Tíminn - 03.02.1996, Síða 6

6
Iwwlltt
Laugardagur 3. febrúar 1996
Cœtu heilsuböö fyrir Japani veriö ákjósanieg tekjulind fyrir íslenska feröamannaiönaöinn?
Berrassaöir Japanir í ís-
lenskum heilsuböðum
Þrátt fyrír fegurb Bláa lónsins telur Sverrír ab heilsubabstabir m. afþreyingarívafi myndu skilja meiri peninga eftir
í landinu.
Sverrir Berg Steinarsson, vib-
skiptafræöingur, var einn
þeirra sem fékk styrk úr Ný-
sköpunarsjóbi stúdenta sl.
sumar. Styrkurinn var veitt-
ur til verkefnis þar sem
Sverrir skoðabi nýjan mögu-
leika í feröaþjónustunni: ab
setja upp heilsuböb fyrir Jap-
ani, og raunar komu fleiri
fyrirtæki, stofnanir og
áhugasamir einstaklingar ab
málinu.
Sverrir fór til Japan í tvær
vikur og skobaði heilsuböbin
þar í landi meb hlibsjón af því
hvort hægt væri ab nýta jarb-
varmann hér til þess að lokka
japanska ferbamenn í heilsu-
böb á íslandi. Ferbin var stíf
og á þeim tíma baðaði Sverrir
sig upp undir 5-6 sinnum á
dag.
Aðspurður um hvers vegna í
ósköpunum hann væri eink-
um að hugsa um Japani í
þessu samhengi sagði Sverrir
ab markaður fyrir heilsuböð
væri gríbarlega stór í Japan.
Léti nærri aö um 80 milljónir
Japana færu á hverju ári til
dvalar á heilsubaðstaði og eru
þá ótaldir þeir sem fara þang-
að í dagsferðir. Eins og Sverrir
sagöi þyrfti ekki að ná nema
eins og 0,1% þessa markaðs til
aö fá hingað 80.000 ferða-
menn.
Baða sig ber-
rassabir
„Það er gríðarlega löng og
mikil hefð fyrir heilsuböðum í
Japan. Það eru ákveðin atriði í
þeirra baðmenningu sem teng-
ist þeirra trúarbrögðum. Au
þess vilja Japanir baða sig ber-
rassaðir, það gengur ekki að
reyna aö setja þá í skýlu. Þeir
vilja hafa aðskilin böð fyrir
kynin og fólk vill vera bert í
sínum böðum. Það er ekki að
ræða það að setja Japana í böð
með klór, það væri t.d. spurn-
ing hvernig gengi að koma hér
upp böðum án þess að klór-
blanda þau."
Ýmsir aðrir vankantar væru
á framkvæmd sem þessari og
sagði Sverrir ma.a. að Japanir
væru mjög spéhræddir viö að
flíka sinni ensku og þeir
reyndust vilja tala sína jap-
önsku í fríum sem er heldur
bagalegt fyrir þjóð þar sem
japönskukunnátta er í lág-
marki. Auk þess hafa Japanir
iðulega mjög stutt frí, viku til
10 daga, og fara þá í ferðir þar
sem hver mínúta er skipulögð
og fyrirsjáanlegt að þeim þætti
súrt í broti að eyða tveimur
dögum í ferðir fram og til
baka. Tímafrek afslöppun væri
því ekki til í þeirra vitund og
minntist Sverrir t.d. feröabók-
ar ætlaðri Japönum sem hét
„Explore Europe in 5 days"
sem hann taldi í fyrstu að ætti
að vera grín en komst að raun
um að höfundi var full alvara
með að afgreiða Evrópu á
fimm dögum. Kosturinn við
fríin er hins vegar aö þau eru
tekin allan ársins hring sem
myndi dreifa ferðamannatíma-
bilinu.
Úr babi í golf
Sverrir skoðaði staði í Borg-
arfirði og Hveragerði, án þess
að taka afstöðu til ákveðinna
svæða, og dró upp kosti þeirra
og galla með tilliti til nálægðar
viö jarðvarma og samgangna.
„Það er svo margt sem spilar
þarna inn í. Japaninn er að
sækjast eftir því að komast í
náttúru, friö og ró. Hann er
líka mjög upptekinn af því að
komast í golf eftir heilsuböðin
sín. Jarðvarminn þarf að vera
nægilega mikill til að vera með
böð, til upphitunar á húsum
og snjóbræðslukerfum.
Japanir gera nokkuð strangar
kröfur en þeir eru líka tilbúnir
til að borga fyrir það. Á heilsu-
hótelunum í Japan voru menn
að borga tugi þúsunda fyrir
nótt." Golfiö er ekki eina tóm-
stundagaman þeirra sem
stunda heilsuböðin og segir
Sverrir þá Japani afskaplega
hugmyndafrjóa í tengslum viö
heilsuböðin. Helsti munurinn
á hugmynd Japana og Evrópu-
búa væri að í Evrópu væru
baðlækningar viðurkenndar
sem ákveöin meðferð við húð-
sjúkdómum, stoðkerfisvanda-
málum og slíku og þar fengju
menn tilvísun frá lækni til að
fara í slíkar meðferðir.
„Japaninn gefur voða lítið
fyrir þennan lækningamátt.
Þeir leggja t.d. miklu meira
upp úr því að það sé gott að
borða á viðkomandi stað eða
að það sé karaoke-kerfi þar
heldur en ab það sé endilega
sannaður lækningamáttur.
Sumir staðir gera út á rólegheit
og þeir eru gjarnan meö svona
stóra japanska garða þar sem
menn spássera og hugsa, fara í
baðið og fá sér te og ægilega
mikil mystík í kringum það.
Aðrir staðir gera út á skemmt-
analíf, þar djamma menn
langt fram eftir öllum morgni,
verða mikið fullir og syngja í
karaoke og fara í böðin morg-
uninn eftir. Sumir staðir gera
út á golf, abrir út á skíði,
þannig að það eru ýmsir
möguleikar í þessu."
Böbin lækna hár-
los, kyndeyfð o.fl.
„Síban fannst mér þeir fara
ansi frjálslega með „lækninga-
mátt" baðanna. Þeir hengdu
upp skilti yfir böðunum sem
sögðu: „Þetta bað læknar hár-
los, kyndeyfð og svefnleysi
o.s.frv.", sem manni fannst
ansi hæpið á stundum en þá
var viökvæðið: Það er þá fyrir
þig að afsanna það en ekki fyr-
ir okkur að sanna þab. Og ef
að þú ert ennþá með þitt hár-
los þá hefur þú bara ekki fara
nógu oft í bað, karlinn."
Japaninn skili meiru
en Þjóbverjinn
Sverrir skilaöi styrktaraðilum
skýrslu að verkefni loknu og
liggur hún nú hjá t.d. Útflutn-
ingsráði, Ferðamálaráði,
Heilsustofnun í Hverageröi,
Stofnun landssamtaka hugvitsmanna:
Húsmæður, verkamenn og
læknar meðal hugvitsmanna
í dag, laugardaginn 3. febrúar,
verður haldinn stofnfundur
Landssambands hugvitsmanna
í fyrirlestrarsal Hins hússins
vib Aðalstræti. Tilgangurinn
með stofnun samtakanna er ab
leita uppi hugmyndasmibi á ís-
landi og skapa þeim grundvöll
til ab vinna ab hugmyndum,
sem gagnast geta í ibnabi og
vibskiptum.
Pétur Th. Pétursson, formaður
undirbúningsnefndar, sagbi í
samtali vib Tímann í gær að hug-
vitsmenn kæmu úr öllum stétt-
um samfélagsins og mætti þar
finna húsmæður, lækna tækni-
menn, verkamenn og hvabeina.
Hann sagbi góba hugmynd geta
komið hvaðan sem væri, fólk
þurfi að vera vakandi gagnvart
breytingum til batnabar og mik-
ilvægt væri ab gefa hugmynda-
smiðum tækifæri til að kynnast
atvinnulífinu til ab þróa hug-
mynd skynsamlega og það væri
eitt markmibib með stofnun
landssámtakanna. Svíar væru t.d.
búnir aö hafa með sér landssam-
tök um þessi mál í 50 ár.
íslenskir uppfinningamenn
hafa átt margar góðar uppfinn-
ingar á libnum árum og nægir
þar ab nefna björgunarnetib
Markús sem Pétur hefur unnið
vib í 12 ár. Þab hefur bjargab
fjölda mannslífa og er nú skylda
að hafa netið um borð í dönsk-
um, hollenskum og íslenskum
skipum. Stefnan er að allir flotar
heimsins verbi skyldabir til að
hafa netib um borb ab sögn Pét-
urs. Af glænýjum uppfinningum
má nefna tengihólk sem Hamp-
ibjan notar nú alfarib til að
tengja saman ofursterk tóg í svo-
kölluöum Gloríutrollum. Þær
samsetningar þola 4 tonn og
hafa nánast valdið byltingu.
Pétur sagði marga íslenska
hugvitsmenn hafa farið í gegn-
um heitan eld og tapað umtals-
verðum fjárhæðum og mikilli
orku vegna mistaka við þróun á
hugmynd. Stofnun landssamtak-
anna myndi hjálpa til að leiö-
beina mönnum á rétta braut en
frumkvæöi og frelsi einstaklings-
ins yrði jafnframt verndað. Pétur
sagöi framtíð íslenskra hugvits-
manna bjarta og landssambandið
yrði ekki í samkeppni við Iðn-
tæknistofnun eða aðra aðila.
-BÞ
Flugleiðum, SAS o.fl. „Menn
eru svona ab spá og spekúlera
enda er þetta er hluti af stærra
dæmi. Það er búið að kanna
Þýskalandsmarkaðinn talsvert.
Ég held að þessi vinna mín
hafi komiö fram sem einn nýr
flötur á þetta."
Sverrir telur að svona heilsu-
babstaður með afþreyingar-
ívafi skili meiri peningum inn
í landið heldur en t.d. með-
feröarstofnanir eins og Bláa
lónið hefur verið hugsað. „Þar
kemur viðkomandi einstak-
lingur til ab fá meðferð við
ákveðnum kvilla. Ég hef það á
tilfinningunni að hann fari
svo ehthvað annað í frí og
eyði sínum peningum. Það er
allt annars eðlis heldur en
svona afþreyingar- og heilsu-
hótel þar sem er verið að bjóða
upp á miklu dýrari afþreyingu.
Þetta er allt annar markhóp-
ur." Sverrir sér ýmis teikn á
lofti um það að þau vandamál
sem við höfum átt við að etja
til að fá japanska túrista hing-
að fari minnkandi. Frí þeirra
séu að lengjast og því skipti
fjarlægðin minna máli og hins
vegar sé að veröa til stór mark-
hópur Japana sem hafi nógan
tíma og einhverja peninga þar
sem að mörg japönsk fyrirtæki
séu farin að færa eftirlaunaald-
ur talsvert niður. Dæmi eru
um að fólk 50-55 ára sé komið
á eftirlaun. „Og með örlitla
sektarkennd yfir því hvernig
þeir hafa farið með heilsuna á
undanförnum áratugum." En
að sögn Sverris verba Japanir
ekki allir sakaðir um ab stunda
heilsusamlegt líferni. „Þó svo
ab þeir verði allra karla og
kerlinga elst."
Langlífi á heilanum
Sverrir segir Japani gífurlega
upptekna af langlífi og það var
eitt af því fáa sem þeir vissu
um ísland. Sjálfir höfðu þeir
ýmsar teoríur um langlífi Jap-
ana og voru margir hverjir
einnig búnir aö búa til kenn-
ingar um langlífi íslendinga.
„Maður heyrði svona skýring-
ar eins og ab þab væri útaf allri
loðnunni sem borðuð væri hér
og þessum feikna krafti sem
kæmi frá norðurljósunum
o.fl." Sverrir telur því að Jap-
anir séu ginnkeyptir fyrir lang-
lífisímyndinni með tilliti til
heilsu og heilbrigði.
„En ég sá mjög fljótlega ab
þetta er hlutur sem tekur mjög
langan tíma og kostar mikla
peninga og hvoru tveggja
hringir viðvörunarbjöllum hjá
þeim sem eiga peningana,"
sagði Sverrir.
-LÓA
Blóma- og grœnmetis-
framleiöendur:
Stofna hags-
munafélag
Ákveðið hefur verio að
stofna hagsmunafélög
blóma- og grænmetisfram-
leiðenda sem yröu landsfé-
lög með abild að Sambandi
garðyrkjubænda. Tilgangur
félaganna er m.a. ab stuðla
ab hverskonar fræbslustarf-
semi, koma á samræmdum
flokkunarreglum og gæða-
mati með hagsmuni fram-
leiðenda og neytenda í
huga. Allir blóma- og græn-
metisframleiðendur geta
orðiö stofnfélagar, hvort
sem þeir hafa starfab áður í
svæðisbundnum garöyrkju-
bændafélögum eða ekki.
-BÞ