Tíminn - 06.03.1996, Blaðsíða 9

Mi&vikudagur 6. mars 1996
ma#z.—
WWIli
9
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
ísrael:
Tilbob um
vopnahlé
Hamas, samtök palestínskra mús-
lima, bubust til þess at> binda
endi á sjálfsmorðsárásir ef ísraels-
menn leita ekki hefnda fyrir 57
manns sem létust í fjórum
sprengjuárásum á rúmri viku.
Þetta tilbob kom á sama tíma og
ísraelskir hermenn innsigluðu
heimili árásarmannanna og hertu
tök sín á Palestínumönnum, en allt
var það liður í stríði ísraelsmanna
gegn öfgamönnum sem Peres for-
sætisráðherra lýsti yfir á sunnudag-
inn. Hamas hafbi komið með svip-
að vopnahléstilboð á sunnudaginn
eftir að sprengja hafði sprungið í
strætisvagni í Jerúsalem, en strax
daginn eftir varð enn ein sjálfs-
morðssprengingin í Tel Aviv þar
sem 13 manns létust.
Qassam^ sem er hernaðararmur
Hamashreyfingarinnar, gaf frá sér
yfirlýsingu í gær þar sem hann seg-
ist munu fara að tilmælum pólit-
ískra leiðtoga sinna og engar árásir
gera þar til í júlí. Árásirnar myndu
hins vegar halda áfram ef ísraels-
menn láta af því verða að leita
hefnda fyrir sprengjuárásirnar.
Svo virðist sem klofningur sé
Sjómenn geta krafist
kominn upp innan Hamashreyfing-
arinnar á milli harölínumanna og
þeirra sem mæla með viðræðum við
Jasser Arafat, forseta sjálfstjórnar-
svæðis Palestínumanna. Að sögn
ísraelsku leyniþjónustunnar er ekki
vitað hvort yfirmenn Hamas hafi
fulla stjórn á öllum liðsmönnum
sínum á Vesturbakkanum og Gaza-
svæðinu.
Peres getur hins vegar varla leyft
sér að fallast á vopnahlé við skæru-
liða Hamas, sem hann hefur kallað
hryðjuverkamenn. Kosningar eru á
næsta leiti í ísrael og á Peres nú fullt
í fangi með að sannfæra ísraelsbúa
um að honum sé treystandi til þess
að halda áfram um stjórnartaum-
inn og tryggja landsmönnum ör-
yggi. Hann gaf hermönnum sínum
frjálsar hendur á mánudag til að
leita allra ráöa til að koma í veg fyr-
ir frekari sprengjuárásir. -CB/Reuter
Þúsundir Serba
hafa yfirgefiö heimkynni sín í Sarajevóborg af ótta viö hefndaraö-
geröir af hálfu múslima og Króata, en sambandsstjórn Króata og múslima hefur tekiö viö völdum íöllum hverfum
borgarinnar samkvaemt friöarsamkomulaginu sem gert var í Dayton í Bandaríkjunum. Þúsundir aö auki eru aö
búa sig undir flutning, og þessir voru aö hlaöa búslóö sinni á vörubíla ígær íeinu úthverfa borgarinnar. neuter
Heimsókn Johns Majors til Hong Kong:
Spilaði snjallt úr lélegum spilum
skababóta fyrir ab fá
ekki ab veiba í landhelgi:
ESB opnar
flóðgátt
Evrópudómstóllinn hefur fengið
ríkisborgurum í abildarríkjum
Evrópusambandsins öflugt vopn í
hendur meb því ab úrskurba ab
ríkisstjórnir þeirra verbi ab bæta
einstaklingum þann skaba sem
þeir verba fyrir ef lögum ESB er
ekki framfylgt í landinu.
Þetta þýbir m.a. að breska ríkis-
stjórnin þarf að greiða spænskum
fyrirtækjum skaðabætur vegna þess
ab þeim var meinab að stunda fisk-
veiðar innan breskrar landhelgi, í
trássi við reglur ESB.
Viðbrögð Breta við þessum tíð-
indum voru hörð. Breskur ráðherra
sagði að það væri glórulaus dómsúr-
skurður sem heimilaði spænskum
sjómönnum að krefjast skaðabóta
fyrir að vera útilokaðir frá breskri
landhelgi. Bretar jnyndu örugglega
taka þetta mál upp á ríkjaráðstefn-
unni sem hefst síðar í mánuðinum
þar sem ræba á framtíðarskipulag
Evrópusambandsins.
Franskir bjórframleiðendur hafa
einnig krafist skaðabóta frá Þýska-
landi vegna þess að þeim hefur ekki
verið heimilað ab flytja bjór til
Þýskalands vegna sérstakra laga þar
í landi um hreinleika bjórs, sem tal-
in eru brjóta í bága við lög ESB.
Lögfræðingar segja að með þess-
um úrskurði gæti farið af stað skriba
skababótamála í abildarríkjum ESB,
en reyndar er dómsstólum í hverju
landi gert að meta það í hverju til-
viki hvort brotin séu nógu alvarleg
til þess að skaðabótakröfur eigi rétt
á sér.
„Þab veröur gífurlegur þrýstingur
núna á aðildarríkin um að hrinda
reglum í framkvæmd innan tilskil-
inna tímamarka vegna þess að ef
það er ekki gert er allt opib fyrir
skaðabótakröfur," sagði Nicholas
Forwood, lögfræbingur í Brussel
-GB/Reuter
Að loknum leiðtogafundi As-
íu- og Evrópuríkja um helg-
ina hélt John Major, forsætis-
ráðherra Bretlands, í opin-
bera heimsókn til Hong
Kong. Móttökurnar sem
hann fékk þar voru heldur
kuldalegar, a.m.k. til ab byrja
meb, enda eru íbúar Hong
Kong flestir hverjir ekkert yf-
ir sig hrifnir af því aö Bretar
ætli að afhenda Kínverjum
öil völd yfir Hong Kong þann
30. júní 1997.
En John Major var með
nokkur tromp á hendi, sem
hann spilaði út í heimsókninni
og virðist sem honum hafi tek-
ist með því að afla sér heldur
meiri velvildar mebal lands-
manna en hann naut áður —
sem mörgum þykir jaðra viö
kraftaverk. Og þegar nánar er
skoðað virðist mörgum sem
trompin hafi e.t.v. ekki verið
jafn sterkur leikur og Ieit út fyr-
ir í byrjun.
Dorothy Ribeiro er 83 ára
gömul og segist hreint ekki
vera með nein áform um að
fara frá Hong Kong úr þessu.
Hún er, eins og 28 stallsystur
hennar, ekkja eftir hermann
frá Hong Kong sem barðist fyr-
ir Breta í seinni heimsstyrjöld-
inni.
Eitt helsta trompið sem Maj-
or hafði upp á að bjóða í heim-
sókn sinni, var að hann hét
þessum 29 öldruðu konum að
þær fengju leyfi til þess að fá
breskt vegabréf og þar með ab
ferðast tíl Bretlands hvenær
sem þeim sýndist og búa þar ef
þær kærbu sig um. Meb þessu
tók hann litla sem enga pólit-
íska áhættu, því jafnvel hörð-
ustu andstæbingar þess að
heimila útlendingum landvist
í Bretlandi færu varla að fetta
fingur út í það þó nokkrum há-
öldruðum konum verði hleypt
inn fyrir. En þetta útspil virbist
hafa dugab til þess að heim-
sóknin sem fyrirfram þótti
dæmd til að misheppnast sner-
ist alveg óvænt upp í sigurför.
Þegar John Major hélt á brott
frá Hong Kong á mánudag ríkti
almenn ánægja með heim-
sóknina.
Dagblaðið South China
Morning Post, sem er áhrifaríkt
dagblað í Hong Kong, benti þó
á það að lofor Majors breyttu
ekki þeim veruleika sem við
blasir. Og töluvert vantar upp á
að útspilið fullnægi þeim kröf-
um sem uppi eru meðal al-
mennings í Hong Kong, þar
sem óvissan um framtíðina
verður stöðugt meiri eftir því
sem líöur nær því að Kína taki
þar við völdum.
Sífellt fleiri hafa verið að
krefjast þess að allir íbúar Hong
Kong fái full réttindi sem
breskir ríkisborgarar til þess að
þeir geti flúið til Bretlands ef
ástandið versnar eftir að um-
skiptin um mitt næsta ár hafa
farið fram. Þótt 29 konur muni
fá í hendurnar þá pappíra sem
gerir þeim kleift að búa í Bret-
landi ef þær vilja, þá fékk af-
gangurinn af íbúum Hong
Kong ekki annað en loforð um
að þeir myndu ekki þurfa að
sækja um vegabréfsáritun ef
svo skyldi fara að þá fýsti til
Bretlands. En það myndi þá að-
eins gilda í sex mánuði, ekki
væri um varanlegt dvalarleyfi
að ræða þótt væntanlega yrðu
mál þeirra skoðuð þegar til
Bretlands væri komið.
Og hann mælti fyrir frekar
daufum eyrum þegar hann
lýsti því hátíðlega. yfir: „Þið
verðið aldrei ein á báti." Og
þótt hann hafi heitið því að ef
Kínverjar brjóti samningsskil-
mála sem eiga að tryggja það
að íbúar Hong Kong njóti
óskoraðs frelsis eftir yfirtökuna
eins og fyrir, muni muni Bretar
grípa til allra þeirra ráða sem til
boða stæðu, jafnt lagalegra
sem annarra, þá eiga ýmsir
bágt með að sjá fyrir sér hvað
þá myndi gerast. „Hvað ættu
Bretar að gera? Senda herskip?
Ég held varla," sagði Alan Au,
verðbréfasali í Hong Kong.
Margir líta svo á að það séu
ekkert annað en svik að Bretar
neiti íbúum Hong Kong um
bresk vegabréf. „Bretar neyöast
til að afhenda Kínverjum land-
ið aftur, en þeir ættu ekki að af-
henda þeim íbúana líka," sagöi
þingmaðurinn Emily Lau, sem
hefur lagt mikla áherslu á þetta
baráttumál.
En Major á undir högg að
sækja heima fyrir þar sem mál-
efni innflytjenda eru eldfim,
og átti því erfitt með að koma
til móts við þessar kröfur. En
um stundarsakir a.m.k. tókst
honum að létta svolítið á press-
unni með loforöi sínu um að
undantekning yrði gerð með
ekkjurnar 29.
„Ef bara kínverska stjórnin
hefði nú svipaða tilfinningu
fyrir viöhorfi almennings,"
sagði í leiðara dagblaðsins East-
ern Express. „Þess í staða þrefa
þeir og gagnrýna, tala um
„undanlátsemi", koma hingað
og fara grimmir á svip, neita aö
hitta landstjórann og almenn-
ing." -GB/Reuter
Skemmtileg umfjöllun
á fimmtudögum!
1> •X*A\ Dagskrá, kvikmyndir
og myndbönd
Litrík umfjöllun um allt sem er að gerast í heimi
kvikmynda og myndbanda, ásamt dagskrá
Ijósvakamiölanna í heila viku. Meðal efnis finnur
þú myndbandalista vikunnar, stjörnugjafir og dóma
um nýjustu myndirnar í kvikmyndahúsunum og á
myndbandaleigunum o.fl. o.fl.
-fjölbreytt útgáfa alla dagafyrir þig!