Tíminn - 19.07.1996, Qupperneq 10

10
Föstudagur 19. júlí 1996
Kjöt af Galloway-blending-
um kom út meb heldur hærri
einkunn en kjöt af íslenskum
nautum í vandlega unnum
braðgprófunum, sem voru
einn liðurinn í víðtækum
samanburði sem RALA gerði
á þessum stofnum. Bragð-
prófanimar vom gerðar í
tvennu lagi. í fyrri prófun-
inni vom bomir saman stofn-
ar og fóður, en sláturþungi
hafður sá sami, en í þeirri síð-
ari vom bornir saman stofnar
og sláturþungi, en fóður haft
það sama. Kjötið var í öllum
tilfellum af hryggvöðva.
Galloway-blendingarnir
komu að jafnaði betur út en
íslensku nautin, þ.e. kjötið
þótti heldur safaríkara, meyr-
ara, bragðbetra og gefa betri
heildaráhrif. Þræðir þóttu
mestir í vöðvum léttustu
skrokkanna, en þeir vom
jafnframt meyrastir og taldir
bragðbetri en kjöt af þungum
skrokkum.
Tólf starfsmenn RALA voru
þjálfaðir upp fyrir þessar bragð-
prófanir. Þeir gáfu síðan ein-
kunnir fyrir meyrni, safa, þræði,
aukabragð og heildaráhrif kjöts-
ins eftir steikingu. Notaður var
kvarði frá 10, sem þýddi mjög
vont, til 90 sem þýddi mjög
gott/meyrt og svo framvegis.
Einkunnagjafir voru í nær öll-
um tilfellum einhversstaðar á
bilinu 58 til 69. Meðaleinkunn-
ir íslenka nautakjötsins voru
gegnumsneitt á bilinu 60-64, en
Galloway-blendinganna á bil-
inu 60-67. Mestu munaöi á
heildaráhrifum þar sem íslenska
kjötið fékk rúmlega 60 í meðal-
einkunn en „útlendingarnir"
rúmlega 67.
Arfbundinn munur á gæðum
nautakjöts tengist fyrst og
fremst mun á skrokkum og kjöti
af gripum af holdakynjum,
mjólkurkynjum eða blönduð-
um kynjum, segir í skýrslu
RALA. Aðalmunurinn á kynjum
sé í vaxtarhraða, fóðurnýtingu
og stærð, auk þess sem holda-
kynin safni meiri fitu utan á sig
en mjólkurkynin inn í sig.
Breytileiki innan kynja geti þó
stundum haft meiri áhrif heldur
en munur á milli þeirra.
Fyrir þessar tilraunir voru sér-
staklega aldir 36 nautkálfar,
helmingurinn af hvoru kyni, ís-
lensku og Galloway, sem síðan
var skipt í allt sex tilrauna-
ÚA-málib svokallaða var leitt til
lykta á fundi bæjarstjórnar Akur-
eyrar á þriðjudagskvöld. Á fund-
inum samþykkti bæjarstjórnin að
nýta ekki forkaupsrétt bæjarins í
hlutafjárútboði útgerðarfélagsins
ab upphæb 150 milljónir króna
sem nú stendur yfir. Þá kynnti
bæjarstjóri tillögu á fundinum
um ab selja helming hlutabréfa
Framkvæmdasjóbs Akureyrarbæj-
ar í félaginu eba 24.6% af heildar-
hlutafé í félaginu eftir hlutafjár-
aukningu ab nafnvirbi um 225
milljónir króna. Mibab vib gengi
hlutabréfa í Útgerbarfélagi Akur-
eyringa hf. á almennum markabi
í dag getur slík sala þýtt um einn
milljarb króna fyrir Akureyrarbæ.
Um tíma hefur legið fyrir ákvörb-
un stjórnar útgerðarfélagsins um að
efna til hlutafjárútboðs að upphæð
150 milljónir króna. Fyrir nokkru
var ákveðið að hrinda útboðinu í
framkvæmd og stendur það nú yfir.
Fyrir hefur legið að bæjarstjórn
hyggðist ekki nýta sér forkaupsrétt
flokka, sem aldir voru á mis-
munandi fóðri og sem slátrað
var þegar gripirnir höfðu náð
350, 400 eða 450 kg. þunga.
Galloway nautin vaxa jafnaðar-
lega hraðar svo þau íslensku
voru að meðaltali 33 dögum
eldri við slátrun og þurftu meira
fóður. Tilraunin leiddi m.a. í
ljós að alls konar fita jókst við
kjarnfóðurgjöf, þ.e. nýrnamör,
fita ofan á hrygg og fituafskurb-
ur. Nýting og verðmæti eftir úr-
beiningu fór minnkandi, enda
byggist sú mæling á vinnsluað-
að nýju hlutafé og hefur sá vilji
hennar nú verib staðfestur með
formlegum hætti. Þau sjónarmið
lágu meðal annars að baki þeirri
ákvörðun að ekki væri þörf fyrir að
bæjarfélagið héldi meirihlutaeign í
félaginu heldur bæri að stefna að
sölu á eignaraðild bæjarins. Heföi
Akureyrarbær ætlað að halda sama
meirihluta í félaginu eftir hlutafjár-
aukningu og hann hefur nú, þá
hefði hann þurft ab kaupa hlutabréf
að nafnvirði 79 milljóna króna sem
þýddi um það bil 360 milljón króna
greiðslu miðab við gengi hlutabréfa
í félaginu í dag. Ef miðaö er við að
bærinn hefði tekið það fé að láni
hefbi það þýtt um 20 milljóna
króna vaxtagreiðslur á ári.
Sala hlutabréfa Akureyrarbæjar í
Útgerðarfélagi Akureyringa hf. hef-
ur verið til umræbu um nokkurt
skeið eða allt frá því bæjarstjóri reif-
aði hugmyndir um hana seint á ár-
inu 1994. Ákveðnar tillögur um
hvernig staðið yrbi að slíkri sölu eða
hversu stór hluti af bréfum bæjarn-
ferð sem nýtir fitu illa. Hún
miðast við það að fitusnyrta alla
vöðva algjörlega, sem sögð er
hin hefðbundna íslenska leið.
„Fitusnyrting vib úrbeiningu er
greinilega allt of mikil og hefur
áhrif á bæði gæði, nýtingu og
verðmæti", segir skýrsluhöf-
undur. Leiða megi að því líkum
að skrokkar af holdablending-
um, sem hafi stærri vöðva og
meiri fitu, henti ekki í sömu úr-
vinnslu og skrokkar af íslensk-
um nautum.
is yrði boðinn til sölu hefur þó ekki
komið fram fyrr en nú, en málin
hafa verið rædd ítarlega á vettvangi
bæjarstjórnar og ýmsar leiðir verib
kannaðar. Meðal annars fóru fram
viöræður á milli Akureyrarbæjar og
útgeröarfélagsins Samherja hf. um
samstarf eða sameiningu fyrirtækj-
anna en þær leiddu ekki til niður-
stöðu. Gert er ráö fyrir að bjóða Út-
geröarfélagi Akureyringa hf. sjálfu
10% af heildarhlutafé ab nafnvirði
um 92 milljónir króna en afgangur-
inn verið boðinn á almennum
hlutabréfa markaði. Er þar um lið-
lega 133 milljónir króna að ræða á
nafnverði og gert er ráð fyrir að
starfsfólki ÚA og einstaklingum á
Akureyri verði veittur forkaupsrétt-
ur að 5% þess hlutafjár.
Sala hlutabréfa Akureyrarbæjar í
Útgerðarfélagi Akureyringa hf. hef-
ur veriö nokkuð viðkvæmt mál á
Akureyri. Þótt menn viðurkenni al-
mennt að tæpast sé þörf fyrir að
bærinn bindi mikið fjármagn í út-
gerðarfélaginu þá hafa margir óttast
Almannavamir œföar
næsta sumar:
FjÖlþjÓÖa-
sveitir æfa
fyrir Suö-
urlands-
skjálfta
Umfangsmikil almanna-
vamaæfing verbur haldin að
ári á íslandi. í æfingunni
verbur gert ráb fyrir því ab
öflugur jarbskjálfti hafi orb-
ib á Subvesturlandi meb
manntjóni og gífurlegri
eybileggingu. Gengib verbur
út frá því ab fjarskipti og all-
ar samgöngur liggi nibri á
svæbinu og ab fjöldi fólks sé
grafinn í rústum húsa.
Almannavarnir ríkisins og
varnarmálaskrifstofa utanrík-
isráðuneytisins vinna nú að
undirbúningi æfingarinnar í
samrábi vib yfirstjórn varnar-
liðsins og Atlantshafsherstjórn
Atlantshafsbandalagsins. Fyr-
irhugub æfing fellur undir
fribarsamstarf Atlantshafs-
bandalagsins, „Partnership for
Peace", sem er samstarfsverk-
efni ríkja Atlantshafsbanda-
lagsins og 26 annarra Evrópa-
ríkja. Þetta mun verba fyrsta
æfingin í þessu friðarsamstarfi
þar sem höfuðáhersla verður á
almannavarnarþætti. Með æf-
ingunni er stefnt ab því að
laga utanabkomandi neyðar-
hjálp til íslands frá ríkjum Atl-
antshafsbandalagsins og frið-
arsamstarfsins sem best ab
ríkjandi almannavarnaráætl-
un á íslandi. Ennfremur á að
samhæfa gildandi almanna-
varnaráætlanir Atlantshafs-
bandalagsins þannig að björg-
unarstarf á vegum þess verði
markvissara ef til náttúruham-
fara af þessu tagi kemur innan
starfsvæðis þess.
-gos
ab verði hlutur bæjarins seldur
myndu utanaðkomandi aðiiar eign-
ast hann og starfsemi félagins, sem
lengi hefur verið mikil kjölfesta í at-
vinnulífi á Akureyri, ef til vill flytj-
ast burt. Bæjarstjórn hefur einnig
viljab koma í veg fyrir að starfsemi
félagsins breytist að því leyti, og af
þeim sökum var efnt til viðræðna
um bakhjarla í heimabyggð á liðnu
vori þótt þær bæru ekki árangur.
Með ákvörðun um hlutafjáraukn-
ingu í Útgeröarfélagi Akureyringa
hf. um 150 milljónir króna og sölu
helmings hlutafjár Akureyrarbæjar
telur bæjarstjórn að efla megi starf-
semi félagsins en einnig að losa um
verulega fjármuni sem bæjarfélagið
getur nýtt til greiðslu skulda en
einnig til framkvæmda á öðrum
sviðum. Samkvæmt heimildum
blaðsins er ekki fyrirhugað að bjóba
meira hlutafé Akureyrarbæjar í Út-
gerðarfélagi Akureyringa hf. til sölu
þannig að bærinn verður áfram stór
eignaraðili að félaginu þótt hann
láti af meirihlutaeign. -ÞI
Akureyri:
ÚA-máliö leitt til lykta