Tíminn - 27.01.1996, Blaðsíða 18

18

Laugardagur 27. janúar 1996
Bergsteinn Kristjónsson
frá Laugarvatni
Bergsteinn Kristjónsson fasddist að
Minna-Mosfelli í Grímsnesi 22. mars
1907. Hann andaðist á Ljósheimum,
Selfossi, 20. janúar síðastliðinn.
Foreldrar hans voru Kristján Ás-
mundsson frá Neðra-Apavatni og Sig-
ríður Bergsteinsdóttir frá Torfastöð-
um í Fljótshlíð. Þau bjuggu í Útey í
Laugardal.
Systkini Bergsteins: Giiðmundur, f.
22. apríl 1906, d. 11. maí 1914;
Kristjón, f. 8. okt. 1908, d. 8. jan.
1984; Baldur, f. 29. des. 1909; Guð-
munda Sigríin, f. 18. feb. 1914, Axel,
f. 26. feb. 1919.
Bergsteinn var tvíkvœntur. Fyrri
kona hans var Anna Jónsdóttir, þau
skildu barnlaus.
1. jútní 1940 kvœntist Bergsteinn
seinni konu sinni, Sigriínu Guð-
mundsdóttiir, f. 8. febrúar 1915,
dóttur Guðmundar Ara Gíslasonar og
Sigríðar Helgu Gísladóttur.
Böm þeirra:
1. Sigríður Bergsteinsdóttir, f. 12.
apríl 1941, röntgentceknir. Eiginmað-
ur Einar Elíasson, f. 20. júlí 1935,
þau skildu. Börn þeirra: Bergsteinn, f.
16. sept. 1960, kvœntur Hafdísi J.
Kristjánsdóttur, f. 17. apríl 1959,
þau eiga þrjú börn; Guðfuma Elín, f.
14. mars 1963, giftEinari Jónssyni, f.
28. jamiar 1958, þau eiga þrjú böm;
Örn, f. 16. feb. 1966, sambýliskona
Steinunn Sigurðardóttir, Örn á einn
son; Sigrím Helga, f. 25. maí 1970,
sambýlismaður Sverrir Einarsson, f.
3. mars 1967, þau eiga 1 bam.
Sambýlismaður Sigríðar er Björn
Jakobsson, f. 28. júlí 1946.
2. Hörður Bergsteinsson, f. 4. okt.
1942, lœknir. Eiginkona Elín Bach-
mann Haraldsdóttir, f. 18. okt. 1942.
Böm þeirra: Ama Harðardóttir, f. 1.
jútní 1966, gift Hafsteini Sigmarssyni,
f. 20. feb. 1967, þau eiga eitt bam;
Bergsteinn Harðarson, f. 11. nóv.
1970; Margrét, f. 14. ágúst 1975.
3. Kristín Bergsteinsdóttir, f. 1.
mars 1945, líffræðingur. Eiginmaður
Hilmar Eysteinsson, f. 26. des. 1942.
Þau skildu. Sonur þeirra: Eysteinn
t MINNING
Hilmarsson, f. 2. feb. 1967, sambýl-
iskona Susann Dagestad, f. 24. maí
1966, þau eiga 2 böm.
4. Áslaug Bergsteinsdóttir, f. 6. júlí
1948, tónlistarkennari. Sonur henn-
ar: Sigursteinn R. Másson, f. 11. ág-
úst 1967.
5. Ari Bergsteinsson, f. 6. sept.
1950, sálfroeðingur. Eiginkona Sigrín
Skúladóttir, f. 20. maí 1949. Þeirra
böm: Agnar Öm, f. 29. mars 1967,
sambýliskona Guðrún Óskarsdóttir, f.
16. júní 1972; Bergsteinn, f. 16. feb.
1975; Skúli, f. 4. ágúst 1977.
Áður átti Bergsteinn son, Hauk, f.
5. maí 1936.
Bergsteinn stundaði nám í Flens-
borgarskóla og tók þaðan gagnfrœða-
prófl926. Eittár, 1929-30 var hann
í Ruskin College í Oxford, kennara-
prófl931. Hann var kennari við Hér-
aðsskólann á Laugarvatni frá 1931
til 1970, stundakennari við Mennta-
skólann á Laugarvatni í nokkitr ár,
farkennari í Laugardal 1926-27. Að
auki var hann bókhaldari fyrir skól-
ana báða um áratuga skeið. Oddviti
Laugardalshrepps var hann í tiittugu
og fjögur ár. Hann var hótelstjóri
Sumarhótels Héraðsskólans 1937-45
og 1962-74.
Útfór Bergsteins fer fram frá Sel-
fosskirkju í dag og hefst athöfnin kl.
13.30. Jarðsett verður að Laugar-
vatni.
Mágur minn og vinur, Berg-
steinn Kristjónsson, lést 20. janúar.
Honum var sífellt aö hraka og
verulega síðustu mánuðina sem
hann lifði. Því má segja að hvíldin
hafi verið honum kærkomin. Það
var aðdáunarvert hvað Bergsteinn
sýndi mikla hugarró í sínum veik-
indum síðustu árin. Hann hefur
ugglaust búið að því hvað hann
fékk góða eiginleika í vöggugjöf.
Hann var að eðlisfari mikið prúð-
menni og sérlega fágaður í öllu við-
móti og allri framkomu. Hann
hafði ákaflega ljúfa skaphöfn og
létta lund og elskulegt skopskyn.
Það veröur mér löngum minnis-
stætt hvað hann var fyndinn og
elskulegur í kennslustundum þá
tvo vetur sem hann kenndi mér á
I.augarvatni. Mér kæmi ekki á
óvart þó margir nemenda hans frá
Laugarvatni hafi líka sögu ab segja.
Bergsteinn fæddist 22. mars
1907 ab Minna-Mosfelli í Gríms-
nesi, en foreldrar hans bjuggu í Út-
ey í Laugardal. Móbir hans var Sig-
ríður Bergsteinsdóttir ljósmóðir og
faðir Kristjón Ásmundsson bóndi.
Bergsteinn varð gagnfræðingur
frá Flensborg 1926. Kennarapróf
1931. Stundaði nám í Ruskin Coll-
ege, Oxford, 1929-30. Kennari
Laugardalssk. 1926-27. Kennari vib
Héraðsskólann á Laugarvatni frá
1931-1970. Stundakennari við
Menntaskólann á Laugarvatni í
bókfærslu í rúm 20 ár. 24 ár oddviti
Laugardalshrepps. Bergsteinn sá
um rekstur sumarhótels á Laugar-
vatni í mörg sumur og ekki má
gleyma því að hann sá um bókhald
skólanna á Laugarvatni í fjölda-
mörg ár.
Bergsteinn var slíkur afreksmað-
ur í störfum að fátítt mun vera. Þab
er hreint með ólíkindum hverju
hann gat komið í verk um sína
daga. Hann var skarpgreindur
maður og hafði gífurlega mikinn
starfsvilja að hverju sem hann
gekk. Það var lærdómsríkt að sjá
Bergstein við störf, því hann var
alltaf svo ánægður og meb bros á
vör.
Hinn 1. júní 1941 kvæntist Berg-
steinn Sigrúnu Guömundsdóttur.
Foreldrar hennar voru hjónin Guð-
mundur Ari Gíslason og Sigríður
Helga Gísladóttir, er lengi bjuggu í
Steinholti í Staðarhreppi, Skaga-
firði.
Þau Bergsteinn og Sigrún áttu
góðu barnaláni að fagna og eign-
uðust 5 börn og 23 barnabörn og
barnabarnaböm. Mjög efnileg fjöl-
skylda og miklar líkur á því að hún
stækki enn til aldamóta.
Samhúð þeirra Sigrúnar og Berg-
steins var alltaf til mikillar fyrir-
myndar allt til lokadags. í mínum
huga voru þau alltaf eins og nýtrú-
lofuð. Mér fannst þau ávallt svo
samhuga og samtaka þegar þau
tóku ákvarðanir. Ég hef ekki þekkt
nein hjónabönd lík þeirra sambúb.
Bergsteinn sagði mér fyrir nokkr-
um árum, þá nýkominn að Sel-
fossi, að umskiptin væru mikil og
þó hann væri kominn í nýtt og fal-
legt hús, þá væri umhverfið annað
en á Laugarvatni.
Bergsteini þótti ákaflega vænt
um Laugarvatn og þeim hjónum
báðum. Hann hafði lifað þar allan
sinn starfsaldur og Sigrún kom
þangað í Héraðsskólann 1937-
1939. Þau hjónin stofnuðu sitt
heimili þar voriö 1941 og þeirra
fallega hús og fallega ræktaba lób
meb háum og glæsilegum trjám
gleðja þá, sem þeirra njóta, svo um
munar.
Ég er hjónunum sammála, mér
þykir ákaflega vænt um Laugar-
vatn frá því ég var í Héraðsskólan-
um 1938-40 og síðan.
Við hjónin komum ákaflega oft
að Laugarvatni og heimsóttum Sig-
rúnu og Bergstein, og þegar börnin
okkar voru ung urðu þau mjög
hrifin af að koma þangaö og leika
við þeirra börn. Oft fengum við ab
gista í þeirra fallega húsi og það var
leikið við okkur í mat og drykk og
alltaf var ánægjulegt að heimsækja
Bergstein og Sigrúnu. Þau voru svo
elskulega samtaka í því að taka vel
á móti gestum. Bæöi svo glöð og
glettin og sögðu svo skemmtilega
frá ýmsu úr daganna amstri.
Vib hjónin sendum Sigrúnu syst-
ur og mágkonu og fjölskyldu
hennar elskulegar samúðarkveðjur.
Gísli Guðmundsson
Ef unnt er ab segja um einhvem
að hann hafi helgað Laugarvatni
krafta sína, 116113 og óskipta, þá var
Bergsteinn Kristjónsson slíkur
maður. Ætt hans og uppruni var
héðan úr Laugardal og Grímsnesi;
hann ólst upp í Útey, handan
vatnsins, og átti hér afar sterkar
rætur; það duldist engum sem
heyrði hann rifja upp atburði og
lýsa mannlífi á þessum slóbum á
fyrri hluta aldarinnar. Hann aflaði
sér kennaramenntunar bæði í
Flensborgarskóla og Kennaraskól-
anum og var auk þess við nám í
Oxford á Englandi veturinn 1929-
30. Hálfþrítugur, árib 1932, settist
hann svo að á Laugarvatni og starf-
abi hér upp frá því bæði vetur og
sumar, við kennslu, bústörf, bók-
halds- og gjaldkerastörf, hótel-
stjórn, að ógleymdri sveitarstjórn
og oddvitastarfi áratugum saman.
Honum féll nánast aldrei verk úr
hendi og gerði ekki víöreist.
Síst verður þó sagt að hann hafi
átt sér þröngan sjónhring; allt tal
hans um menn og málefni bar
vitni um fjölþætta menntun og
víðsýni. Hann unni sígildri tónlist
og lék sjálfur á hijóðfæri. Hann var
mjög vel lesinn í sígildum bók-
rhenntum og gat haft á hraðbergi
tilvitnanir í ljóð og skáldsögur. í
kennarastarfi þótti mér hann um-
fram allt ljúflyndur, vandvirkur
leiðbeinandi og ákjósanleg fyrir-
mynd, en ágengni og eftirrekstur
fór ekki alls kostar saman við prúb-
mennsku hans og háttvísi.
Einna eftirminnilegust er mér
kennsla hans í bókfærslu, sem lék
fullkomlega í höndum hans án
þess þó að hann þryti nokkurn
tíma þolinmæði vib þrauthugsaðar
skýringar og tilsögn.
Eins og vikið var ab, starfaði
Bergsteinn lengst af jafnframt
kennslu við bókhald, m.a. fyrir
skólana á Laugarvatni, einkum
Hérabsskólann, en einnig urn tíma
fyrir Menntaskólann. Allar fjárrcið-
ur mötuneyta þeirra skóla annaðist
hann einnig og raunar lengi eftir
að hann lét af kennslu fyrir aldurs
sakir, Menntaskólans til 1979 og
Héraðsskólans nokkur ár eftir það.
Nemendum kynntist hann öllum í
þessu starfi, var frábærlega mann-
glöggur og mannþekkjari um leið.
Um var að ræða miklu meira en
venjulegt rekstrarbókhald, því
segja mátti ab gjaldkerinn væri
fjárhaldsmabur allra heimavistar-
nemenda og annaðist greiðslu alls
áfallandi kostnaðar fyrir þeirra
hönd.
Ógleymanleg er sú vandvirkni
og snyrtimennska sem mætti upp-
burðarlitlum unglingum sem
komu með aleigu sína, knöpp sum-
arlaun, og fengu gjaldkeranum til
varðveislu. Allt bar vitni um röð og
reglu og umfram allt virðingu fyrir
verðmætum. Færslur Bergsteins
myndu nú margir kalla skrautrit-
un, svo vandaðar voru þær.
Um langt skeið mun hann lítil
sem engin laun hafa þegið fyrir að

Þakka auðsýnda samúb, vináttu og hlýhug vegna fráfalls bróbur míns
Jóns Péturs Þorsteinssonar
bónda í Reykjahlíb
Gub blessi ykkur
María Þorsteinsdóttir

Þökkum innilega aubsýnda samúb og hlýhug vib fráfall og útför
Sigurgeirs Jónatanssonar
frá Skeggjastöbum
Bergstabastræti 28, Reykjavík
Lára Inga Lárusdóttir
Hafdís Sigurgeirsdóttir Sigmundur Stefánsson
Sævar Þór Sigurgeirsson Unnur Magnúsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn

Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur hlýhug og vináttu vib
andlát og útför bróbur okkar
Erlendar Sigurþórssonar
frá Kollabæ í Fljótshlíb
Sérstakar þakkir til starfsfólks á Vífilstaðaspítala.
Stefanía Jórunn Sigurþórsdóttir
Tómas Sigurþórsson
bæta svo miklu starfi vib fulla
kennslu. Skólarnir og nemendur
þeirra fengu einfaldlega að njóta
þeirrar hæfni hans og afkasta sem
hann hafði umfram flesta abra
menn á þessu sviði. Öll afgreiðsla
var vib eða inni á heimili hans,
fyrst í þröngum húsakynnum skól-
ans og síðar í húsi hans sjálfs eftir
ab fjölskylda hans eignaðist eigið
húsnæði. Þar nutu skólarnir og
nemendur þeirra velvildar og hlýs
viðmóts Sigrúnar konu hans, sem
veitti honum mikilsverða aðstoð
við gjaldkerastörfin hin síðari ár.
Við stofnun Menntaskólans
1953 kom það af sjálfu sér að Berg-
steinn tók að sér kennslu í bók-
færslu og annaðist hana fram und-
ir 1970 þegar hún var — illu heilli
— felld út úr kjarna menntaskóla-
náms. Mötuneytisrekstur og fjár-
hald menntaskólanema annaðist
hann einnig til ársins 1979, eins og
getið var. Fyrir þetta, auk allra ann-
arra starfa fyrir skólana beint og
óbeint, stendur skólinn okkar í
meiri þakkarskuld við Bergstein en
lýst verði í fáum minningarorðum.
Sá sem hér skrifar á honum sérstak-
lega ab þakka þaö drengskapar-
bragð að taka aö sér bókhald
Menntaskólans frá því að honum
var falin ábyrgb þess árið 1970 og
þar til Ríkisþókhaldið tók við því. A
sama ári var skilnaður ger milli
mötuneyta Menntaskólans og Hér-
aðsskólans og enn hljóp Berg-
steinn þar undir bagga, tók ný-
stofnað mötuneyti Menntaskólans
ab sér og miðlaði þekkingu sinni
og reynslu af sömu ljúfmennsku og
endranær. Þrátt fyrir eðlislæga
hógværö hans og hlédrægni var
vandvirkni hans, elja og heiðar-
Ieiki þekkt og rómuð mebal nem-
enda hans og samstarfsmanna.
Verk hans mátu þeir þó mest sem
þekktu þau best.
Hér hef ég stiklaö á stóru í stuttu
yfirliti um-mikið ævistarf, sem ég
leyfi mér að þakka fyrir skólanna
hönd. Á hugann leita minningar
og persónuleg þakkarefni — þakkir
fyrir ab hafa eignast að vini svo
mikilnæfan mann af kynslóðinni
sem óx upp á fyrstu áratugum ald-
arinnar og man t.d. vel hin miklu
umskipti í sögu landsins árið 1918.
Þab væri efni í Ianga grein, ef rifja
ætti upp allt það sem Bergsteinn
miðlaði á góðum stundum af
reynsiu sinni, frásagnarlist og
traustu minni.
Dæmi langar mig aö nefna:
Hann mundi vel þegar móðir hans,
yfirsetukona sveitarinnar, var sótt
aö Reyðarmúla, hinum umtalaða
bæ í Laugarvatnshellum, 10-12 km
leið, til að taka jrar á móti barni.
Hann sagði við mig einn fagran
vormorgun, þegar vib ókum saman
um Þingvöll til Reykjavíkur: „Hér
var ég mebal þeirra sem puntabir
voru í bláhvítt 1930" — átti að
sjálfsögðu við löggæslulib á Al-
þingishátíð og vísabi um leið í
þekkt ljóð eftir Laxness.
Hann hafði verið viðstaddur
þegar hópur í mótmælagöngu stóð
við ráðherrabústaöinn í 'l'jarnar-
götu 1931 og heyrði forsætisráð-
herrann, Tryggva Þórhallsson,
segja — með vísun til vitrunar
Konstantíns keisara: „Undir þessu
merki muntu sigra", og benda um
leið á þjóðfánann sem borinn var
fyrir göngunni.
Hann sagði mér ýmislegt af per-
sónulegum kynnum sínum af Hall-
dóri Laxness, sem dvaldist hér oft
um lengri eöa skemmri tíma á
landsþekktu sumarhóteli Héraðs-
skólans á Laugarvatni og vann að
framlagi sínu til heimsbókmennt-
anna.
Lifandi tengsl vib liðna tíð,
ómetanléga hjálp, gott samstarf og
ljúft í minningu þökkum vib Rann-
veig kona mín Bergsteini Kristjóns-
syni. Sigrúnu ekkju hans, börnum
þeirra og fjölskyldum sendum við
hugheilar samúðarkveðjur.
Kristinn Kristmundsson