Tíminn - 19.01.1996, Qupperneq 3

Föstudagur 19. janúar 1996
AA-fr itt avir
ÆPKfiPlOlEl Ílílj
3
Nefnd á vegum Sameinuöu þjóöanna telur aö laga-
breytinga sé þörfsvo hœgt veröi aö framfylgja Sátt-
mála SÞ um réttindi og vernd barna:
Aðskilja unglinga
og fullorðna í
fangelsum
Séö til álversins yíir fyrirhugab byggingarsvœbi Hafnfirbinga frá nebstu húsunum í Hvaleyrarholti. Tímamynd: GS
Menn óhressir meö yfirlýsingar ÍSAL um mögulega mengun frá álver-
inu sem lcekkaö geti fasteignaverö þó aö mengunin sé ekki til staöar:
Hljóðmengun fjórum sinn-
um á ári, annað ekki
Fyrsta skýrsla íslands um rétt-
indi barna hér á landi var
rædd á fundi í vikunni meö
fulltrúum íslenskra stjórn-
valda og nefnd frá Sameinuím
þjóðunum í Genf í Sviss.
Nefndin hefur skilað áliti þar
sem fram kemur hvernig hún
telur að til hafi tekist hjá ís-
lenskum stjórnvöldum að upp-
fylla þær skuldbindingar sem
fram koma í Sáttmála Samein-
uðu þjóðanna um réttindi
barna. Fulltrúar ráðuneytanna
komu á framfæri upplýsingum
um málefni barna og þar kom
m.a. fram aö fyrra fyrirkomulag
á vinnumarkaði, þar sem karlar
voru fyrirvinnur en konur
gættu barna og bús, hefði nú
breyst og taldi sendinefndin að
samband væri milli þeirrar þró-
unar og tíðni hjónaskilnaöa
sem bitnaði á börnum.
í álitsgerð nefndar SÞ um rétt-
indi barna var m.a. lýst yfir
ánægju með að sett hafa verið á
laggirnar embætti umboös-
Umferbar-
könnun á
Suðvestur-
landi
Lögreglan á Suðvesturlandi
veröur með sameiginlega um-
ferðarkönnun á starfssvæðinu
dagana 23. og 25. janúar nk.
Ætlunin er að stöðva sem
flesta ökumenn og spyrja þá
eftirfarandi spurninga:
1. Ertu meðvitaður um að lög-
reglan á Suðvesturlandi hefur
með sér samstarf í umferðarmál-
um?
2. Á lögreglan að auka um-
ferðareftirlit frá því sem verið
hefur?
3. Finnst þér viðurlög við um-
ferðarlagabrotum nægilega
þung?
4. Hver er leyfður hámarks-
hraði á þeirri götu, sem þú ert á?
5. Hefur lögreglan þurft að
hafa afskipti af þér vegna um-
ferðarlagabrota? -BÞ
Stjórnmál á laugardegi:
Rætt um kerfib í
Bandaríkjunum
Michael A. Hammer stjóm-
málaráögjafi í bandaríska
sendiráðinu mun halda erindi
og taka þátt í almennum um-
ræðum um stjórnmálakerfiö í
Bandaríkjunum á fyrsta fundi
nýs félagsskapar sem kallar
sig „Stjórnmál á laugardegi"
og stefnir að því að halda
spjallfundi fyrir alla áhuga-
menn um þjóbmál.
Erindi Hammers mun m.a.
fjalla um hagðvítug áttök for-
seta og þings undanfarið um
fjárlagahallann og væntanlegar
forsetakosningar í nóvember.
Fundurinn fer fram í setu-
stofu veitingahússins Skólabrú-
ar á laugardaginn og hefst kl
15:00. ■
manns barna og Barnaverndar-
stofu. Tilraunir stjórnvalda til
samvinnu við óháð félagasam-
tök sem vinna að vernd og rétt-
indum barna þótti einnig góðs
viti.
Nefndin kom með ýmsar til-
lögur um hvernig stjórnvöld
gætu uppfyllt skilyrði sáttmál-
ans svo vel væri. M.a. var mælt
með því í nefndarálitinu að
stjórnvöld myndu endurmeta
það fyrirkomulag sem hér er vib
lýði ab hafa unglinga og full-
oröna inni á sömu fangelsis-
stofnunum en slíkt samrýmist
ekki sáttmálanum. Stjórnvöld
ættu einnig að vera virkari í að
koma á framfæri túlkunum og
upplýsingum um Sáttmála SÞ
um réttindi og vernd barna og
breyta lögum þar sem þurfa
þykir til að sáttmálanum sé
framfylgt. Beina þyrfti sérstakri
athygli að því að börnum inn-
flytjenda væri ekki mismunað
og töldu sérfræðingar að setja
þyrfti kennslu um réttindi
barna í aðalnámskrá.
ísland geröist aðili að sátt-
mála SÞ um réttindi barnsins ár-
ið 1992 en aðildarríki samnings-
ins eru skuldbundin til að skila
reglulega skýrslum um ráðstaf-
anir sem gerðar hafa verið til að
koma í framkvæmd þeim rétt-
indum sem sáttmálanum er ætl-
að að tryggja. -LÓA
„Það eru dæmi þess að illa sé
farið með farandverkafólk og
ég get nefnt dæmi þar sem rot-
þróin í verbúðinni var stífluö í
tvo mánubi. Síban var fólkinu
bara sagt að ganga örna sinna í
frystihúsinu," sagbi Abalsteinn
Baldursson, formabur Verka-
lýðsfélags Húsavíkur, í samtali
við Tímann í gær.
Aðbúnaður farandverka-
manna hefur veriö nokkuð í
umræðunni og er ljóst ab mjög
er mismunandi hvernig staöið
er að þeim málum. Svo virbist
sem oft sé samib um kaup og
kjör en sá kostnaöur sem fylgir
húsnæbi, mötuneyti og feröum,
verður oft það hár ab lítiö sem
ekkert stendur eftir í launaum-
slagi verkamanna, auk þess sem
atvinnuöryggi er stundum lítið.
Fjölmargir af þeim sem flakka á
milli verstöðva eru unglingar að
sögn Aðalsteins „rétt skriðnir úr
hreiðrinu og kunna lítiö að
bjarga sér".
Alþýðusamband Austurlands
hefur samib um aö óheimilt sé
aö taka leigu af farandverkafólki
í húsnæði sem fyrirtækin eiga
en dæmi eru um að fiskverkun-
arfólk þurfi aö borga a.m.k. 10
þúsund fyrir húsnæði, stundum
á sama tíma og menn fá greidd-
Grétar Þorleifsson, íbúi á Suð-
ur-Hvaleyrarholti í Hafnar-
firbi sendi bæjarrábi Hafnar-
fjarðar bréf fyrir skömmu
varöandi hugsanleg áhrif yf-
irlýsinga ÍSAL vegna fyrir-
hugaðs byggingasvæbis vest-
an Hvaleyrarholts á sölu-
möguleika og söluverðmæti
húss hans. Tíminn hafbi sam-
band við Ingvar Viktorsson,
bæjarstjóra Hafnarfjarðar,
vegna málsins.
„Blekið var nú reyndar varla
ar 270 krónur á tímann. „Þegar
fólk þarf að kaupa far, borga
húsaleigu o.s.frv. þá eru þetta
engir smá peningar. Ég fullyrði
að þá er hreinlega verið að fé-
fletta fólk." Aðalsteinn segir all-
nokkrar kvartanir berast inn á
borð til sín og nýlega hafi ab
hans mati t.d. ákvæði um frítt
húsnæði verið brotið á Austur-
landi. Þar hafi atvinnurekandi
breytt orðinu húsasleiga í „ljós,
hiti og fleira".
Ekki virðist nægilega skil-
greint í lögum hvaöa aðilum ber
að tryggja réttindi fiskverkunar-
fólks. Aöalsteinn telur ab þab
séu í raun bæði atvinnurekend-
ur, verkalýðshreyfingin og Al-
þingi en þab vanti tvímælalaust
skarpari skilgreiningu í þeim
efnum. Hinu megi ekki gleyma
að víða séu þessi mál í mjög
góðu lagi, góð vinna, ókeypis
gisting, ódýrt fæði og traust at-
vinna."
Félagsmálaráðuneytið hefur
falið Vinnueftirlitinu að gera út-
tekt á húsnæði fiskverkunar-
fólks og Aðalsteinn segir þab
mjög þarft. „Ég er ekki að segja
að þau mál séu í ólestri en ég hef
fengið dæmi um ab reglugerð-
um sé alls ekki fylgt. Stundum
vantar hluti eins og eldhús og
þornað á samningum Hafnar-
fjarðarbæjar, annars vegar við
ríkið og hins vegar við ÍSAL um
stækkun álversins, þar sem
hvergi hafbi komið fram nokk-
ur skapaður hlutur um að þessi
íbúðabyggð á holtinu væri í
einhverri mengunarhættu,
þegar það kemur þetta bréf frá
forstjóra ÍSAL, Christian Roth,
og Bjarna Ingimarssyni þar sem
þeir segja m.a. í lokin að til að
koma í veg fyrir umræður og
deilur í framtíðinni mæli ÍSAL
saman
þvottavél og dæmi eru um að
engin sturta fylgi húsnæði sem
er náttúrlega nánast óbærilegt
þegar menn vinna myrkranna á
milli í fiski." -BÞ
Á trúnaðarmannaráðsfundi
Starfsmannafélags ríkisstofn-
ana í gær var samþykkt harb-
orb ályktun þar sem mótmælt
er fyrirhuguðum niburskurbi
og uppsögnum starfsmanna á
Ríkisspítölunum og Sjúkrahúsi
Reykjavíkur.
Fundurinn minnir einnig á aö
fyrirhuguð fækkun starfsmanna
á Sjúkrahúsi Reykjavíkur um allt
aö 80 manns gengur þvert á þær
ítrekuðu yfirlýsingar sem starfs-
fólki og fulltrúum stéttarfélaga
voru gefnar þegar sameining
Borgarspítala og Landakotsspít-
með því að ekki verbi býggt
meira íbúðarhúsnæði nær ál-
verinu en það sem þar er nú
þegar."
Að sögn Ingvars eru forsvars-
menn ÍSAL hins vegar ekki að
tala um sama svæði og Grétar.
Klárt sé að engin mengun sé
vestan Hvaleyrarholts. Mæling-
ar sem þar hafa verið gerðar sl.
5-6 ár sýni að svo sé ekki. Um
hafi verið að ræða íbúðabyggð
sem Hafnarfjarðarbær hafi ver-
ið að skipuleggja fyrir neðan
holtið á svæbinu milli gamla
Sædýrasafnsins og Reykjanes-
brautar.
Ingvar segir bréfiö hafa
hleypt illu blóði í Hafnfirðinga
og að íbúarnir á Suður-Hvaleyr-
arholti hafði eðlilega orðið
óhressir þar sem hugsanlega
séu eignir þeirra að lækka í
verði vegna mengunar sem
ekki sé til staðar. „En þab er
engin mengun þarna. Eina
mengunin er hljóðmengun.
Það gerist fjórum sinnum á ári
að það kemur súrálsskip til
Straumsvíkur og upp úr þessu
skipi er pumpað súráli um
nokkurs konar ryksugu. Frá
þessari pumpu kemur hljóð og
þetta er eina mengunin." -LÓA
ala stóðu fyrir dyrum.
í ályktun fundarins kemur
m.a. fram að ekki sé hægt að
ganga lengra í niburskurði í heil-
brigðiskerfinu án þess aö það
valdi sjúklingum „óþægindum
og þjáningum." Jafnframt er fjár-
veitingarvaldið sakað um
ábyrgðarleysi með minnkandi
framlögum sem þvingar stjórn-
endur spítalanna til að skera nið-
ur, segja upp starfsfólki, loka
deildum, fækka sjúkrarúmum og
skerða þjónustu vib þá sem
standa höllum fæti, þ.e. aldraöa
og geðfatlaða. -grh
Dœmi um aö réttur farandverkamanna sé fótum troöinn, aö sögn
formanns Verkalýösfélags Húsavíkur:
stífluö í ver-
búð mánuðum
Niöurskuröi á sjúkrahúsum mótmœlt. SFR:
Ekki hægt að
ganga lengra