Tíminn - 23.07.1996, Blaðsíða 7

Þri&judagur 23. júlí 1996
7
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
UTLOND
Nýjar reglur gegn mismunun
samþykktar í San Francisco:
Pitsusendlum
uppálagt ab
hætta lmnu
Hverfin í San Francisco geta tek-
ib hröðum breytingum og eru
álíka óútreiknanleg og vebrib.
Virbulegt efnafólk byrjar
kannski skyndilega ab streyma
inn í hverfi sem hafa verib í nib-
urníbslu árum eba jafnvel ára-
tugum saman, en hitt er þó e.t.v.
algengara ab snyrtileg millistétt-
arhverfi breytast á skömmum
tíma í all drungaleg svæbi þar
sem segja má ab beinlínis ríki
stríbsástand.
Þetta vita fáir betur en þeir sem
hafa það að atvinnu að sendast
með pitsur. í starfi sínu hafa pitsu-
sendlar í San Francisco ekki ósjald-
an lent í því að vera rændir eba
verða fyrir alvarlegum líkams-
meiðingum, og einhver hópur hef-
ur jafnvel týnt lífinu vib þab ab
sinna starfsskyldum sínum.
Þetta ástand hefur orbib til þess
að mörg veitingahús óg önnur fyr-
irtæki neita að bjóba upp á heims-
endingarþjónustu í ákvebin
hverfi. Þetta er ekki annaö en heil-
brigð skynsemi, ab mati jafnt
starfsmanna sem forsvarsmanna
þessara fyrirtækja. íbúarnir í þeim
hverfum sem þannig em útilokuð
frá heimsendingarþjónustu fyrir-
tækjanna líta hins vegar svo á að
þarna sé um grófa mismunun að
ræða.
Hverfaráð borgarinnar hefur nú
úrskurbað að í þessu efni hafi íbú-
arnir rétt fyrir sér, og hefur sent frá
sér tilskipun þar sem það er lýst
ólöglegt athæfi að fyrirtæki ákveði
ab neita heimsendingarþjónustu
til ákvebinna hluta af almennu
þjónustusvæði sínu.
Þessi tilskipun er sú fyrsta sinnar
tegundar í Bandaríkjunum, og
vilja margir líta á hana sem fyrir-
mynd að samskonar reglum sem
taka þyrfti upp annars staðar í
landinu, þar sem þetta er vibtekin
venja hjá pitsufyrirtækjum. Dom-
ino's Pizza hefur jafnvel látið gera
sérstakt tölvuforrit sem dreift er til
allra afgreiðslustaba fyrirtækisins,
þar sem heimilisföng eru merkt
með ákveðnum litum: grænt þýðir
að heimsending sé í lagi, gulur
þýbir að varan er afhent úr bíl við
gangstéttarbrúnina, en rautt þýbir
að heimsending sé útilokuð.
Fyrirtækið lítur svo á að þessar
merkingar séu eölileg vibbrögb vib
þeirri hættu sem sendlarnir lenda í
þegar farið er í hættuleg hverfi, þar
sem þeir eru aubveld bráð harðs-
víruðum glæpamönnum.
Gagnrýnendur hlusta þó ekki á
þau rök, og segja að þarna sé
greinilega verið að mismuna stór-
um íbúðabeltum, og það bitni
nánast eingöngu á ákveðnum kyn-
þáttum og stéttum. „Þegar fólk
auglýsir heimsendingarþjónustu á
þab að bjóba hana alls stabar," seg-
ir Willie Kennedy, en liún á sæti í
hverfaráðinu og var aðalhvata-
maður þess ab nýju reglurnar yrbu
settar. Astæban til þess að hún fór
af stað var sú ab dóttursonur
hennar fékk ekki heimsenda pitsu
vegna þess ab hann býr í heldur
vafasömu hverfi, Hunter's Point,
þar sem hún býr raunar líka. „Þeir
dæma okkur öll út frá þeim okkar
sem verst eru," segir frú Kennedy.
Engin refsing liggur raunar við
því að brjóta nýju reglurnar, en
hægt væri að fara í einkamál á
grundvelli þeirra. Undantekningar
eru þó leyfðar með hverfi þar sem
sendlum hefur áður verið ógnað
eða þá að mikið er um ógreiddar
skuldir.
-gb/The New York Times
Alvarleg mistök hollensku friöargœsluliöanna þegar Serbar réöust inn í Srebrenica:
Þegar yflrmabur hollensku sveit-
arinnar í fribargæslulibi Samein-
ubu þjóbanna í Srebrenica, Ton
Karremans, mætti fyrir stríbs-
glæpadómstólinn í Haag fyrr í
mánubinum, varb ekki hjá því
komist ab niburlæging Hollend-
inga yrbi gerb opinber eina ferb-
ina enn. Hann sagbist „ekki einu
sinni hafa hugsab út í þab" ab
spyrja Ratko Mladic, herstjóra
Serba, ab því hvab gert yrbi vib
flóttamennina: „Vib vorum al-
gjörlega niburbrotnir."
Þann 11. júlí 1995 hertók lið
Mladics borgina Srebrenica, sem þá
var sérstakt verndarsvæði Samein-
uðu þjóðanna, eftir að bardagar
höfðu staðiö í eina viku. íbúar í Sre-
brenica voru þá um 40.000, og Serb-
ar sáu til þess að meirihluti kvenna
og bama var fluttur með langferða-
bílum til Tuzla. U.þ.b. 8.500 karl-
mönnum var hins vegar haldið eft-
ir og voru þeir að öllum líkindum
myrtir.
Hollensku gæslusveitirnar hafa
verið sakaðar um það að hafa
brugðist hlutverki sínu gjörsam-
lega. Þeir fylgdu ekki einu sinni eft-
ir öllum langferðabílunum, sem
þeim bar að gera til þess að tryggja
öryggi íbúanna.
Til Hollands bámst fréttirnar af
klúðrinu smátt og smátt, og var þá
ekki um að villast að þessar úrvals-
sveitir hollenska hersins höfðu ekki
staðið sig sem skyldi. M.a. hefbu
hermennirnir selt íbúum borgar-
innar matvæli á okurverði og verið
ógnandi og mddalegir í framkomu.
Maðan á sjálfri innrásinni stóð óku
hollenskir skriðdrekar á miklum
hraða af fullkomnu tillitsleysi í
gegnum mannfjöldann, auk þess
sem hliðunum að herbúðunum var
lokað allt of snemma. Múslimum
sem leituðu þangab skjóls var mis-
kunnarlaust vísað á bug.
Hollendingamir hafa meðal ann-
ars afsakab sig meb því ab benda á
þær erfibu abstæbur sem þeir áttu
við að glíma í starfi sínu vib að gæta
„vemdarsvæðisins". Mánubum
saman fyrir fall borgarinnar hafði
serbneska umsátursliðib ekki leyft
að liösauka yrði hleypt inn í borg-
ina, og fersk matvæli var ekki hægt
að nálgast. Liðsmönnum hollensku
sveitarinnar fækkaði jafnt og þétt,
vom í fyrstu um 700 en vom komn-
ir niður í 400 skömmu áður en yfir
lauk. Andrúmsloftiö var orðið mjög
þrúgandi, og ekki bætti úr skák að
Serbar beittu þungavopnum á borg-
ina með reglulegu millibili. Þegar
Brugðust gjörsamlega
hlutverki sínu
Yfirmenn hollensku friöargœslusveitanna í Srebrenica á góbri stund meb Ratko Mladic (t.v.).
hermenn Mladics réðust loks til
inngöngu og tóku hverja hollensku
varðstöðina á fætur annarri tóku
„friðargæslulibarnir" því nánast
fegins hendi og sýndu svo til ekkert
viðnám þegar Serbar handtóku þá
og settu í stríðsfangabúðir. „Hér
gámm við að minnsta kosti farið í
fótbolta og fengum að borða þrisvar
á dag," sagði Ynse Schellens sem var
stríðsfangi Serba eftir fall borgar-
innar. Hollenski herinn reyndi í
fyrstu að fela sannleikann um það
sem geröist. Hermönnum var
stranglega bannað að tjá sig opin-
berlega um það. Kvikmynd sem
sýnir aftöku múslima var eyðilögð
„vegna mistaka" í framköllunarher-
bergjum hersins. Og Karremans
herforingi bar lof á abgerðir Serba
Gluggar
í útihús
- án viðhalds!
a
Kjarnagluggar
Dalvegur 28 • 200 Kópavogur • Sími 564 4714
skömmu eftir fjöldamorðin, og
sagði þær hafa verið „hernaðarlega
rétt gerðar". Það var ekki fyrr en
mörgum mánuðum síðar sem Joris
Voorhoeve, varnarmálaráðherra
Hollands, viðurkenndi að hermenn
sínir hefðu gert „mistök og glappa-
skot". -gb/Die Woche
Wmlngar F|Aidl vlnnlngahafa 7Uppha6i hv#m
1. 0 2.025.108
2 b81 247.840
3. *-« 37 11.550
4. i - < 1.476 670
Samtais: 1.514 2,285.168
Upplýtngar um vinninQ«tö!ur fá*t oinnio I ilmivara
S68-1511 oöa Grwnu númoriBOO-esn og Itoxtavarpi