Réttur - 01.02.1923, Blaðsíða 25
Rjettur.
25
III.
Utrýmingin.
f3ó að forfeður vorir spiltu nádúrugæðum landsins úr hófi
fram, eigum vjer bágt með að ámæla þeim fyrir það, meðan
vjer nú á dögum fetuni í þe'rra fótspor hvað það sneitir, þó
í smærri stíl sje, sem stafar af því, að gæði landsins eru nú
ekki eins mikil og þau voru áður og því af minna að taka.
Öfug skoðun á iandsnytjunum, frá alda öðli, htfir fest djúp-
ar rætur hjá þjóðinni, og ríkir enn í dag. Menn hafa álitið
náttúruauðinn óþrjótandi uppsprettu, sem öllum væri heim lt
að svala sjer á eftir vild, og haft þí skoðun, að náttúran
sjálf annaðist um að framleiða í skarðið fyrir það, sem væri
drepið og eyðilagt. íslendingar eiga ekki hjer einir hlut að
máli, Allar þjóðir, á öllum tímum, sem sögur fara af, hafa
engu síður en vjer spilt náttúruauðnum og beitt hann níð-
ingslökum.
Pekking manna á náttúrunni hefir fleygt fram á síðustu
öldum, en skilningurinn á tilirerurjelti ýmsra jurta og dýra-
tegunda hefir ekki að sama skapi þroskast. Náttúrufróðir menn,
ekki síður en aðrir, hafa þess vegna gaman af því, — og gera
sjer það oft til dægrastyltingar, — að drepa ýmsar dýrateg-
undir, án þess að gera sjc nokkra grein fyrir því, hvort
tegundirnar eru komnar að því að deyja út eða ekki. Peir hafa
ekki öðrum fremur gerst talsmenn nje verndarar dýranna, sem
náttúran fæðir og elur upp af eigin ramleik.
Hjer hefir ýmsum jutta- og dýrategundum verið algerlega
útrýint, sem þróuðust hjer á landinu um það Ieyti, sem það
bygðist og fram eftir öldum. Pegar skógarnir voru eyði-
lagðir spiltist jarðvegurinn, og við það hlutu skilyrðin að
breytast, þau er ýmsar jurtir og dýr þurftu til þess að geta
lifað og aulcið kyn s'tt. Víða í löndum eru dæmi til þess,
að ýmsar dýrategundir hafa algerlega horfið á sumum svæð-
um, ýmist vegna breyltra lífsskilyrða eða gengdarlausrar veiði.
Hafa svo heilar tegundir þurkast alveg burtu úr náttúrunni.
Stórt skarð var höggið í dýraríki íslands, þegar geirfuglin-