Tíminn - 15.08.1996, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 15. ágúst 1996
7
Þorfinnur Ómarsson tekur brátt viö starfi framkvœmdastjóra Kvikmyndasjóös:
Tengja hjól atvinnulífsins
viö kvikmyndagerðina
„Eg vonast til þess aö atvinnu-
lífiö sjái sér hag í að veita pen-
ingum inn í kvikmyndagerö. Ég
tel þaö vera einhverja mestu
möguleika okkar til að efla
kvikmyndagerð og auka fjár-
magn til kvikmyndageröar aö
tengja hjól atvinnulífsins viö
hjól kvikmyndagerðarinnar.
Sem væri ósköp eölilegt vegna
þess aö kvikmyndagerð er at-
vinnugrein sem skilar aröi og
jafnvel dágóöum aröi," sagöi
Þorfinnur Ómarsson í samtali
viö Tímann en um næstu mán-
aðamót tekur hann vib starfi
framkvæmdastjóra Kvik-
myndasjóös af Bryndísi
Schram.
Þorfinnur er áhorfendum ríkis-
sjónvarpsins kunnur enda unniö
viö Dagsljósþættina síðastliðin
þrjú ár. í tæp fjögur ár starfaði
hann einnig sem fréttaritari fyrir
útvarp og sjónvarp meðan hann
var við nám í Frakklandi.
„Mig langar að koma þarna
inn, bretta upp ermarnar og
reyna aö vinna mikið starf. Hvort
sem það tekst eða ekki þá lít ég
svo á aö það sé ekki æskilegt að
sitja þarna of lengi. Reyndar sagði
fráfarandi framkvæmdastjóri eitt-
hvað á þessa leið áður en hún tók
við starfinu og svo þótt: það voða
merkilegt þegar hún sagði upp."
Bryndís sagði upp starfinu m.a.
vegna þess að hún taldi sig hafa
talað fyrir daufum eyrum fjárveit-
ingarvaldsins. Kvikmyndagerðar-
menn hafa látiö töluvert í sér
heyra á undanförnum misserum
til að gagnrýna það að lögbundin
framlög hafi nánast aldrei skilað
sér til Kvikmyndasjóðs. Menn
hafa komið með ýmsar tillögur til
að efla kvikmyndagerðina í land-
inu og ekki alls fyrir löngu sendi
Bandalag íslenskra listamanna frá
sér eins konar stefnuyfirlýsingu
um kvikmyndagerð á Islandi. Yf-
irlýsingin þótti óvanaleg enda
ekki oft sem fulltrúar ólíkra list-
greina snúa bökum saman og
gera sitt til að auka veg einnar
greinar.
Þorfinnur hefur þegar rætt við
þingmenn fjárlaganefndar,
menntamálaráðherra og hyggst
einnig ræba vib iðnabarráðherra
um framtíbarframlög til Kvik-
myndasjóös. Hann eygir þó helst
möguleika í ab fá fyrirtæki í at-
vinnulífinu til að leggja fjármagn
í íslenska kvikmyndagerð því
óvíst er hversu vel gengur að út-
vega meiri pening úr ríkissjóði.
„Þetta er náttúrulega eilíf bar-
átta. Ráðherra og þingmenn virð-
ast hafa skilning á því að þab þarf
að styðja við þessa grein í meiri
mæli en hingað til. Það hefur ver-
ið margra ára vinna að kynna fyr-
ir stjórnvöldum efnahagslegan og
menningarlegan ávinning af því
að leggja meiri pening í Kvik-
myndasjóð.
Síðan er bara spurning hvort
skilningurinn dugi til ab gera eitt-
hvað í málunum. Ég er ekki viss
um að það takist á þessu ári enda
er fjárlagavinnan komin langt á
veg núna. Ég vonast til þess ab
það takist að vinna á einhvern
hátt ab þessu á næsta ári."
Þorfinnur hefur einnig rætt við
fólk innan borgarstjórnar og
fundið þar fyrir áhuga til að
styðja við bakið á kvikmynda-
gerðinni á annan hátt en með
beinum fjárframlögum.
Menningarleg
atvinnugrein
Nýlega tók til starfa nefnd á
Þorfinnur Ómarsson.
vegum iðnaðarráðuneytis sem
ætlab er ab kanna hvort atvinnu-
lífið geti með einhverjum hætti
komið að íslenskri kvikmynda-
ir mismunandi skilgreiningar
hafa háð kvikmyndagerðinni því
hún hafi átt erfitt með að njóta
sannmælis sem annað hvort list
eða iðnaður. Hann líti hins vegar
svo á að hún sé blanda af hvom
tveggja. „Þab er búið að sýna fram
á það með tölulegum staðreynd-
um að kvikmyndagerðin skilar
gjaldeyristekjum í þjóðarbúið."
Alþjóðatengill
gerð.
Skiptar skoðanir em á því hvort
telji eigi kvikmyndagerb ibnað
eða list/menningu. Þorfinnur seg-
En starf framkvæmdastjóra
Kvikmyndasjóðs er ekki undirlagt
af því ab kría út meira fjármagn í
greinina. Kvikmyndasjóður er
einnig tengilibur íslenskrar kvik-
myndagerðar vib umheiminn.
„Meðan við höfum ekki meiri
pening en þetta þá hlýtur að vera
mjög mikilvægt að vinna vel úr
þeim þannig að eftir okkur sé tek-
ið úti í heimi."
Þorfinnur hefur vegna starfa
sinna sótt ýmsar kvikmyndahá-
tíbir og telur að íslendingar geti
nýtt sér þær enn betur til að koma
myndum sínum á framfæri. „Þeg-
ar íslensk kvikmyndafyrirtæki eru
búin ab framleiða sínar kvik-
myndir er yfirleitt ekki króna eftir
til að reyna fyrir sér á erlendum
mörkuðum. Kvikmyndasjóður
hefur þá oft hlaupið undir bagga
og veitt smærri styrki til þess að
íslenskar kvikmyndir komist á
kvikmyndahátíðir erlendis.
Á hátíðunum, t.d. í Berlín og
Cannes, eru starfræktir kvik-
myndamarkaðir þangab sem
kaupendur koma. Þar þurfum við
að vera sýnileg og höfum verið
það. Þetta er ekki síður mikilvægt
hlutverk en að fá meiri pening í
sjóðinn."
-LÓA
Símamenn eignast 2/3 allra eigna Pósts og síma sem lífeyristryggingu:
Yfir helmingur launanna
í lífeyrisskuldbindingar
Póstur og sími þurfti ab gjaldfæra rúm-
lega 950 milljónir króna vegna áfallinna
lífeyrisskuldbindinga starfsmanna sinna
á árinu 1995 — þ.e. til viðbótar hinum
lögbundnu ibgjöldunum í Lífeyrissjób
starfsmanna ríkisins (6% + 4%), sem voru
um 210 milljónum króna árinu, af tæp-
lega 2,1 milljarða króna dagvinnulaun-
um starfsmanna. Það hefur þannig kostað
samtals 1.160 milljónir — eða sem svarar
55% greiddra dagvinnulauna — að
tryggja símamönnum sinn áunna lífeyris-
rétt á síðasta ári. Enda lífeyrissjóburinn
sjálfur aðeins talinn rísa undir 20% skuld-
bindinga sinna.
Raunar mætti segja að símamenn hafi
jafnframt eignast um 2/3 hluta allra eigna
Pósts og síma í fyrra, þegar áfallnar lífeyris-
skuldbindingar vegna starfsmanna Pósts og
síma voru í fyrsta sinn færðar í reikninga
stofnunarinnar. Áfallnar skuldbindingar til
ársloka 1994 námu rúmlega 8.600 milljón-
um króna, sem færðar voru sem langtíma-
skuldir í efnahagsreikningi fyrirtækisins. Þar
við bættust svo áðurnefndar 950 milljónir
til að standa undir þeim lífeyrisrétti sem
símamenn áunnu sér á árinu 1995 (umfram
þau 20% sem lífeyrissjóðurinn sjálfur ræbur
vib). Af þessu leiðir ab eigið fé Pósts og síma
hrapaði um 2/3, eða niður í einungis 5,1
milljarð króna í lok síðasta árs, en það hefbi
ella orðiö kringum 14,5 milljarðar ab
óbreyttri reikningsfærslu.
Póstur og sími hefur greitt iðgjöld til Líf-
eyrissjóðs starfsmanna ríkisins frá upphafi,
6% af dagvinnulunum á móti 4% framlagi
starfsmanna. En samkvæmt nýrri trygginga-
fræðilegri úttekt standa þessi 10% allra dag-
vinnulauna starfsævinnar (lífeyrissjóður-
inn) einungis undir 20% af lífeyrisréttind-
um starfsmanna. Vegna þess hafa stjórnvöld
ákveðið ab Póstur og sími (sem önnur ríkis-
fyrirtæki) beri einnig ábyrgð á þeim 80%
áunninna líffeyrisréttinda starfsmanna sem
lífeyrissjóburinn ræður ekki vib. Vegna þess-
ara 80% lífeyrisréttindanna þurfti Póstur og
sími að skuldfæra þá 9,4 milljarða af eignum
sínum á síðasta ári, sem áður greinir.
„Póst og símamálastofnunin hefur fyrir-
vara á réttmæti þessara fjárhæða, bæði hvaö
ElCll) FÉ
mlllj. kr.
15.000--------
1991 1992 1993 1994 1995
■ Á verðlagi hvers árs
■ Á árslokaverðlagi 1995
Eigiö fé Pósts og síma hrapaöi um 2/3 þegar
áfalinar lífeyrisskuldbindingar vegna starfs-
manna voru dregnar frá.
varðar hlutdeild stofnunarinnar í þeim og
einnig forsendur tryggingafræðilegu úttekt-
anna", segir í ársskýrslunni.
„Þungur baggi" segir síma-
málastjóri
„Þessi skuldbinding er þungur baggi á fyr-
irtækinu", segir Ólafur Tómasson póst- og
símamálastjóri í ávarpi sínu. „Meb þessu er
verið að velta þeim skuldbindingum, sem
Lífeyrissjóður starfsmanna ríkisins stendur
ekki undir, yfir á Póst og síma. í árslok 1995
nemur bókuð áfallin lífeyrisskuldbinding
vegna starfsmanna fyrirtækisins 9.400 millj-
ónum króna. Telja má eðlilegt að fyrirtækið
taki að nokkru þátt í þeirri ábyrgð sem er til-
komin vegna starfsmanna þess en það er
ekki sjálfgefið að svo há upphæð sé gjald-
færð á Póst og síma, enda mátti ætla að yfir
fjögurra milljarða króna greiðslur í ríkissjóð
undanfarin ár gengu upp í þetta ab nokkru",
segir Ólafur Tómasson.