Tíminn - 10.01.1996, Blaðsíða 10

10
Mibvikudagur 10. janúar 1996
Þorkell Bjamason
lætur af störfum
Þorkell Bjarnason hrossaræktar-
rábunautur sagbi starfi sínu lausu
1. janúar, en uppsagnarfrestur er
6 mánubir og tekur uppsögnin
því gildi 1. júlí á þessu ári. Þorkell
hefur þá gegnt starfi hrossarækt-
arráöunautar í 35 ár.
í maí á þessu ári veröur Þorkell
67 ára gamall og þaö er nokkuö
síöan hann náöi eftirlaunarétti og
hefur sem sagt ákveöiö aö hætta
störfum nú. Aöspuröur sagöi Þor-
kell aö starfslok í opinberu starfi
væru alltaf nokkurt átak og sér-
staklega aö venja sig viö þá hugs-
un aö vera hættur. Þaö væri hins
vegar á ýmsan hátt heppilegur
tími aö láta nú af störfum. Hann
væri oröinn fulloröinn og búinn
HEJTA
MOT
KARI
ARNORS-
SON
aö gegna þessu starfi lengi, og
núna væri mikil gerjun í félags-
kerfi bænda og uppstokkun í
skipulagi og mannahaldi Bænda-
samtakanna.
Hann sagöist ekki vera farinn aö
hugleiöa hvaö tæki viö hjá sér, en
hann heföi sitt áhugamál aö
Orri metinn á
30 milljónir
Samkvæmt frétt í Morgunblaö-
inu miövikudaginn 3. janúar,
veröur folatollur hjá stóöhest-
inum Orra frá Þúfu kr. 60 þús-
und á þessu ári.
Orri er í eigu hlutafélags og
munu hluthafar nota flest pláss-
in, en 10 pláss veröa þó leigö öör-
um. Þau hafa veriö mjög eftirsótt
undanfarin ár og í fyrra fréttist aö
40 beiönir heföu veriö um þessi
10 pláss. Orri hefur hækkaö mik-
iö í kynbótamatinu, eins og skýrt
var frá í síöustu HESTAMOTUM,
og hefur nú hæsta kynbótamatið,
136 kynbótastig, í aðaleinkunn.
Þaö sýnir að hesturinn erfir vel
frá sér hæfileika sína og gerir þaö
hann enn eftirsóttari til kynbóta
en ella.
Folatollinum nú veröur skipt í
tvær greiðslur. Greiddar eru 30
þúsund krónur fyrir tollinn fyrir-
fram og ef hryssan reynist fylfull
við ómsjárskoðun, sem innifalin
er í því veröi, þá greiðir eigandi
hryssunnar 30 þúsund krónur til
viöbótar. Folaldið kostar því 75
til 80 þúsund krónur komið í
heiminn, þegar reiknaöur hefur
veriö kostnaður viö móðurina á
meögöngutíma. Þab er í sjálfu sér
ekki hátt verö fyrir folald undan
slíkum hesti, en áhættan, sem
Útflutningur
lífhrossa svip-
abur og 1994
Alls voru flutt út 2.614 hross á
árinu 1995.
Utflutningur eftir löndum ár-
iö 1995:
tekin er, er veruleg, því greiðslan
er kr. 30 þúsund, þó ekkert folald
komi.
Ekki er vitað til þess aö jafn
hátt verö hafi áöur verið tekið
fyrir folatoll.
í Morgunblaðsfréttinni er
greint frá því að nýlega hafi verið
seldur einn hiutur í Orra á hálfa
milljón. Hlutirnir eru 60 og eftir
þessu verölagi er klárinn metinn
á 30 milljónir. ■
hverfa til, sem væri hrossarækt og
hestamennska, og þaö væri mjög
notaleg hugsun að geta gefið sér
meiri tíma til ab sinna þeim mál-
um í eigin ranni. Þó hann hætti
opinberu starfi nú á miöju ári, þá
gæti hann vonandi enn um sinn
orbiö hrossaræktinni að einhverju
liöi. Ýmsir heföu haft áhuga fyrir
starfskröftum hans bæöi viö nám-
skeiðahald og aöra fræöslu, og
m.a. hafi verið vaxandi eftirspurn
frá útlöndum í þá veru. Hann
sagðist lítillega hafa getað oröiö
viö því, en nú gæfist vonandi betri
tími til þess.
Þann tíma, sem Þorkell hefur
gegnt embætti landsráöunautar í
hrossarækt, hafa oröið miklar
breytingar í greininni. Hún hefur
vaxiö mikið að umfangi og skilar
nú drjúgum tekjum í þjóðarbúiö.
Hestakosturinn hefur batnaö og
breiddin af góöum hrossum hefur
vaxið hratt undanfariö.
Þaö mun taka fleiri en Þorkel
nokkurn tíma aö venjast þeirri
hugsun aö hann veröi ekki lengur
í forystu opinberra aöila í hrossa-
rækt, svo nátengt sem nafn hans
og hrossaræktin hafa veriö síöast-
liöin 35 ár. Umþaö veröur fjallaö
síöar í HESTAMOTUM.
Umræ&ur um bygg-
ingardóma
Þann tíma, sem eftir væri af
starfi hans sem ráöunautur, sagðist
hann gjarnan vilja nota til aö
heimsækja hrossaræktardeildir og
hestamannafélög og ræöa um
Þorkell Bjarnason.
byggingu hrossa og dómsstigann,
því hörö gagnrýni heföi komiö
fram á útfærslu dómanna. Þetta
væri nauðsynlegt að ræöa bæöi til
aö eyða misskilningi og ekki síöur
til aö útskýra vinnubrögð og niö-
urstööur.
Hann óskaöi því eftir aö fræöslu-
nefndir heföu samband viö sig, svo
hann gæti skipulagt fundahöld.
Hann myndi byrja á Suöurlandi og
heimsækja svo aöra landshluta
þegar lengra kæmi frammá, eftir
því sem áhugi væri fyrir hendi.
Hann teldi mikilvægt aö fá aö
heyra sjónarmið hestamanna og
geta rætt um málið, því vonandi
stæöu menn þá nær hver öörum
eftir slíkar umræður.
HESTAMÓT hvetja ræktendur
og aöra hestamenn til að nota sér
þetta tilboð Þorkels og koma á
fundum sem víðast um landið. Sí-
fellt er aö rísa ágreiningur vegna
dóma og þann ágreining er nauö-
synlegt að ræöa. Þaö er einnig
mjög nauösynlegt aö ræða upp-
byggingu dómstigans. Hann er að
finna í bókinni Kynbótadómar og
sýningar, auk þess sem hann var
allur birtur hér í HESTAMÓTUM í
fyrra. ■
Austurríki 80
Belgía 8
Kanada 105
Sviss 96
Þýskaland 1129
Danmörk 402
Frakkland 3
Finnland 16
Færeyjar 15
Bretland 23
Ítalía 11
Lúxemborg 3
Noregur 138
Holland 58
Svíþjóö 407
Bandaríkin 117
Kynbótamat 1995:
Hólahryss-
umar enn-
þá efstar
I töflu IV eru hryssur, sem hafa 120 stig í aðaleinkunn
eöa meira. Þar er um einstaklingsdóm að ræða þar sem
afkvæmadómur fyrir hryssur er ekki birtur í kynbóta-
matinu. Þar hafa ekki orðið miklar breytingar, en þó
koma nokkrar ungar hryssur sem blanda sér í hóp 20
efstu hryssr.anna.
Rööin er þessi:
1. 85257801 Þrenna frá Hólum, aðaleinkunn 136 stig
2. 78258301 Þrá frá Hólum, aðaleinkunn 134 stig
3. 86257803 Þóra frá Hólum, aðaleinkunn 134 stig
4. 90286050 Hekla frá Oddhóli, aðaleinkunn 132 stig
5.87288780 Freyja frá Efra-Apavatni, aðaleink. 132 stig
6. 87225202 Hrafndís frá Reykjavík, aðaleink. 132 stig
7. 89225517 Röst frá Kópavogi, aðaleinkunn 132 stig
8. 79286102 Rauðhetta frá Kirkjubæ, aðaleink. 131 stig
9. 86257021 ísold frá Keldudal, aðaleinkunn 131 stig
10. 88287067 Vaka frá Arnarhóli, aöaleink. 131 stig
11. 91257001 Sletta frá Sauðárkróki, aðaleink. 131 stig
12. 90265032 Snælda frá Bakka, aðaleinkunn 130 stig
13. 91288802 Gígja frá Þóroddsstað, aðaleink. 130 stig
14. 87288802 Limra frá Laugarvatni, aðaleink. 130 stig
15. 89285030 Hera frá Prestsbakka, aðaleink. 130 stig
16. f.76 4970 Kolbrún frá Sauðárkr., aðaleink. 129 stig
17. f.79 6160 Gola frá Brekkum, aðaleink. 129 stig
18. 87286093 Morgunstjarna frá Stóra-Hofi,
aðaleinkunn 128 stig
19. f.80 6000 Gnótt frá Sauðárkróki, aöaleink. 128 stig
20. f.76 5242 Sandra frá Bakka, aðaleinkunn 128 stig.
í þessum flokki — þ.e. með 120 stig eða meira — eru alls
276 hryssur.
Hryssurnar frá Hólum halda enn sæti sínu, en Þrenna
Þrenna frá Hólum, efsta hryssan í kynbótamati
1995.
undan Feyki frá Hafsteinsstöbum og Þóra undan Ljóra
frá Kirkjubæ eru báðar undan Þrá, sem er dóttir Þáttar
frá Kirkjubæ.
Hrafn sterkur í
hryssuhópnum
Þær, sem koma nýjar inn í tuttugu efstu sætin, eru
Sletta Angadóttir frá Sauðárkróki, Gígja Hrafns-
dóttir frá Þóroddsstööum, Limra Angadóttir frá
Laugarvatni, Kolbrún Hrafnsdóttir frá Sauðárkróki
og Sandra Hrafnsdóttir frá Bakka. Af þessum 20
efstu hryssum eru 7 undan Hrafni frá Holtsmúla:
Hrafndís, ísold, Gígja, Hera, Kolbrún, Gola og
Sandra, og 3 dótturdætur hans: Hekla, Röst og
Sletta. Angi frá Laugarvatni á þarna tvær dætur,
eins og fram kemur hér að ofan, og er þaö í fyrsta
sinn sem dætur hans standa svona ofarlega. Hann
er jafnframt yngsti faöirinn í þessum hópi. Kjarval
fiá Sauöárkróki á einnig tvær dætur, þær Freyju og
Vöku. Þá á Þáttur frá Kirkjubæ tvær dætur. Fyrir
utan Þrá, sem minnst var á hér aö ofan, er þaö
Rauðhetta. Ófeigur frá Flugumýri á þarna sinn
fulltrúa, sem er Helka, og Hervar frá Sauöárkróki á
dótturina Gnótt. Þá á Gáski frá Hofsstöðum
Snældu fyrir dóttur. Stígur frá Kjartansstööum á
dótturina Morgunstjörnu. Áöur var minnst á dæt-
ur Feykis og Ljóra.
Fæðingarnúmer hryssnanna er birt með töfl-
unni. Tveir fyrstu stafirnir segja til um fæöingarár.
Hjá þeim hryssum, sem ekki hafa fæöingarnúmer,
er getið um fæöingarár. ■
KYNBOTAHORNIÐ
Dómarnir
frá 1986
hafa stab-
ist tímans
tönn
Nú eru 10 ár liöin frá því næst
síðasta landsmót var haldiö á
Gaddstaöaflötum. Fróölegt er
því aö skoöa hvernig þeir
stóðhestar hafa staöib sig, sem
þá hlutu bestan dóm sem ein-
staklingar. Efstir af 6 vetra og
eldri voru þá Viðar frá Viövík,
Flosi frá Brunnum og Adam
frá Mebalfelli.
Allir hafa þessir hestar skiliö
eftir sig markverö spor í hrossa-
ræktinni. Viöar hefur veriö
mjög farsæll stóöhestur og af-
kvæmi hans verið eftirsótt.
Hann var á síöasta ári kominn
meö kynbótaeinkunn í heiöurs-
verðiaunaflokki, þó hann væri
ekki sýndur sem slíkur. Hann
hefur nú í kynbótamati 124 stig
í aðaleinkunn. Afkvæmi hans
hafa þótt mjög geögóö og auð-
tamin, enda selst vel. Flosi dó
ungur aö árum, en skildi eftir
sig eftirminnilega einstaklinga,
þó kynbótamat hans sé ekki
hátt, 111 stig. Adam hefur veriö
vinsæll og svipaö um hann aö
segja og Viðar bróöur hans, aö
afkvæmi hans hafa selst mjög
vel, enda myndarleg hross og
gebgóö. Kynbótamat hans er
120 stig. Þá er rétt aö geta um
Stíg frá Kjartansstööum, sem var
í fimmta sæti 1986. Hann hlaut
heiðursverðlaun í fyrra, en er nú
með 124 kynbótastig.
í fiokki 5 vetra stóöhesta 1986
stóö Kjarval frá Sauðárkróki
efstur og hefur staöiö mjög vel
undir því. Hann hlaut heiöurs-
verðlaun fyrir afkvæmi 1994 og
er með 131 kynbótastig. Annar
var Ljóri frá Kirkjubæ. Hann lést
ungur, en heföi nú verið kom-
inn meö heiöursverölaun, hefði
hann lifaö. Hann er meö 126
kynbótastig. Sá þriöji var Kol-
finnur frá Kjamholtum, sem
kominn er meö 1. verðlaun fyr-
ir afkvæmi og nálgast nú heiö-
ursverðlaun. Hann er meö 130
kynbótastig og vantar aöeins 11
afkvæmi í dóm til aö hljóta
heiðursverðlaun. Kjarval og
Kolfinnur eru báöir mjög eftir-
sóttir.
í flokki 4ra vetra var efstur Ot-
ur frá Sauðárkróki. Hann er nú
búinn aö ná 1. verðlaunamark-
inu og er mjög eftirsóttur, gefur
enda marga frábæra einstak-
linga. Hann hefur 124 kynbóta-
stig og er því alveg viö heiðurs-
verðlaunaþrepiö. Annar var
Gassi frá Vorsabæ II, sem náð
hefur heiðursverðlaunamark-
inu, en hefur nú verið seldur til
útlanda. Gassi hefur 130 kyn-
bótastig. Þriðji var Angi frá
Laugarvatni, sem nú siglir hrað-
byri í heiðursverðlaun og er
meö 134 kynbótastig.
Allir hafa þessir hestar staðið
vel undir væntingum. Merkilegt
er að þeir hestar, sem næstir
standa í 4ra og 5 vetrahópnum
frá 1986, hafa ekki skilið eftir sig
nein markverö spor. Sumir
þeirra hurfu reyndar ungir úr
landi.
Þessi niöurstaöa sýnir að ein-
staklingsdómurinn hefur staöist
og kynbótamatiö leiöir í ljós að
afkvæmin reynast yfirleitt vel. ■