Tíminn - 27.02.1996, Blaðsíða 11

Þri&judagur 27. febrúar 1996
mmm
11
UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . . UTLÖND . . .
Forseti Tœvans borubrattur þrátt fyrir ógn-
andi athœfi Kínverja:
Segist luma á
18 „handritum"
a& mótabgerðum
Lee Teng-hui, forseti Tæ-
vans, sagði í gær að ríkis-
stjórnin hefði búið sig vel
undir hótanir og yfirgagns-
semi stóra nágrannans í
noröri, meðal annars hefðu
veriö unnin 18 „handrit" að
ólíkum viðbrögðum eftir því
til hvaða aðgerða Kína
myndi grípa. Þar á meðal
hafa verið undirbúin ákveð-
in viðbrögð við því ef Kín-
verjar ætla sér aö nota heræf-
ingar til þess að spilla fyrir
kosningunum sem eiga að
fara fram þann 23. mars nk.
Svonefnt meginlandsmála-
ráð ríkisstjórnarinnar sagðist
raunar ekki hafa trú á því að
Kínverjar myndu láta verða af
því að ráðast á eyjuna, þrátt
fyrir áætlaðar heræfingar sem
hafa aukið enn spennuna á
milli ríkjanna tveggja, sem
eldað hafa grátt silfur saman
frá 1949.
Lee sagði að ríkisstjórnin
hefði í undirbúningi sínum
gert ráð fyrir þeim möguleika
að Kína myndi reyna að grafa
undan stöðugleika í Tævan
fyrir kosningarnar, og ákveðn-
ar viðbragðsaðgerðir hefðu
verið undirbúnar. „í raun og
veru hafði ríkisstjórnin þegar
fyrir þrem til fjórum mánuð-
um undirbúið handrit að við-
brögðum gegn Kína. Ef þeir
gera eitthvað, grípum við til
annarra aðgerða til mótvægis.
í heildina eru til 18 slík hand-
rit," sagði Lee, en fór ekki nán-
ar út í að lýsa efni þessara
„handrita".
Að sögn varnarmálaráðu-
neytisins eru Kínverjar að
safna saman um 150.000 her-
mönnum til heræfinga við
suðausturströndina beint á
móti Tævan. Lee gerði hins
vegar lítið úr þessum æfing-
um. „Kommúnistarnir sjá að
við erum að halda kosningar,
og þá sjá þeir rautt. Þess vegna
setja þeir þessar æfingar á svið
og reyna að hræða okkur. Það
ætti enginn að veita því neina
athygli." Og William Lee, tals-
maður meginlandsmálaráðs-
ins, tók í sama streng: „Eftir að
hafa vegiö og metið kosti og
galla þess að Kína fari í stríð,
getum við ekki séð að Kína
hafi nein áform um að hefja
stríð."
-GB/Reuter
Þessir tveir eftirlaunaþegar ÍRússlandi hafa gripiö til þess ráös aö nota rusladall fyrir borö svo þeir geti tek-
iö eina skák í almenningsgaröi í Pétursborg, og iáta þaö ekki á sig fá þótt kalt sé íveöri. Þaö mun vera ekki óal-
gengt aö aldraöir borgarar í Rússland eyöi deginum aö meira eöa minna leyti í almenningsgöröum, og eru gjarn-
an fundvísir á aö finna sér þar eitthvaö viö aö vera, líkt og félagarnir tveir á myndinni. Reuter
Louis Farrakhan aö lokinni ferö sinni um Afríku og Austurlönd nœr:
Hvetur til rannsóknar
Louis Farrakhan, leibtogi Þjóðar
íslams, hvatti ríkisstjórn Banda-
ríkjanna eindregið til að hefja
rannsókn á umdeiidri ferð sinni
til Afríku og Austurlanda nær,
þar sem hann kom meðal annars
til „bannríkjanna" þriggja, Líbíu,
íraks og íran. Sagðist hann ætla
að þiggja fjárhagsaðstoð sem Mu-
ammar Gaddafi bauð honum, ef
á þyrfti að halda.
„Standið við stóru orðin. Færið
mig fyrir þingið. Það er kominn
tími til að spilin verði lög á borðið,"
sagði Farrakhan, blökkumannaleið-
toginn sem stóð fyrir fjöldagöngu
blökkumanna á síðasta ári, í fjög-
urra tíma ávarpi sem hann er vanur
að halda árlega á „degi frelsarans".
„Ég vii að þið færið mig fyrir þingið
og krefjist þess að ég lýsi mig njósn-
ara erlendra afla. Og þá 'ætla ég að
minna á hve margir öldungardeild-
arþingmenn eru heiðursmeðlimir á
ísraelsþingi," bætti hann við, en
Farrakhan hefur oft lýst andstöðu
Tvœr sjálfsmorösárásir uröu 25 manns aö bana í Israel á sunnudag:
Hamas-hreyfingin sýnir tennurnar á ný
Þegar ísraelska öryggisþjón-
ustan Shin Bet kom „verk-
fræðingnum", helsta
sprengjusérfræðingi Hamas-
hreyfingarinnar, fyrir kattar-
nef með sprengjuárás í síðasta
mánuði töldu margir að með
því hefði skæruliðum Hamas
verið komið í skilning um það
að vonlítið væri að halda
áfram á sömu braut og hingað
til. En „lærisveinar verkfræð-
ingsins" sýndu fram á það sl.
sunnudag, þegar þeir urðu 25
manns að bana í sjálfsmorðs-
sprengjuárásum, að þeir hefðu
lært fræði meistara síns vel.
„Vítahringur ofbeldis og
hefndaraðgerða er hafinn að
nýju," sagði heimiidarmaður
innan öryggisþjónustunnar. „Ég
tel að ísrael muni að nýju beina
spjótunum að Ieiötogum Qas-
sam," en Izz el-Deen al-Qassam
sveitirnar eru hernaðararmur
Hamas, sem em víðtækari pólit-
ísk, trúarleg og félagsleg samtök.
ísraelsmenn hafa ekki neitað
því að bera ábyrgð á dauða með-
lima Qassam, þ.á m. Yayha Ayy-
ash, sem gekk undir viðurnefn-
inu „verkfræðingurinn", en
hann lést þegar sími sem hann
var að tala í sprakk í loft upp.
Allt benti til þess að þar hefði
Shin Bet verið að verki.
„Ég veit ekki hvort ísraels-
menn drápu Yayha Ayyash,"
sagði fyrrverandi -yfirmaður
Shin Bet, Karmi Gillon, sem al-
mennt er taliö að hafi staðið á
bak við drápið á Ayyash og lét af
embætti skömmu síðar. „En það
er mikilvægt að Yayha Ayyash
sé ekki á meðal okkar lengur."
Gillon gefur lítið fyrir þær yfir-
lýsingar Hamas um að spreng-
ingarnar tvær á sunnudaginn
séu aðeins hefndaraðgerðir.
Qassam sé í blóðugu stríði við
ísrael og berjist með öllum ráð-
um gegn samningum ísraels og
Arafats um sjálfsstjórn Palesínu-
manna.
Sumir aðrir starfsmenn örygg-
isþjónustunnar sem og margir
Palestínumenn telja að spreng-
ingarnar á sunnudag beri vott
um vonbrigði og reiði Hamas
vegna lítils árangur í samning-
um við Arafat og ísrael. Hamas
hefur haldið aftur af sér frá því í
ágúst sl. til þess að tefja ekki fyr-
ir brottflutningi ísraelskra her-
manna frá Vesturbakkanum. Yf-
irmenn hjá Quassam - héldu á
lofti hugmyndinni um vopna-
hlé í þeirri von aö ísraelsmenn
myndu sleppa liðsmönnum
Hamas úr fangelsi og lofa að elta
þá ekki uppi til að drepa þá.
Morðið á Ayyash ýtti hins
vegar undir málflutning harð-
línumanna innan hreyfingar-
innar sem byrjuðu þegar í stað
að leggja á ráðin um nýjar sjálfs-
morðsárásir. Stjórnmálaforusta
Hamas hélt raunar áfram við-
ræðum við Arafat til þess að
styrkja stöðu sína meðal Palest-
ínumanna. En Qassam — sem
samanstendur af innan við 100
manns að því er talið er — þurfti
að sýna fram á það í eitt skipti
fyrir öll að þeir hefðu það enn á
valdi sínu að setja alvarlega strik
í reikninginn í friðarsamninga-
ferlinu, auk þess sem þeir hafa
talið að þeir gætu engan veginn
látið þess óhefnt að forustumað-
ur þeirra hafi verið drepinn.
-GB/Reuter
sinni við Gyðinga og haft í frammi
öfgakennd ummæli um þá.
Farrakhan sneri aftur í síðustu
viku úr ferð sinni til 20 ríkja í Afr-
íku og Austurlöndum nær, og var
gagnrýndur harðlega, m.a. af utan-
ríkisráðuneyti Bandaríkjanna, fyrir
að vera að „ólátast með einræðis-
herrum" í írak, Líbíu og íran,
„bannríkjunum" svokölluðu sem
Bandaríkin og fleiri ríki hafa reynt
að einangra á alþjóðavettvangi.
M.a. var þess krafist á þingi að gerð
yrði opinber rannsókn á ferðum
hans.Meðan á ferðinni stóð var
haft eftir Farrakhan að Guð myndi
eyða Bandaríkjunum „fyrir hendi
múslima" og að sögn voru honum
boðnar milljónir’ dollara í fjárhags-
aðstoð frá Gaddafi. „Gaddafi er
byltingarmaður. Hann er vinur
minn. Hann er bróðir minn," sagði
Farrakhan.
Hann neitabi hins vegar fréttum
um það frá írak að hann hefði kall-
að Bandaríkin „stóra djöful". „Ég er
ekki óvinur. Bandaríkjanna. Ég
sagbi aldrei að Bandaríkjunum yrði
eytt af múslimum. Bandaríkin em
verndað svæði. Guð hefur leyft
Bandaríkjunum að leggja niður öll
stórveldi. Og hann skildi Bandarík-
in eftir handa sjálfum sér," sagði
hann. Hins vegar bætti hann því
við að Gyðingar hefðu „vafið grip-
örrnum sínum um Bandaríkja-
stjórn."
-GB/Reuter
Bandarískur áfrýjunardómstóll úrskuröar:
Bannab að nota gasklefa viö
daubarefsingu í Kaliforníu
Áfrýjunarréttur í Bandaríkj-
unum úrskurbaði í síbustu
viku ab notkun gasklefa í
Kaliforníu til ab framfylgja
líflátsdómi sé brot gegn
stjórnarskrá Bandaríkjanna
þar sem lagt er bann vib
grimmdarlegum og óvenju-
legum refsingum. Michael
Laurence, lögfræbingur sem
hefur barist fyrir því ab hætt
verbi ab nota gasklefana,
spábi því ab þessi úrskurbur
verbi til þess ab gasklefar
verbi ekki notabir framar í
Bandaríkjunum.
Úrskurðurinn var á þá leið
að notkun gasklefanna bryti
gegn 8. viðauka stjórnarskrár-
innar vegna þess að hætta sé á
að hinn dæmdi líði „skelfileg-
ar kvalir" í allt að nokkrar
mínútur, sem geti vart talist
annað en grimmdarleg og
óvenjuleg refsiaðferð.
Árið 1992, skömmu eftir að
mál var höfðað á hendur Kali-
forníufylki vegna gasklef-
anna, var lögum fylkisins
breytt þannig að unnt væri að
nota banvæna sprautu í stað-
inn fyrir gasklefa við fullnæg-
ingu líflátsdóms. Notkun gas-
klefanna var síðan bönnuð
með úrskurði undirréttar árið
1994, og hefur áfrýjunarrétt-
urinn nú staðfest þann dóm.
Laurence sagðist vera mjög
ánægður með ab í Kaliforníu
væri ekki lengur hægt „aö
pynta fólk til dauða í gasklef-
anum í San Quentin."
Gasklefar hafa til þessa ver-
ið notaðir í þrem fylkjum
Bandaríkjanna, auk Kaliforn-
íu: Mississippi, þar sem nú er
smám saman verið að draga
úr notkun þeirra, og Arizona
og Norður-Karólínu, þar sem
þeir sem hlotið hafa lífláts-
dóm eiga kost á því ab velja
hvort dómnum verði full-
nægt í gasklefa eða á annan
hátt. Þótt úrskurðurinn taki
eingöngu til Kaliforníu, taldi
Laurence að úrskurðurinum
yröi beitt í hinum fylkjunum
líka til þess að fá notkun gas-
klefanna afnumda.
-GB/Reuter