Tíminn - 15.06.1996, Blaðsíða 14

14

Laugardagur 15. júní 1996
Hleöslunámskeiö á Suöurlandi. Fleiri höfuöstaöarbúar en Sunnlendingar sýnt áhuga enn sem
komiö er:
Hlaða kotbæ líkan þeim
sem flestir lifbu í
Tryggvi Hansen hleöslumeistari.
Námskeib í aö hlaða veggi úr
torfi og grjóti, undir leib-
sögn Tryggva Hansen
hleöslumeistara, verbur
haldib ab Þingborg í Hraun-
gerbishreppi helgamar 22.-
23. júní, 29.-30. júní og 6.-7.
ágúst og aö auki föstudag
eftir samkomulagi, eöa alls 7
daga. „Þaö er meiningin aö
byggja héma upp lítinn torf-
bae eöa einskonar kotbæ
meö fjósbabstofu.
Hérna í Flóanum var svo
mikið af þessum hjáleigukot-
um um allar jaröir, en bursta-
bæirnir voru vitanlega ekki
nema hjá heldra fólki og ekki
fyrr en á síðustu öld," sagöi
Sigurgeir Friðþjófsson í Þing-
borg. „Tryggvi er búinn að
hanna þetta og teikna, þannig
að við erum spennt fyrir því
að byggja upp svona bæ —
líka af því að þetta er hvergi
orðið til lengur."
Tíu staðfestar umsóknir
höfðu borist í gær, allar úr
Reykjavík og Hafnarfirði, en
enginn Sunnlendingur hafði
ennþá látið skrá sig. Sigurgeir
hafði þó ekki gefið upp alla
von um að einhverjir þeirra
láti verða af því að koma á
þetta fyrsta hleðslunámskeið
sem haldið er á þessum slóð-
um, að því hann vissi best. í
þeim tilgangi hafði hann líka
framlengt umsóknarfrestinn
fram á mánudag (17. júní).
Að mati Sigurgeirs er nauð-
synlegt að viðhalda þeirri
kunnáttu að byggja úr grjóti,
torfi og öörum náttúrulegum
efnum. „Það eru hér nokkrir
eldri menn sem kunna þetta
ennþá, en sú kunnátta gæti
horfið án þess að við í raun-
inni tækjum eftir því fyrr en
um seinan. Það má bara ekki
gerast."
í Flóanum segir hann víða
mikið af ágætu hleðslugrjóti.
Enda hafi það reynst illa í því
votviðrasama loftslagi sem rík-
ir á Suöurlandi að hlaða að
mestu eða eingöngu úr torfi.
Það hafi því jafnan verið
meira af grjóti í veggjum held-
ur en t.d. fyrir norðan.
Spurður hvort menn væru
búnir að viða að sér nægu
grjóti í nýja bæinn, sagði Sig-
urgeir að svo vel vildi til að á
bæ þar í sveitinni, Hjálmholti,
hafi verið hlaðin fjárhús sem
löngu er hætt að nota og stað-
ið hafi til að jafna við jörðu.
„Við megum hirða úr þeim
grjót eftir þörfum, sem kemur
sér vel." Hann segir hlaðna
veggi víða að finna í Flóanum.
En leifar af kotbæ finnist þó
aðeins á einum stað — raunar
einungis veggjabrot — enda
virðist menn jafnvel hafa ver-
ið óþarflega duglegir við að
jafna slíkt við jörðu. Rústir
kotbæjarins segir Sigurgeir
benda til að baðstofan gæti
hafa verið kringum 5x6 metr-
ar að stærð, eða um 30 fer-
metrar, en fjósið hafi svo verið
undir henni.
Hugmyndin er að torfbær-
inn veröi framvegis til sýnis og
þá jafnframt að hleypt verði
svolitlu lífi í hann, með því að
fólk verði þar við vinnu þegar
þannig stendur á.
Á Þingborg hefur verið rekin
ullarvinnsla þar sem í boði eru
ýmsir handunnir hlutir. Und-
anfarin sumur hefur sömu-
leiðis verið starfræktur lítill
húsdýragarður, við vaxandi
vinsældir.
Þeim, sem áhuga hafa á að
læra að hlaða úr torfi og grjóti,
er bent á að hringja í Sigurgeir
(sími 482 1028) eöa í Ullar-
vinnsluna (sími 482 1027),
helst sem allra fyrst. Nám-
skeiðsgjald er 5.000 kr. fyrir
allt námskeiðið, en hægt er að
taka hluta þess, t.d. eina helgi
fyrir 2.500 kr. Unnið verður
frá kl. 10 á morgnana til kl. 7 á
kvöldin alla dagana. Þátttak-
endur þurfa að hafa með sér
nesti. Gisting í svefnpoka-
plássi með eldunaraðstöðu er
fáanleg á staðnum fyrir 700 kr.
á nóttina. ■
Dauöamyndirnar á Mokka og Sjónarhóli. Hannes Sigurösson listfrœöingur:
Ekki ætlunin a 5 ganga fram af fólki
Ein myndanna á sýningunni.
„Þaö er miklu algengara en
menn halda aö teknar séu
ljósmyndir af látnu fólki.
Nokkrir jafnaldrar mínir, ég
er nú ekki nema hálffertug-
ur, hafa sagt mér aö þeir eigi
svona myndir af foreldrum
sínum," sagöi Hannes Sig-
urösson listfræöingur í sam-
tali viö Tímann í gær. Hann
stendur fyrir tveim gjörólík-
um ljósmyndasýningum á
Listahátfö, sem báöar sýna
látiö fólk.
Eint og fram kom í blaðinu í
gær^ eru sýningamar á Mokka
og á Sjónarhóli aö Hverfisgötu
12 í Reykjavík. Á Mokka em
myndir úr Þjóöminjasafni af
látnum íslendingum, sumum
þjóökunnum, en þær voru
teknar á árunum 1886 til 1956
og em eftir 15 ljósmyndara.
Hin sýningin, sú á Sjónarhóli,
er eftir Andres Serrano og er til
muna svæsnari, enda bönnuö
innan 18 ára. Mokkasýning-
una mega allir skoða án tillits
til aldurs.
„Þessar myndir em hluti af
arfleifð okkar. Þeir í Dómhús-
inu vissu ekki hvaða mynd ég
mundi nota í auglýsinguna,
en þetta er enginn óhugnaður,
þótt myndin sé sorgleg. Upp-
haflega var þessum myndum
ekki ætlað að koma fýrir al-
menningssjónir. Þær vom
teknar á sínum tíma fyrir til-
stilli ástvina til minningar um
látna, fólkið hafði ekki neina
aðra minningu í höndunum.
Eftir að ljósmyndir komu til
landsins var hóað í fagmann
til þess að taka síðustu mynd-
ina, skrásetja síðustu minn-
inguna. Þetta átti eftir að
breytast eftir seinni heims-
styrjöld. Þá komu til útfarar-
þjónustur með líksnyrtum og
fleiru, sem geröi dauðann fjar-
lægari. Ljósmyndavélin varð
almenningseign og minni
þörf á myndum, þar sem nóg
var af myndum úr lifanda lífi.
Serrano sýnir svæsnar
dauðamyndir á Sjónarhóli,
óþekkta einstaklinga sem hafa
dáið á ofbeldisfullan hátt.
Fólkið hefur dáið af völdum
stungusára, rottueiturs, verið
drekkt, skotið og svo framveg-
is.
„Það er ekki markmiðið með
sýningunum að ganga fram af
fólki eða velta sér upp úr
dauðanum. Þetta er ekkert
flipp eða próvókasjón," sagði
Hannes Sigurðsson í gær.
-JBP
Síöustu forvöö aö
hreinsa landiö fyrir
17. júní:
Talsvert rusl
meðfram
þjóðvegum
Lokasprettur átaksins „Flögg-
um hreinu landi 17. júní" verö-
ur nú um helgina. í gær höföu
42 ungmennafélög á landinu
ýmist tilkynnt um hreinsun á
sínu svæöi eöa þegar tekiö til
hendinni. Aö minnsta kosti
fimm ungmennafélög standa
fyrir skipulagöri hreinsun um
helgina.
Átakið hefur staðið yfir frá 1.
júní sl. og þegar hafa ýmis land-
svæði hlotið snyrtingu.
Meðal þeirra ungmennafélaga,
sem þegar hafa lagt sitt af mörk-
um, er Ungmennafélagið íslend-
ingur í Borgarfirði, sem hreinsaði
bæði í Andakíls- og Skorradals-
hreppi.
Sigurður Axel Benediktsson,
formaður félagsins, segir að
hreinsunin hafi gengið vel. Ung-
mennafélagsmenn höfðu áður
farið á milli bæja og selt Græna
hirðinn til að fólk væri tilbúið í
slaginn þegar hreinsunardagur-
inn rynni upp. Safnast var saman
klukkan eitt um daginn og segir
Sigurður að þátttakan hafi verið
þokkaleg, sérstaklega að teknu til-
liti til þess að sama dag var hald-
ið sundmót á Kleppjárnsreykjum
og skátar vom í útilegu. Margir
unglingar hafi því verið upptekn-
ir annars staðar, en bæði börn og
fullorðnir tekið þátt í hreinsun-
inni. Sigurður segir að talsvert
msl hafi verið meðfram þjóðveg-
inum, m.a. dósir og flöskur og
eitthvað af gömlum ónýtum
girðingum, spýtum og fleiru.
Einnig vom bændur hvattir til að
tína msl á sínum jörðum og seg-
ist Sigurður halda ab margir
þeirra hafi gert það. Að loknu
góðu dagsverki var síðan safnast
saman við félagsheimilið Brún,
þar sem slegið var upp grillveislu
í boði hreppanna og þeir sem
vildu skelltu sér í sund, sem var
ókeypis þennan dag.
Þau félög, sem hafa tilkynnt
um skipulagða hreinsun helgina
15.-16. júní, em: Ungmennafé-
lagið Kormákur, sem stendur fyr-
ir hreinsun á Hvammstanga;
Ungmennafélagið Drangur í Vík í
Mýrdal, Ungmennafélagið Mý-
vetningur, sem stendur fyrir
hreinsun meöfram vegi í Mý-
vatnssveit frá Geirastöðum til
Vindbelgjar; Ungmennafélagið
Afturelding mun hreinsa fyrir
neðan Blikastaði og kringum
hitaveitustokkinn í Mosfellsbæ,
og Ungmennafélagið Vísir
hreinsar kringum Hlaöir á Hval-
fjarðarströnd. Almenningur er
hvattur til að taka þátt í hreins-
uninni með ungmennafélags-
mönnum. -GBK
Sumaráœtlun
íslandsflugs:
Tíðari
ferbir
Sumaráætlun íslandsflugs er
gengin í gildi og gildir hún til
ágústloka. Á áætluninni em
fleiri áætlunarstaðir og tíðari
ferðir. ísafjörður er nýr áfanga-
staður, en flogið verður frá Isa-
firði og Bíldudal til Reykjavíkur
að morgni og síðdegis til baka.
Þá verður flogið tvisvar á dag til
Bíldudals/Vesturbyggðar í stað
einu sinni á dag áður. ■