Tíminn - 01.08.1996, Síða 4

Tíminn - 01.08.1996, Síða 4
4 WPlptltl® Fimmtudagur 1. ágúst 1996 STOFNAÐUR 1 7. MARS 1 91 7 Útgáfufélag: Tímamót hf. Ritstjóri: Jón Kristjánsson Ritstjórnarfulltrúi: Oddur Olafsson Fréttastjóri: Birgir Gubmundsson Ritstjórn og auglýsingar: Brautarholti 1, 105 Reykjavík Sími: 563 1600 Símbréf: 55 16270 Pósthólf 5210, 125 Reykjavík Setning og umbrot: Tæknideild Tímans Mynda-, plötugerb/prentun: ísafoldarprentsmi&ja hf. Mánaðaráskrift 1700 kr. m/vsk. Verb í lausasölu 150 kr. m/vsk. Fráfarandi forseta þakkab, nýjum fagnab í dag tekur Ólafur Ragnar Grímsson við embætti sem fimmti forseti lýðveldisins, en Vigdís Finn- bogadóttir lætur af völdum eftir 16 ára farsælan embættisferil sem forseti íslands. Það eru því þáttaskil og ástæða til þess að þakka fráfarandi for- seta einstaklega vel unnin störf í þágu íslensku þjóðarinnar sem fulltrúi hennar á erlendum vett- vangi og sameiningartákn heima fyrir. Jafnframt skal nýjum forseta fagnað og honum óskað far- sældar í hinu virðulega og vandasama hlutverki forseta íslands. Innsetning forseta íslands fer fram í Alþingis- húsinu í dag, og fer hún fram samkvæmt hefðum sem mótast hafa í sögu lýðveldisins. Lýðveldið er ungt og hefðir okkar íslendinga sem sjálfstæðrar þjóðar eru ekki gamlar. Hjá öðrum þjóðum hafa slíkar venjur mótast á liðnum öldum en því er ekki nema að litlu leyti til að dreifa hjá okkur. Formfesta er ekki mikil í okkar samfélagi. Hér er ekki veriö að mæla með stífum hirðsiðum að hætti konungdæma, en það er sjálfsagt og eðlilegt að æðsta stjórn landsins haldi upp á þjóðhátíðina með ákveðnum og formföstum hætti svo sem gert hefur verið með athöfn á Austurvelli, forseti ís- lands sé settur í embætti á virðulegan hátt, ákveðnar hefðir gildi um setningu og slit löggjaf- arsamkomunnar og áramóta sé minnst með form- föstum hætti af forseta landsins og forsætisráð- herra svo að nefndar séu nokkrar hefðir sem verið hafa um áraraðir. Fulltrúar hins þrískipta valds í þjóðfélaginu bera ábyrgð á innsetningu forseta íslands og eru jafn- framt handhafar valds hans í forföllum forseta og þegar hann fer erlendis. Forseti Hæstaréttar, for- sætisráðherra og forseti Alþingis eru þessir fulltrú- ar og skipa sinn sess við innsetningarathöfnina. Um forsetaembætti hafa skapast farsælar venjur. Forsetinn er fremstur meðal jafningja. Hann gefur merkisatburðum í daglegu lífi þjóðarinnar og ein- stakra byggðarlaga hátíðarblæ með nærveru sinni. Hann er sameiningartákn þjóðarinnar og hafinn yfir hið pólitíska dægurþras. Það hlutverk er eink- ar mikilvægt. Ólafur Ragnar Grímsson, sem tekur við embætti forseta íslands í dag, kemur beint af vettvangi stjórnmálanna og hefur háð þar harðar orrustur. Úrskurður þjóðarinnar er sá að ekki sé ástæða til þess að útiloka menn frá forsetaembættinu af þeim orsökum. Hann háði sína kosningabaráttu á hófsömum og hefðbundnum nótum og uppskar í samræmi við það. Tíminn óskar þess að gæfa fylgi Ólafi Ragnari Grímssyni og fjölskyldu hans þegar hún flytur nú um set og sest að á Bessastöðum sem er setur for- seta íslands. Ekki er ástæða til annars en bjartsýni um það að þjóðareining skapist um nýjan forseta. Fullvíst er að íslenska þjoðin vill hafa samstöbu og virðingu um embætti forsetans. Það embætti minnir okkur á sjálfstæði okkar og þá lýðræðislegu hefð sem þjóðinni ber að standa vörð um. Jafnréttinu bjargað Stefnumótun í jafnréttismálum hefur verib nokk- ub í umræbunni í höfubstabnum undanfarin miss- eri. Fyrir nokkrum mánubum varb mikil sprenging í borgarkerfinu verna ósamlyndis þáverandi jafnr- étisfulltrúa og þáverandi formanns jafnréttisrábs og ef Garri man rétt snerust klögumálin um þab ab formaburinn taldi fulltrúann ekki sýna neitt frum- kvæbi en fulltrúinn sagbi formanninn óþarflega vibskotaillan auk þess sem ekkert lægi fyrir um þab í hverju starf jafnréttisfulltrúans ættu ab felast. Þess utan blandabist inn í þetta mál spurningin um hvort Reykjavíkurborg ætti ab móta algerlega sjálfstæba jafnréttisáætlun eba hvort eblilegt væri ab byggja á jafnréttisáætlunum sem gerbar hafi verib á landsbyggbinni og var Akureyri sérstaklega tilgreind. Málib fór alla leib inn í borgarstjórn og borgar- búar gátu hlýtt á heitar og tilfinningaþrungnar umræbur um mikilvægi jafnréttis- mála og starfs jafnréttisfulltrúa og hversu brýnt væri ab þessi mála- flokkur fengi sem mestan og bestan framgang í stjórnsýslu höfubstabarins og starfs- mannahaldi öllu. Sú snurba sem hljóp á þrábinn milli fulltrúans og formannsins þótti því sérstak- lega óheppileg öfugþróun í þessum mikilvæga málaflokki. Farsæll endir En málib hefur sem betur fer fengib þann farsæla endi ab nýr jafnréttisfulltrúi hefur tekib vib af þeim gamla og nýr formabur tekib vib af gamla formanninum. Og þab er ekki ab sökum ab spyrja ab þessi mikilvægi málaflokkur er kominn í hinn besta farveg og markvisst er unnib ab söfnun þýb- ingarmikilla upplýsinga um stöbu og horfur í jafnrétismálum borgarinnar. Eitt mesta stórvirkib á þessu svibi er einmitt í deiglunni þessa dagana en opinberaö hefur verib aö nokkrum starfsmönnum borgarinnar verbur bobib ab taka sér 3 mánaöa launaö fæbingarorlof. Þessir tilraunakarlar veröa síöan vaktaöir á tímabilinu af jafnréttisnefnd Reykjavíkur og kannab hvernig þeim gegnur í frí- inu. I frétt í Tímanum í gær segir m.a. aö „feörun- um og fjölskyldum þeirra veröi fylgt eftir meö viö- tölum fyrir, á meban og eftir aö fæöingarorlofi lýk- ur. Sömuleiðis yröu tekin vibtöl við samstarfsmenn og yfirmenn á vinnustab. Meö verkefninu yrði reynt ab leiba í ljós hvaða áhrif fæðingarorlof föð- ur hefur á sjálfsmynd hans, tengsl hans vib barn sitt, verkaskiptingu inni á heimilinu og þar með jafnrétti kynjanna. Jafnframt að kanna hvernig vinnustaburinn bregst við fæðingarorlofi föður og hvernig yfirstíga megi þá erfiðleika sem kunna að koma upp." Áhugi á ab vera meb Eins og þessi upptalning ber með sér er hér á ferðinni verkefni sem skiptir gríðarlegu máli og er afar líklegt til ab draga fram eiginleika hins dæmi- gerða íslenska karlmanns þegar hann stendur frammi fyrir „móðurlegu" umhyggjuhlutverki með lítib barn heima hjá sér. Eng- inn vafi er á að þeir tilraunakarlar sem gefa sig í þetta verk verða ein- mitt góbir fulltrúar kynbræðra sinna og svara spurningum og viðtalameðferb jafnréttisnefndar af samviskusemi. Þannig ab út- koman gefi góða vísbendingu um hvernig karl- menn í Reykjavík umbreytast þegar þeir fara ab umgangast börnin sín, sem þeir væntanlega gera fæstir eða hvað? Ekki mun það nú spilla fyrir áhuga manna að komast í þennan tilraunahóp að yfirmenn þeirra og samstarfsmenn verða með í dæminu og eiga ab fylgjast með breytingunum og skrifa um þab skýrslur hvort tilraunakarlarnir tali ekki frekar um bleiukaup og barnavagna eftir orlof- ið en fluguhnýtingar og fyllerí. Það er því full ástæða til að fagna þessu framtaki og lofa Guð fyrir ab tekist hefur að koma jafnréttis- málum í höfuðborginni á sporib eftir hremming- arnar í vor. Ab vísu veröur Garri að viburkenna að hann myndi trúlega verða nokkuð feiminn að taka þátt í þessari tilraun. Hins vegar myndu málin horfa öbru vísi vib ef fengnir yrðu í tilraunahópinn línumenn frá Landsvirkjun — það myndi óneitan- lega líta betur út, enda vill Garri, eins og hann hef- ur ábur lýst yfir, helst af öllu líkjast hinum karl- mannlegu línumönnum. Garri GARRI Konsertinn sem aldrei var haldinn „Ferðin sem aldrei var farin" eftir Sigurð Nordal er eitt af snilldarverkum íslenskrar smásagnagerðar. Eins og nafnið bendir til, fjallar sagan um feröalag sem ekkert varð úr nema umstang og undirbún- ingur. í kvöld verða svo tónleikar sem aldrei verða haldnir, en eru orðnir margfrægir af fregnum af undirbúningi. Meðal þeirra sem ekki syngja í kvöld eru stórstjörnurnar Björk og Kristján hetju- tenór og Bubbi lætur ekki til sín heyra fremur en Sinfóníuhljómsveit íslands. Hátíðartónleikarnir sem ekki verða haldnir fóru af stað meb miklum glæsi- brag, eins og vænta mátti við svo hátignarlega at- höfn og forsetakrýningu með viðeigandi svardög- um. Svo er komin til önn- ur söngskemmtun sem ekki verður haldin á hátíð- isdaginn. Kvennakór Reykjavíkur átti aö stilla sér upp framan við Alþing- ishúsib og syngja við at- höfnina sem þar fer fram. Þab verður líka konsert sem ekki verbur haldinn, þrátt fyrir æfingar og und- irbúning. Forsætisráðuneytiö sagði aö Kvennakórnum væri ofaukib, því á Austurvelli á að blása í lúðra og berja bumbur. Ekkert kvennapíp þar. Heiburinn lítils virbi Forsetakonsertinn sem ekki var haldinn átti að vera í Háskólabíói í kvöld, eftir að biskupinn yfir íslandi og forseti Hæstaréttar hefðu veitt Ólafi R. blessun guðs og sína. Eftir ab í ljós kom að söng- og spilafólk átti aö troða upp eingöngu þjóbhöfðingja og fósturjörð hans til dýrðar, án annarrar umbunar en heiburs- ins að fá að spila þar og syngja af hjartans lyst, fóru að renna tvær grímur á listafólkið og að lok- um felldi það grímuna alveg: Vib sprellum ekki í Háskólabíói fyrir svo lítilmótleg kjör. Úr varb for- setakonsert sem aldrei var haldinn og verður lengi í minnum hafður, eins og ferðin sem aldrei var farin. Eða sagði ekki þjóðskáldið að þab væri þakk- arvert að sitja kyrr á sama stað og samt að vera ab ferðast? Kannski eru þeir hljómleikar bestir og eft- irminnilegastir sem aldrei eru haldnir. Hvab átti ab gera vib aurinn? Metnaðarfullir skipuleggjendur forsetahljóm- leikanna létu þau bob út ganga, þegar hljómleik- arnir voru ákveðnir, að mestu og bestu listamenn lýðveldisins og víðar að myndu gefa vinnu sína, en hlotnast heiðurinn. Var það látið gott heita þar til upp komst að selja átti inn fyrir vænar fúlgur. Þá spurðu listamenn hver ætti að fá aurinn, en þab hefbu þeir átt að láta ógert í kurteisisskyni. Þeir sáu að verið var að hafa þá að féþúfu fyrir einhverjar óskilgreindar þarfir. Upp úr einum skipuleggjanda álpaðist ab verib væri að safna fyr- ir tónlistarhúsi og því trúði enginn. Enn síbur vildu listamenn trúa því ab nota ætti gjafmildi þeirra til að greiða upp í kosningaskuldir, en auðvitað er alveg fráleitt að nota krýningar- daginn til svo ómerkilégra um- svifa. Úr því sem komið er skiptir engu máli hvað gera átti við aðgangseyri forsetakonsertsins. Hann verður hvort sem er ekki notaður til neins, ekki einu sinni til kaupa eba endurnýjunar húsakosts embættisins. Ekki fá listamennirnir sem hvorki spiluöu né sungu neitt fyrir að láta það vera, frem- ur en þeir áttu aö fá nokkuð fyrir aö spila og syngja. Er þeirra hlutur hinn sami, hvort sem konsertinn lukkaðist eða var aldrei haldinn. Fræg er ferðin sem aldrei var farin, frægur verð- ur forsetakonsertinn sem aldrei var haldinn og lengi verður í minnum haft forsetaframboðið sem Davíð lagði aldrei í. Svo má vel hugsa sér hvort þessi pistill hefði ekki orðið miklu betri ef hann hefði aldrei veriö skrifaður. OÓ Á víbavangi

x

Tíminn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.