Tíminn - 20.02.1996, Blaðsíða 7

Þribjudagur 20. febrúar 1996
mstr.—
WWtSmm
7
UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND
Enn springur sprengja í
London, e.t.v. fyrir slysni
í þetta sinn:
IRA lýsir
ábyrgð á
hendur sér
írski lýöveldisherinn (IRA)
hefur lýst á hendur sér
ábyrgð á sprengjunni sem
sprakk í strætisvagni I mib-
borg London í fyrrinótt. Áb-
ur hafbi Gerry Adams, leib-
togi Sinn Fein sem er stjórn-
málaarmur IRA, lýst því yfir
ab hann væri bæbi sleginn
og dapur vegna sprengingar-
innar.
Einn mabur lést í sprenging-
unni og átta særbust. Ab sögn
lögreglunnar er hugsanlegt ab
sprengjan hafi sprungib fyrir
slysni í kjöltu þess sem hélt á
henni.
„Sprengjan sem sprakk var í
eigu okkar," voru skilabob
IRA. „Á þessu stigi getum vib
sagt ab vib hörmum það að
manneskja hafi látist og fólk
slasast."
IRA hefur áður lýst yfir
ábyrgb sinni á mikilli spreng-
ingu sem varð á hafnarsvæb-
inu í austurhluta London þ. 9.
febrúar sl., sem batt endi á 17
mánaða vopnahlé. Ennfremur
segist IRA bera ábyrgð á
sprengju sem fannst í síma-
klefa í leikhúshverfi borgar-
innar sl. fimmtudag. -GB/Reuter
Strætisvagninn er gjörsamlega írúst, eins og sjá má á þessari mynd.
Reuter
Svo viröist sem friöarsamkomulaginu í Bosníu hafi veriö bjargaö, um
stundarsakir a.m.k.:
Ná saman í Róm
Forsetar Bosníu, Króatíu og
Serbíu komust ab samkomu-
lagi á neybarfundi sem hald-
inn var í Róm um helgina um
ab bjarga Dayton samkomu-
laginu um frib í Bosníu.
A fundinum samþykktu þeir
Kínverjar fögnuöu ári rottunnar um helgina:
Glebilegt ár!
Víba um Asíu kom fólk saman
í gær til þess ab fagna nýju ári,
ári rottunnar sem hófst ab-
faranótt mánudags sam-
kvæmt kínverska tímatalinu.
Fjöldi manns tók þátt í útihá-
tíbarhöldum, þar sem mikib
gekk á ab venju, en flestir
munu þó hafa fagnab áramót-
unum heima í fabmi fjöl-
skyldunnar.
Borgaryfirvöld í 91 borg í
Kína bönnuðu notkun flugelda
og „kínverja" um áramótin, en
borgarstjórnin í Shanghai heim-
ilaði notkun þeirra í sumum
borgarhverfum en ekki í mið-
bænum. Bannið kom þó ekki í
veg fyrir að Kínverjar sprengdu
af krafti með flugeldum og
sprengjum. Seint á sunnudags-
kvöld hófst skrautsýningin og
náði hámarki í kringum mið-
nætti þegar engu var líkara en
stríð væri skolliö á. í Shanghai
sjálfri slasaðist a.m.k. 41 í látun-
um. „Þab er engin leib að fylgja
þessu banni eftir," sagði örygg-
isvörður nokkur í Shanghai.
„Lögreglan getur ekki handtek-
ib hvern einasta mann. Þetta er
hefð hjá okkur um nýárið."
Hann segir þó ab þrátt fyrir öll
lætin hafi verið það verið held-
ur rólegra þetta árið en í fyrra.
„Ég fór að sofa klukkan tvö. I’að
var allt of mikill hávaði til að
hægt væri ab sofna fyrr."
Múslimar fagna líka
Þetta áriö vill svo til að kín-
versku áramótin koma nánast á
sama tíma og Eid al-Fitr hátíðin
hjá múslimum, þegar þeir fagna
því að ramadan mánuði lýkur
og föstunni sem honum fylgir.
Það var ekki síst í Malasíu sem
þetta tvennt setti sterkan svip á
þjóölífið, en þar er um helming-
ur íbúanna múslimar og næst
stærsti hópur landsmanna er af
kínversku bergi brotinn. Yfir-
leitt ber kínversku áramótin
ekki upp á sama tíma og Eid al-
Fitr, síðast gerðist þab áriö 1963.
Mikil ferðalög fylgja þessum
hátíðahöldum því fjöldi manris
notar tækifærið og heimsækir
ættingja sína eða vitjar fyrri
heimkynna. Talið er að tugir
milljóna hafi verið á faraldsfæti
í Asíu og aðalstraumurinn hófst
á laugardaginn. í Subur-Kóreu
telja ferðamálayfirvöld að 28
milljónir, sem er yfir 60% af
íbúum landsins, hafi brugðið
undir sig betri fætinum og um
þrjár milljónir yfirgáfu heimili
sín í Seúl, höfuðborginni, til
þess að heimsækja fjölskyldur
sínar úti á landi.
Bankar voru lokaðir vegna há-
tíðanna í Hong Kong, Jakarta,
Kuala Lumpur, Seúl, Singapúr,
Kína og Tæpei í gær og verða
þab einnig í dag.
Ef trúa má kínverskum spá-
mönnum má hins vegar búast
vib því ab ár rottunnar geti
reynst ýmsum þungt í skauti,
enda er að þessu sinni ár el-
drottunnar, að því er Raymond
Lo í Hong Kong segir: „Oll ver-
öldin er að komast undir áhref
tveggja andstæðra höfuðspekna
— elds og vatns," segir Lo. „Það
gæti orðið stormasamt víða,
vandræði upp að vissu marki,
jafnvel styrjaldir."
-GB/Reuter
að taka upp að nýju viðræbur
allra deiluaðila, að gerðar yrbu
ráðstafanir til þess að aflétta
refsigerðum Sameinuðu þjóð-
anna gagnvart Bosníu-Serbum,
að draga úr spennu í borgunum
Mostar og Sarajevo og taka upp
sameiginlega stefnu gagnvart
stríbsföngum og stríðsglæpum.
Helstu atriði samkomulagsins
eru eftirfarandi:
-Fallist er á að taka upp fullt
samband að nýju milli deiluað-
ila í Bosníu og herliðs Nató (IF-
OR) í Bosníu.
-Hefja skal strax í þessari viku
aðgerðir til þess ab aflétta refsi-
aðgerðum Sameinuðu þjóðanna
gagnvart Bosníu-Serbum, aö því
tilskyldu að yfirmenn Nató geti
staðfest að Bosníu-Serbar fari í
einu og öllu eftir Dayton- sam-
komulaginu.
-Samkomulagi múslima og
Króata um sameiningu hinnar
tvískipu borgar Mostar verði
hrint í framkvæmd þ. 20. febrú-
ar (þ.e. í dag).
-Leiðtogarnir staöfestu „ein-
dreginn ásetning sinn" um að
gera sambandsland múslima og
Króata í Bosníu að veruleika.
-Allar aðgerðir til ab sameina
Sarajevó verða framkvæmdar
eins -og áætlanir gera ráð fyrir.
Bosníumann, Króatar og Serbar
njóta sömu réttinda sem borgar-
ar í sameinaðri borg.
-Allir deiluaðilarnir sam-
þykktu að sýna fulla samvinnu
við rannsóknir og málsmeðferb
stríðsglæpa og annarra brota á
alþjóðlegum mannréttindalög-
um. Handtökum og varðhaldi
má aðeins beita í samræmi við
alþjóblegar lagareglur.
-Milligöngumenn munu ýta
eftir því að haldnir verði reglu-
legir fundir milli forseta Bosníu
og Serbíu, e.t.v. mánaðarlega.
-Forsetar Bosníu og Serbíu
ákvábu að koma sér upp neyöar-
línu til þess að þeir geti náð
símasambandi hvor við annan
þegar brýn þörf er á.
-Króatía og Serbía samþykktu
að hraba nauðsynlegum aðgerö-
um til þess að til gagnkvæmrar
viðurkenningar geti komið.
-Áfram verðúr farið í einu og
öllu eftir ákvæðum Dayton-
samkomulagsins í hernaðarmál-
um. Engar takmanir verða lag-
aðar á ferðir Nató- herliðsins,
rannsóknir og aðgang. Öllum
einstaklingum og stofnunum
verður tryggt ferðafrelsi um Bo-
sníu.
-Samningsaðilar láti þegar í
stað lausa alla borgaralega fanga
og einstaklinga sem haldið hef-
ur verið í nauðungarvinnu í
tengslum við átökin.
-Fallist er á að sköpuð verði
hagstæð skilyrði til efnahags-
samvinnu og þróunar, þ.á m.
frjálst streymi á vörum og þjón-
UStu. -GB/Reuter
Frakkland:
Lagt hald á vopn
skæruliða
Franska lögreglan handtók
24 manns og lagði hald á fjölda
vopna sem fundust í gær þegar
gerðar voru skyndileitir á 15
stöbum í París og nágrenni þar
sem grunað var að herskáir
múslimar hefðu bækistöðvar.
Að sögn innanríkisráðuneytis-
ins voru þessar aðgerðir í fram-
haldi af rannsókn sem hófst ár-
iö 1994 á skæruliðahópi mús-
lima sem talinn var undir for-
ystu tveggja bræðra frá Alsír.
Voru þeir grunaðir um að hafa
veitt alsírskum andspyrnu-
hreyfingum stuðning sinn.
Tudjman gagn-
rýndur
Helsti stjórnarandstöðu-
flokkur Króatíu gagnrýndi
Franjo Tudjman um helgina
fyrir að hindra lýðræbisþróun í
landinu, ýta undir persónu-
dýrkun á sjálfum sér og hafa
komið á fót einræði að suður-
amerískum hætti. „Króatía er
ekki þab lýöræöisríki sem mælt
var fyrir um í stjómarskrá ríkis-
ins fyrir fimm árum," segir í
ályktun flokksþings frjáls-
lyndra félagshyggjumanna
(HSLS) sem haldið var um helg-
ina, þar sem kosin vdr ný st jórn
flokksins. í október sl. vann
flokkur Tudjmans meirihluta í
þingkosningum en hann nábi
hins vegar ekki meirihluta í
höfuðborginni, Zagreb, þar
sem stjórnarandstöbuflokkarn-
ir hafa mynda meirihluta. Tu-
djman hefur ekki viljað viður-
kenna niðurstöður kosning-
anna og neitar ab skipa fulltrúa
stjórnarandstöðunnar í stöbu
borgarstjóra í Zagreb.
Friðargæsla á Balkanskaga:
Þjóbverjar tilbúnir í
slaginn
Volker Rúhe, varnarmálaráb-
herra Þýskalands, lýsti því op-
inberlega yfir í gær að ekkert
væri því lengur að vanbúnaði
að þýskir hermenn héldu til
Balkanskaga til þess að taka
þátt í friðargæslu þar á vegum
Atlantshafsbandalagsins. Þýska
ríkisstjórnin hefur hingað til
forðast að senda þýska her-
menn til Bosníu þar sem þeir
verði í návígi vib Bosníu-Serba,
en margir Serbar eiga erfitt meb
að treysta Þjóðverjum vegna
framferðis þýskra nasista gagn-
vart serbnesku andspymu-
hreyfingunni í seinni heim-
styrjöldinni. Helmut Kohl,
kanslari Þýskalands, hefur hins
vegar látið áhyggjur af þessu
lönd og leið og lagt metnað
sinn í að Þjóðverjar taki þátt í
starfi bandamanna sinna við
að tryggja frib í Evrópu. Reutn
Þýskaland: Arftaki Honeckers fyrir rétti vegna moröanna viö múrinn:
Kennir kaldastríðinu um
Egon Krenz, síðasti leiðtogi
Þýska alþýöulýðveldisins
sáluga (Austur- Þýskalands),
kom fyrir rétt í gær þar sem
hann er sakaöur, ásamt fjór-
um öörum meölimum í
framkvæmdastjórn Þýska al-
þýöulýöveldisins, um mann-
dráp vegna þeirra sem skotn-
ir voru af landamæravörö-
um viö flóttatilraunir.
Krenz sagðist harma þessi at-
vik, en bætti því viö að hvorki
hann né aðrir af æðstu ráða-
mönnum ríkisins hefðu getað
komið í veg fyrir þau. „Fram-
kvæmdastjórnin hafði aldrei
völd til þess að gera breytingar
á framvaröarríki milli tveggja
hernaðarblokka." Hann sagði
að ástandið á landamærunum
hefði verið afleiðing af kalda-
stríðsskiptingunni á Þýska-
landi, sem var viðhaldið af
Sovétríkjunum, og skipting
Þýskalands hefði komið í veg
fyrir aö til átaka kæmi milli
stórveldanna tveggja, Banda-
ríkjanna og Sovétríkjanna. Án
Berlínarmúrsins, sagöi hann,
„værum vib ekki ofanjarbar í
dag, Berlín hefði verið jöfnuð
við jörðu."
Krenz var einn yngsti með-
limur framkvæmdastjórnar-
innar og tók við af Erich
Honecker sem formaður að-
eins nokkrum vikum áður en
múrinn féll árið 1989. Hann er
ákærður fyrir sex manndráp
og tvær tilraunir til mann-
dráps. -GB/Reuter