Tíminn - 03.02.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Laugardagur 3. febrúar 1990
FRÉTTAYFIRLIT
WASHINGTON - George
Bush Bandaríkjaforseti hefur
skýrt frá því að Bandaríkja-
menn muni skera framlög sín
til Israela og Egypta niður um
10%.
JERÚSALEM - Allt stefnir
í hörkuuppgjör Yitzhaks
Shamirs forsætisráðherra
ísrael og Ariel Sharons varn-
armálaráðherra, en þeir berj-
ast um völdin í Likudbandalag-
inu. Ljóst er að hart verður
barist, enda báöir gamlir
skæruliðar sem Bretar kölluðu
hryðjuverkamenn á sínum
tíma.
MOSKVA - Eduard She-
vardnadze utanríkisráðherra
Sovétríkjanna sagði að ef
sameining þýsku rikjanna ætti
að verða veruleiki þá yrði fyrst
að trygga að nágrannaríkjun
um gæti aldrei staðið ógn af
hinu nýja Þýskalandi.
MOSKVA - Sendinefndir
Azera og Armena hófu fyrstu
beinu viðræðurnar um ástand-
ið í Azerbajdzhan og Armeníu,
en sendinefndirnar hyggjast
leita leiða til að lægja þá kyn-
þáttaólgu sem ríkir á þessum
slóðum. Samningaviðræðurn-
ar fara fram í Riga höfuðborg
Lettlands og sjá stjórnarmeð-
limir Þjóðfylkinga Lithá, Letta
og Eista viðræounum. Sovésk
yfirvöld koma þar hvergi nærri.
Undanfarna daaa hafa sendi-
nefndir Þjóofylkingarinnar
komið boðum á milli sendi-
nefnda Azera og Armena, en
nú eru beinar viðræður hafnar.
BÚDAPEST - Sovétríkin
og Ungverjaland hafa ákveðið
ao ganga frá tvíhliða samningi
um brotthvarf sovéskra her-
manna frá Ungverjalandi.
SOFÍA - Todor Zhivkov fyrr-
um forseti Búlgaríu var fluttur
á sjúkrahús, en hann var í
fangelsi þar sem hann beið
eftir réttarhöldum yfir sér. Rétt
áður hafði orðrómi um að
Zhivkov hefði látist verið vísað
á bug. Þá gerðist það að nýr
formaður kommúnistaflokks
Búlgaríu var kjörinn. Sá heppni
heitir Alexander Lilov. Hann
tekur við af Petar Mladenov
sem kom Zhivkov frá völdum.
1111111’ ÚTLÖND ....................................................................................IIIIIHIIII.1111...IIIIIII.Hllllll..III
Timamótaræða F.W. de Klerk forseta Suður-Afríku, þar sem hann boðar frelsun Nelsons Mandela:
Afríska þjóðarráðið
lögleitt í S-Afríku
á starfsemi Afríska þjóðarráðsins og sagði að Nelson Mandela yrði sleppt úr haldi á næstu dögum.
F.W. de Klerk forseti Suður-Afr-
íku hefur létt 30 ára banni á starfs-
semi Afríska þjóðarráðsins og segir
að Nelson Mandela leiðtogi
blökkumanna verði leystur úr haldi
innan skamms. Mandela sem er einn
helsti leiðtogi Afríska þjóðarráðsins
hefur setið í fangelsi í 26 ár.
„Tími samningaviðræðna er kom-
inn ... Tími ofbeldisins er liðinn.
Tími uppbyggingar og sátta er runn-
inn upp,“ sagði De Klerk í ræðu
sinni við setningu þings Suður-Afr-
íku í gær. De Klerk skýrði frá því að
banni við starfsemi þrjátíu og sex
andstöðuhópa kynþáttastefnunnar
verði aflétt, pólitískum föngum
verði sleppt, ritskoðun fjölmiðla
verði hætt og aftökum verði frestað.
Hins vegar verði áfram takmarkanir
á ferðum sjónvarpsupptökumanna
og ljósmyndara og að ný lög verði
samin með það fyrir augum að
yfirvöld geti stjórnað því hvað birtist
af myndefni frá óróasvæðum.
Viðbrögð við ræðu De Klerks
hafa víðast hvar verið jákvæð. Marg-
aret Thatscher forsætisráðherra
Bretlands hældi De Klerk á hvert
reipi og bauð honum í opinbera
heimsókn til Bretlands. Hún hyggst .
einnig bjóða Nelson Mandela í opin-
bera heimsókn um leið og hann
verðurlátin lausúrfangelsi. Iyfirlýs-
ingu Thatcher segir einnig að bresk
stjórnvöld muni ekki lengur letja
listamenn, íþróttamenn og vfsinda-
menn til að hafa samskipti við koll-
ega sína í Suður-Afríku.
George Bush forseti Bandaríkj-
anna tók í sama streng og fagnaði
ákvörðun De Klerks.
„Ég lít jákvætt á þessa ákvörðun
og ég held að flestir menn í heimin-
um geri það einnig,“ sagði Bush.
Hins vegar ætlar Bush að bíða
átekta og sjá hver þróunin verður
áður en hann leggur til að aflétta
viðskiptabanni á Suður-Afríku.
Slíkt verði hann einnig að ræða við
leiðtoga bandaríska þingsins.
Embættismenn Afríska þjóðar-
ráðsins tóku fréttunum um ræðu De
Klerk með jafnaðargeði. Pallo Jord-
an meðlimur framkvæmdanefndar
ráðsins sagði greinilegar breytingar
á stefnu Suður-Afríku, en tók skýrt
fram að megin mikið vanti upp á að
meginkröfum blökkumanna væri
mætt.
„Þetta er eins og hlaðborðsverður
- hann tók þá hluta sem honum
líkaði en skildi afganginn eftir,“
sagði Jordan.
Beirút:
Bardagar kristinna
blossa upp að nýju
Vopnahlé krístinna manna ■ Beir-
út fór út um þúfur í gærmorgun og
hófust bardagar af enn meirí hörku
enn fyrr. Bardagarnir milli krístinna
hermanna fastahers Líbanon sem
lúta stjórn Michel Aouns hershöfð-
ingja og vopnaðra herflokka úr hin-
um krístnu Líbönsku sveitum, liðs-
manna Sairs Geagea, eru með þeim
hörðustu sem háðir hafa verið í
Beirút þau fímmtán ár sem liðin eru
frá upphafi borgarastyrjaldarinnar í
Líbanon.
Elias Hrawi hinn kristni forseti
Líbanon sem nýtur stuðnings Sýr-
lendinga hefur boðist til að grípa inn
í átökin, biðji Líbönsku sveitirnar
um það. Hrawi hefur eldað grátt
silfur við Michel Aoun, sem neitar
að viðurkenna kjör hans sem forseta
og láta af stjórn hersins. Það eru
sveitir múslíma í fastaher Líbanon
sem eru hollar Hrawi.
Leiðtoga Líbönsku sveitanna hafa
hvatt raunsæa kristna menn um að
aðstoða sig við að koma Aoun frá
sem yfirmanni hersins og stöðva
blóðbaðið. Bardagarnir hófust á
miðvikudag þegar Aoun skipaði
vopnuðum flokkum Líbönsku sveit-
anna að leggja niður vopn. Þegar
sveitirnar urðu ekki við því gerðu
liðsmenn Aouns árás. Hafa vel á
annað hundrað manns fallið í
átökunum og fintmhundruð særst.
Lestarslys
í Frankfurt
Ellefu manns fórust og um sjötíu
slösuðust þegar tvær troðfullar far-
þegalestir rákust á skammt frá
Frankfurt í Vestur-Þýskalandi. Um
það bil tvöþúsund manns voru með
lestunum er þær rákust saman á
Rússelsheim brautarstöðinni 25 km
frá Frankfurt.
UMSJÓN:
Hallur
Maqnússon
BLAÐAMAÐ
Hjálparkokkar
Ceausescus dæmdir:
Ævilangt
fangelsi
Fjórir helstu hjálparkokkar
Nicolae Ceausescus voru dæmdir
í lífstíðarfangelsi í gær, en þá
dæmdi herréttur í málum þeirra.
Tudor Posteinicu, fyrrum innan-
ríkisráðherra, Ion Dinca, fyrrum
aðstoðarforsætisráðherra, og
Emil Bobu og Manea Manescu,
fyrrum varaforsetar Ceausescus,
voru allir fundir sekir um landráð
og hafa verið sviptir öllum borg-
aralegum réttindum og eignum.
Fjórmenningarnir voru einnig
sekir um aðild að þjóðarmorðum
og geta þakkað því að dauðadóm-
ar voru afnumdir í Rúmeníu 1.
janúar. Ceausescu sjálfur og
kona hans voru tekin af lífi á
jóladag.
Æðstaráðið
yfirheyrir
James Baker
Utanríkismálanefnd Æðstaráðs
Sovétríkjanna mun yfirheyra James
Baker utanríkisráðherra Bandarfkj-
anna þegar hann kemur í opinbera
heimsókn til Sovétríkjanna í næstu
viku. Verður það að vonum söguleg-
ur atburður, því aldrei hefur slíkt
áður gerst.
James Baker mun mæta á fund
nefndarinnar, halda þar tíu mínútna
framsögu og svara síðan spurningum
nefndarmanna. Frá þessu skýrði
bandarískur embættismaður í gær
og sagði að utanríkisráðherrann
muni svara öllum spurningum sem
fyrir hann verða lagðar.
Herinn hótar
vopnavaldi í
Kosovohéraði
Herinn í Júgóslavíu segist
reiðubúinn að beita vopnavaldi
gegn óeirðum í Kosovo til að
koma í veg fyrir að borgarastyrj-
öld brjótist út í landinu. Her-
menn og skriðdrekar hafa verið
sendir til Kosovo, en hafa þó ekki
enn gripið inn í átök Albana og
iögreglu, en um það bil þrjátfu
manns hafa fallið í kynþáttaátök-
um á þessum slóðum að undan-
förnu.
Fjölmiðlar í Kosovo fullyrða
að héraðið sé á börmum borgara-
styrjaldar, en ekkert lát er á
átökum Albana sem krefjast lýð-
ræðislegra kosninga og lögregl-
unnar.
„Júgóslavneski alþýðuherinn
er reiðubúinn og fullfær um það
hvenær sem er að fylgja eftir
þeirri stjórnarskrárlegri skyldu
sinni að verja einingu landsins,
lög og reglu, líf og eignir borgar-
anna,“ sagði Stane Brovet að-
stoðarvarnarmálaráðherra Júgó-
slavíu á þingi Júgóslavíu í gær.
„Það verður engin upplausn
Júgóslvaíu á nokkurn máta, né
valdabylting, hvað þá munum við
líða borgarastyrjöld í landinu,"
sagði ráðherrann.
Skriðdrekar óku fram og til
baka kringum Pristina höfuðborg
Kosovo í gær og lögreglumenn
klæddir skotheldum vestum og
vopnaðir vélbyssum stóðu vörð á
götum borgarinnar. Eru um tvö-
þúsund lögreglumenn á leiðinni
frá Serbíu til að halda Albönum
niðri.