Tíminn - 05.07.1996, Blaðsíða 9

Föstudagur 5. júlí 1996
9
UTLÖND
UTLÖND
UTLÖND
UTLOND
UTLÖND
UTLÖND
UTLÖND
UTLÖND
Thatcher til
Hong Kong
Margaret Thatcher, fyrrverandi
forsætisráöherra Breta, ætlar
sér ab vera stödd í Hong Kong
fyrstu þrjá dagana eftir aö Kín-
verjar taka þar viö völdum af
Bretum á miöju næsta ári.
Stuöningsmenn hennar líta
svo á að með þessu ætli hún aö
fæla kínversk stjórnvöld frá því
að misbeita valdi sínu strax fyrstu
dagana, en aðrir óttast að Kín-
verjar túlki heimsóknina svo að
hún sé aö lýsa stuðningi Breta við
það að lýðræðislega kjörib þingiö
í Hong Kong verði leyst upp.
Starfsmenn á skrifstofu Thatc-
her neituðu því ab hún ætli sér að
standa vörð um að mannrétt-
indabrot verði ekki framin strax á
fyrstu dögunum eftir að Kínverj-
ar taka vib. „Það er als ekki það.
Vib erum viss um að Kínverjar
munu hegða sér óaðfinnanlega."
Thatcher veit hins vegar fullvel
af þeirri gagnrýni sem höfð hefur
verið uppi af íbúum nýlendunnar
gagnvart því að hún verði afhent
Kínverjum, en það var Thatcher
sjálf sem undirritaði samninginn
þar að lútandi. Fyrrverandi starfs-
maður Thatcher segist telja að
hún ætli sér með heimsókninni
að benda Kínverjum á að „þeir
verði að gæta sín."
Denis MacShane, þingmaður
Verkamannaflokksins, var hins
vegar á allt annarri skoðun og gat
varla leynt reiði sinni. „Þetta er
hreinasta smán," sagði hann.
„Hún mætir þarna í eigin per-
sónu til þess ab kveðja lýðræðiö.
Þegar hún undirritaði brottgjöf
Hong Kong hlupu Kínverjarnir í
hringi í kringum hana, og henni
láðist að tryggja öryggi íbú-
anna."
-gb/The Sunday Times
Feröamálafrömubir í Suöur-Kyrrahafinu hafa fundiö sér veröugt deiluefni:
Hvar á jörbinni verba menn fyrst-
ir til aö fagna aldamótunum?
Hvað sem líbur öllum deilum
um þab hvort aldamótin verbi
í ársbyrjun árib 2000 eba 2001
er ljóst að fjölmargir jarbarbú-
ar eru ákveðnir í ab halda þau
hátíðleg ab kvöldi hins 31.
desember árib 1999 og fagna
eitthvað fram eftir nóttu.
Og þrátt fyrir að enn séu þrjú
og hálft ár til stefnu eru menn
víða strax farnir að undirbúa
gleðskapinn. Einna ákafastir
eru ferðamálafrömubir í Kyrra-
hafinu, og þar eru nú risnar
upp deilur sem snúast ekki um
það hvenær aldamótin ganga
yfir, heldur hvar á jörðinni þau
verða fyrst. Og þar með hvar
fyrst verður hægt að halda upp
á þau.
Þvert yfir Kyrrahafið, frá
Norðurpóli til Suðurpóls, ligg-
ur sem kunnugt er svonefnd
dagalína. Allt frá árinu 1945
fylgir hún í grófum dráttum
180. lengdargráðu.
Tongaeyjar eru lítið kon-
ungsríki í Kyrrahafinu. „Land-
ið þar sem tíminn byrjar," er
orðatiltæki sem heimamenn
nota óspart til þess að laða að
ferðamenn. Þar er þegar farið
að skipuleggja aldamótin og
þykjast nokkuð vissir um að
hvergi á byggðu bóli geti menn
fagnað nýrri öld fyrr en ein-
mitt þar.
En Norris McWhirter heitir
maður, er starfar hjá Heims-
metabók Guinness, og hann
telur sig hafa komist að því að
þetta sé ekki rétt. Að hans mati
Bretland:
Lögsækir lækna fyr-
ir að bjarga lífi sínu
Cyril Smith er 59 ára Breti sem
læknar töldu ab ætti aðeins um
þrjá mánuði eftir ólifaöa vegna
krabbameins sem hann hafbi
veikst af. Nú þremur árum síð-
ar er Smith ennþá á lífi og hef-
ur hann af þeim sökum ákveð-
ið ab fara í mál vib læknana, og
ríkið hefur samþykkt ab greiða
málskostnabinn.
Hann krefst þess aö fá greidd-
ar skaðabætur vegna þess að
hann hafi sagt upp starfi sínu
sem málari og veggfóðrari í
þeirri fullvissu að hann væri
kominn á grafarbakkann, auk
þess sem hann hafi mátt líða
miklar sálarkvalir vegna þess að
hann hafi trúab læknunum.
„Það er ómögulegt ab verb-
leggja tilfinningalegan kostnaö
minn af þessari martröð, og ég
tel mig eiga rétt á skaðabóta-
greiðslum vegna tekjutaps. Ég
fæ 46 punda tekjustyrk greiddan
út á miðvikudögum, en á
sunnudögum er ég orðinn
blankur." í sínu fyrra starfi fékk
hann 200 pund á viku.
Vandræði hans hófust í des-
ember 1992 þegar hann leitaði
til heimilislæknis síns vegna
gyllinæöar. Læknirinn tók þá
eftir hnúð á öxlinni á honum og
sendi han til frekari rannsókna.
Þremur dögum seinna var hon-
um sagt að hann væri með
lungnakrabbamein á svo alvar-
legu stigi að hann ætti vart
nema þrjá mánuði eftir ólifaða,
leikur enginn vafi á því að
aldamótin láti fyrst á sér kræla
á Chatham-eyjum, sem liggja
um 860 kílómetra austur af
Nýja-Sjálandi. Þar búa um 500
manns, og eru þessar eyjur
einna helst þekktar fyrir ömur-
legt veðurfar. Þar er aðeins eitt
hótel starfrækt, og eigandi þess
hefur ekki enn tekið á móti
neinum pöntunum fyrir alda-
mótanóttina.
McWhirter rökstyður mál
sitt einna helst með því að
Chatham-eyjar liggi nær daga-
línunni en nokkur önnur eyja,
og ættu það að teljast nokkuð
góðar röksemdir. Þar að auki
heldur hann því fram að Chat-
hameyjar séu „hentugasti"
staðurinn til þess að fagna nýj-
um degi þegar aldamótin
renna upp. En slíkur málflutn-
ingur hefur farið mjög fyrir
brjóstið á ríkisstjórninni á Kírí-
batíeyjum, en þær eru alls 33
talsins og liggja báðum megin
dagalínunnar. Á Kíríbatíeyjum
búa 70.000 manns, og þar er
vestari helmingur eyjaklasans
alltaf 24 klukkustundum á
undan eystri helmingnum.
Sem væntanlega getur verið
nokkuð undarlegt ástand á
stundum.
Ríkisstjórnin á Kíríbatí hefur
þess vegna reynt að fá því
framgengt að alþjóðasam-
komulagi um dagalínuna verði
breytt þannig að hún liggi í
stórum boga austan megin við
eyjurnar. Sú breyting myndi
gera það að verkum að þeir sem
staddir væru á Karólínueyju í
Kíríbatíríki aðfararnótt 1. janú-
ar ársins 2000 yrðu fyrstir jarð-
arbúa til þess að sjá sólina rísa
þann daginn.
Þarna er þó einn hnökri á, en
hann er sá að þessi óbyggða
eyja er í aðeins dagsfjarlægð frá
stærstu kóraleyjunni í Suður-
Kyrrahafinu, Jólaeyju, þar sem
bæði Bretar og Bandaríkja-
menri stunduðu kjarnorku-
sprengingar í tilraunaskyni áð-
ur fyrr. Auk þess hefur nýtúlk-
un Kíríbatímanna á dagalín-
unni a.m.k. ekki enn verið
viðurkennd í neinum alþjóða-
sáttmálum. Og ef út í það er
farið þá eru það helst Andfæt-
lingaeyjur, sem eru mjög óað-
gengilegar mönnum, og hlutar
Suðurheimskautsins sem
myndu teljast ótvíræðir sigur-
vegarar í kapphlaupinu um
aldamótin.
Þegar grannt er skoðað kem-
ur þó í ljós að Tongaeyjar liggja
í raun nær dagalínunni en
Chathameyja. Hins vegar er
sólarupprásin þar heldur
seinna á sumrin en á veturna
vegna möndulhalla jarðar. íbú-
arnir á Tongaeyjum ætla þó
ekki að láta það stöðva sig. Úr
því að ekki er hægt að flytja
aldamótin yfir á sumarið er
ekki útilokað að ríkisstjórnin
ákveði að taka upp sérstakan
sumartíma eins og gert er víða
um lönd. Þar meb væru þeir
orðnir einni klukkustund á
undan íbúum Chathameyja.
Besta lausnin fyrir áhuga-
sama „aldamótafíkla" væri þó
e.t.v. ab panta sér káetupláss á
einhverju þeirra skemmtiferða-
skipa sem ætla að vera staðsett
á dagalínunni þann 31. desem-
ber með stefnið í sólarátt.
-gb/Neue Ziircher Zeitung
sex mánuði í mesta lagi ef með-
ferð bæri góðan árangur.
Smith gekkst síðan undir erf-
iða og sársaukafulla meðferð, og
svo liðu mánuöirnir og ekkert
benti til þess að lífskraftur hans
væri á þrotum. í febrúar á þessu
ári kom svo í ljós að krabba-
meiniö væri að mestu horfið úr
líkama hans. Læknar sögðu
honum að hann væri óvenju-
lega heppinn því meðferðin
bæri afar sjaldan svo góðan ár-
angur. En í stað þess ab gleðjast
yfir tíðindunum ákvað Smith að
fara fram á skaðabætur frá lækn-
unum.
Málið hefur vakib mikla reiði
meðal lækna í Bretlandi. „Mað-
ur skyldi ætla að þessi sjúklingur
fylltist fögnuði vegna þess að
starfsfólki sjúkrahússins tókst að
framlengja líf hans meb sér-
þekkingu sinni og dugnaði,"
segir Keith Barnard, læknir í
Hampshire sem telur að gera
þurfi endurbætur á lögunum til
verndar læknum og skattgreið-
endum í málum sem þessum.
„Svo vildi til að þessi sjúkling-
ur var einn þeirra heppnu þar
sem meðferöin bar mjög góðan
árangur," segir einn af starfsfólki
sjúkrahússins í Portsmouth þar
sem Smith var meðhöndlaöur.
„Með því tókst að gefa honum
þrjú ár í viðbót meb tiltölulega
góðri heilsu, en samt er hann aö
leggja fram kæru."
-gb/The Sunday Times
Dagana 3. til 7. júlí 1996 fer fram Fjóröungsmót sunn-
lenskra hestamanna á Gaddstaöaflötum viö Hellu.
Þetta langstærsta hestamót sumarsins veröur haldiö á einu
besta vallarsvæöi landsins. Vegna breyttra reglna um móta-
hald er þetta síöasta fjóröungsmót á Suðurlandi.
C^ÓT ó',
ÍÖTÖ'
Nýtt fyrirkomulag á gæöingakeppni.
Glæsilegar kynbótasýningar.
Margbreyttar ræktunarbússýningar.
Kappreiðar.
Dansleikir föstudags- og laugardagskvöld.
Kvöldvaka.
Næg tjaldsvæði.
Góöar alhliöa veitingar.
Öll þjónusta viö ferðamenn á Hellu.
Óbreytt miöaverö frá fyrri mótum.
Aðgangseyrir kr. 5.000 fyrir allan tímann.
Nú er tækifæriö fyrir alla hestamenn, unga sem aldna,
aö sjá á einum staö flesta bestu hesta landsins.
Fjölskrúöugt mannlíf í fögru umhverfi.