Tíminn - 31.05.1996, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 31. maí 1996
Minnihluti sjávarútvegsnefndar:
Veriö aö hefta athafnafrelsi
íslenskra skipa á úthöfunum
Úthafsveiöar á karfa.
Minnihluti sjávarútvegs-
nefndar Alþingis telur að
með frumvarpi sjávarútvegs-
ráðherra um fiskveiðar utan
efnahagslögsögu íslands
veröi athafnafrelsi íslenskra
skipa á úthöfunum skert
ittun meira en þörf sé á
vegna úthafsveiðisáttmála
og þeirra alþjóðasamninga
sem ísland sé aðili að. Frum-
varpið gangi mun lengra en
hafréttarsáttmáli Samein-
uðu þjóðanna þar sem geng-
ið sé út frá frelsi til veiða á
úthöfunum sem meginreglu.
Frumvarpib er í heild lagt
fram til þess ab unnt sé að
standa vib þá alþjóblegu
samninga um veiðar á út-
höfunum sem ísland er aðili
ab og einnig til þess að
stubla aö aukinni verndum
fiskistofna á úthöfunum í
ljósi ört vaxandi fiskveiöa og
einnig í samræmi vib þróun
hafréttarmála ab undan-
förnu. í frumvarpinu er tek-
ið fram aö úthlutun veibi-
heimilda myndi ekki eigna-
rétt eba óafturkræft forræbi
einstakra aðila yfir veiði-
heimildum.
í áliti minnihluta sjávarút-
vegsnefndar segir ab núgild-
andi lög um veiðar íslenskra
skipa utan fiskveiðilandhelgi
íslands veiti sjávarútvegsráð-
herra allar nauðsynlegar
heimildir til þess að stjórna
veiðum í samræmi við alþjóð-
legar eða fjölþjóblegar sam-
þykktir. Síldveiðisamningur
Islendinga, Færeyinga, Norð-
manna og Rússa frá því í vor
kalli því ekki á neinar nýjar
lagasetningar.
Minnihlutinn telur að með
frumvarpinu sé verið að af-
henda sjávarútvegsráðherra
mjög víbtækt vald til þess að
stjórna veiöum íslenskra skipa
á fjarlægum miðum nánast
eftir eigin geðþótta sem engar
alþjóðlegar samþykktir krefj-
ist. Þá segir í áliti minnihluta
sjávarútvegsnefndar að í veðri
sé látið vaka að niðurstaða út-
hafsveiðiráðstefnu Sameinuðu
þjóðanna kalli á skjóta laga-
setningu.
Það sé ekki rétt því engin
þjóð hafi fullgilt þann sátt-
mála sem ráðstefnan náði
samkomulagi um og því verði
talsvert löng bið eftir að samn-
ingurinn öðlist gildi sem al-
þjóðalög. Verði frumvarp sjáv-
arútvegsráðherra að lögum
verði Islendingar fyrstir allra
þjóða til þess að setja stórfelld-
ar takmarkanir á úthafsveiði-
flota sinn og það muni gerast
löngu áður en nokkur önnur
fiskveiðiþjóð grípi til sam-
bærilegra ráðstafana.
í áliti minnihluta sjávarút-
vegsnefndar kemur fram að
frjálsræði til veiða á úthöfun-
um hafi aflað íslendingum
ómetanlegrar veiðireynslu á
nýjum miðum og sé nú sá
vaxtarbroddur í sjávarútvegi
er skilað hafi bróðurpartinum
af þeirri tekjuaukningu sem
orðið hafi í þjóðarbúskapnum
aö undanförnu. Minnihlutinn
telur að verði frumvarpið sam-
þykkt verði vegið að rótum
þessarar útgerðar sem oröið
gæti til þess að hún legðist að
verulegu leyti niður sem yrði
áfall fyrir þjóðarbúið.
í frumvarpinu um fiskveiðar
utan lögsögu íslands segir að
öllum íslenskum skipum verði
heimilaðar veiðar utan lög-
sögu íslands með þeim tak-
mörkunum sem leiða af lög-
um og settum reglum. Ráð-
herra skuli binda með reglu-
gerð veiðar íslenskra skipa á
úthafinu sérstökum leyfum sé
það nauðsynlegt vegna al-
þjóðlegra samningsskuldbind-
inga landsins og verði veiðar í
þeim tilvikum óheimilar án
slíkra leyfa. Frumvarpið gerir
ráð fyrir aö aðeins verði heim-
ilt að veita skipum leyfi til
veiða, innan þeirra takmarka
sem reglugerðir setja, að eig-
endur þeirra og útgerðir upp-
fylli skilyrði laga um fjárfest-
ingar erlendra aðila í atvinnu-
rekstri og laga um rétt til að
veiða í efnahagslögsögu ís-
lands.
í greinargerð með frumvarp-
inu segir meðal annars að þar
sem miklar breytingar hafi átt
sér stað í úthafsveiðum frá því
lög um úthafsveiðar hafi verið
sett hafi verið orðin brýn þörf
á endurskoðun þeirra. Ljóst sé
að hin aukna sókn í fiskimiðin
á úthafinu hafi leitt til ofveibi
víða um heim og þjóðir heims
hafi í vaxandi mæli gert sér
grein fyrir fyrir því að koma
verði í veg fyrir stjórnlausar
fiskveiðar á úthöfunum. Allar
deilur er sprottið hafa á und-
anförnum árum um fiskveiðar
á úthafinu hafi fært mönnum
sanninn um nauðsyn bind-
Meirihluti efnahags- og vib-
skiptanefndar Ieggur til að felld
verði inn í frumvarp um vöru-
gjald, sem nú er til meðferðar á
Alþingi, heimild til þeirra abila
sem flytja inn eba kaupa innan-
lands gjaldskyldar vörur til sölu
í heildsölu til ab fá sérstaka
skráningu hjá vibkomandi
skattstjóra ab tilteknum skil-
yrbum uppfylltum. Aðilum,
sem skrábir yrbu með þeim
hætti, yrði heimilað að flytja til
landsins eba kaupa innanlands
gjaldskyldar vörur af framleib-
enda eba öbrum abila sem
skrábur væri meb sama hætti
án þess ab slík viðskipti stofni
til greiðslu vörugjalds fyrr en
vib sölu vörunnar. Meb þessu
leggur meirihlutinn áherslu á
ab stefnt verði að fullkomnu
jafnræöi á milli innflytjenda og
innlendra framleiðenda hvað
afgreiðslufrest varðar.
Með frumvarpinu um vöru-
gjald er verið að koma til móts
við aöildarþjóðir EFTA en eftir-
litsstofnun samtakanna hefur
gert ákveðnar athugasemdir vib
álagningu vörugjalds hér á landi.
andi samkomulags og örrar
þróunar í hafréttarmálum.
í áttundu grein frumvarps-
ins er gert ráð fyrir að eftirlits-
Eftirlitsstofnunin telur að núgild-
andi lög um vörugjald brjóti í
bága við 14. gr. EES-samningsins
að tvennu leyti. Annars vegar
með því ab greiðslufrestur vöm-
gjalds sé mismunandi hér á landi
eftir því hvort um innfluttar vör-
ur sé að ræða eða innlendar fram-
leiðsluvörur því greiða beri vöru-
gjald af innfluttum vörum við
tollafgreiðslu en ekki fyrr en við
sölu þegar um innlendar fram-
leiðsluvörur sé að ræða. Hins veg-
ar telur eftirlitsstofnun EFTA að
mismunandi gjaldstofn fyrir inn-
fluttar og innlendar vörur brjóti í
Uppselt er fyrir nokkru í all-
ar bændaferbir sumarsins.
Fjölmennasta ferðin verbur
farin vestur um haf, um Nýja
ísland, og síban Ontario í
Kanada og Minnesota og
Norður-Dakota í Bandaríkj-
unum.
Þá hefur verið ákveöið að
mönnum Fiskistofu verbi
heimilt ab fara í eftirlitsferðir
með íslenskum fiskiskipum
við veiðar utan fiskveiðilög-
bága við EES-samninginn þar sem
25% áætlað heildsöluálag sé lagt á
tollverð innfluttra vara að við-
bættum tollum en ekki sé um
sambærilegt álag á innlendar
framleibsluvörur að ræða.
í frumvarpinu um breytingu
vörugjalda er lagt til að greiðslu-
frestur verði samræmdur þannig
að uppgjörstímabil allra gjald-
skyldra aðila verði tveir mánuðir.
Þá er lagt til að komið verði til
móts við athugasemdir eftirlits-
stofnunarinnar um mismunandi
gjaldstofn með því að breyta
vömgjaldi úr verbgjaldi í magn-
efna til aukaferðar um Mið-
Evrópu. Ferðin hefst 24. ágúst
og verður komið heim 8. sept-
ember. Flogið verbur til Frank-
furt og þaðan ekið um Rínar-
dal og Svartaskóg. Þýsku al-
parnir verða einnig skobaðir,
Týról í Austurríki ofl. Þekktir
feröamannastaðir eru á þess-
sögunnar. Þá er gert ráð fyrir
að gjald verði greitt fyrir leyfi
sem veitt verba á grundvelli
þessara laga og einnig laga um
stjórnun fiskveiða frá 1990. Þá
skulu útgerðir skipa er fá út-
hlutað veiðiheimildum greiða
sérstakt veiðieftirlitsgjald
vegna eftirlits meb veiðum
skipanna. Meirihluti sjávarút-
vegsnefndar Alþingis leggur til
að veiðieftirlitsgjaldið skiptist
annars vegar í fast ákveðið
gjald á hvert kíló og hins veg-
ar daggjald er taki mið af hlut-
falli skipa með eftirlitsmann
um borð.
Meirihluti sjávarútvegs-
nefndar telur aö með þessu
fyrirkomulagi verði auðveld-
ara að sjá fyrir kostnað útgerða
vegna veiðieftirlitsins en ef
gjaldið verbi mibab við ákveð-
ið hámark eins og upphaflegur
texti frumvarpsins gerir ráð
fyrir.
Stjórnarandstaðan stendur
ekki saman að áliti minnihlut-
ans því Steingrímur J. Sigfús-
son, Alþýðubandalagi, skrifar
undir álit meirihluta sjávarút-
vegsnefndar með þeim fyrir-
vara að lengri tíma hefði þurft
til þess að fjalla um málið.
Guðmundur Hallvarbsson
skrifar einnig undir álit meiri-
hluta með fyrirvara en aö áliti
minnihluta standa: Sighvatur
Björgvinsson, Alþýðuflokki og
Svanfríður Jónasdóttir, Þjóð-
vaka ásamt Guðnýju Guð-
björnsdóttur, Kvennalista sem
er áheyrnarfulltrúi í nefnd-
inni.
-ÞI
gjald í þeim tilvikum þar sem þab
er unnt. Þannig verði þyngd eða
rúmmál vöru mæld í kílógrömm-
um eða lítrum, gjaldstofn vöru-
gjalds í stað þess að gjaldið sé
reiknað af verðmæti vörunnar.
Lagt er til að magngjald verbi lagt
á ýmis matvæli, til dæmis sælgæti
og drykkjarvörur einnig sykur,
einangrunarvörur hjólbarða og
aðrar gúmmívörur. Þá er gert ráð
fyrir að vörugjald verði áfram lagt
á sem verðgjald í þeim tilvikum
þar sem ekki sé hægt að koma
magngjaldi við.
-Þl
um slóðum og verður heilsað
upp á bændur.
Jafnframt er gert ráð fyrir að
fara tvær ferðir í haust. Fyrri
ferðin verður farin til Þýska-
lands 25. október en seinni
haustferðin verður farin til ír-
lands, 12. nóvember.
Frumvarp um vörugjald:
Framleiðendum og innflytj-
endum gert jafnt undir höföi
Uppselt í allar bændaferöir