Tíminn - 26.01.1996, Blaðsíða 3

Föstudagur 26. janúar 1996
3
Fýsileiki Matvœla- og sjávarútvegsgarös í Reykjavík kannaöur:
Stoð fyrir iðnaöinn
og atvinnulífið
Frá blabamannafundi í Rábhúsi Reykjavíkur í gœr þar sem hugmyndir um matvœia- og sjávarútvegsgarb voru
kynntar. Tímamynd: CS
Fyrirtæki í matvælaiöna&i
telja aö þaö yröi iönaöinum
til framdráttar aö byggja Mat-
væla- og sjávarútvegsgarö í
Reykjavík, í samstarfi ríkis og
borgar. í honum yröu tengdar
saman rannsóknir, kennsla og
þjónusta í þágu matvælaiön-
aöar og sjávarútvegs. Áætlaö-
ur byggingakostnaöur er 480
milljónir króna.
Háskóli íslands og Reykjavík-
urborg hafa látið forkanna fýsi-
leika þess að komið verði á fót
Matvæla- og sjávarútvegsgarði í
Reykjavík, í samstarfi ríkisins og
Reykjavíkurborgar. Verkfræði-
stofu Stefáns Ólafssonar var fal-
ið að gera forkönnunina. Hún
fólst meðal annars á því að
kanna rekstur svipaðra garða er-
lendis og viðhorf og undirtektir
fyrirækja og stofnana í mat-
vælaiðnaði á höfuðborgarsvæð-
inu. í skýrslu VSÓ kemur fram
að meðal þeirra 36 fyrirtækja
sem rætt var við er það tvímæla-
laust talið iðnaðinum til fram-
dráttar að tengja saman rann-
sóknir, háskólakennslu og þjón-
ustu á sviði matvælaiðnaðar og
sjávarútvegs.
Hugmyndin er að Matvæla-
garðurinn rísi við hlið sjávarút-
vegshússins ab Skúlagötu 4 og
innangengt veröi á milli. Há-
skólinn, Hafrannsóknarstofnun
og Rannsóknastofnun fiskiðn-
aðarins geti þannig unnið sam-
an og myndað eina öfluga heild
með samnýtingu mannafla,
tækjakosts og bókasafna. Há-
skólinn mun þannig færa þann
hluta starfsemi sinnar sem lýtur
beint að matvælafræði og sjáv-
arútvegi í snertingu vib stærstu
rannsóknarstofnanir þjóðarinn-
ar á þessu sviði og nýta þá upp-
byggingu sem þegar hefur veriö
lagt í. Undirbúningsnefnd um
Sjávarútvegsháskóla Sameinuðu
þjóðanna hefur einnig lagt til
að skólinn verði staðsettur í
Matvæla- og sjávarútvegsgaröi,
ef af verður.
í skýrslu VSÓ kemur ennfrem-
ur fram að sú stefna Háskólans
Mennirnir sem grunaðir eru
um stórfelld tryggingasvik eru
nú grunaöir um aö hafa einn-
ig átt þátt í bankaráninu sem
framiö var fyrir jól í Búnaöar-
bankanum viö Vesturgötu.
Illa hafði gengiö fram til þessa
aö rannsaka þaö mál þrátt fyr-
ir aö heitiö væri einni milljón
króna fyrir handbærar upp-
lýsingar.
Búiö var ab sleppa tveimur
mannanna úr haldi ábur en
grunur beindist að bankaráninu
en hafa þeir nú aftur verið
handteknir og úrskurðaðir í 8
daga gæsluvarðhald. Þeir áfrýj-
að efla nám og rannsóknir á
sviði matvælafræða og sjávarút-
vegs sé í fullu samræmi vib þarf-
ir fyrirtækja á þessum sviðum.
Fyrirtækin ráði í vaxandi mæli
til sín háskólamenntað starfs-
fólk til að sinna vöruþróun og
gæðamálum. Talið er að mörg
atvinnutækifæri muni skapast á
sviði vöruþróunar og vinnslu
sérhæfbra afurða á komandi ár-
um, sé rétt á málum haldið.
í húsinu er ætlunin að verði
rými til kennslu og rannsókna
auk abstöðu sem fyrirtæki geta
leigt til lengri eða skemmri tíma
til ab prófa tæki eða vinna að
þróun hlutaferla. Þeim byðust
einnig tæki og aöstoö sérfræb-
inga og nemenda sem gætu
unnið að verkefnum með fyrir-
tækjum. Einnig eiga fyrirtæki ab
geta leitað þangað aðstoðar við
lausn sértækra vandamála í
framleiðslunni hvort sem er við
vöruþróun eba markaðssetn-
uðu þeim dómi til Hæstaréttar í
gær. Þriðji maburinn sat inni
vegna tryggingamálsins og mun
sitja áfram. Mennirnir eru allir á
þrítugsaldri.
Bankaránið í desember vakti
mikla athygli enda var þar brot-
ib blað í íslenskri glæpasögu.
Þrír vopnaðir menn ruddust inn
í bankann meb grímur fyrir
andlitum og höfbu að taliö er
eina og hálfa milljón upp úr
krafsinu. Þeir hafa einnig verið
oröaöir vib Skeljungsránið svo-
kallaba og virðist því sem um
umfangsmikla glæpastarfsemi
hafi verib að ræða. -BÞ
ingu. Gert er ráð fyrir að 190
manns geti veriö að störfum í
húsinu í einu, þar af um 40
starfsmenn og 150 nemendur.
Rýmisþörf er áætluð 4500 fer-
metrar og byggingarkostnaður
um 480 milljónir.
Matvælagarður yrði mikil bót
fyrir kennslu í matvælafræbi og
sjávarútvegsfræðum. Ekkert
húsnæbi er til fyrir verklega
matvælafræbi og Sjávarútvegs-
stofnun Háskólans er nú í
brábabirgðahúsnæði meb sína
meistaranema. Þær greinar og
Meö rúmlega 14% fjölgun ut-
anferða í fyrra settu íslending-
ar nýtt og glæsilegt met. Um
166.200 utanferöir svara til
þess aö 62% þjóðarinnar hafi
farið eina ferð til útlanda.
„Erfitt er aö fá tölulegar upp-
lýsingar til aö gera samanburð
viö aörar þjóöir, en líkur
benda til aö þarna séum viö
nálægt enn einu heimsmetinu
og líklega margföldu heims-
meti þegar tekiö er tillit til
fjarlægðar frá öörum lönd-
um", segir Valdimar Kristins-
son í Fjármálatíðindindum
Seölabankans, þar sem hann
rekur m.a. fjölda utanverða á
ár hvert síöustu hálfa öld.
Áður hafa utanferðir landans
orðið flestar 149.200, árið 1988,
sem samsvaraði þá einni ferb
fyrir 59% þjóðarinnar. Og síðan
hefur samsvarandi hlutfall rokk-
aö á milli 53% (árið 1993) og
57% (árið 1991).
Utanferðum landsmanna hef-
ur fjölgað mjög hratt á umliðn-
stofnanir Háskólans sem hafa
lýst yfir vilja sínum til að taka
þátt í stofnun Matvælagarðs eru
matvælafræði, véla- og iðnaðar-
verkfræði, fiskihagfræbi, Sjávar-
útvegsstofnun H.I. og fiskalíf-
eðlisfræbi.
Borgaryfirvöld telja ab Mat-
væla- og sjávarútvegsgarður
yrði atvinnulífinu í borginni
mikil lyftistöng og telja því mik-
ilvægt að góð samvinna takist
um verkefnið á milli ríkisvalds
og Reykjavíkurborgar.
-GBK
um áratugum, sérstaklega á
tímabilinu frá byrjun 7. áratug-
arins fram á síðari hluta þess nú-
unda.
Aðeins 9.500 manns fóru utan
árið 1960, eða sem svaraði 5%
þjóöarinnar. Það hlutfall tvö-
faldaðist næstu fimm árin, nálg-
aðist 25% árib 1975, komst í
40% áriö 1985 og hefur síðustu
tíu árin hækkað í 62% lands-
manna, sem fyrr segir.
Eftirfarandi tafla sýnir þróun-
ina á fimm ára tímabilum frá
1960:
íslendingar til landsins
Ár. Fjöldi: Fjölgun: Hlutfall:
1960 9.500 34% 5%
1965 18.700 97% 10%
1970 26.900 44% 13%
1975 51.400 91% 24%
1980 69.300 35% 30%
1985 95.700 38% 40%
1990 142.100 48% 56%
1995 166.200 17% 62%
Smábátaeigendur á
Austurlandi um fjölda
sóknardaga:
Ekki færri
en '82
Forusta Landssambands smá-
bátaeigenda hefur aö unda-
förnu fundaö vítt og breitt um
landiö meö félagsmönnum til
kynna sér viöhorf þeirra til
væntanlegra framhaldsviö-
ræöna viö sjávarútvegsráöherra
um hugsanlegar breytingar á
fiskveiðistjórnun smábáta.
í ályktunum þessara félags-
funda er m.a. beint þeim tilmæl-
um til ráðherra að hann beiti sér
fyrir því að lögunum um stjórn
fiskveiða verði tafarlaust breytt
svo að sóknardagar krókabáta
verði aldrei færri en 82. Bent er á
ab samskonar tillaga hafi verið
samþykkt samhljóða á síðasta
Fiskiþingi, sem er eins og kunnugt
er sameiginlegt þing allra hags-
munaaðila í sjávarútvegi.
Á félagsfundi smábátaeigenda á
Austurlandi sem haldinn var á Eg-
ilsstöðum sl. sunnudag voru þessi
tilmæli til ráðherra ítrekuð auk
þess sem fundurinn hafnar alfariö
framkomnum hugmyndum ráð-
herra um kvótasetningu króka-
báta. Jafnframt telur fundurinn
að það sé tilgangslítið að ræða
frekari breytingar á núgildandi
lögum, nema til komi auknar afla-
heimildir. Ennfremur gerir fund-
urinn þá kröfu til Alþingis að
krókabátar, til jafns við ör"ur
skip, fái að njóta fyrirsjaarnegs
þorskbata. Það þýðir ab aflaheim-
ildir krókabáta í þorski. verði
auknar í hlutfalli við útgefinn
heildarafla þorsks á þessu fisk-
veiðiári. Hinsvegar er tekið undir
hugmyndir ráðherra um afnám
banndaga og fækkun sóknartíma-
bila.
Félagsfundurinn skorar aftur á
móti á sjávarútvegsráðherra að
verða ekki við tilmælum LÍÚ um
afnám jöfnunarsjóða og halda
þess í stab áfram þeirri stefnu sem
lög kveba á um í þessum efnum.
Þá er mótmælt harðlega hug-
myndum um bann við netaveið-
um á bátum undir 20 tonnum.
-§rh
Utanferðum landsmanna hef-
ur þannig fjölgað um 1650% á
rúmum þribjungi aldar, en að
teknu tilliti til fólksfjölda er um
rösklega 12-földun ab ræða.
Þessar tölur rifja m.a. upp um-
ræður um „góðu gömlu árin
þegar einn fyrirvinna nægði fyr-
ir fjölskylduna". Af framan-
greindum tölum má ljóst vera
að afar fáar „venjulegar fyrir-
vinnur" 6. og 7. áratugarins hafa
þurft ab skaffa nægilega til þess
að fara með fjölskylduna í 2ja til
4 vikna ferð til útlanda.
Má raunar minna á að árið
1960 voru að jafnaði nær 12 ís-
lendingar á hvern fólksbíl í
landinu, þannig að margar fyrir-
vinur hafa þá sloppið við þann
kostnaðarlið sem nú er orðinn
sá stærsti í heimilisútgjöldum
flestra fjölskyldna.
Mennirnir sem grunaöir eru um tryggingasvik einnig
grunaöir um aöild aö bankaráninu á Vesturgötu:
Umsvifamikil
glæpastarfsemi
Um 166.200 utanferöir í fyrra samsvara því aö 62% íslendinga hafi
fariö eina ferö:
Utanfarar voru 11% fleiri
en nokkru sinni fyrr