Tíminn - 23.03.1996, Blaðsíða 12

12
fy-if'WroffiWW
Laugardagur 23. mars 1996
Vibar Eggertsson segir ab magnabur hafi verib upp hrœbsluáróbur innan Leik-
hússins um ab hann vaeri á leib meb „ab höggva mann og annan". Hann lýsir
sig sakiausan afþví, heldur hafi œtlunin verib ab mjaka LR inn á nýtt blóma-
skeib í sögu félagsins, halda uppi merkjum þessa félags sem eitt sinn kappkostabi
ab sýna sem skjótast athyglisverb leikrit.
Leikhússkelfirinn
gengur laus
Tíðindalítið getur misserið ekki
kallast í Borgarleikhúsinu þó inn-
anfélagsmenn í Leikfélaginu séu
nú farnir aö eygja hugnanlegt vor
og rósamt afmælisár nú þegar bú-
ið er að losa sig við Leikfélags-
skelfinn, Viðar Eggertsson.
Greinilegt er aö afar misjafnar
skoðanir eru á kreiki um lýðræö-
isfyrirkomulag Leikfélags Reykja-
víkur og nú hafa fulltrúar Reykja-
víkurborgar ákveðiö að draga sig í
bili út úr viðræðum um endur-
skoðun sarhstarfssamnings milli
LR og borgarinnar. Samningurinn
sem gerður var árið 1992 fellur úr
gildi í lok þessa árs en framlag
borgarinnar til rekstrar LR er
óháð þessu samkomulagi. Hins
vegar opnast sú heimild sem er
inní stofnskrá Borgarleikhússins
að borgin geti krafið Leikfélagið
um leigu á húsinu, en í gildandi
samkomulagi er LR veitt endur-
gjaldslaus afnot af húsinu.
í greinargerð sem fulltrúar
Reykjavíkurborgar lögðu fram í
viöræðunefndinni kréfjast þeir
svara frá stjórninni um hversu
mikiö uppsögn Viðars og sam-
starfsmanna hans kosti Leikfélag-
ið og hvernig LR muni mæta
þeim kostnaði.
Afslappa&ur og
laus vib pirring
Nú þegar tæpar tvær vikur eru
liðnar síðan Viðar fékk reisupass-
ann hafði Tíminn samband við
hann og bauð honum aö opna
fyrir flóðgáttirnar og ryðja út sér
reiðinni í garð LR en hann hafði
ekki erindi sem erfiði þar sem
Viðar sagðist afslappaður og all-
sendis óargur í garð kollega sinna
í Leikfélaginu enda sé hann stolt-
ur yfir þeirri vinnu sem hann hafi
skilað innan leikhússins.
Viðar hefur lauslega kannað
lagalega stöðu sína en eingöngu
til að geta brugðist við ef á hann
verði hallað sem hann býst ekki
viö því hann hafi fariö að lögum
og reglum í einu og öllu.
-Nú hefiir þú fetigið tóm til að líta
yfir sviðið síðusta daga. Finnur þii
eitthvað sein gat fengið stjómina
sem réð þig einhuga til að skipta um
skoðun, að því er virðist nokkrum
dögum eftir að þú hófst störf?
„Það urðu vatnaskil við það að
ég fékk frjálsar hendur um
mannaráðningar og að losa
samninga við leikara. Þar byrjaði
þetta svokallaða ófremdarástand
sem ég lýsi að fullu á ábyrgð
stjórnar leikfélagsins. Ófremdar-
ástandið var aðallega af hálfu
starfsmanna hússins sem ein-
hvern veginn mögnuðust upp í
einhverjum hræðsluáróðri um að
ég væri að fara að höggva mann
og annan, sem var ekki rétt."
Mönnun leikhúsráös breyttist á
fyrstu vikum Viðars í starfi. Við
það varð annað viðhorf til um-
boðsins umdeilda sem Viðar
hafði til að losa um samninga
fastráðinna leikara. Þegar leikar-
arnir í leikhúsráði þurftu að fjalla
um kollega sína var komin upp
sú staða, sem Viðar og fyrri meiri-
hluti hafði óttast, að erfitt yrði
fyrir meirihluta leikhúsráðs aö
taka faglega afstöðu til breytinga
á samningum þar sem hann sé
mjög tengdur félögum LR per-
sónulega.
Tilvonandi hópur átti hins veg-
ar að leika meira og minna allan
veturinn. „En ekki eins og gjarn-
an hefur verið að fólk er verklaust
mánuðum saman og kannski
heilu misserin. Mér finnst það
ómanneskjuleg vinnubrögð í leik-
húsi að halda fólki á samningi og
nýta það ekki."
Viðar segir ekki hafa verið
mikla andstöðu við verkefnavalið
sem slíkt enda hafi þaö varla
komist til umræðu og lenti í
skugganum af illindum sem
spruttu af valdaframsali leikhús-
ráðs. Því hafi það ekki geta valdið
stefnubreytingu leikhúsráðs en
sjálfur segist hann mjög stoltur af
verkefnavalinu og telji það metn-
aðarfullt, spennandi og skemmti-
legt. „Og svolítiö nýr kúrs, nýtt
andlit, þaö var nú það sem ég var
m.a. ráðinn til."
í vi&ræbum
vib Björk
Eftir því sem blaðamaður Tím-
ans kemst næst var nánast kú-
vending í vændum á næsta leik-
ári Leikfélagsins þegar litið er á
verkefnaval Viðars. Þar er um að
ræða verkefni sem við fyrstu sýn
gætu hitt í mark í dag og náð að
marka sér spor í umræöuna í
þjóðfélaginu og bjóða leikhús-
gestum upp á ýmislegt af því sem
nýlega hefur verið að gerjast á
sviðum leikhúsa annars staöar í
heiminum. Um leið hefði Leikfé-
lagið veriö að taka nokkra áhættu
enda ekki fyrirsjáanlegt hvort
leikhúsgestir hefðu tekið á móti
nýju andliti Borgarleikhússins
með ygglibrún eða bros á vör. En
á meðal verkanna er hin títt-
nefnda afmælissýning þar sem
sjóða átti saman í eina uppfærslu
4 gríska harmleiki og átti hún að
standa yfir í nokkrar klukku-
stundir með matarhléi. Fram kom
í Alþýðublaðinu, „Fréttabréfi
Leikfélagsins", eins og Viðar
nefnir það, að Björk myndi semja
tónlistina. Að sögn Viðars hafði
hann verið í viðræðum við Björk
sem hefði verið mjög áhugasöm
og sérstaklega spennt fyrir aö
vinna með leikstjóranum Simon
McBurney sem starfar með bresk-
um leikhóp, Theatre de Complic-
ité. Hins vegar hafi hún þurft að
draga sig til baka vegna anna.
Spútnikk í leikritun
Á listanum var einnig nýtt verk
eftir Austurríkismann að nafni
Werner Schwab og er að sögn
Viðars „einn helsti spútnikk í
leikritun í Evrópu á síðustu árum,
tókst bæði að lifa og deyja. Þetta
var ungur maöur sem tók upp á
því að skrifa árið 1987 og náði að
skrifa yfir 20 leikrit áður en hann
dó árið 1994." Ætlunin var að
sýna eitt þekktasta verk hans, Die
Prasidentinnen, sem sýnt hefur
verið um alla Evrópu. „Þetta er al-
veg þrumuverk sem fólk annað-
hvort elskar eða hatar út af lífinu.
Annaöhvort situr fólk og hlær
viðstöðulaust þar til því fer að
líöa illa, því þetta er harmþrungið
í aðra röndina, eða fólk gengur
út."
„Leikfélag Reykjavíkur var í
eina tíð, á blómaskeiöum þess,
einmitt þekkt fyrir að vera fljótt
að sýna verk athyglisverðra leik-
ritahöfunda eins og Schwab. Mig
langaði til að taka upp þann þráð
aftur og gera það aftur að ein-
kennismerkjum Leikfélagsins."
Bófaflokkur kvenna
í Reykjavík 19. aldar
Um 60 íslensk handrit lágu
inni hjá Leikfélaginu sem ekki
höfðu fengiö endanlega af-
greiðslu. Viðar og dramatúrgur
hans, Bjarni Jónsson, fóru að fara
í gegnum þau og fundu þá upp-
lagt leikrit til að sýna á afmælisári
LR. „Viö rákum augun í verk sem
var búiö að liggja þarna nokkurn
tíma, eftir Kristínu og Iðunni
Steinsdætur. Það heitir Systur í
syndinni og fjallar um bófaflokk
kvenna sem stofnaður var í
Reykjavík á síðustu öld og er
skrifað eftir sannsögulegum
heimildum. Þab væri einmitt dá-
lítið spennandi verkefni á afmæl-
isári að geta lýst mannlífi í
Reykjavík á seinni hluta síðustu
aldar sem LR spratt svo upp úr."
Viöar hvatti systurnar til aö
halda áfram með verkiö og þær
hafa verið aö leggja lokahönd á
það síöustu vikurnar. Hann taldi
þennan fund þó ekki dæmi um
aö í handritasjóðum leikhúsanna
væru fólgnir fjársjóðir fýrir leik-
húsbókmenntirnar og nefndi í
því sambandi aö kollegi hans
hefbi farið til Bandaríkjanna í
fyrra og heimsótt þar leikhús sem
er þekkt fyrir að frumflytja ný
bandarísk leikrit. Því leikhúsi ber-
ast kringum 1000 leikrit á ári en
einungis 10 komast á svið og
þykja sýningarhæf og því væri
hlutfall nýrra ísienskra leikrita á
stakkaskiptum
með Armor All
ARM0R ALL hreinsiefnin eru heimsþekkt gæðavara.
Þau eru sérlega hraðvirk og handhæg í notkun,
smjúga inn í hverja glufu og kalla fram og vernda
upphaflega áferð, lit og gljáa.
ARM0R ALL hreinsiefnin fást
á bensín- og þjónustustöðvum ESS0
Olíufélaglflhf
Ekki Rice, Web-
ber eba Cart-
wright
— heldur Wil-
son, Waits,
Borroughs
og mögulega
Björk
sviðum leikhúsanna hér líklega
ekki óeblilegt.
Söngleikur vetrarins átti að vera
eftir Robert Wilson sem aö sögn
Viðars er einn þekktasti leikhús-
maöur í heiminum síðustu 20 ár-
in. Hann vann söngleikinn The
Black Rider með hinum víðfræga
tónlistarmanni Tom Waits og í
leiknum eru einnig textar eftir
meistara William Borroughs sem
bíógestir þekkja kannski af kvik-
myndinni Naked Lunch sem er
gerð eftir skáldsögu hans. Slíkt
innlegg í söngleikjaflóruna hér
gæti orðið hressandi eftir flóö-
bylgju hinna klassísku leikja eftir
Tim Rice, Andrew Lloyd Webber
og fleiri. Óvíst er að Leikfélagið
geti tekiö þennan söngleik til
sýninga þar sem Viðari sjálfum,
sem leikhússtjóra Borgarleikhúss-
ins, var veittur réttur til uppfærsl-
unnar sem hann náði eftir króka-
leiðum í gegnum sambönd sem
hann hefur erlendis.
The Black Rider var frumsýnt
árið 1990 og er byggt á gömlu
þýsku ævintýri sem segir frá ást-
föngnu ungu pari þar sem piltur-
inn þarf að selja kölska, The Black
Rider, sál sína til að fá samþykki
foreldra stúlkunnar fyrir rába-
hagnum en kölski veröur svo
brúðinni ab bana. í mebförum
Wilsons er ævintýrib fært til nú-
tímans, þar sem skógurinn er
stórborgin með eiturefnum djöf-
ulsins, alsælu og heróín, og þem-
að um að selja sál sína kölska fær-
ist inn á firringu nútímans þar
sem hver maður þarf ýmislegt á
sig að leggja til ab falla í kramið.
Afdrif verkefnavals-
ins
Þó að Viðar viti ekkert um af-
drif þeirra verka sem hann var
búinn ab raða saman á verkefna-
skrá næsta vetrar á hann frekar
von á að einhver þeirra verði tek-
in til sýninga þar sem hann hafi
sótt um sýningaréttinn í nafni
Leikfélagsins, t.d. nýtt verk eftir
Árna Ibsen, verk Kristínar og Iö-
unnar enda koma þessi tvö verk
beinlínis úr sjóði Leikfélagsins
auk nýs leikrits eftir Harold Pint-
er, Moonlight, og leikrit Schwabs.
„Mér væri akkur í því vegna þess
að mér þykir vænt um þessi verk
og ég væri óskaplega glaöur ef
þau væru unnin."
Fyrrverandi tilvon-
andi leikhússtjóri
Vibar segist ekki hafa fengið
nein atvinnutilboö en hins vegar
hafi sest að hjá honum ýmsir
draumar og langanir síöan hann
settist fyrst á leikhússtjórastól
vorið '93. „Það safnaðist í sarpinn
og ég á sjóð af ýmsum hugmynd-
um sem vonandi komast ein-
hverjar í framkvæmd."
-Ætlarðu að stofha eigið leikhús
aftur?
„Ég á eigið leikhús enn, EGG-
leikhúsið var aldrei lagt niður.
Það er spurning hvort ég taki upp
þráðinn. Ég sé til."
Viðtal: Lóa Aldísardóttir