess hve hásetar fengu vel
borgab hafa aldrei komib inn á
borð Vegagerbarinar, sem ekki
er von. Stofnuninni hafa aldr-
ei komib þessi deiluefni vib.
Hins vegar er nú orbib ljóst
ab sjóleibin milli Eyja og Þor-
lákshafnar er hluti af vegakerfi
landsins og ab stofnkostnabur
Herjólfs á ab falla á Vegagerb-
ina, rétt eins og abrar vega-
lagnir.
Á víbavangi
Mun þetta í fyrsta sinn sem
stjórn hlutafélags semur svona
hressilega afturvirkandi lög
fyrir félag sitt og gerir um leið
kröfur á ríkib ab vegaáætlun
verbi endurskobub nokkur ár
aftur í tímann.
Vegageröin borgi
Norsurum
Dálítib er þab samt óheppi-
legt ab stjórn hlutfélagsins
Herjólfs skuli ekki hafa áttab
sig á því fyrr ab henni kom
bygging og rekstur skips sem
smíbab er í þeim eina tilgangi
ab vera hluti af vegakerfinu
aldrei neitt vib.
Þab er greinilegt ab hlutafé-
lagib hefur gripib fram fyrir
hendurnar á Vegagerð ríkisins
meb því ab láta smíba kjör-
gripinn Herjólf og veitt sjálfu
sér einkaleyfi á sérleibinni
milli Vestmannaeyjakaupstab-
ar og Þorlákshafnar.
Samkvæmt rökstubningi
stjórnar Herjólfs hf. var þab
hlutverk Vegagerbarinnar ab
ákveba meb hvaba hætti átti
ab tryggja samgöngur milli
Eyja og hins hluta íslands. En
stofnunin var aldrei spurð um
álit eb leitab eftir fjárhags-
stubningi frá henni þegar
framkvæmdaglöb og stórhuga
stjórn hlutafélagsins ákvab
smíbi skipsins og rekstrarform.
Vel má taka undir þá nýju
skobun stjórnar Herjólfs ab
sérleyfib sem hún út-
hlutaði sjálfri sér á
títtnefndri siglinga-
leib sé hluti af vega-
kerfi íslands. En gall-
inn á því er abeins sá
ab á könnu Vegagerð-
arinnar eru abeins
umferbarmannvirki,
en rekstur farartækja
er á annarra hendi.
En á Suburlandi eru
atkvæbin dýr og lítilsháttar
tæknileg vandamál aubleyst.
Ab gera skipib Herjólf ab brú
eba vegaspotta er aðeins smá-
vægileg hundakúnst sem
rábuneyti fara létt meb ab af-
greiba.
En hvab á ab gera vib hluta-
félagib Herjólf og stjórn þess
er erfibara vibureignar, því
ekki er annab ab skilja en ab
stjórnin ætli ab halda rekstri
hluta vegakerfisins áfram því
Vegagerbin á ekki ab skipta sér
af öðru en ab borga skuldirnar.
Því aubvitab kemur aldrei
annað til greina en ab norski
skipasmíbaibnaðurinn fái allt
sitt fyrir vel unnin störf og
vöndub vinnubrögb. OO