Tíminn - 24.02.1996, Side 3

Laugardagur 24. febrúar 1996

3
Hugmyndir um aö koma tómum verkamannabústöb-
um aftur í notkun meb breytingu í kaupleiguíbúöir:
Félagsleg íbúða-
lán veitt beint
til einstaklinga?
Bakarar óttast aö Félag eggjaframleiöenda hunsi ályktun samkeppn-
isráös:
Vona aö fleiri hefji
framleiöslu á eggjum
Hugmyndir eru uppi um aö
breyta lögum um félagslega
húsnæbiskerfiö í þá veru aö
sveitarfélögum, sem aö und-
anförnu hafa setiö uppi meö
fjölda tómra íbúöa, veröi
heimilaö aö flytja þær milli
kerfa, þ.e. aö breyta íbúöum
úr félagslegum eignaríbúö-
um í félagslegar kaupleigu-
íbúöir á vegum sveitarfélag-
anna, í því skyni aö koma
þeim aftur í notkun. Einnig
eru nú til athugunar hug-
myndir sem félagsmálaráö-
herra hefur sett fram um aö
lán til kaupa félagslegra
eignaríbúöa hætti aö fara í
gegnum sveitarfélögin, held-
ur veröi þau veitt beint til
einstaklinga. Þeir geti síöan
valiö besta kostinn hverju
sinni, hvort sem um er aö
ræöa kaup á notaöri íbúö
eöa nýrri.
Að sögn Inga Vals Jóhanns-
sonar í félagsmálaráðuneytinu
var nefnd, sem starfar á þess
vegum og m.a. skipuö fullt-
rúm sveitarfélaganna, fengið
það verkefni að fjalla um fé-
lagslega húsnæðiskerfið og
hlut sveitarfélaganna í því.
Tvö atriði hafa þar einkum
Kennarar og
skólastjórar
ekki vanhæfir
Kennarar og skólastjórar
verba almennt ekki vanhæfir
til setu í sveitarstjórnum eftir
1. ágúst nk., samkvæmt áliti
félagsmálaráöherra. Ráöu-
neytið telur á hinn bóginn
eölilegt aö starfandi kennarar
verbi ekki skipaðir í skóla-
nefndir.
Álit félagsmálaráöherra er
svar við fyrirspurn frá stjórn
Samtaka sveitarfélaga á höfuö-
borgarsvæðinu um hæfi eða
vanhæfi starfsmanna grunn-
skóla eftir 1. ágúst nk.
í áliti ráðherra segir aö kenn-
arar og skólastjórar veröi al-
mennt ekki vanhæfir til setu í
sveitarstjórnum, frekar en aðrir
starfsmenn sveitarfélaga, vegna
starfstengslanna einna.
Hins vegar veröi skólastjórar
og aðrir stjórnendur ekki kjör-
gengir í skólanefndir. Jafnframt
telur ráðuneytið eðlilegt að
sveitarstjórnir leitist við að
skipa ekki starfandi kennara í
skólanefndir þar sem líklegt sé
aö þeir hafi hagsmuna aö gæta í
mörgum málum sem nefndin
fær til úrlausnar.
Ráðuneytið telur ennfremur
ab sveitarstjórnarmaður, sem
jafnframt er skólastjóri eða
kennari, geti oröiö vanhæfur
þegar til umfjölíunar eru ein-
stök mál sem varöa grunnskóla
eöa starfsmenn hans sérstak-
lega. Sem dæmi um slík mál eru
kjara- og ráöningamál starfs-
manna grunnskóla í sveitarfé-
laginu. Þá er einnig talið eölilegt
aö sá sveitarstjórnarmaður víki
sæti ef slík mál varöa annan
grunnskóla í sama sveitarfélagi.
-GBK
verið til skoöunar: Annars veg-
ar þau vandræöi sem mörg
sveitarfélaganna hafa staðið
frammi fyrir vegna félagslegra
íbúða sem seljast ekki. Sam-
kvæmt gildandi lögum er
sveitarfélögum skylt að kaupa
félagslegar eignaríbúðir
(verkamannabústaði) ef eig-
endur þeirra vilja losna við
þær, en síðan óheimilt að
leigja þær út, nema þá til al-
gjörra bráðabirgða, þótt ekki
hafi tekist aö selja þær.
Með formbreytingunni er
hugmyndin að auðvelda sveit-
arfélögum að vinna úr þessu
vandamáli og koma íbúðun-
um í notkun, þótt áfram verði
haldið opnum möguleika á að
selja þær ef aðstæður breytast.
Er nú unniö að athugun á því
hverju þurfi að breyta í gild-
andi lögum til að auðvelda
sveitarfélögunum að leysa
þetta vandamál og unnið að
drögum að frumvarpi um þá
breytingu.
í annan stað er nefndinni
falið að leita bestu leiða til
endurbóta á kerfinu til fram-
tíðar. Reynist hugmyndirnar
um að lán til kaupa félagslegra
íbúða færu beint til viðkom-
andi einstaklinga mundu
sveitarfélögin væntanlega
hætta að standa fyrir bygging-
um félagslegra söluíbúða og
skylda þeirra til endurkaupa á
íbúðunum væntanlega falla
niður. Lánþeginn yrði þá sjálf-
ur að koma íbúð sinni í sölu.
Við sölu mundi lánið sömu-
leiðis greitt upp að fullu, en
ekki fylgja íbúðinni. ■
Nýjum málum sem Barna-
verndarrábi bárust til úrlausn-
ar fjölgaöi úr 20 í 33 (um 60%)
milli áranna 1993 og 1994.
Mörg þeirra varöa fleiri en eitt
bam og rúmlega helmingur
barnanna er 5 ára eba yngri.
Andleg vanræksla/vanhæfi
foreldra er langsamlega al-
gengasta ástæöa fyrir inngripi
bamaverndarnefnda, en síban
kynferöisleg misnotkun og
aörar misþyrmingar í mun
færri tilvikum.
„Þegar vandamál foreldra eru
skoðuð nánar kemur í ljós að
tæplega tvær af hverjum þrem
mæðrum (64% og 60% umrædd
ár) eiga við alvarleg áfengis- og
vímuefnavandamál ab stríða",
segir m.a. í ársskýrslu Barna-
verndarráðs. Þar er átt við að
viðkomandi hafi einu sinni eða
oftar farið í meðferð án árang-
urs. „Alvarleg geðveila" móöur
er annað algengasta (21% og
30%) vandamálið og „mikill
greindarskortur" það þriöja.
Bakarar segja hugsanlegt aö
þeir hefji sjálfir framleiöslu á
eggjum fyrir sína félags-
menn, fái þeir ekki hagstæb-
ari verb frá eggjaframleið-
endum. Stjórn Bakarameist-
arafélags íslands lýsir
ánægju sinni meb niöur-
stööu samkeppnisrábs vegna
vinnubragba Félags eggja-
framleiöenda.
Bakarar óskuðu eftir áliti
samkeppnisráös vegna þess
sem þeir töldu vera ólögmæt
Meginvandi feðranna var sömu-
leiðis áfengis/vímuefnaneysla,
þ.e. í þeim tilvikum að upplýs-
ingar lágu fyrir. En í meira en
helmingi málanna vantabi upp-
lýsingar um feður barnanna,
vegna þess að þeir hafa ekki átt
beina aöild að málunum.
í ljósi þess að álíka stórt hlut-
fall landsmanna býr í Reykjavík
og á landsbyggöinni utan höf-
uðborgarsvæðisins (tæp 40% í
hvoru tilviki) þykir Barna-
verndaráði athyglivert að mál-
skot þessi ár eru 3- til 4-falt fleiri
úr Reykjavík (56% og 63%)
heldur en af landsbyggðinni
(22% og 14%). „Þab er erfitt að
gefa einhverja eina skýringu á
þessum mikla mun. Þetta er at-
hyglisvert og gæti verið áhuga-
vert að skoða þessi mál nánar",
segir í skýrslu ráðsins.
Barnaverndarráð hefur af-
greitt kringum 3/4 málanna
með úrskurbi en undir aðra af-
greiðslu falla m.a. mál sem dreg-
in hafa verið til baka af ein-
tilbob og samráð af hálfu Fé-
lags eggjaframleiðenda. í nið-
urstöðu sinni tekur sam-
keppnisráð undir gagnrýni
þeirra.
Haukur Leif Hauksson bak-
arameistari segir að þrátt fyrir
að bakarar séu ánægbir meb
niðurstöðu samkeppnisráðs
virðist þeim sem Félag eggja-
framleiðenda ætli ekki að
breyta vinnubrögðum sínum.
Haukur segir engan vafa á því
að bakarar borgi allt of hátt
hverjum ástæbum áður en til
úrskurðar kom. „Áöur en Barna-
verndarráð kveður upp úrskurð
verða að liggja fyrir sem gleggst-
ar upplýsingar um hagi viðkom-
andi barns eba ungmennis,
tengsl þess við foreldra, aðbún-
að, skólagöngu og hegðun inn-
an heimilis og utan svo og um
andlegt og líkamlegt ásigkomu-
lag þess", segir í skýrslu ráðsins.
Til að fullnægja þessu sé yfirleitt
verð fyrir egg miöað vib það
magn sem þeir kaupa. Hann
segir að bakarar hafi starfrækt
eggjabú hér áður fyrr og muni
hugleiða þann möguleika
sterklega að fara aftur að fram-
leiba egg, lagist eggjaverð til
þeirra ekki.
Bakarameistarafélagið von-
ast ennfremur til að fleiri hefji
framleiðslu á eggjum þar sem
markaðurinn sé að opnast.
-GBK
naubsynlegt að leggja mikla
vinnu í mál áður en til úrskurð-
ar kemur.
Úrskurðir Barnaverndarráðs
byggðust fyrra árið í langflest-
um tilvikum á lagagrein um for-
sjársviptingu. En síðara árið
(1994) var álíka oft farið eftir
þeirri grein eins og öðrum um
sérstök úrræöi án samþykkis
foreldra og um umgengni barns
í fóstri við kynforeldri. ■
Þormóbur rammi á Siglufiröi:
Malar gull á
Flæmska hattinum
Hagnaöur af rekstri Þormóös
ramma hf. á Siglufiröi varö
201,6 milljónir í fyrra, 10,2%
af veltu. Hagnaöurinn 1994
var „aöeins" 126 milljónir.
Góö rækjuveiði, á íslands-
mibum og ekki síður á Flæmska
hattinum, er helsta skýringin á
góðri afkomu.
-JBP
Nýjum málum hjá Barnaverndarráöi fjölgaöi um 60% milli ára:
Vímuefnavandi mæðra
algengasta vandamálib