Tíminn - 24.02.1996, Qupperneq 6
6
■mrr . r ■ , ,
Laugardagur 24. febrúar 1996
Akureyri tekur viö málefnum fatlaöra sem reynslusveitarfélag. Ráöherrar
komust ekki noröur til undirritunar vegna veöurs í gœr. Verkefnisfulltrúi:
Getum aukið þjónustu
fyrir sama fjármagn
Garöyrkju- og umhverfisskóli fyrir áhugafólk hefur
starfsemi:
í „Grænan skóla"
fyrir vorverkin
Akureyri verbur fyrst sveitar-
félaga til ab taka vib málefn-
um fatlabra sem reynslusveit-
arfélag. Samning Akureyrar-
bæjar, fjármálarábherra og fé-
lagsmálarábherra þess efnis
átti ab undirrita á Akureyri í
gær, en varb ab fresta til
þribjudags kl. 14, gefi þá veb-
ur til flugs. Akureyringar telja
sig geta bætt þjónustu vib fatl-
aba án þess ab auka vib þab fé
Hallgerbur Gísladóttir, sagn-
fræbingur, heldur fræbsluer-
indi sem nefnist Eldun —
matur — áttúra nk. mánudag.
Kristbergur
sýnir í Hafn-
arfiröi
í húsnæbi Hafnarfjarbarleik-
hússins vib Vesturgötu 11 í
Hafnarfirbi eru nú til sýnis
málverk eftir Kristberg Ó. Pét-
ursson. Þab eru myndir gerbar
á árunum 1989-95.
Verkin eru til sýnis alla daga
kl. 16-19 og á meban sýningar
leikhússins standa yfir. ■
Upplýsingamibstöb um sögu
íslensku vesturfaranna verbur
opnub á Hofsósi í sumar. Þar
verbur einnig upplýsingamib-
stöb þar sem afkomendur
þeirra sem fluttu vestur um
haf geta fengib upplýsingar
um ættir sína og ættingja á ís-
landi. Einnig geta íslendingar
leitab upplýsinga um afdrif
skyldmenna sem fluttu til
vesturheims og afkomendur
þeirra.
Byggöasafn Skagfirbinga ann-
ast uppsetningu sýningar um
vesturfarana og sér um aö safna
munum á hana. Byggbasafniö
mun hafa faglega umsjón meb
sýningunni en rekstur hennar
verbur í höndum fyrirtækisins
Snorra Þorfinnssonar á Hofsósi
sem rekur einnig upplýsinga-
þjónustu.
„Safniö" á Hofsósi veröur tví-
skipt. í öbrum hluta þess verbur
hin eiginlega sýning þar sem sjá
má muni og myndir frá tíma
vesturferöanna. í hinum hlut-
anum veröur upplýsingamiö-
stöö þar sem gestir geta kynnt
sér sögu vesturfaranna nánar.
Þar verbur m.a. lítib bókasafn
og upplýsingamiöstöö ættfræö-
innar.
Valgeir Þorvaldsson, fram-
kvæmdastjóri Snorra Þorfinns-
sonar, segir aö hugmyndin hafi
komiö í sínar hendur frá Feröa-
þjónustu bænda.
sem rennur til málaflokksins.
Þórgnýr Dýrfjörö verkefnis-
fulltrúi, sem hefur umsjón með
verkefninu fyrir hönd Akureyr-
arbæjar, segir ab samningurinn
feli í sér aö bærinn taki við
þjónustu Svæbisskrifstofu fatl-
aðra á Norðurlandi eystra við
Eyjafjarðarsvæðið. Um er aö
ræða verkefni sem kostar um
230 milljónir á ári og nálgast
því að vera milljarður á þeim
Erindi Hallgerðar fjalla m.a.
um þaö hvernig forfeður okkar
elduðu matinn, geymdu hann
og hvernig þeir urðu að laga sig
að náttúruöflum landsins vib
öflun og meðhöndlun matvæla.
Þar verður m.a. sagt frá því þýð-
ingarmikla hlutverki sem grjót-
ið gegndi við eldun matar og
hvernig matargeymsla og þjób-
legir réttir mörkuðust af skorti á
salti og korni. Sem skýrir m.a.
hvers vegna hér tíbkaðist lang-
tímageymsla í mjólkursúr í stór-
um stíl en það virðist vera sérís-
lenskt fyrirbæri.
Fræðslufundur HÍN með er-
indi Hallgerðar verður haldinn
mánudaginn 26. feb., ki. 20.30,
í stofu 101 í Odda, Hugvísinda-
húsi Háskólans. ■
„Ferðaþjónustan er aðili að
samstarfi ellefu Evrópuþjóða
sem nýtur stuðnings Evrópu-
samtakanna. í öllum þessum
löndum er verið að vinna ab því
að auðvelda fólki sem fór frá
Evrópu til Ameríku að finna
uppruna sinn í viðkomandi
landi."
Sýning Byggðasafnsins verður
í húsi gamla kaupfélagsins á
Hofsósi sem veriö er ab gera upp
ásamt tveimur nýjum viöbygg-
ingum. Húsib er frá árinu 1909
og eru viðbyggi ngarnar byggbar
í sama stíl. Valgeir, sem er húsa-
smiður, hefur umsjón með upp-
byggingunni.
fjórum árum sem verkefnib nær
yfir.
„Þetta er mjög fjölþætt starf-
semi sem bærinn tekur við. Þ.e.
ráðgjafarþjónusta, sambýli fatl-
aðra, verndabir vinnustaðir og
alls kyns stobþjónusta," segir
Þórgnýr.
Hann telur ab sveitarfélagið
geti rekið þjónustuna á hag-
kvæmari hátt en nú er gert, ekki
síst með því að samflétta hana
þeirri félagslegu þjónustu sem
er þegar veitt á vegum bæjarins.
„Þetta kerfi er mikill frum-
skógur. Við höfum dæmi um
þaö hér í bænum ab fatlaðir ein-
staklingar hafi þurft ab leita
þjónustu allt að sjö mismun-
andi aðila. Ef viö getum einfald-
að kerfið niður í t.d. fjóra aðila
verður það mikil bót fyrir báða
aðila. Þetta viljum við gera með
því að samflétta þjónustuna
þeirri sem bærinn veitir þegar.
Þannig er ætlunin að mynda
eina heild, eba eitt andlit, sem
veitir alla félagslega þjónustu.
Meginmarkmib samningsins er
að auka þjónustuna án þess að
það kosti meira fjármagn. Við
lítum á þetta sem mjög merki-
legt verkefni, sem ef vel tekst til
gæti orðib fordæmi fyrir önnur
sveitarfélög sem á eftir koma."
Þórgnýr segir að vinna að
þessum skipulagsbreytingum sé
þegar hafin þótt hún hefjist
formlega í dag. Hann á von á að
vinnan taki fjóra til fimrn mán-
uði. Hann segir aö hvorki sé
gert ráð fyrir þvi fyrirfram að
fækka eða fjölga starfsfólki við
breytingarnar.
Sigríður Sigurðardóttir, safns-
stjóri Byggðasafnsins, segir að
nokkuð erfiblega hafi gengiö að
safna munum sem tengjast
beint Vesturheimsferðum. Mib-
að er við 50 ára tímabil, þ.e.
1870-1920, en langflestir fluttu
á árabilinu frá 1873 og fram
undir aldamót.
Sigríður segir að safnið hafi
reyndar áhuga á öllum hlutum
frá þessu tímabili. Hún segir ab
fólk hafi tekið alls kyns hluti
meö sér vestur um haf. T.d. hafi
sumir flutt með sér pönnuköku-
pönnur, útskorna hluti og ýmis-
konar brúkshluti. Eina skilyrðið
var að hlutirnir tækju ekki mik-
Grænn skóli — frístundaskóli
fyrir áhugafólk um blóma-
skreytingar, garbrækt, skóg-
rækt, endurheimt og varö-
veislu landgæba og náttúru-
vernd — hefur starfsemi ab
Hallveigarstöbum v/Öldugötu
þann 27. febrúar nk. Nám-
skeibin standa allt frá einni
kvöldstund og upp í 6 vikur.
Kennsla fer fram milli klukk-
an 19.00 og 21.50 á kvöldin,
frá mánudegi til fimmtudags.
ið pláss, þar sem langt og
strangt ferðalag vestur um haf
beið feröalanganna. Á síðari
hluta tímabilsins tók fólk líka
myndir með sér. Þá segir Sigríð-
ur marga hluti hafa borist hing-
að frá Kanada' en erfitt hafi
reynst að nálgast þá. Til að byrja
með verður sýningin byggð að
hluta til á munum sem safnið
fær lánaða frá öðrum söfnum
en Sigríöur vonast til aö hægt
verði ab skipta þeim smám sam-
an út næstu árin.
Háskólinn á Akureyri mun
taka að sér ab safna upplýsing-
um fyrir ættfræðimiðstöðina og
sjá um faglega vinnu fyrir hana.
„Til að byrja með munu liggja
þar frammi einhverjar grunn-
upplýsingar. Innan tveggja til
þriggja ára hugsum við okkur að
búið verði ab tölvusetja þessar
upplýsingar og ganga þannig
frá þeim að hægt sé að hringja
frá Kanada eða Bandaríkjunum
og biðja um upplýsingar um
skyldfólk sitt á Islandi. Einnig
geta menn komið hingað og
forvitnast um ættingja sem fóru
vestur um haf og afkomendur
þeirra," segir Valgeir.
Talib er að um 14 þúsund ís-
lendingar hafi flutt vestur um
haf á þessum tíma og eru af-
komendur þeirra orðnir á annað
hundruð þúsund talsins.
Safnið veröur opnað í byrjun
júlí nk. -GBK
„Skólastjóri" Græna skólans
er Steinn Kárason garöyrkju-
meistari. Á vorönn býður skól-
inn upp á fjögur námskeið: Trjá-
klippingar (10 stundir). Trjá-
plöntuuppeldi og skógrækt (10
st.). Garðskipulag (20 st.).
Blómaskreytingar. Jafnframt
verður efnt til kvöldfyrirlestra
um garöskálaplöntur, ldippingu
þeirra og umhirðu og um vor-
verkin í garðinum. Grænn skóli
býður auk þess upp á vettvangs-
ferðir og sérsniðin hagnýt nám-
skeið og fyrirlestra fyrir hópa og
félög. ■
Listaklúbbur Leikhús-
kjallarans:
Hvaö er
smásaga?
Skáld og fræbingar munu
skoöa smásagnaformib frá
ýmsum hliöum næsta mánu-
dagskvöld í Listaklúbbnum og
velta þá fyrir sér hvaba eigin-
leikum frásögn þurfi aö vera
gædd til þess ab kalla megi
hana smásögu. Til dæmis má
geta þess aö árib 1992 gaf
bókaútgáfan Bjartur út bók-
ina Engill mebal áhorfenda
eftir Þorvald Þorsteinsson. Af-
ar skiptar skobanir voru um
bókina sem fólust einkum í
því ab menn voru ekki á sama
máli um hvar hún ætti heima
í flokki bókmenntanna.
Þorvaldur les um kvöldið upp
úr nýjum verkum sínum ásamt
þeim Kristínu Ómarsdóttur,
Einari Má Guðmundssyni og
Einari Kárasyni. Bókmennta-
fræðingamir Soffía Auður Birg-
isdóttir og Skafti Halldórsson
munu skoða form smásögunnar
út frá sjónarhóli bókmennta-
fræbinnar.
Dagskráin hefst kl. 20.30 og er
aðgangseyrir 500 kr. en 300 kr.
fyrir félaga í Listaklúbbnum og
námufélaga.
Hiö íslenska náttúrufrœöifélag:
Matargerð
forfeðranna
-GBK
Sögu íslensku vesturfaranna gerö skil á Hofsósi:
Ættfræðimiðstöð og sögusýning
Gamla pakkhúsib á Hofsósi, nýuppgert. Húsib var reist 1777. Tímamynd: Ásgeir