Tíminn - 24.02.1996, Blaðsíða 7

Laugardagur 24. febrúar 1996

7
Mjög mikiö lagt upp úr öryggiskröfum viö qerb
Hvalfjarbarganga:
Neyöarsímar meö
500 m millibili
Mjög miklar öryggiskröfur
veröa haföar aö leiöarljósi
viö byggingu Hvalfjaröar-
ganganna og litiö til erlendra
fyrirmynda hvaö varöar ör-
yggisstaöla. Slysatíöni í jarö-
göngum er almennt mun
minni en á opnum vegum.
Hvaö jaröskjálftahættu varö-
Lögreglu- og slökkviliös-
menn gagnrýna stjórnvöld:
Neybarsím-
svörun verði
hjá opinber-
um aoilum
Landssamband lögreglu-
og slökkviliösmanna átel-
ur harölega þá ákvöröun
aö bjóöa út neyöarsím-
svörun og færa í hendur
einkarekinna fyrirtækja
og félagasamtaka meö
eignarhlut upp á 72%.
Á öllum Noröurlöndum
sé eignarhald á neyöarsím-
svörun alfariö í höndum
opinberra aðila. „Engin
haldbær rök styöja aö eign-
arhald einkarekinna fyrir-
tækja leiöi í raun til sparn-
aðar, heldur þvert á móti til
aukins kostnaöar," segir í
ályktun frá samtökunum.
Þá segir einnig að reynsla af
eðli vettvangsvinnu sé einn
lykilþátta þess aö viðbragðs-
aöili vinni hnökralaust úr
útkalli. -BÞ
ar er þaö niðurstaða rannsókna
að nær engar líkur séu á svo
miklum jarðhræringum að slys
gætu oröið í göngunum. Þegar
náttúruhamfarirnar uröu í jap-
önsku borginni Kobe, 17. janú-
ar 1995, varð gríðarlegt mann-
og eignatjón. AIls eru átta jarö-
göng í Kobe og skemmdust þau
afar lítið, nema helst viö
munna, samkvæmt upplýsing-
um frá Speli hf. í alþjóðlegri
rannsóknarskýrslu um afleið-
ingar Kobeskjálftans segir með-
al annars: „Skemmdir á neðan-
jaröarmannvirkjum, svo sem
námum, jarðgöngum eða neð-
anjarðarbrautum, eru mjög
sjaldgæfar í jarðskjálftum."
Öll hönnun Hvalfjarðar-
ganga sem varðar eldvarnir er
byggð á norskum reglum og
stöðlum, eins og mælt er fyrir
um í samningi Spalar hf. og
samgönguráðuneytisins.
Reynsla Norðmanna sýnir að
gera má ráð fyrir að bíll stöðv-
ist vegna bilunar einu sinni á
tveggja mánaða fresti, að fólk
meiðist í óhappi í göngunum
einu sinni á sex árum og að
einu sinni kvikni í bíl í göng-
unum á átta ára fresti. Samt
sem áður eru öryggiskröfur
mjög harðar og má þar nefna
að neyðarsímar eru meö 500
metra millibili, sólarhringsvakt
verður í beinu sambandi viö
slökkvilið, slökkvitæki eru meö
250 m millibili, eldþolið efni í
klæðningu,.varaaflstöð og gul
leiðarljós. Göngin eru alls
5.770 m að lengd, þar af eru
sprengd göng undir sjó 3.750
m.
-BÞ
Huröarlaust neyöar-
skýli á Fimmvöröuhálsi
Frá Stefáni Böbvarssyni, fréttaritara Tím-
ans í uppsveitum Arnessýslu:
Fyrir skömmu varð þess vart
að útihurð hafði verið tekin af
neyðarskýli Björgunarsveitar
Austur-Eyfellinga við Fimm-
vörðuháls. Hvorki er vitað hvað
af hurðinni hefur orðið né
hversvegna henni var stolið.
Geta menn sér þess til að ferða-
langar á bílum hafi tekið hurð-
ina til að „fleyta" sér í lausasnjó
og beri það vott um samfélags-
lega siðblindu að láta a.m.k.
ekki vita.
Á dögunum fóru tveir björg-
unarsveitarmenn, þeir Ásbjörn
Óskarsson og Baldvin Sigurðs-
son, ásamt Sveini Óskari Ás-
björnssyni aðstoðarmanni, meö
efni og verkfæri og smíðuðu
nýja hurð. Mega hurðarþjófarn-
ir vita að með athæfi sem þessu
eru þeir ekki bara aö stela hurð,
heldur líka tíma, fyrirhöfn og
fjármunum samborgaranna, • en
umfram allt öryggi sem reynt
hefur verið aö búa þeim sem '
ferðast utan alfaraleiða.

Núna strax nœstu daga veröur byrjaö afalvöru á Hvalfjaröargöngunum. Framundan ergerö 4-5 km neöansjáv-
arganga, sem eiga aö kosta um 4.000 milljónir króna. Tímamynd Ámi Bjarna
Ólafur Sigurgeirsson á Þaravöllum segir jarögöng undir Hvalfjörö
eiga eftir aö koma landsmönnum i koll:
Éitt mesta umhverfis-
slys sögunnar
„Þessi göng eru eitt mesta um-
hverfisslys landsins og stór-
skaði fyrir okkur hér og alla
landsmenn. Göngin eiga eftir
að verða dragbítur á þjóðfé-
laginu í áratugi og komast
sennilega aldrei í gagnið,"
sagði Ólafur Sigurgeirsson,
bóndi á Þaravöllum í Innri-
Akraneshreppi, í samtali við
Tímann í gær.
Ólafur er einn þeirra sem bar-
ist hafa hvað mest gegn Hval-
fjarðargöngum. Hann telur nýja
veginn aö göngunum, sem mun
liggja um landareign hans,
brytja jörðina niður og auk þess
muni mikil mengun fylgja. Ól-
afur hefur bent á aö gangagerð
hefði betur orðið viö svokallaða
Kiðafellsleið, enda liggi það bet-
ur við landsmönnum. Honum
finnst fráleitt aö göngin muni
styrkja byggð á Vesturlandi,
eins og haldið hefur verið fram.
„Af hverju ættu Reykvíkingar að
vilja flytja hingað uppeftir til að
stunda vinnu í Reykjavík? Það
er engin vinna hér á svæðinu.
Það á eftir að verða hrein öfug-
þróun, miðað við það sem þess-
ir menn ímynda sér. Smátt og
smátt er öll verslun og þjónusta
að flytjast til Reykjavíkur og ef
einhver mun fara þessi göng,
sem ég efast nú um, munu þau
fremur verða til ab styrkja þá
þróun."
Ólafur segist ekki viss um
Ólafur Sigurgeirsson.
hvort hann eða nágrannar hans
muni sitja áfram, en allmargir
bændur í nágrenni við Þaravelli
munu vera andvígir göngunum.
Hann útilokar ekki að höfða
skaðabótamál á hendur ríkinu,
enda stórskerði nýi vegurinn
lífsafkomu. „Það viröist sem
þessir menn séu með öll stjórn-
völd á bak við sig og við mun-
um sennilega ekki ná að stöðva
þetta hébanaf. Hins vegar er alls
óljóst hvort gerð ganganna er
framkvæmanleg. Ef til vill eyöi-
leggja þeir allt og tæta og hætta
síðan við allt saman. Eg veit
ekki betur en verkfráeðingar og
aðrir hafi reynt að opna augu
þeirra fyrir ýmsum hættum.
Maöur sér bara í sambandi við
Vestfjarðagöngin að þar lentu
menn á ógrynni vatns, en hér
verða menn með heilan sjó fyr-
ir ofan sig."
-BÞ
Kostar milljarba ab breikka allar einbreibar brýr á
landinu:
Brúin yfir Botnsá
breikkuð á þessu ári
„Ekki liggja fyrir nákvæmar
upþlýsingar um hvað kosta
muni að breikka allar ein-
breiöar brýr á þjóðvegum
landsins, en sú upphæö
Snarpur skjálfti arib 1784 þar sem
H valfj arðargöngin ver&a grafin
í tilefni af undirritun
samninganna um Hval-
fjarðargöngin hafa menn
rifjab upp sögur af land-
skjálftum.
I bók Þorvalds Thoroddsen,
Landskjálftar á íslandi, segir
Magnús Stephensen eftirfar-
andi, staddur á þeim slóðum
sem göngin verða gerð, 1784:
„14. ágúst var ég staddur á
Innra-Hólmi á Akranesi:
milli kl. 4 og 5 e.m. hristust
þar hús öll, eins og allt ætlaði
niður að keyra og allir hlupu
út og ég líka; öll suðurhlíðin
á Akrafjalli var hulin reykjar-
mekki, því alls staðar féllu
skriður, og stór björg féllu úr
sjávarhömrunum fyrir neðan
bæinn. Næstu nótt fann ég,
og aðrir á bænum, smákippi
svo ég vaknaði, en hinn 16.
s.m. dundi yfir annar langur
og hræðilegur jarðskjálfti,
nærri eins harður og hinn
fyrsti."
í sömu heimild segir enn-
fremur um árið 1874: „í
Borgarfirði voru jarðskjálfta-
kippirnir sumstaðar allsnarp-
ir, en kippurinn 10. septem-
ber var þó einna harðastur; í
öllum kippum fannst hreyf-
ingin koma úr NA. í Staf-
holtsey bilaði fornfálegur
veggur, vökvi fór úr ílátum
og bylgjur 11/2 alin á breidd
sáust á síkinu við bæinn. Á
Fossum fannst mikið til allra
jarðskjálftanna og meira en á
öðrum bæjum þar í grennd."
(Stafsetningu breytt til nú-
tímamáls). -BÞ
hleypur á milljöröum króna,"
sagbi Halldór Blöndal sam-
göngurábherra í svari viö fyr-
irspurn frá Ragnari Arnalds
um hvab líbi framkvæmdum
vib einbreibar brýr.
Ragnar Arnalds sagði að slys-
um fjölgi við einbreiðar brýr.
Samkvæmt upplýsingum Vega-
gerðar ríkisins hafi orðið 108
slys við þær aðstæður á undan-
förnum sjö árum, og 17 slys hafi
orðið við eina og sömu brúna á
þessum tíma. Ennig benti hann
á að mörg þessara slysa hafi orð-
ið á Norðurlandsvegi í Húna-
vatnssýslum.
Halldór Blöndal sagði að
margar einbreiöar brýr væru á
þessari leið, en flest slysanna
heföu þó orðið á brúm yfir
Þjórsá og einnig Botnsá í Hval-
firði þar sem 17 slys hafi orðið á
sjö árum. Fyrirhugað væri að
breikka brúna yfir Botnsá á
þessu ári og hyrfi hún þá úr
hópi þessara slysagildra. -ÞI