Tíminn - 13.08.1996, Blaðsíða 7

Þri&judagur 13. ágúst 1996
7
Byggingarframkvœmdir í Reykjvík minni í fyrra en nokkru sinni síöan 1981:
Færri íbúðir en nokkru
sinni á síbustu 30 árum
Fullgerðar nýjar íbúöir í
Reykjavík voru aðeins 450 á
síöasta ári og er ekkert dæmi
um að svo fáar íbúbir séu
byggðar á einu ári síðustu 30
árin að minnsta kosti. Og ekki
virðist framhaldið bjartara því
aðeins var byrjaö á 294 íbúð-
um í fyrra. í heild voru bygg-
ingarframkvæmdir á árinu,
mældar í fermetrum fullgerðs
húsnæðis af öllum tegundum,
minni 1995 heldur en nokkru
sinni síðan árið 1981, eða í
hálfan annan áratug.
Samkvæmt yfirliti bygginga-
fulltrúans í Reykjvík, um bygg-
ingarframkvæmdir í borginni á
síðasta ári og samanburð áranna
1981-95, má eiginlega segja að
byggingariönaður í Reykjavík
hafi hrunið á síðasta ári. Og þá
ekki aðallega vegna færri íbúða
en um áratuga skeið, heldur var
nú minna byggt af atvinnuhús-
næði og annars konar húsum
heldur en um mjög langt árabil.
Þeir fáu sem byggðu hafa hins
vegar margir verið stórhuga.
Meðalstærð nýrra íbúða á árinu
1995 var 29 rúmmetrum stærri
en árið áður, eða 370 rúmmetr-
ar. Meðalstærð einbýlis (ein-
býli/parhús/raðhús) úr steini
var 590 m3, úr timbri 610 m3
en meðalstærð ibúöa í fjölbýlis-
húsum var um 322 m2.
Síðustu þrjá áratugi a.m.k.
hafa nýjar íbúðir í Reykjavík að-
eins tvisvar orðið færri en 500, á
árunum 1981 (484 íbúðir) og
1982 (497 íbúðir). Fullgerðar
íbúðir voru 150 færri í fyrra
heldur en árið áöur. Á árunum
1990-94 var að jafnaði lokið við
775 íbúðir á ári.
Gríðarlegur samdráttur síð-
asta árs kom þó fyrst og fremst
fram í byggingu atvinnuhús-
næðis og húsa til annarra nota
en íbúðar. Einungis voru full-
gerðir um 32.500 fermetrar í
slíkum húsum á síðasta ári, hvar
af helmingurinn var verslunar-
og skrifstofuhúsnæöi. Þessir
32.500 fermetrar eru innan við
þriðjungur þess sem jafnaðar-
lega hefur verið byggt af öörum
húsum en íbúðarhúsum síðasta
áratug. Þannig viröast opinberir
aðilar ekki síst hafa haldið að sér
höndum við byggingar fyrir
skóla, heilbrigðisstofnanir, fé-
lagsheimili og annað sérhæft
húsnæði. Af iðnaðarhúsnæði
var nær ekkert byggt á síðasta
ári. Sömuleiðis verður aö leita
mjög langt aftur til aö finna
dæmi um minni byggingar fyrir
bíla, hesta og annað góss
(geymslur ýmiss konar). ■
Fríhafnarverslun ríkisins:
Skert viöskipta-
sibferbi og óeðlileg
samkeppni ríkisins
Kaupmannasamtök íslands
óska eftir því við Utanríkis-
ráðuneytið aö „póstverslun" í
komuverslun Fríhafnarinnar
á Keflavíkurflugvelli verbi
hætt og að fríhafnarverslunin
verbi lögð nibur í núverandi
mynd.
Það hefur tíðkast að fólk
hringir inn pantanir á söluvör-
um, gefur upp greiðslukorta-
númer og fær síðan ferðafólk
sem er á leið til landsins til að
gerast „burðardýr" og taka við
vörunni og flytja inn í landið.
Samtökin segja þessa starfs-
hætti (póstverslun) vera óvið-
unandi blett á viðskiptasið-
ferði, að ríkið sé einfaldlega að
nota smugur í eigin kerfi.
Þá fullyrða Kaupmannasam-
tökin að með fríhafnarverslun
fyrir komufarþega standi ríkið í
óeðlilegri samkeppni við versl-
un í landinu, fjölmennustu at-
vinnugrein landsins sem greið-
ir meira til samneyslunnar en
aðrar atvinnugreinar. Samtök-
in benda á að ekki geti allir nýtt
sér þessa verslun og því sé um
mismunun að ræða, eftir því
hvort menn hafi aðstæður til
þess að ferðast eða ekki. Sam-
tökin telja aftur á móti að versl-
unarrekstur í flughöfnum eigi
að vera í höndum einkaaðila
sem leigi þar aðstöðu og stundi
sinn rekstur á jafnræðisgrund-
velli við aöra verslun í landinu.
Að lokum leggja þau áherslu á
að stjórnvöld vinni ötullega að
því að skapa íslenskri verslun
sambærileg starfsskilyrði við
það sem gerist í helstu sam-
keppnislöndunum.
-gos
Ár
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
I
50 000 100 000 150.000 200 000 250.000 300.000
Farmetrar
□ íbúöartiús
O Verslunar- og skritstofuhús
■ Bllskúrar, geymslur, hesthús o.fl.
■ Skólar, félagsheimiH, kirkjur o J.
□ Iðnaöar- og verslunarhús
Súlurit Byggingarfulltrúa fermetra fullgerös húsnceöis á árin hverju síöan 1981 sýnir glöggt þaö hrun sem oröiö
hefur í byggingarframkvœmdum í Reykjavík áriö 1995 og þá ekki hvaö síst í opinberum byggingum og iönaöar-
húsnœöi ásamt skúrum/geymslum alls konar m.a. fyrir bíla og hesta.
Ari Trausti Guömundsson telur miklar líkur á aö vitsmunalíf sé aö finna á öörum hnöttum.
Nýlegar rannsóknir vísindamanna um líf á Mars mjög spennandi:
Ráðgert ab senda 10 geim-
för til sýnatöku á Mars
Ari Trausti Guðmundsson jarðeðl-
isfræðingur telur miklar líkur á
að einhvers konar líf finnist á
öðrum hnöttum og jafnvel vits-
munalíf. Hann útilokar nánast að
um pólitíska sýndarmennsku sé
að ræða hvað varöar nýjar rann-
sóknir bandarískra vísinda-
manna, en þær þykja renna stoð-
um undir að lífverur hafi þrifist á
Mars.
„Það er von á greinum um þetta í
efni í vísindaritum á næstunni
þannig að ég get ekki metið trúverð-
ugleika þessara rannsókna á þessu
stigi. Ég tel þó mjög ólíklegt að
þetta sé einhver brella. Alvömvís-
indamenn láta ekki hafa sig út í
slíkt." Ari Trausti segir Akkílesarhæl
rannsóknanna fyrst og fremst vera
þann að loftsteinarnir sem fundust
á Suðurskautslandinu séu taldir
vera frá Mars en ekki sé óyggjandi
vissa fyrir því. „Þeir gætu verið brot
út halastjörnum eða loftsteinabelt-
inu. Það verður ekki hægt að skera
endanlega úr því hvort þessir ein-
ftumungar em frá Mars fyrr en búið
er að nálgast sýni þaöan."
Geimferðir em nú i undirbúningi
þar sem a.m.k. 10 geimför verður
send til mars. Vonast er eftir aö ein-
hver þeirra snúi til jaröar með raun-
vemleg sýni. „í framtíðinni, ef til
vill snemma á næstu öld, má búast
við mönnuðum geimferöum til
Mars, rétt eins og menn hafa fariö
til tunglsins. Það er í sjálfu sér alveg
framkvæmanlegt nema að fjarlægð-
armunurinn er gífurlegur. Við emm
að tala um tugi milljóna kilómetra
til Mars en það em aðeins 380.000
km til tunglsins."
-BÞ