Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 24
24
Rjettur.
lenda í klóm hans. Hjaifasár, s’m sífelt er haldið opnum,
ýfast í hvert skifti, sem dýrið Iftur manninn. Sa'r jaessi gróa
ekki fyr en s’mbúð manna við nátlúruna breytist ogsaHausu
viitu dýr'n venjast á að skoða þá s.'tn verndara sinn og
vin.
Jurtagróður landsins varð fyrir sömu meðferð og önnur
náttúrugæði. Skógurinn, sem þakti landið inilli fjalls og fjöru,
var feldur með báli og brandi. Gróðurmoldin bljes í burtu
og eftir urðu flög, berir melar og klapp:r. Hvarvetna, þar
sem menn áttu eitthvað saman við náttúruna að sælda, veittu
þeir dýrunum sár og bana, en skildu eftir bruna sár á land-
inu, þar sem gróðurinn var fegurstur og þroskainestur. Nátt-
úran var svívirt og vanhelguð með gengdailausri dýraveiði
og burtruðning skóganna. Landið er talandi vottur þess,
hvernig liðnar kynslóðir hafa farið með auðsæld þess og
náttúrugæði. En þess má gefa, að fyrri tíma menn höfðu
enga hugmynd um, hvað þeir voru að gera í þessum efnum,
þeir höfðu énga hugmynd um, að níðsla náttúrugæðanna
hafði illar afleiðingar fyrir seinni kynslóðir. Lifnaðarháttum
þeirra og menningu var þannig háttað, að þeim var nauð-
ugur einn kostur að færa sjer þannig í nyt gæði landsins.
Að þessu leyti eru þeir ekki ámælisverðir. Meðan þjóðirnar
hafa engan skilning á því, að ræktunin ein eigi að fullnægja
þeim kröfum, sem menn gera til lífsins, hljóta þær að hag-
nýta sjer náttúrugæðin á svipaðan hátt og barnið móður-
mjólkina.
Nú á dögum er sú kenning alment viðurkend — minsta
kosti í orði — að andleg sem líkamleg velmegun þjóðanna
eigi undantekningarlaust að byggjast á rældun. En oft vill
verða langt á milli orða og athafna. Oss svipar enn til for-
feðranna í því að ræna gæðum landsins. Enn eru til menn,
sem ekki eru búnir að koma auga á, að rœktunin á eingöngu
að vera undirstaðan undir velmegun og hamingju þjóðar-
innar.